Alþýðublaðið - 31.03.1973, Blaðsíða 3

immnf [m i w mi
STÁLBRÆDSLA
06 OLfUHREINS-
UNARSTðD ERU
URSÓGUNNI
Að fróðra manna sögn hafa Is-
lendingar nú ekki nema nokkrar
vikur til stefnu þar til þeir verða
að hafa ákveðið sig, hvernig nýta
skuli þá umframraforku, sem
fæst við virkjun við Sigöldu. í sið-
asta lagi um mitt næsta sumar
verður sú ákvörðun að liggja fyrir
— þ.e.a.s. þá verða stjórnvöld
landsins að hafa ákveðið, hvort
þau hyggi á orkusölu til nýs stór-
iðjuvers á Islandi og þá með
hvaða hætti og til hverra. Undan-
farna mánuði hafa farið fram
miklar viðræður af hálfu islenzku
rikisstjórnarinnar við ýmsa er-
lenda aðila um hugsanlega samn-
ingagerðum nýtt stóriðjuver á ts-
landi, og mun áhugi vera fyrir
hendi — einkum þó hjá banda-
riskum stórfyrirtækjum, sem sjá
sér fært að komast inn á EBE-
markaðinn með framleiðslu sina
unna á tslandi eftir aö tsland
hefur nú fullgilt viðskiptasamn-
ing sinn við bandalagið. Mun
þetta vera ein af meginástæðun-
um fyrir þvi, hversu áfram
Magnús Kjartansson, iðnaðar-
ráðherra, var um að viðskipta-
samningur tslands við EBE yrði
fullgiltur, þótt samráðherra hans
úr Alþýðubandalaginu, Lúðvik
Jósepsson, og fjölmargir flokks-
bræður hans væru þvi andvigir.
Af tslands hálfu hafa viðræður
átt sér stað við forsvarsmenn
töluvert margra erlendra stór-
fyrirtækja um stofnsetningu stór-
Þulurinn vel-
vakandi: Byrja
með sveiflu á
mánudags-
morguninn
,,Mig dreymdi svo sem ekki
neitt”, ságði Craig Johnson,
þulur Keflavikurútvarpsins og
heimsmethafi, þegar Alþýðu-
blaðið hafði tal af honum i
gær, en hann var þá úthvildur
og ánægður.
Margir Reykvikingar tóku
þátt i góðgerðardagskránni,
m.a. keypti einn út einhverja
sinfóniu og lét spila „Jakketi
jakk” i staðinn.
Þegar liða tók á þessa 93
klukkustundir og 45 minútur,
sem Craig var við hljóðnem-
ann, gerðist hann vigreifur
mjög og bauðst til þess að
syngja með ásamt aðstoðar-
manninum fyrir 10$ „Einhver
hringdi og bað okkur að
syngja með Lee Marvin,
Wandering Star”, sagði Craig,
,,en eftir nokkur skipti hringdi
annar og bauð 40, fyrir að fá
okkur til að hætta. Það var
vist ekkert merkilegur söng-
ur!” Þetta gerðist' á siðasta
degi og eitthvað var Craig þá
búinn að tapa lagvisinni.
Hæsta boð, sem Craig fékk,
ý'óru 500$ fyrir eitt lag með A1
ureen ''pvöl Craig i sjúkra-
Gtee-' *ar heldur stutt, hann
var útskrifaður, með hesta-
heilsu s.l. fimmtudag. ,,Ég er i
frii eins og er”, sagði Craig að
siðustu, ,,en ég byrja með
sveiflu, strax á mánudags-
morguninn.”
iðju á tslandi. Nánari athuganir á
rekstrargrundvelli stálbræðslu og
oliuhreinsunarstöðvar á Islandi
munu hafa leitt i ljós, að slik
fyrirtæki borguðu sig ekki og þvi
mún nú alveg vera falliö frá þeim
hugmyndum. Sama máli gegnir
um vangaveltur um verksmiðjur
til þess að framleiða hálf- eða
fullunnar vörur úr áli. 1 ljós mun
hafa komið, að stofnkostnaður
slikra verksmiðja væri tiltölulega
það miklu meiri, en t.d. stofn-
kostnaður álvera og annarra
slikra hrámelmisvera, að það
myndi tæplega borga sig fyrir ts-
lendinga að leggja út i slika fjár-
festingu.
Eins og nú standa sakir mun
mestur áhugi vera fyrir samning-
um við einhvern eftirtalinna
'aðila: Alusuisse um stofnun nýs
álvers á Islandi, sem tslendingar
gerðust þá sjálfir hluthafar i.
Union Carbid fyrirtækið banda-
riska mun sterklega koma til
greina sem samningsaðili. Er
hugmyndin sú, að það fyrirtæki
setji upp hér á landi málmver til
framleiðslu á ferró-silikoni, en
það er efni, sem notað er sem
Framhald á bls. 2
ÞAU EIGNAST FRÆGAR
TENGDAMÖMMUR
Óskarsverðlaunaleikkonan Liza Minelli úr myndinni Cabaret,
en hún er reyndar dóttir hinnar frægu Judy Garland, hefur kunn-
gjört að hún ætli að fara að gifta sig á næstunni. Mannsefnið er
strákurinn, sem hún er búin að vera með þó nokkra tið. Hann
heitir Desi Arnaz junior, — og hann á lika fræga mömmu. Sú heitir
Lucy Ball. Þessi mynd var tekin á Lundúnaflugvelli fyrir
skemmstu þegar parið kom þangað.
Hvers
vegna?
Meðan hvert húsið á fætur
öðru hverfur undir hraun i
Vestmannaeyjum veltist sú
spurning í hugum manna,
hvort afstýra hefði mátt
þessúin voða með öflugri
vatnskæiingarlögn en þeirri,
sem björgunarmenn f Eýjum
hafa ráðið yfir til þessa.
Þegar viö fyrstu tii-
raunirnar til hraunkælingar,
þótti sýnt, að vinnandi vegur
væri að hamla gegn hraun-
rennslinu til bæjarins með
vatnskælingu. Björgunar-
menn höfðu hins vegar ekki
þann tækjakost, að þeir gætu
barizt á öllum vigstöðvum og
varð þvi ekki ráðizt gegn
hrauninu af neinni aivöru.
Nú hins vegar, þegar
hraunið hefur unnið stör spjöll
og tilfinnanleg á kaupstaðn-
um, cru allt i einu á lausu
öflugar dælur, en spyrja má,
hvers vegna þær eru ekki fyrr
á ferðinni. Ráðamenn sögðu
strax við upphaf gossins, að
það væri fastur ásetningur
þeirra að bjarga Vestmanna-
eyjum. Þrátt fyrir það, að lík-
leg aðferö lá fyrir þegar I
upphafi, hefur seinagangurinn
við að útvega nauðsynleg tæki
séð til þess, að æ minna er i
Vestmannaeyjum til aö
bjarga. En hvcrs vegna þessi
seinagangur?
Snerrir
OLYKTIN FRA KLETTI
ÞAR MED l)R SÖGUNNI?
Kisiliöjan við Mývatn og
Sementsverksmiðjan á Akranesi
hafa látið i ljós vilja um að fá
keypt hreinsitæki eins og það,
sem reist hefur verið upp i álver-
inu i Straumsvik og einnif er talið
mögulegt að nota þessi tæki eitt-
hvað breytt til þess að eyða hinni
óþægilegu „peningalykt” frá
fiskim jölsbræðslum.
Jón Þórðarson, verksmiðju-
stjóri á Reykjarlundi, hefur fund-
ið upp lofthreinsitæki sem nú
hefur verið sett upp á einn ker-
skálann hjá alverinu i Straumsv. i
tilraunaskyni. Af þvi tilefni boð-
uðu forráðam. verksm. til
blaðamannafundar i gær og sátu
hann auk forráðamanna tsals
þeir Jón Þórðarson, uppfinninga-
maður, Magnús Kjartansson, iðn-
aðarráðherra, Páll Sigurðsson,
ráðuneytisstjóri, aðalforstjóri og
stjórnarformaður Alusuisse
ásamt verkfræðingum, ráðunaut-
um og öðrum.
Tæki þetta hreinsar ryk og önn-
ur úrgangsefni úr loftinu með
vökvasium, þannig að hægt er að
vinna úrgangsefnin úr siunarleg-
inum og nota þau aftur sem hrá-
efni til framleiðslu. Verður þetta
m.a. gert i Straumsvik og getur
verksmiðjan bæði notað sum úr-
vinnsluefnin i framleiðslu sina og
flutt þau út.
Tilraunir, sem gerðar hafa
verið með hreinsitæki þetta stað-
festa, að það hreinsar um 95—97%
allra rykkorna úr lofti. Meðal
annars skilur tækið mjög vel úr
litlu rykkornin, en það eru helzt
þau, sem valda atvinnusjúk-
dómnum silikosis. Tilraunin, sem
nú fer fram i Straumsvik, er gerö
til að ganga úr skugga um, hvort
tækið henti tiltölulega jafnvel til
að hreinsa önnur aðskotaefni úr
andrúmsloftinu, en nú þegar skil-
ar hreinsitæki Jóns Þórðarsonar
töluvert betri árangri, en erlend
hreinsitæki af svipaðri gerð. Alls
mun kostnaðurinn við smiði
tækisins og tilraunir með það
vera kominn upp i um 3 m. kr.,
eins og nú standa sakir, og hefur
ísal staðið undir helzta tilrauna-
Sementsverksmiðjan og Kisiliðjan hafa
sýnt áhuga á hreinsitækjunum — fiski-
mjölsverksmiðjur hugsanlegur markaður
kostnaðinum, en iðnaðarráðu-
neytið hefur látið i té ýmsa að-
stöðu og fyrirgreiðslu.
Verði niðurstaða tilraunarinn-
ar, sem nú er gerð með hreinsi-
tækið i Straumsvik, hagstæð,'
munu slik tæki verða sett upp á
alla kerskálana — eitt tæki á
hvert loftrásarop á hverjum
skála, en þau eru all-mörg. Mun
kostnaðurinn við það verk vera
300 til 400 m.kr.
ÞEGAR BUIÐ AÐ DEILA NIÐUR
200 VESTMANNAEYJAHÚSUM
Áformað er að flytja inn 200
hús fyrir Vestmannaeyinga,
sagði Stefán Gunnarsson hjá
Viðlagasjóði, er við áttum tal
við hann i gær. Staðsetning hús-
anna er ráðgerðsem hér segir:
Á Eyrarbakka 10 hús, á
Stokkseyri 10 hús, á Selfossi 35
hús, i Mosfellssveit 10 hús, i
Hafnarfirði 35 hús, i Keflavík 50
hús, i Þorlákshöfn 50 hús.
Ekki hefur verið gengið frá
skipulagsatriðum i öllum þess-
um byggðarlögum varðandi
staðsetningu húsanna, en gera
má ráð fyrir, að þau komi hing-
að til lands fyrst i maimánuði
næstk., og að þá verði hafizt
handa um að reisa þau.
Við töluðum við Kristin Ó.
Guðmundsson, bæjarstjóra i
Hafnarfirði I gær. Kvað hann
Hafnarfjarðarbæ hafa borizt
boð um þessi hús, og væri já-
kvæð afstaða til þess að leysa
vanda Vestmannaeyinga i þessu
tillíli, en hins vegar væri þegar
sýnt, að sökum lóöaskorts yrði
ekki hægt að sinna þessu máli
strax. Hafði Hafnarfjörður þvi
ekki aðstöðu til að setja niður
neitt af fyrstu húsunum, sem til
landsins kæmu.
Vitað er, að hin ýmsu bæjar-
og sveitarfélög, eru misjafnlega
viðbúin að taka við „Vest-
mannaeyjahúsunum”, en eins
og Alþ.bl. skýrði frá i gær biður
Þorlákshöfn með samþykkt
skipulag fyrir 120 hús.
Laugardagur 31. marz 1973.
©