Alþýðublaðið - 21.12.1972, Blaðsíða 12

alþýðul
aðið
KOPAVOGS APÚTEK
Opið öll kvöld til kl. 7
Laugardaga til kl. 2
Sunnudaga milli kl. 1 og 3
sehðiwlastöðin Hf
SÞ og fiskveiðimálin
Það var allt fram á siðustu
stund, sem einstök riki voru að
shúast á sveif með okkar mál-
stað i fiskveiðimálum eins og
hann er lúlkaður i tillögu okkar
og Perúmanna, sem allsherjar-
þing S.Þ. hefur nú samþykkt.
Rétt áður en til atkvæða var
gengið komu t.d. til liðs við okk-
ur rikin Kanada, Astralia og
Nýja Sjáland og hafa stjórnar-
skiptin i tveim þeim siðartöldu
sjálfsagt haft mikil áhrif þar á
og er mér sem jafnaðarmanni
það sérstakt ánægjuefni.
Þetta sagði Sigurður E. Guð-
mundsson (myndin), einn af
fulltrúunum i islenzku sendi-
nefndinni á alisherjarþinginu er
Alþýöublaðið ræddi við hann i
sima siðla i fyrrakvöld.
Sigurður sagði jafnframt, að
fastafulltrúar tslands hjá S.Þ.,
þeir Haraldur Kröyer og Gunn-
ar Schram, hafi starfað með af-
brigðum vel að þvi að afla
stuðnings við málstað ísiands
og islenzku tiilöguna. Allt fram
á siðustu stundu hefðu þeir verið
á þönum á milli sendinefnda
rikja, sem von var til að fengj-
ust til liösinnis við tsland, og
hefði starf þeirra borið góðan
árangur. Væri á engan hallað,
þótt sagt væri að embættis-
mennirnir i fastanefnd tslands
hjá Sameinuðu þjóðunum ættu
drýgstan þáttinn i þeim góðu
málalyktum, sem orðið hefðu
um þetta mikla hagsmunamál
tslendinga — landhelgismálið —
með'sampykkt allsherjarþings-
ins á isl. tillögunni.
— Það var öllum ljóst, hvað
hér var á ferðinni, sagði Sigurð-
ur. A fundi allsherjarþingsins
voru margar tillögur teknar
fyrir i einu ásamt þeirri
islenzku og þeir 15 fulltrúar,
sem til máls tóku, töluðu svo til
eingöngu um hana eina. Agrein-
ingurinn var einkum og sér i
lagi um það eina atriði til-
lögunnar, hvort skoöa ætti auð-
lindir i hafinu — þ.e.a.s. fiskinn
— sömu augum og auðlindir i og
undir hafsbotninum, og það var
einmitt meginatriði málsins út
frá okkar sjónarmiði. Lögðu
andstæöingar okkar sérstakt
kapp á að fá þá setningu fellda
niður úr tillögunni.
Þeim tókst það sem sagt ekki.
Þar munaði mestu um stuðning
þróunarianda og nýfrjálsra
rikja viö okkar málstaö. Það
voru ekki Evrópurikin, ekki
einu sinni Noröurlöndin, sem
veittu okkur það lið sem þurfti,
svo þetta mesta hagsmunamál
fslands og tslendinga fengi
framgang. Það voru rikin i hin-
um þriðja heimi, sagði Sigurð-
ur.
Auk þess að viðurkennd væri
hliðstaða auðlinda i hafi og i
hafsbotni sagði Sigurður E.
Guðmundsson að meginatriðin i
sambandi við afgreiðslu tillög-
unnar væru þrjú, — i fyrsta lagi
væri þvi slegið föstu i henni, að
fiskimið væru eign viðkomandi
strandrikja þótt ekki væri kveð-
ið á um i tillögunni hversu við-
feðmur sá eignarréttur væri. t
öðru lagi fælist i henni yfirlýsing
um að það væri brot á stofnskrá
S.Þ. ef reynt væri að koma i veg
fyrir að strandriki nytu þessar-
ar eignar sinnar og i þriðja lagi
hlyti þessi mjög svo jákvæða
afgreiðsla á málinu út frá sjón-
armiði tslendinga að hafa
geysimikil áhrif bæði á störf og
niðurstöður væntanlegrar
hafréttarráöstefnu og eins
störf Alþjóðadómstólsins i
Haag.
t lok samtalsins sagði Sig-
urður að þá úm morguninn,
strax að lokinni samþykkt alls-
herjarþingsins, hefði fasta-
fulltrúi tslands hjá S.Þ. efnt til
biaðamannafundar með erlend-
um blaðamönnum. Hafi blaða-
mannafundurinn verið fjölsótt-
ur og fjölmargar fyrirspurnir
hafi komið þar fram. Meðal
annars hafi erlendur blaðamað-
ur spurt Harald Kröyer að þvi,
hvort lslendingar myndu i
framhaldi samþykktarinnar
telja sig hafa rétt til að færa
fiskveiðilögsögu sina út i 200
milur. Haraldur hafi svarað þvi
til, að tslendingar teldu sig hafa
rétt á að láta fiskveiðilögsögu
sina ná yfir allt landgrunnið.
FRÁBÆRT STARF
ÍSLENZKU FASTA-
FULLTRÚANNA
Eldingar slökktu
Ijósin í tvígang
Eldingar lömuðu allt orku-
veitusvæði Landsvirkjunar um
hálftima skeiðeftir hádegið i gær,
og aftur um stund siðdegis, en
orkuveitusvæðið nær upp i
Borgarfjörð og austur fyrir Vik i
Mýrdal. 1 seinni biluninni dóu þó
ekki öll ijós á svæðinu.
Samkvæmt upplýsingum, sem
blaðið fékk hjá Halldóri Jónas-
syni, aðstoðarframkvæmdar-
stjóra Landsvirkjunar, mun
eldingunum hafa slegið niður i
háspennulinurnar einhversstaðar
á milli Búrfells og Geitháls.
Búrfellsstöðin og allar
Sogsstöðvarnar slógu út vegna
þessara truflana, og tók i bæði
skiptin nokkra stund að koma
þeim eölilega i gang aftur.
Ekki er vitað til að neinar
skemmdir hafi orðið á linum eða
öðrum mannvirkjum rafmagns-
veitnanna, enda eru eldingavarar
við báða enda allra háspennulina,
sem varna þvi, að óeðlilegur
straumur komist inn á spenna og
annan útbúnað.
Hinsvegar eru ekki eldingavarar
i á linunum sjálfum, enda sagði
Jónatan að hingað til hafi ekki
verið talin ástæða til að koma
þeim upp vegna þess hve bilanir
; sem þessar væru fátiðar. Hins
: vegar sagði hann að eldinga-
j varnakerfi yrði sett upp við nýju
■ linuna ofan frá Búfelli, sem nú er
: i frágangi, og yrði þvi siður hætt
við rafmagnsbilunum i fram-
: tiðinni þrátt fyrir eldingaveður.
STIGISKEMMIR BÍL
j Það óhapp vildi tii á Reykjavik-
, urfl'ugvelli i gærmorgun, að út-
; blástursloft þotu Flugfélagsins og
í vindhviða hjálpuðust að við að
þeyta landgöngustiga á bifreið
sem stóð við vöruafgreiðslu Flug-
: félagsins.
Töluverðar skemmdir urðu á
i bilnum, og einnig varð nokkurt
tjón, er vörusending, sem stóð á
vörubilspalli, fauk út i buskann.
Mannmargt var i vöruafgreiðsl-
unni, og var mesta mildi að ekki
skyldi hljótast af manntjón.
Lokatillögur fjár-
laga komnar fram
Þá eru komnar fram loka-
tillögur stjórnarmeirihlutans á
Alþingi við gerfifjárlögin, sem
rikisstjórnin ætlar að láta þingið
afgreiða. Jafnframt þvi sem
þessar lokatillögur eru lagðar
fram eitthvað út i ioftið, lætur
stjórnin setja inn i frumvarpið
ákvæði sem, ef samþykkt verður,
gefur rikisstjórninni heimild til
þess að skera niður fjárveitingar
um að jafnaði 15% af ólögbundn-
FALL KRONUNNAR HEFUR
SPILLTJÚLASTEMMINGUNNI ’
MINNA VÖRU-
VAL EN ELLA
Aðgerðir rikisstjórnarinnar i
efnahagsmálum hafa haft ýmiss
konar áhrif á -,,jóla-
stemminguna” i verzluninni
siðustu daga. 1 gær, þegar vöru-
afgreiðsla úr tolli hafði legið niðri
siðan fyrir helgi vegna gengis-
fellingarinnar og stöðvunar
gjaldeyrisviðskipta, virtist vöru-
úrvalið i margri verzluninni i
höfuðborginni orðið heldur fátæk-
legt.
,,Ég geri ekki ráð fyrir þvi, að
það viðskipta tap, sem hlotizt
hefur af þessari stöðvun, náist
upp aftur á þeim þremur dögum,
sem eftir eru til jóla”, sagði
Gunnar Asgeirsson, stórkaup-
maður, i samtali við Alþýðu-
blaðið.
„Stöðvunin hefur haft sitt að
segja hjá fyrirtækjum, sem taka
vörur sinar út úr tollvörugeymslu
þvi sem næst jafnóðum og þær
seljast. En þetta er samt allt að
fara i gang aftur", sagði Gunnar,
en bætti við:
„Dýrari gerðir bila hækka nú
vegna gengisfellingarinnar um
60-70 þús. krónur og er það stór
biti að kyngja, ekki sizt fyrir
rikissjóð. Rikissjóður mun tapa
gifurlegum tekjum, ef bilainn-
flutningur bilasala leggst að
mestu leyti niður vegna áhrifa
gengisfellingarinnar” (sjá frétt
hér fyrir ofan).
Sagði Gunnar, að bilainn-
flytjendur myndu eftir áramót
beita sér fyrir þvi, að 25% inn-
flutningsgjaldið, sem lagt var á
fyrr á þessu ári, yrði felít niður,
en þvi var lýst yfir af hálfu rikis-
valdsins, að hér væri um bráða-
birgðaráðstöfun að ræða, sem
gilda ætti til áramóta.
Alþýðublaðið spurði Ingimund
Sigfússon, forstjóra Heklu h.f.
einnig, hvaða áhrif gengis-
fellingin og stöðvun gjaldeyris-
viðskipta hefðu haft á viðskipti
fyrirtækisins.
„Þetta fyrirtæki og viðskipta-
vinir þess fara auðvitað ekki
varhluta af þessari gengis-
fellingu. A föstudaginn kom til
dæmis skip til landsins með yfir
100 bila, sem vegna gengis-
fellingarinnar hækka i verði”.
Ingimundur sagði, að sjálfsagt
kæmi það illa við mörg fyrirtæki,
að þau flyttu inn vörur með gjald-
fresti, þar sem sum þeirra yrðu
nú að greiða þegar selda vöru á
nýju gengi. —
Forstjóri Heklu h.f. kvað sölu
raftækja og heimilistækja hafa
verið gifurlega mikla siðustu
dagana, áður en rikisstjórnin til-
kynnti um efnahagsaðgerðir
sinar, og bætti við:
um útgjöldum rikissjóðs úr þeim
fjárlögum, sem ætlunin er að
samþykkja á morgun. Sem sagt:
rikisstjórnin ætlar að láta Alþingi
afgreiða fjárlög,en fá jafnframt
heimild til að breyta þeim á eftir
að eigin geðþótta og án afskipta
þingsins. Furðulegur framgangs-
máti eins og allt annað, sem þessi
rikisstjórn hefur látið frá sér
fara.
Þá er það loks við þessa þriðju
og siðustu umræðu fjárlaga, sem
fram fer i dag, sem þingmenn
geta farið að gera sér grein fyrir
tekjuöflunarhugmyndum rikis-
stjórnarinnar. Mikils fjár er nú
vant og er það auðsætt af hinum
nýju tekjuöflunartillögum.
Frá frumvarpinu eins og það
var lagt fram i haust, er gert ráð
fyrir þessum hækkunum helztum
á ýmsum sköttum og skyldum.
Eignaskattur einstaklinga á að
hækka um 3 m. kr., eignaskattur
félaga um 4,8 m. kr. tekjuskattur
einstaklinga um 82m. kr., tekju-
skattur félaga um 10 m. kr.
aðflutningsgjöld um 366 m. kr.
(tollar o.fl.), söluskattur um 200
m. kr. o.s.frv. o.s.frv. Það eru þvi
engin likindi á að dragi úr skatt-
piningunni á næsta ári, enda mun
vist enginn hafa við þvi búizt.
Frekar má vænta þess, að eitt-
hvað bætist enn á baggann.
Alþýðuflokkurinn hefur engar
tillögur flutt við fjárlagafrum-
varpið enda er það skoðun hans,
að algert ábyrgðarleysi sé að af-
greiða fjárlög með þessum hætti,
þar sem enginn botn hefur fengizt
i neitt.
SUMARVEÐUR A REYÐARFIRÐIEN BAGT ATVINNUASTAND
| A meðan svo mikið snjóaði á
| Norðfirði, að menn urðu að
merkja bilana sina með flöggum
; svo hægt væri að grafa þá upp úr
| fönninni, sáum við varla snjó,
| sagði Magnús Guðmundsson
hreppstjóri á Reyðarfirði, þegar
Alþýðublaðið átti stutt simtal við
hann i gær. Og núna er nánast (
sumarveður hjá Reyðfirðingum, ;
sunnan hlýindi en litil rigning. !
Fært er til allra átta frá j
Reyðarfirði, að Oddsskarði, og '
Fagridalur hefur verið fær það j
sem af er betri. En heldur versn
ar færðin þegar kemur i næsta
fjörð fyrir sunnan, Fáskrúðs-
fjörð, en að sögn Sveins Eiðsson-
ar grófst úr veginum beggja
vegna fjarðarins á mánudaginn,
enda hafði verið mesta vatnsveð-
ur alla siðustu viku. Að norðan-
verðu var þó alltaf fært á jeppum
Framhald á bls. 10