Alþýðublaðið - 07.05.1971, Blaðsíða 4
K*
Sterk öfl í Sjálfstæffisflokkn-
uai og- Framsóknarflokknum
vinna aff því leynt o!; Ijóst,
að þessir flokkar taki hönd-
um saman um aff koma á licr
á íslandi kerfi einmennings-
kjördæma og falliff verffi þá
frá hlutfallskosningnm, eins
\og nú tíffkast. Hin raunveru-
lega ástæffa aff baki þessarar
skoffunar er, aff mennirnir,
sem Iiana hafa, vijja löggilda
,til frambúffar aðeins tvo
stærstu stjórnmálaflokkana á
íslandi, — Framsóknarflokk-
Jnn og' Sjálfstæðisflokkinn, og
skijúa svo öllu sem næst jafnt
inillíþeirra.
Þessar skoffanir eiga mun
' jimiri hljómgrunn innan
‘ jFramsóknarflokksins oe' er
,þaff næsta eölilegt, því eins
Og- menn muna, þá var þaff
Framsóknarflokkurinn, sem
Iinnleiddi hugtakiff „helminga-
sl;iptai:eglan“ í íslenzka póli-
tík og hefur alltaf fylgt þeirri
reglu liafi hann átt kost á
stjórnarsamstarfi við aðra
flokka. Einmenningíkjördæm-
in og tveggja, flokka kerfiff er
í rauninni ekkert annaff en út-
færsla á þessari gömlu „helm-
ingaskiptareglu“ Framsóknar-
manna og lil þess gerff, aff
löggiída til frambúffar á ís-
laiidi tvo stjórnmálaflokka,
scni skipti svo völdum og í-
tökum því senr.næst jafnt á
mjlli sín.
þegar grundvöllur er fyrir
þrjá, fjóra eöa jafnvel fimm
sf jórnmálaflokka í Iandi, þá
cr það vitaskuld ekki í anda
lýffræðis að setja reglur, sem
segja, — þeir skuiu aðeins
vcra tveir. Það er einber vald-
nið.la gagnvart þjóffinni því
•þ ð á að vera hún, sem segir
hvcrsu marga flokka hún vill
II h’fa. Vilji þjóðin hafa fleiri
en tvo stjórnmálaflokka í land
i u bá á hún aff ráða því. Þaö
a tti þó að vcra iágmarkskraía
í sæmilega lýðfrjálsu landi.
Og íslenzka þjóðin hefur sýnt,
aff liún vill liafa fleiri en tvo
flokka. Vildi hún þáff e-kki
væru þeir ekki fleiri til. Og
livernig geta þá Sjálfstæffis-
flokkurinn og Framsókn kom-
iff til þessarar þjóffar og sagt,
— þú skalt einungis fá aff
liafa okkur tvo —, nerna með
því aff fremja um leiff örgustu
valdníffslu gagnvart þeiiu
fjölmörgu íslendingum, sem
kosningar eftir kosningar
sýna, aff þeir vilja með hvor-
ugan þcnnan flokk hafa að
gera?
Þeir, sem vilja aftur inn-
leiffa einmenningskjördæmi
draga engan dul á þaff, ;ið
meff því ætla þeir sér aff inn-
leiða tveggja flokka kerfi á
íslandi. Þaff er raunar ein af
röksemdum þeirra MT.D
þeirri breytingu. .Og ástæffan
fyrir því, að flokkamir eigi
aðeins að vera tveir er sú, aff
þannig fengist styrkara stjórn
arfar.
Látum þaff nú vera þótt
þessi röksemd standist ekki
dóm þeirrar reynslu, aff þrátt
fyyir fjóra og á stundum fimm
stjórnmálaflokka á íslandi hef
ur landiff nú í meira en ára-
tug búiff viff styrka stjórn.
Litum affeins á þaff, sem þessi
röksemdafærsla raunverulega
segir. Hún segir, — til þess
að geta fengiö upp þann eina
kost, aö á íslandi verffi ávallt
meirihlutastjórn eins flokks,
þá viljum viff fóma pólitísku
frelsi landsmanna, löggilda
affeins tvo flokka og neita
fólki, sem hvorugan þeirra
vill aðhyllast, um annan vah
kost en þann, r.ff .sitia heinia..
Þetta er vitaskuld ekkert
annað en flokksnólitísk kúg-
un og- eins víffs fjarri öllum
Ivffræffislegum reglum og
hugsazt getur.
Þaff er nefnilega hægt aff
ifæi'a þessa röksemdafæáslu
lítiff eitt lengra í þá átt, sem
hún stefnir. Fyrst unnt er aff
segja ég vil fórna pólitísku
frelsi . þjóðarinnar fyrir
tveggja flokka kerfi vegna
þess aff þaff liefur aff mínu
viti í för meff sér sterkara
stjórnaríar er þá ekki stutt í
að segja ég vil.fóma pólitísku
frelsi þjóffarinnar fvrir eins
flokks kerfi því þaff hefur í
för meff sér sterkasta stjórn-
arfariff af þeijn öllum! Þetta
er sú braut, sem þeir Sjálf-
stæffismenn Qg Frarasóknar-
menn, sem þerjast fyrir
tveggja flokka kerfi, liafa lagt
út á. Þ.cirra röksemdir eni
nákvæmlega sa.ma efflis og hjá
öllum einræffissinnum austan
hafs og vestan. Þeir herrar
léyfa affeins starfsemi eins-
flokks, — kommúnistaflokks
effa fasistaflokks, og röksemd-
ir þeirra ern, aff meff því sé
veriff aff tryggja stöðugleik-
ann! Frjálst stjórnmálalíf, —•
frjálst lýðræöi, merki upp-;
lausn!
Munurinn er affeins sá, að
einræffissinnarnir banna alla
flckka, nenyi ■'fcinn. íhalds-
mennirnir í Framsóknar-
flokknuin og Sjálfstæðis-
flokknum rilja banna alla'
flokka, nema þá tvo og er
þarna vissulega ekki um
neinn eðlismun aff ræffa, —
bitamun, ef til vill, en ekki
fjár. Þetta er sá félagsskap-
ur, sem sterk öfl í Framsókn-
arflokkmi m og Sjálfstæffis-
flokknum liafa valið sér og er
þaff furðulegt aff menn ineff
þvílíkar skoðauir skuli geta-
staiffiff framarlega i stjórnmál-
uni þjóffar, sem bvggir á ald.i-
langri lýffræffislegri hefö og
hefur getaff hrósaff. sér af þvi,
aff hafa ávallt .veriff í fremslu
röð lýffræffissinnaffra þjóffa í-
hciminum um pólitískt frelsi
almennings. — -
fljótlega inn á þá, en fitan lögar
vel og getur Iiiitað sto'kikana svo
m:ki5 að eldiur kviikni utan stokk
anna.
Endvarnareiftirlitið sagði að
eJkki væri nein reglugie'rö til hér
wn Iwersu oft ælti að hireinsa
stokkana út, en oft hefði verið
rætt um að koma upp fvrrargnd
um aðvöiLiaarkerfum en hingað
til ih-efffi málið lalitaf strandað á
því hvexisu dýr . sfi.1k|ur útbúnaður
■ ©r.
Að scgn Sveins Eiríkssonar,
.•stökkviliðsstjóra á Keflavíkurflug
ve'lli, eru öil .veitingaihiús þar Skyld
uð tii .að • hreinisa loítræstikárfi
svíar_____________________m
vaxtakaupmenn, og gæti svo
farið, aff þeir segffu samningn-
um ujjji, þar sem nú væri Ijóst,
a'ð Þór gæti ekki flutt vörur
ítalanna hvert sem þeir óskuffu.
Þá skeffi þaff í gær, aff um-
boðsmenn félagsins höfffu sam-
band viff flugmálastjórnina í
Svíþjóð og tjáffu lienni, aff vél
frá því væri lögð af staff þang-
að, enda liöfðu þeir ekki feng-
iff bannið stafffest.
Aff sögn Jóns, gáfu Svíar
ekkert út á það fyrst í staff,
en þegar vélin var komin fram
hjá Kaupmannahöfn, var hún
kölluff upp og sagt, aff hún
mætti ekki koma inn í sænska
lofthelgi. Var vélinni þá snú-
iff viff og lenti liún meff farm
sinn í Kaupmannahöfn, en
þaðan verffur liann fluttur til
Svíþjóffar.
Flugmálastjóri, Agnar K.
Hansen, sagffi í vifftali við
blaðið í gær, aff þaff væri mjög
algengt aff þjóðir synjuffu er-
lendum flugvélum um lending-
arleyfi og þyrftu þau ekki aff
gefa neina skýringu á því. Hins
vegar sagöist liann strax hafa
haft samband viff sænsku flug-
málastjórnina og hefffi þá greini
lega komið í ljós, aff ekki var
uni nein lendingarleyfi að ræffa
fyrir flugvélar Þórs í Svíþjóð.
Agnar benti ennfremur á, aff
víffast hvar væru orðin svo mik
il liöft á flugleiffum og þá sér-
staklega lendingarleyfum, aff
fyrirtæki, sem störfuffu á sama
grundvelli og Þór, mættu oft
eiga ,von á áföllum á borff viff
það. sem Þór varð fyrir núna.
Affspurffur livort Svíar væni
meff þessu aff vernda eigin fé-
lög í samkcppninni um þessa
flutninga, sagffi Agnar, aff hon-
um væri ekki kunnugt um þá
hliff málsins, en hins vegar væri
takmörkunum á Iendingarleyf-
um yfirleitt ekki beitt, nema í
eiginhagsmunaskyni.
sín á þrigigja rnánaða feesti og
auk aðv'ö'i’unarkeclfaninia cm nú
víðast Uivar lcomin isjáOBvirlk
slökkvitæki ti'j viðbótar, sem ættu,
að vera fær uim jaið 'haida eldin-
'il.n í .'skieifjuim nokkurn tíma og'
jafinrveil slökkva hann alveg. Hann
sagði 'eninfrieir.iur að vafalaust
heifði farið verr, ef ke'rfið his'fði
■ekki gert þieim viðvart, þvi að
húsið væri mjög eldfimt. —
MENGTJN________:______ (1)
af sjó, en eins og fyrr segir vevff-
ur dælt úr því í d.ag. Sjigði Hjálm
ar í samtalinu viff blaðiff, aff í
vélarrúminu væri affeins þunnt
lag af olíu og væri þaff smur-
olía og dieselolía en ekki svart-
o!ín, sem mestri mengun veldur.
Nú væri l.jcst, að lokað hafi vev-
ið fyrir brennarana, áffur en sk:y
iö' var yfirgefið, eri hins vegar
sagffi Hjálmar, aff ekki væri loku
fyrir þaff skotiff, aff gat líafi get-
aö komið á olíutankana siffan.
„Hugmyndin er að forffa því,
að olían komist frá skipinu viff
björgun og verffur ekki hætt á
neitt í því sambandi. Björgunar-
skipiff norska kom rneff hirgðir
af olíu-uppleysandi efni, sem not
aff verffur, ef þörf krefur. Bátur
er til taks meff þessi efni og dreif
ir á olíuna. ef svo slysalega vildl
til, aff hún losnaði í sjóinn við
björgunina“, sagffi Hjálmar.
Hjálmar Bárffarson, skipaskoff-
unarst.jóri, sagffl ennfrcmur í sam
talinu viff blaffið aff dr. Finnur
Guðmundsson fuglafræffingur,
hafi í gær gengið fjörur í grennd
við strandsíaffinn og skotiff dauff
vona fugla, sem orffiff höfffu. fyrir
ol'u. Gizkaff heXði veriff á, aff um
3—5000 fuglar hefffu drepizt
vegna olíumengunarinnar í
grennd viff strandstaffinn, en nú
þætti sennilegra, aff Iægri talan
va’ri nær réttu. þar sem meng-
unin út meff b.líðinni frá tsafirffi
til Hnifsda.ls og út til. Bolungar-
vkur væri minni en upphaflega
var liald.iff. Mest er mengunin á
svaeffinu kringum Arnarnesiff og
á leiffinni inn í Súffavík.
Hjálmar sagffi, aff álitiff væri,
aff um helmingur fugianna, em
-ireni/t liafa, vcgna. mengunarinu-
ar sé svartfugl og hinn helming-
æffart'ugl. —
. EÓFATAK“_______________G)
forseti minntist fráfalls nokk-
urra heimskunnra kcmmún-
ista, þar á meðal Ernesto
(Che) Guevara skæruliffa-
foringja og Ho Chi Minli, for-
seta Norffur-Víetnam.
Orffiff „lófatak" kom 117
sinnu.m fyrir í frásögn blaðsins
en til allrar ógæfu fyrir blaffa-
mennina, var þrá ofaukið á
tíu stöðum. —
rinn á Akureyri
■ Akureyri
Laikfélug
Akureyrar frumsýnir í næstu
viku Túíikildingsópcruir.a, eða
„Mack the Knæfe“, eftir Ber-
tolt Brecht, og er það fimmta
og síðasta varkefni félagsins á
þessu leikári. Leikstjóri er
Magnús Jón-son, en leiktjöld
eru eftir Magnús Pálsron.
TúrkildingFcperBin ; var fyrst
sýnd hér á landi 1358 hjá Ljeik-
felagi Reykjavíkur, en þetta er
í fyrsta skipti sem Leikfálag
Akureyrai'.tekur til m'Sðferðar
verk eftir Brecht. Akureyring-
um hefur þó gefizt kostur á að
sjá verk eftir Brecht í leikhús-
inu hér, en leikfélag Húsia.vík-
ur sýndi Puntila og Matta hér
árið 1969, Sigurður A. Magnús-
son þýddi Túski'ldin-gsóp&runa
upphaítega,. og er sú þýðimg
einnig notuð nú, m!eð nokkrum
breytingum þó.
Þáff er nokkur viðburður fyr-
ir AkuheeyTinga. að Já tækifæri
til aff sjá verk eftir Brecht í
samkomuhúsi sínu, en leikrit
hans eru að mörgu leyti frá-
■brugðin leikritum annarra höf-
unda. Brecht byggði leika'it sín
Eramh. á bls. 10.
STJÓRNARRÁÐIÐ_____________(1)
töluverffan bita rrf blett.inum
fvi'ir frsTian Stiórnarráðið.
Þetla hefur etnnig í för með
sér, aff nauðsAmlegt er að flytja
þá Jélaga HriTWes Hafstein og
Kristján tmnda þn noidturn
spöl aflur. á bak, þar sem tiil-
koma ak.r°inaona tv'es'gia he.fur
í för með sér 15—'20 metra
sklerffin.gu á Stjórr y -áSBtúin-
i'
mu. — i
4 Föstudagur 7. maí 1971