Alþýðublaðið - 08.07.1970, Blaðsíða 8

8 Miðvikudagur 8. j'úlí 1970
ISTARI
segir danski slórmeisfarinn Bsnl Larsen
# Bent Larsen er tvímælalaust í hópi mest rnn-
töluðu skákmeistara heims, og hann hefur ekki farið
dult! með sjálfmr að hann stefnir að því að verða
heimsmeistari og hefur tröllatrú á því að það tak-
ist. Viðtalið við hann, sém hér birtist, er tekið úr
dönsku blaði, en þar ræðir Larsen á opinskáan hátt
um skáklist sína og afstöðu sína til annairra skák-
manna.
— Hafið þér aldrei orSið svo
reiður að þér hafið velt sbák-
borðinu?
— Á stórmótuTn er það ákaf
le@a sj-ail'digáelft að menn missi
þ:mnig stjórn á sér. að það sjá-
ist; Slikt geri'St raunvérulega
ekki nem.a í mestá Iagi einu
sinni á áratug. Eg hef aldrei
velt borðinu um koU.
— Stafar það af óvenjulfigri
sjálfsstjórn eða skapleysi?
— Þiað er tvímæ'lalaust merki
um sjálfstjórn, sem oft er af-
leiðing af langri þjáífun. En
það á sér líka aðrar orsakir að
skákimeístarar missa sárasjald-
an. stjórn á sér. í mörgum
íþróttagreinum geta menn náð
árangri á stuttuim tíma, en í
skák gengur það lxægar fyrir
slg. Á hinn bóginn geta skák-
mefetapar haldið sér á toppn-
um lengur en flestir aðrir
íþróttamenn. Og það hefur einn
ig mikla þýðingu, að áhorfend-
ur eru kyrrir þegar skákkeppni
fer fraim.
— En menn hljóta að geta
orðíð öskureiðir við sjálfa sig,
MeCan skíák stendur yfir.
—(Meðan maður er að tefla
reynir maður aff einbeita sér að
skákinni, og haifi maður gert
skyssu er enriþá meiri ástæða
til einbeitingar. Maður verður
að reyna að bægja ölliuim' til-
finm'ngum,-frá, meðan maður
teflir.
Gæti verið vísindamaður
í>að þarf ekki að ræða lengi
við Bent Larsen stórmeistara
tii að skynja hvers vegna ein-
mitt hann er skáksnillingur.
H'ann analýserar hvað svo sem
rætt er uim. Það fer tæpast á
milli miála að Larsen gæti ver
ið afburða vísindamaður, ef
hann hefði kjörið sér þá ieið.
Hann hefur gáfur, þolinmæði,
rökhugsun, sjáifstjónn og sjálf
traúst. Ef hæfileiki Larsens lil
að Líta á mál írá öllum hliðum
ke;m,ur ekki fram í þessu sam-
tali, þá er sökin mín og þrengsl-
anna í bláðinu.
— Kemiur aldrei blinda yfir
skákmerm mit't í tafli?
— Það gerist við og við.
— Hafið þér aldrei þreytzt í
miðju kafi og gefið skákina7
— Maður lærir að gera það
ekki. Og í skák gildir það svo-
lítið flata spakmæli, að þá fyrst
eru menn afburða skákmenn
þegar þeir vinna líka þótt þeir
séu illa upplagðir.
— Hvað lætur yður illa að
fágt við?
— Þar er um margt að ræða.
Konan mín segir að ég sé fjarri
þvi að vera hagsýnn.
— Er það með vilja að þér
séuð óhagsýnn?
— Nei, það sem gerist er
eiinfaldlega það, að þegar aðvir
hefjast handa er ég enniþá að
hugsa máílið í botn.
Sér á parti?
— Þurfa menn ekki að vera
dálítið sér á paj-ti til að vera
stórmeistarar í fekák?
— Eg veit ekkj hvað þér lig-
ið við méð „ser á parti", on
ég er þó ekki frá því. Til þess
að verða stórmeistari verður mað
ur að hafa ákveðna hæfileika og
um skeið verður maður að ein-.
beita sér meira að skákinni en.
flestir álíta hyggilegt. Margir
álíta að ég hefði átt að ljúka
verkfræðináminu. Eg gerði það
ekkj. Við þetta er aðeins rétt
að baeta þvi að margir þeirra
eiginleika, sem góður skákmað-
ur þarf að hafa til að bera,. nýt
ast á mörgum öðrum sviðum.
— Er ekki hætta á að menn
verffi sérlundaðir þegar þeir
hrærast eins mikið í skák og
þér gerið?
— Fleiri og fleiri sérhæfa sig
á ákveðnum s-viðum á okkar dög
um og það er engin ástæða til
að ætla að það sé óheppilegra
áð sérhæfa sig í skák en öðru.
Það er að minnsta kosti at-
vinna sem heldur að nokkru
leyti við hæfileika manna til
að hugsa. Nú á dögum eru það
fáir aðrir en blaðamenn sem
fást við ótal híl.urti, s!em þeir hafa
takmarkaða þekkingu á. Eg vona
að þér miEvirðið ekki að ég
leik þessum mótleik.
Hvað um Fisher?
— Alls ekki. Þá verðu; auð-
veidara fyrir mig að spyrja yð
ur, hvort það hafi stafað af
nokkru öðru en merkile.gheit-
um, að þér voruð næstum því
búinn að eyðileggja mótið milli
Sovétríkjanna og Vesturlanda,
af því að þér heimtuðuð að fá
að teiffla á fyrsta borði, en þar
hatfði Boibby Fisher valið sæti?
— Fisher er að mörgu ieyti
eftirlæti blaðamanna. Á smn
hátt minnir hann á-Gassius Clay.
Mér gramdist að hann skyldi
ei’ga að teffla á fyrsta borði þeg
ar þess er gætt að síðustu tvö
árin hafðí hann ekki tekiö þátt
í neinu stóru alþjóðlegu móti.
Þetta stafaði sem sé ekki af
rrterkilegheitum. Mér fannst
þetta hreinlega órétt.
— Er það-rétt að þér og Fis-
her forðist hvor annan etftir
mætti?' i’ . • .
— Alls ekkj, en á tímabjlipu
frá þvá í september 1968 þar.til
í apríl 1970 tók Fisher ekki þátt.
í neinu stórmóti,' eins og ég
sagði. En það eiu blaðamerin-
. irnir sem hafa búíð til söguina
' um f jandsicap okikar á milU. Ég
helf mejra að segja verið að-
stoðarmaður hans, þegar har.m
var barnungur.
Kann þúsundir skák-
kafla utan að
— Hve margar skákir kunnið
þér utan að?
— Fáar sem engar, því að í
l'angflestum ' sk'ákum er mikill
hluti af skákinní lítið áhuga-
verður. Eg'man nokkrar af míri
um 'eigin skákum, af því að ég
hef skrifað bók um þæv, en ann
ars eru-það byrjanir og ákveðn
ir kaflar sem festast í minn-
inu.
— Hve niarga skáklcafla raun
ið þér þá?
— Ákaflega marga, þeir
sikipta þúsundum.
— Hvers vegna er engin af
skákunum gegn Spaskí með 1
bókirini? Nú var það hann sem
kom í vleg fyrir að þér tefiduð
um heimsmeistaratitilinn.
— Af því ég tel að engin
þeirra sé meðal beztu skáka,
mirtna. Sumir sérfræðingar
telja þær í hópi þeirra oeztu,
en ég er ekki þeirrar skoðun-
ar sjálfur.
— Hvers vegna gekk yður
svona ill a gegn Spaski.
— Það eru margar ástæður.
Ein: þedrra er sú, að sumt í
sambandi við framkvæmd keppn
innar fór mjög í taugarnar á
oJtk-ur báðum. Okkur fannst for
seti alþjóða skáksambandsins
koma illa fram við okkur. Það
kann að hafa verið tilviljun að
það var ég, sem brotnaði. Það
hetfði getað orðið Spasskí, hefði
hann taipað fyrstu skákinni.
•— Ótti2d þér nokkurn tímann
að missa skákhæfi'leikann?
—Margir stórmeistarar standa
slg vel fram eftir aldri, svo að
það er engin ástæða tiJ að ætla
að m«nn glati skákskynimi með
árónum. Ástæða þess að ár-
angurinn verður stunditm lak-
ari er freínur .lí'kamleg. T;1
þiess að geta einbeitt sér lengi
verða memt að vera i góðu lík
amlegu formd. Og auk þess má
gera ráð fýrir að baráttugleð-
in minnki þegar menn eru oiðn
ir ráðsettir atfar.
Of margar heilafrumur
— Það er alkunna að heila-
fruimur deyjia í hvert skipti
sem menn neyta áfengis. Þor-
ið þér að drekka yður fullan?
— Eg drekk mig sjaidan mjög
fullan, en mér þykir gott að
smakka átflenigi. Og hvað heila-
frnmunum viðkemur þá höf-
urn við nóg af þeim. VLð kom-
innst ekki yfir að nota bær all-