Dagblaðið - 24.10.1981, Blaðsíða 10

DAGBLAÐIÐ. LAUGARDAGUR 24. OKTÓBER 1981.
MSMBIABa
Útgofandi: Dagblaðið hf.
Framkvœmdastjóri: Sveinn R. Eyjóffsson. Ritstjóri: Jónas Kristjánsson.
Aðstoóarritstjóri: Haukur Holgason. Fcáttastjóri: Ómar Valdimarsson.
Skrifstofustjóri ritstjómar. Jóhannes Reykdal.
íþróttir: Hallur Símonarson. Aðstoðarfréttastjóri: Jónas Haraldsson.
Handrit: Ásgrímur Pálsson. Hönnun: Hilmar Karísson.
Blaðamenn: Anna Bjamason, Atli Steinarsson, Ásgeir Tómasson, Bragi Sigurðsson, Dóra Stefáns-
dóttir, Elín Albertsdóttir, Franzisca Gunnarsdóttir, Inga Huld Hákonardóttir, Jóhanna Þráinsdóttir,
Kristján Már Unnarsson, Lilja K. Möller, Ólafur E. Friðriksson, Sigurður Sverrisson, Víðir Sigurðsson.
Ljósmyndir: Bjarnleifur BjarnleKsson, Einar Ólason, Ragnar Th. Sigurðsson,
og Sveinn Þormóðsson.
Skrifstofustjóri: Ólafur EyjóHsson. Gjaldkori: Þráinn Þoríerfsson. Auglýsingastjóri: IngóHur P. Steins-
son. Dreifingarstjóri: Valgerður H. Sveinsdóttir.
Ritstjórn: Síðumúla 12. Afgreiðsla, áskriftadeild, auglýsingar og skrifstofur: Þverholti 11.
Aflalsími blaflsins er 27022 (10 línur).
Sotning og umbrot Dagblaðifl hf., Síðumúla 12.
Mynda- og plötugerð: Hilmir hf., Síðumúla 12. Prentun: Árvakur hf., Skeifunni 10
Áskriftarverð á mánufli kr. 85,00. Verð í lausasölu kr. 6,00.
Hvert stefnir stjómin?
Hvert stefnir ríkisstjórnin? Hvað
hyggst hún fyrir í baráttu gegn
verðbólgu? Liggja svör við þeim
spurningum nú fyrir eftir stefnuræðu
forsætisráðherra og birtingu fjárlaga-
frumvarps, lánsfjáráætlunar og
þjóðhagsáætlunar?
Fáir nenna lengur að hlusta á útvarpsumræður frá
Alþingi. Oft er talað um, að þær umræður hafi verið
athyglisverðari áður fyrr. Þá komu menn saman á
vinnustöðunum morguninn eftir og deildu um, hver
hefði verið „beztur” af landsfeðrunum. Þetta virðist
liðin tið. Þeir, sem lögðu á sig að hlýða á umræðurnar í
fyrradag, kunna samt að hafagert sér eitthvað gleggri
grein fyrir hvað skilur málflutning stjórnar og stjórnar-
andstöðu.
Ríkisstjórnin stærir sig auðvitað af að hafa komið
verðbólgunni úr 60 prósentum niður í 40. Ráðherrar
minna á, að það stefndi í 70—80 prósent verðbólgu á
yfirstandandi ári, áður en gripið var til efnahags-
aðgerðanna um síðustu áramót.
Hitt má einnig vera ljóst, að mikið af þessum
árangri er vegna hækkunar Bandaríkjadollars, eða
„Reagan Bandarikjaforseta að þakka”, eins og
stjórnarandstæðingar segja. Ríkisstjórnin fékk þar
búhnykk, sem um munaði.
Kannski skiptir mestu, hvað ríkisstjórnin hyggst
gera á næstunni til að stemma stigu við verðbólgunni.
Verðbólgan er enn margfalt meiri en í viðskiptalöndum
okkar, og stjórnmálamenn í orði kveðnu sammála um,
að hún sé alltof mikil. En af máli ráðherra er ekki ljóst,
hvert stefnir.
Ágreiningur virðist vera í ríkisstjórninni um það
meginatriði, hvort vinna skuli ötullega að því að koma
verðbólgunni niður í 25—27 prósent á næsta ári eða
látagott heita.
Það mundi kosta fórnir að koma verðbólgunni
niður. Vafamál er, að ráðherrar Alþýðubandalagsins
séu reiðubúnir til þeirra átaka. Þess vegna var tals-
verður munur á málflutningi Steingríms Hermanns-
sonar og Tómasar Árnasonar annars vegar og Svavars
Gestssonar hins vegar.
Framsóknarmennirnir telja ekki svigrúm til
„umtalsverðra” grunnkaupshækkana. Alþýðubanda-
lagsmennirnir lýsa yfir stuðningi við kröfur sjötíu og
tveggja manna nefndar Alþýðusambandsins.
Stefnan í þessu efni er því óráðin.
Deilt hefur verið í ríkisstjórninni um erlendar
lántökur. Ráðherrar Framsóknarflokksins lýsa
áhyggjum sínum vegna mikils sláttar, eins og Tómas
Árnason gerði í umræðunum. Hlutfall afborgana og
vaxta af erlendum lánum af tekjum af útflutningi,
svonefnd greiðslubyrði, verður nú meira en nokkru
sinni fyrr. Útgjöldum ríkisins á fjárlögum er haldið í
horfinu, tiltölulega, en stofnað til stórra lántaka, sem
auka ríkisútgjöldin á komandi árum. Tómas Árnason
varaði réttilega við því, að lifskjörum og sparnaði væri
haldið uppi með slætti erlendis. Fiskveiðar eru í stór-
auknum mæli reknar með bráðabirgðalántökum
erlendis. Með því má vafalaust til skamms tíma draga á
langinn óumflýjanlegar gengisfellingar. Þegar grannt
er skoðað, er Ijóst, að ráðherrar eru ekki sammála um
þessa stefnu.
í meginatriðum efnahagsmála er stefna ríkis-
stjórnarinnar í nánustu framtíð því óráðin.
Engin leið er að byggja á því, sem fram hefur
komið, neina skynsamlega spá um verðbólguna á
næsta ári eða líklegar kjarabætur launþegum til handa.
Eftirað María guðsmóðir birtist nokkrum börnum á hæð
einni í Króatíu flykkjast pflagrímar á staðinn:
Hjátrú eða
kraftaverk?
— Þeir bera króatíska þjóðf ánann án rauðu stjörnunnar og
kommÚDÍstaf lokkurinn óttast uppreisn
24. júní, á Jóhannesardaginn, sá
bóndasonur í Herzegowinu í Júgó-
slavíu, Jakov Coco, 8 ára gamall, sýn
á hæð einni sem hann áleit vera
Maríu guðsmóður.
Hann var ekki einn um þessa full-
yrðingu, því 5 leikfélagar hans lýstu
því sama: Glitrandi súlu og í bjarma
hennar unga konu með barn í fang-
inu. A höfðinu bar hún stjörnukrans.
Hún kynnti sig fyrir drengjunum
sem guðsmóður og boðaði frið og
yfirbót. Jakov flýtti sér að spyrja
hana um framtíðarhorfur vinar föður
síns, Jozo, sem nú var nær blindur.
María tilkynnti að hann yrði alheill
eftir tvö ár ef hann brysti ekki trú.
Alla næstu viku birtist konumynd
þessi kl. hálfsjö að kveldi og kom
meira að segja við í kirkju í þorpinu
Dijakovici. En enginn sá hana nema
börnin.
Hinn sjúki Jozo rauð augu sín
jurtum sem uxu á hæðinni þar sem
María mey hafði birzt börnunum. En
þá lét kommúnistaflokkur landsins
ryðja hæðina með þeirri skýringu að
Jakov Coco (í miðið): Maria opinberaðist honum og félögum hans.
r
Hvað vilt þú,
íslendingur?
\
Skömmu eftir síðustu áramót
skrifaði undirritaður smágrein
(Dagbl. 23. febr.) með fyrirsögninni
„Skammastu þín ekki, íslending-
ur?”. Sem slíkur var svar mitt hik-
laust ,,jú”! Og fyrir hvað? Lífshætti
þjóðar minnar, kröfur hennar á
mörgum sviðum og viðbrögð
Alþingis og stjórnvalda.
Við lifum hér — yfirleitt — lúxus-
lífi, m.a. við ofát og eiturlyf, fljót-
andi og föst af ýmsu tagi, bæði hér
heima á norðurhjara og í flottflokk-
um út og suður um allan heim. Jafn-
framt söfnum við skuldum (handa
niðjunum að leika við) — og skiptum
með okkur hálfri annarri „köku”,
þar sem við eigum þó varla eina.
Ári fyrr höfðum við hér nyrðra
áætlað (m.a. í heita „Pottinum”) að
réttast væri að taka fyrir alla launa-
hækkun eitt ár (hjálpa þeim
launalægstu á annan hátt). En hjá
ráðamönnum þar syðra virtist slíkt
ekki koma til greina. Enn skyldu þeir
með hæstu launin geta bætt við sig
m.a. með kúgun og ofbeldi. Og ekki
Kjallarinn
JónasJónsson
stóð á afrekunum, og aðrir reyndu að
feta i fengna slóð, náðu og nokkru,
og misréttið óx enn — og verðbólgan
með.
Gjaldþrot lúxusþjóðfé-
lagsins
Og þrátt fyrir ákvörðun rikis-
stjórnarinnar að festa gengið og
stöðva hækkanir á öllu — nema einu
— þá er allt á „uppleið” enn, leiðinni
á brún hengiflugsins: gjaldþrots
lúxusþjóðfélagsins! Þetta „eina”,
sem ekki virtist ástæða til að stöðva,
var okkar eigið kaup, launin, eigin-
lega eina haldreipið sem við höfðum
til umráða í eigin hendi. Flestar
hækkanir aðrar ráðum við illa við,
sizt ef „haldreipinu” er sleppt. Og
lögum samkvæmt hækkar svo kaup-
ið lika, ekki sizt hjá þeim, sem höfðu
komið þessum lögum á. Og auðvitað
fá þeir fyrstu sneiðarnar af „kök-
unni”, og þær oft vel „smurðar”.
En hvernig horfir nú? Jú, vissulega
hefur „niðurtalningarstefna” ríkis-
stjórnarinnar borið allgóðan árang-
ur, svo að til þessa hefur verið í sjón-
máli verðbólga „aðeins” 40% á ár-