Alþýðublaðið - 06.01.1972, Blaðsíða 4

f*
□ Rusl og aftur rusl.
□ Að sópa óþverranum undir
góffteppið.
□ Gervigras úr hjólbörum.
□ Ónýtar landbúnaðarvélar í
jtúnhliðum og bílflök bakvið
hús.
□ EF SATT skal segja fer
fátt jafnmiliið í taugarnar á mér
heima í mínu landi og ruslið
sem íríða liggur og enginn gefur
sér tíma til að fiarlægja. Það
er í hrópandi csamræmi við
teppajagðar og harðviðarklædd
ar íbúðir með málverkum eftir
KJarval upp á vegg-'um. Hér á
landi virðist ótrúlega algengur
vani að ganga illa frá mann-
virkjiun: umhverfi þeirra lengi
upprifið, spýtnarusl og grjót á
við og dreif. Eins er með gatna
gerðir að oft er vandséð hvort
hætt var við verkið af ásettu
ráði eða hvort hiaupið var frá
skyndilega þegar aðeins var eftir
að iaga til. Og útum alla móa
er rusJ. Ég hef sagt það áður og
ég segi enn að miðað við fólks-
fjölda útsvinum við okkar land
meira en nokkur önnur þjóð. Ef
fólk í iþéttbýlum löndum gengi
eins um umhverfi sitt og við
þá væri það komið á kaf í ó-
þverann.
ÉG HELD við verðmn að taka
okJcur taki ef við ætium að búa
í hreinu landi, í landi sem er í
eðli sínu hreinast allra Ianda
og erfiðast að útsvína. En hvað
á þá að gera við ruslið? Frá-
gangur við nývirki er í rauninni
ekfcert vandamál, sá sóðaskapur
er bara spurning um skaphöfn.
En þetta almenna rusl er í raun
inni alþjéðlegt vandamál. Mér
sk/Jst að sorp sé alls konar rotn-
anlegur úrgangur, og alls konar
umbúðir úr málmi, plasti, gleri
o. fl. efnum. Öllu þessu er
fleygt. Úr hinu rolnnlega Sorpj
má gera áburð, en hitt er graf-
iff. í minuin augum er óþverri
sem búiff er að grafa sami ó-
þvcrrir.n áfram ef hann ekki
leysist upp ií jarðverginum. Þess
vegna verðum við að gera
snemma einhverjar frambúðar-
ráðstafanir til að losna við það.
Að grafa járnarusl og þá einkum
plast og gler er eins og að
hreinsa íbúð íneð því að sópa
ruslinu undir gólfteppið.
ÉG VERÐ að viðurkenna að ég
hef ekki hugmynd um hvað
gert er við bíiflök og ónýtar vél
ar hérlendis. Erlendis er farið
að rífa upp bilflök og aðrar vél-
ar, þær settar i bræðslu og
málmurinn notaffur aftur. Sama
er að segja um niffursuðudósir
og annað þess háttar rusl. Hvort
slík vinnsia er hagkvæm út af
fyrir sig veit ég ekki, en hún er
bráffnauffsynleg þvi annars fer
allt á kaf. Einnig er byrjað að
búa til gervigras úr hjólbörð-
um sem annars mimdu hrúgast
upp út um allar trissur. Og áffur
hef ég getiff um að flöskugler er
notað í götur.
í FRAMTÍÐINNT verða umbúð
ir vafalaust þannig að þær leys
ast auðveldlega upp. En á með-
an svo er ekki er betra að sofna
ekki á verðinum. Við getum
gert okkar land að ferðamanna
landi — og vegna þess hve fag-
urt það er og stórkostlegt þegar
það skartar sínu fegursta þá er
það skyld.a okkar að gefa öðrum
kost á að sjá. Við me.gum ekki
einoka þann f jársjóð fyrir okkur
sjálfa. Norðanstormar sjá svo
um að hér sé hreint Ioft, efjfr
því sem andrúmsloftið getur
verið hreint núorðið. En hrein-
ieika náttúrunnar verðum við
sjálfir að annast. Við tölum um
aff græffa upp auðnirnar. En
við megum bókstaflega ekki
halda áfram að útsvína náttúr-
una. Ónýtar landbúnaðarvélar
scm hafðar eru til að loka tún-
hliffum er skýrt dæmi úm ís-
lcnzkan kurfshátt, og sama er
að segja um ónýta og sundur-
tætta bíla bakvið hús.
Sigvaldi.
Flest
fer
vænum
vel.
Islenzkur málsháttur.
Pétur Pétursson
j VLADÍMIR ASHKENAZY
PÍANÓTÓNLEIKAR
i
í HÁSKÓLABÍÓI l'augarldlaginn 8. jan. kl. 21.
|
Á efnisskránni eru verk eftir Hadyn,
Rachm!aninöff og Chopin.
Aðgöngumiðar seldir hjá Lárusi Blöndal og
í Háskólabíó.
Einn á
langri reisu
Þetta er sýnilega klettur, en ekki venjulegur jaröneskur klettur, heldur
stórt hjarg sem svífur um geiminn umhverfis plánetuna Marz, aleinn
á þöguili för. Hann er sá stærri af tveimur mánum þeirrar plánetu og
heitir Phobos. Myndin var tekin meff myndavélum í Maríner 9 þegar
þetta tungl var í heppilegri fjarlægð.
□ Fáist staðfesti<ng á þeirri
tiikynningu, að rannsókn hafi
leitt í ljó's að vatn muni fyrir-
f/nnast undir ýfirborði tungls-
ins, er ef til vill merkilegasti
árangur ''af Appoló-ferðu'num
þangað. ‘ Sú uppgötvun brýtur
þvert í hága við allar niður-
stcður af fyrri rannsók'num á
tunglgrjcti og jarðvegssýnum,
sera bamdarískiir tunglfarai-
hafa flutt með sér til jarðar,
en þær hafa verið á þá leið að
vatnslauiit væri á tunglinu.
Enda þótt geimvísindamenn
tclji fræðilegar líkur fyrir því
að vatn og kolsýringur finn'st
bið innra í öllum plámietum
sclkenfisins, er með þessum
niðurstöðum, ef traustar reyn
ast, fyrst beirnlínis sannað að
vatn fyrirfinnist í iðrum tu'.ngls
ins.
Og þessar niðurstöður hafa
auk bess þá raunhæifu þýðinigu
að n n auðveldara yrði að
rc' a dvialavstöðvar á tunglinu
í framu'ðinni þar sem mer.n
gætu hafzt við um lengri tíma
og haft tunglvatnið til neyzlu
í stað þess að hafa með sér
viatinsbirgðir fx-á jörf.pi eða
freista að vinna vatn með
tæknilegum aðferðrm úr jarð
vegsefnutn á tun.glir.u_
Það var dr. W. Freeman,
sem starfar við Rics háskól-
ann, er tilkynnti þann 15. októ
ber s.l. að valnsgufu hefði lagt
upp úr tunglspru'nigu, eins og
um gos væri að ræða, þan'n ?.
marz, og hefði þsssi vitneskja
fengizt fyrir sendingar frá
mælitækjum, sem tunglfarar
msð Appoló 12. og Apipoló 14.
skildiu þar eftir.
Gufa sú sem myndaðj.st
þnrna yfiir yfirbcrði tungisins
innihélt um 99% Vatn-cfni að
scg>n hsns. Ekki kvað dr. Free
man unnt að secria um hve
mikið vatnsmagn það hefði ver
ið í heild, sem gaus þarna upp
um sprunguna, þar eð það
hefði getað vsrið mun meira
gos en fram kcm m.nan sjónar
hci'ns mælitæk.tanna.
Tækin, sbm hér um ræðir,
voru jóna-mælar, og hluti af
rannsóknarstöð, sem geimfar-
arnir með Apolló 12. og Apolló
14 komu upp á tuimgiliin.u.
Dr. Fre'eman, sem hefur yf-
irumsjón með rainnsóknum á
öllum þeim tilkynrn;ngum, sam
rfjmsók,narstö'ð þessi seiiidir
til jai'ðar, segir að sufan hafi
br'eiðzt yifir svæði, sem var
meira en 10 fermílur að flat-
armáli í austurjaðri þess svæð
is á tunglinu, sem nefnt hefur
v?-;ð Haf storrnair.i.na. En eldci
v u'nnt að segja uim nenna
g iu’.nulan hafi breiðzt meira
ú ' ar sem sjónarhorn tækj-
anna leyfði ekki viðari yfir-
sýn.
Hann sagði að þetta gufu-
gos hefði átt sér stað á sama
tíma og mælitækin á twiVnu
sýndu þar nokkra n’':n,ní hítt-
ar yftvborðsskjálfta, cg væn
orsök heirra að líktndum út-
si-reym'-' einhverra gast'sgunda,
sem brotizt hefði upp um yfir-
borð tun.glsins.
4 Fímmtudagur 6. janúar 1972