Alþýðublaðið - 30.06.1970, Blaðsíða 5

Þriðjudíagur 30. júní 1970 5
Alþýðu
blaðið
Úfgefondl: Nýja útgáfufclagið
Framkvæmdastjóri: Þórir Sæmundssoa
Bitstjórar: Kristján Bersi Ólafsson
Sighvotur Björgvinsson (áb.)
RHstjómarfulltrúl: Sigurjón JóhannssoB
Fréttastjórl: Vilhelm G. Kristinsson
Auglýsingastjóri: Sigurjón Ari Sigurjónsson
Prentsmiðja Alb.Ýðublaðsins
Næstu verkefni
Menntamál 'hafa verið í hrennidepli undanfarin
misseri. Sífe'lllt stærri hluti þjóðarinnar sezt á skólá-
bekk og sífelft meilri kröfur eru gerðar til skólakerf-
isins. Það er eðliltegt að 'svo sé, því í sfcólunum er
lagð/ur grundvöllúrinn 'að framtíðarvelferð þjóðar-
innar. Þeir eiga að sjá um mfenntun þeirrar kynslóð-
á'r, Sem senni lætur að 'sér kveða í atvinnulífinu og í
tækniþjóðfélögum niútímans er staðgóð menntun I
undirstaða allra framfara.
Á síðast liðnum áratug h'afa Is'annkölluð stórvirkii
verið framfcvæmd af opihberri hálfu í menntunar- |
málum þjóðarinnar. Hiver nýr skólinn á fætur öðrum i
h'efur verið islettur á stofn. Nýjar námsleiðir hafa I
verið skipulagðar og framkvæmd hefur verið víðtæk *
encfursfcoðun og nýskipan í framhaidi hennar á svo J
til ölium fræðslustigum í skólákerfi tíkkar. Breyt- |
ingin á fræðslufcerf inu hefur orðið svo umfangsmikil
að þeir, sem iuku 'skólanámi, þótt ekki isé nema fyrir I
ntíkfcruim árum, þekkja sig varla aftur í sínum gömlu |
skólum.
En endá þótt sannköMuð stórvirfci hafi verið unn-
ih í fræðslumálum á íslandi þennan áratug eru þó
ýmis vand'amái, sem enn þarf að leysa. Skólakerfið I
Verður sífellt að vera í framför. í þeim efnum nægir |
ekki það eitt að setja ný iög eða nýjar reglugerðir i
því nýmæli í fræðsiumáluim í nútíma þjóðfélagi
verða ekki framkvæmd riema fyrir miikið fé. Og ef I
á að fýigja eftir þéirri hröðu framteókn, sem verið j
héfur í sfcólamálum ofckar íslendinga undanfarinn
áratug, þá verður það efcki gért nemia til komi enn
veruiega aufcnar fjárveitingar til fræðslumála.
Á láratugnuim frá 1960 til 1970 hefur stórátakinu í I
sfcólamálunuim aðallega verið beint að sfcyndunáms-1
Skóium, sérskólum ýmsum og framhaldsskólum allt
til stúdentsprófs. Er þetta eðlilégt Iþví toreytingar í
fræðsfumálum hijóta að vérða að hefjaist þar sem
grundvöllur ménntunarinnar er lagður og þróast
svo þaðan upp eftir skólakerfinu. Á þessum áratug
varð einnig mjög mikil fjölgun nemenda í þesisum j
sfcólum, — bæði vegna þess að árgangar stækkuðu;
og síféllt fleiri unglingar hlútfalMega af hverjum
árgangi sóttu framhaldsnám.
Á næistu órum er fyrirtejáanlégt, að þéssi toylgja
mun skélla á æðstu menntatetofnun þjóðarinnar, —
hátefcólanum og er raunar þégar farið að gæta mifc-
illar fjölguriar némenda þar. Við ítelendingar verð-
um að toúa hásfcólann undir það að veita þessarri
neméndaf jöligun viðtöku og einmitt í málefnum há-
sfcólans bíða ökkar næstu ístóru verkefnin í mennta-
málúm.
iBn menntun sú, sém 'Háskóli fslands veitir og á að
veita er dýrateta mennítun á íslandi. Því er ekki unnt
að géra verulegar umtoætur í máléfnum Háskóla ís-
lands mejmá við viljum veita til þess verulegu fjár-
irialgni og auka fjárveitingu til skólanis að miklum
mun á næstu árum.
| ERLEND MÁLEFNI
i
i
AUKIN UMSVIF
j SKÆRUUDA
i THAIIANDI
□ Þrátt fyrir síendurteknar
stjérnartilkynningar um að „á-
standið sé tryggt“ hefur tala
thailenzkra skæruliða vaxið um
helming á þremur árum. Þeir
eru niína um 5000. Þetta kemur
í ljós í leyniskjali, sem banda-
ríska sendiráðið í Bangkok hef
ur unnið. Þar er fullyrt, eins og
áður segir, að um 5000 starf-
andi skæruliðar séu í landinu.
Fyrir tveimur árum var reiknað
með 2—3000 byltingarsinnum
og auk þess eru ef til vill tíu
sinnum fieiri fylgjendur.
Samfcvæmt skýrslu I*eonard
TJng&r sendihferra eru um 3000
skæruliSar í NorSaus-tur-TOjai-
landi. Fyrir minna len .einum
mánuði síðan skýrði „Far East-
ern Economie Review“ írá jþví
að tekizt ihefði, að fækka skæru
liðum á þessu svæði úr 2000 í
1000. Þráft fyrir, að þytí sé hald
ið fram að fleiri hundruð bylt-
ingarsinna af víetnömsku og
kínversku bergi brotnir hafi sí-
azt inn í landið frá ’Kambódiu
er Ijóst, að móí'leikir stjórnar-
hersins til að vinna á skærulið-
unum hafa ekki tekizt.
Og au’k Iþess hefur reynzft ó-
kleift að vinna bug á 'þeim með
félagslegum og- efnahagslegum
ráðstöfunum.
í suðubluta landsins. þar sem
málajiskur minnihluti /veldur
stjórninni í Bangkok vanda eru
samkvæmt skýrslunni milli 1000
og 1500 skæruliðar. Ef maður
heldur. sig við efri töluna, sem
tæpast hefur verið sett of lág, er
um að ræða þreföldun á fáum
árum.
'Harði kjarninn meðal skæru-
liðanna samanstendut- af 500
gömlum hermönnum úr Mal-
aysku uppreisninni móti Bretum
(1948—1960). Óánægja beggja
megin thaitenzku ilandamæranna
hefur blásið b.yr undir báða
vængi þessarar hreytfingar.
HVERSU MARGIR f
NORÐRI?
í skýrslu Ungers er engin tala
nefnd um Mao-skæruliðanai f
norðurhluta Thailands. Ef mað-
ur dregur hina tvo hópana frá
5000 eru um 500—1000 manns
eftir. Og það virðist örugglega
vera vanmat á styrk meoannaJ
Endurreisnin 'byrjaði smátt og
smátt fyrir 3 árum síðan. Frétta
ritarar í Bang'kok segja að hóp-
urinn sé orðinn 1000'—1500
manns. Stjórnin hefur í vor
neyðzt til að ryðja nokkra fcæi
í Ncrður-Thailandi og stnða
þeirra er ef til vill ennþá erf-
iðari en í Ncrðaustur-Tbailandi,
þrátt fyrir að .skæruhernaður
hafi síaðið lengur yfir þar.
Nú fyrst er farið að bera á
því að mótstaðan segn Bang-
kök-stjórninni sé farin að nátg-
ast höfuðbcrgina. Fn það er e'ciki
minnzt á þetta í þeim hluíipn
Unger-skýrslunnar, sem hafa
verið birtir. Aftur á móti heyr-
ist, að nokkur hundruð tihail-
enzkra slcæruliða síarfi í mið-
Thai'landi. Astæðan er sú. að
efnahag bænda hefur farið hrak
andi hin síðari ár.
Af þessu má ráða, að ekki ,er
óraunsætt að aeíla, að 5000
skæruliðar berjist gegn. hertfor-
ingjastjórninni í dag. Það er
þvert á móti 'líikllegra, að skýr úa
Ungers sé full bjartsýnisleg
hvað varðar tölu skæruliðanna.
Og allavega er óhætt að full-
yrða, að tala byiltingarsinna hel-
ur tvöfaldazt á þremur árum,
þrátt fyrir mó.tspyrnu yfárvalda.
Hlýtur þetta að vera orðið á-
hyggjuefni og þessi þróun verð-
ur ekki bara skýrð með, að her
sé um áð ræða erlenda menn,
sem hafa „síazt inn í landið“.
| Churchill afftur á þingi
I Myndin sýnir jokkur /Winston Churchill yngri, og konu hans, jen hann cr stjóin-
Imálamaður cins og afinn. Hann hefur fallið í undanfömum ikosningum, en pú
komstíhann að sem frambjóðandi íhaldsflokksins \í Stredford með 4000 at-
kvæða fcneirihluta.