Alþýðublaðið - 06.03.1973, Blaðsíða 2

X ii ri fV tV rt t\ A X X
iyyVV i t i VVVW
... og góð flík er á
næsta leiti
dralon
garn frá Gefjun
GEFJUN AKUREYRI
LOFTÞJÖPPUR
fyrirliggjandi
Volkswageneigendur
Höfum fyrirliggjandi: Bretti — Hurðir —
Vélarlok — Geymslulok á Volkswagen i
allflestum litum. Skiptum á einum degi
með dagsfyrirvara fyrir ákveðið verð.
Reynið viðskiptin.
Bilasprautun Garðars Sigmundssonar
Skipholti 25. Simar 19099 og 20988.
AUGLÝSINGASÍMINN OKKAR ER 8-66-60
o------------------------------
Björn Jósson, forseti ASÍ
SFV vildi
laust vid-
skiptagengi
Um gengisfellingu krónunnar
I desember-mánuöi siöastliðn-
um sagöi Björn Jónsson, að
hann persónulega og hans flokk-
ur heföu veriö bornir þeim sök-
um, að þeir heföu verið upp-
hafsaöili gengisfellingarinnar
og bæru þvi ábyrgð á henni.
Hann kvaöst ekki vilja neita
neinni ábyrgö, er hann bæri meö
réttu, en þó væri hér ekki alls
kostar rétt með fariö. Hiö sanna
væri, aö hann og þeir félagarnir
hefðu stungiö upp á „lausu við-
skiptagengi”, þannig, aö gengið
hefði getaö breytzt i samræmi
viö ýmsar aörar utanaökom-
andi breytingar á öörum gjald-
miöli og viöskiptakjörum, er
siöar heföu oröið. Heföi verið
farið að þessum ráöum myndi
gengi krónunnar ekki hafa fallið
likt þvi jafn mikiö og þaö geröi,
er dollarinn féll i febrúar 1973.
Taldi Björn, að gengisfellingin i
desember heföi þurft aö nema
15—16%. Hann kvað viðskipta-
ráðherra nýlega hafa sagt, að
ekki heföi þurft aö fella gengið i
desember ef þá heföi verið ljóst,
að viðskiptakjör íslendinga
færu mjög batnandi og dollarinn
yröi felldur i febrúar á þessu
ári. Visaöi Björn þessari skoðun
á bug og taldi aö hún fengi ekki
staöizt.
begar hér var komið ræðunni
vék Björn aö frumvarpi þvi, er
rikisstjórnin hefur lagt fram,
um að taka áfengi og tóbak út úr
visitölugrundvellinum. Hann
kvaö sig og Karvel Pálmason
hafa snúizt gegn þessum fyrir-
ætlunum rikisstjórnarinnar um
enn eina breytingu á samning-
um verkalýössamtakanna frá
þvi i árslok 1971, auk þess sem
Eövarð Sigurðsson hefði einnig
iýst sig andvigan þessum fyrir
ætlunum. Hann kvaöst þó efins
i, aö forsætisráöherrann væri
meö öllu búinn að leggja þessar
ráöageröir á hilluna og myndi
hann hafa gert sér einhverjar
vonir um, að hann fengi nokkra
þingmenn Sjálfstæöisflokksins
til þess aö greiöa frumvarpinu
atkvæöi og bjarga því þannig i
land. Hins vegar væri verka-
lýðshreyfingin meö öllu andvig
frumvarpinu og hefði miðstjórn
ASt fyrr sama dag lýst sig and
viga þvi og hefði sú afstaða ver-
iö samþykkt i einu hljóöi.
Björn ræddi nokkuö frumv
þaö, sem rikisstjórnin heföi
ætlaö aö bera snarlega fram á
Alþingi fyrstu dagana eftir að
eldgosið á Heimaey varð. Kvað
hann ekkert hafa verið við sig
eöa verkalýössamtökin talaö
um þaö frumvarp og hann hefði
ekki fregnað af efni þess fyrr en
24 klukkustundum eftir að það
heföi verið sýnt foringjum
stjórnarandstöðunnar. Hann
kvaöst hafa það eftir áreiðan-
legum heimildum, aö forsætis-
ráöherrann heföi ætlaö aö hraða
þvi frumvarpi sem allra mest
gegnum þingið „meðan stemn-
ingin væri svo góö”, eins og
hann heföi oröaö þaö. Meö
þessu frumvarpi hefði átt að
taka á einu bretti langmestan
hluta kauphækkananna frá þvi i
desember 1971 — slá tvær flugur
i einu höggi og nota tækifærið
bæði fljótt og vel. Bætti hann þvi
viö, aö heföi þetta frumvarp
komiö fram í þinginu heföi hann
á sömu stundu snúizt gegn
stjórninni. Hann vék siðan aö
siöustu gengisfellingu krónunn-
ar og sagöi, aö um hana hefði
ekkert veriö rætt við sig né held-
ur þingflokka stjórnarliðsins, að
bezt hann vissi, áður en krónan
var felld i kjölfar dollarans. Þá
vék Björn aö togaraverkfallinu
og kvað þaö „hreint hneyksli,
hreina þjóðarskömm”, eins og
hann oröaði þaö, aö á sama tima
og erlendar þjóðir veittu þjóö-
inni stórkostlegar fjárfúlgur i
aðstoöarskyni væru togararnir
bundnir og sjómönnunum, er
væru láglaunaðir fyrir, neitaö
um hófsamar breytingar á
samningum sinum. Sagði Björn,
að þaö sem á milli bæri i þessari
deilu yröi hiö opinbera aö taka á
sig, kröfur sjómannanna væru
ótrúlega hógværar, en samt réöi
útgerðin sennilega ekki viö aö
koma til móts viö þær. Þvi yröi
rikiö aö hlaupa undir bagga með
þær fáu tugmilljónir króna eöa
svo, sem á vantaöi til þess aö
samningar tækjust. Aö lokum
vék Björn að ástandinu i dag og
viöhorfinu I kjaramálum.
Ræddi hann fyrst um hinar
miklu hækkanir á verðlagi land-
búnaðarvara og kvað það mjög
harkalega aögerð af hálfu rikis-
stjórnarinnar, að láta niðurfell-
ingu niðurgreiðslna af búvörum
bera upp á sama dag og hinar
miklu verðhækkanir þeirra
uröu. Taldi hann verðlagningu
landbúnaöarvara mikið vanda-
mál, sem yröi að taka til grund-
vallar-endurskoðunar og minnti
i þvi sambandi á gagnrýni Al-
þýöuflokksins, en einkum þó
formanns hans Gylfa Þ. Gisla-
sonar, á núvérandi fyrirkomu-
lag á verðlagningu búvara.
Hann sagði, að á þessu ári
yrði verkalýðshreyfingin að
heyja mikla varnarbaráttu, þvi
að ólíklegt þætt sér að samning-
ar i nóvember-mánuði næst-
komandi gætu hækkað kaup
manna. Miklu fremur myndi
áfram allt þetta ár verða stefnt
aö þvi, að reyna aö rýra kjör
manna og draga úr samningun-
um frá þvi i nóvember 1971.
Kauphækkanir að krónutölu til
næstu áramóta myndu senni-
lega nema um 18—20 vísitölu-
stigum að viðbættri grunn-
kaupshækkun og það þýddi ca.
25% hækkun fyrir atvinnuveg-
ina. Þyrfti „stórfellt krafta-
verk” að koma til ef atvinnu-
vegirnir ættu aö geta borið þaö
og þvi mætti mikið vera ef
„stórfelld kollsteypa i efna-
hagsmálum” biði ekki enn
þjóðarinnar á þessu ári.
Verkalýössamtökin myndu
verja samningana frá 1971
varöandi kjör láglaunafólks
meö klóm og kjafti og ekki leyfa
neina skeröingu á þeim. Kvaöst
Björn vilja heita á Alþýðuflokk-
inn aö hann stæði fast viö bakiö
á verkalýöshreyfingunni I þess-
ari miklu varnarbaráttu og
veitti henni allan þann stuðning
er hann mætti.
A eftir ræðu Björns urðu mikl-
ar umræöur um efni hennar og
var mörgum fyrirspurnum til
hans beint. Gerðu menn hinn
bezta róm að ræðu hans. Um 50
manns sátu fundinn.
RIKISSTJORNIN ER HÆTT
AÐ
ÞÝÐUSAMBANDS ÍSLANDS
MEÐ í RÁÐUM
Þriðjudagur 6. marz, 1973.