Alþýðublaðið - 10.12.1974, Side 5

alþýöu| Útgefandi: Blað hf.
| ffl ^TTi Ritstjórar: Freysteinn Jóhannsson (ábm.)
11] nUJ111 Sighvatur Björgvinsson
Auglýsingastjóri: Fanney Kristjánsdóttir
Aðsetur ritstjórnar: Skipholti 19, simi 28R00
Augiýsingar: Hverfisgötu 8—10, sími 28660 og 14906
Afgreiðsla: Hverfisgötu 8—10, sími 14900
Prentun: Blaðaprent
NÆSTU VERKEFNIN
Það, sem af er þessu þingi, hafa þingmenn
Alþýðuflokksins lagt fram bæði mörg mál og
stór. Þau mál eru ýmist athyglisverð fram-
kvæmdanýmæli eða stórpólitisk stefnu-
markandi mál — sum hvoru tveggja. Þannig má
nefna tillöguna um eignarráð þjóðarinnar á
landinu, gögnum þess og gæðum, sem efalaust
er stórmál vorra tíma. Það má nefna tillöguna
um að miða réttindi og skyldur ungs fólks, svo
sem kosningarétt þess, við 18 ára aldur i stað 20.
Það má nefna tillöguna um rannsókn á kostnaði
á veitt kiló af bolfiski hjá fiskiskipaflotanum þar
sem i raun er verið að fara fram á rannsókn á
arðsemi fjárfestingarinnar i fiskiskipa-
flotanum. Það má nefna tillöguna um varnir
gegn slysahættu á fiskiskipum, en sú tillaga er
flutt vegna hinna hörmulegu og sorglegu slysa,
sem orðið hafa á fiskiskipaflotanum og þá sér-
staklega hinum nýju skuttogurum undanfarið.
Það má nefna tillöguna um, að undanþiggja
tekjuskatti laun verkafólks i fiskiðnaði fyrir
nætur- og helgidagavinnu. Allt eru þetta þing-
mál Alþýðuflokksins. Allt eru þetta stórmál og
sum þeirra stórpólitisk og stefnumarkandi.
Það er stundum sagt, að islensk pólitik sé ekki
orðin nema svipur hjá sjón, skilin milli stjórn-
málaflokka séu óglögg og allir vilji þeir i
rauninni það sama. Það er út af fyrir sig rétt, að
deilurnar snúast ekki um sömu mál nú og þær
gerðu fyrir 30-40 árum. Það er ekki lengur deilt
um, hvort almannatryggingar eigi rétt á sér eða
hvort viðurkenna beri frjálsan samningsrétt
verkalýðsfélaga, svo nefnd séu nokkur þeirra
mála, sem áður og fyrr skildu á milli flokka. En
getur verið rétt að fólk óski þess, að flokka-
skiptingin i landinu markist enn af þessum
gömlu baráttumálum? Auðvitað ekki. Einfald-
lega vegna þess, að ef þau væru ennþá deiluefni
— ef enn væri deilt um hvort almannatrygg-
ingar ættu rétt á sér eða ekki — þá stæðum við
enn i sömu sporum og fyrir 40 árum. Slikt gerum
við ekki. Sjónarmið Alþýðuflokksins i trygg-
ingamálum og öðrum málum, sem flokkurinn
barðist fyrir á fyrstu árum sinum, hafa sigrað
og okkur ber að fagna þvi að svo hefur farið, en
ekki harma það að baráttan skuli enn ekki vera
háð með sama sniði þvi þá væri sigurinn enn
óunninn. Og markmiðið með stjórnmálabaráttu
er að vinna skoðunum sinum almennt fylgi.
Menn mega ekki misskilja þessa þróun, þessa
sigurvinninga þannig, að nú séu allir orðnir
sammála um það, sem mestu máli skiptir — nú
séu allir orðnir hálfgildings jafnaðarmenn.
Skilin milli afturhaldsaflanna annars vegar og
framsækinna jafnaðarmanna hins vegar eru
enn glögg — þau koma aðeins fram i öðrum
málum. Hvað t.d. um hið nýja baráttumál
jafnaðarmanna um jafnan rétt allra borgara til
sins eigin lands? Afhjúpa ihaldsöflin sig ekki
þar með ákafri og harðri andstöðu við eitt stór-
pólitiskasta deilumál vorra tima. Og hvað um
tillöguna um að undanþiggja láglaunafólkið i
fiskiðnaðinum tekjuskatti fyrir nætur- og helgi-
dagavinnu? Skyldi það eiga greiða leið i gegnum
Alþingi?
Ágreiningurinn er enn hinn sami og áður var,
en ágreiningsefnin önnur. Striðið er ekki unnið
þótt nokkrum orrustum sé lokið með sigri
jafnaðarstef nunnar.
FRÁ ALÞINGI
Tiliagq Jóns Ármanns Héðinssonar
Nýtt farþegaskip með
austfirska heimahöfn
I annað sinn flytur nú Jón Ár-
mann Héðinsson tillögu sina um
kaup á farþegaskipi, er sigli milli
íslands og annara Norðurlanda,
en Jón flutti tillögu þessa fyrst á
þinginu i fyrra, en hún varð þá
ekki útrædd. Tillagan hljóðar
svo:
Alþingi ályktar að fela rikis-
stjórninni að undirbúa nú þegar
kaup á sérsmíðuðu farþegaskipi,
er hafi reglubundnar ferðir milli
Reyðarfjarðar (Búðareyrar),
Þórshafnar i Færeyjum, Noregs,
Sviþjóðar og Danmerkur. Stefnt
skal að þvi, að skipið geti hafið
ferðir milli landanna að vorlagi
1976.
Það siðasta horfið.
Jón Ármann segir m.a. svo i
greinargerð með tillögu sinni:
Þegar M/S GuLLFOSS var
seldur úr landí, hvarf sfðasta sér-
smiðaða farþegaskipið úr eigu ís-
lendinga. Almennt má segja, að
eftirsjá sé að sliku skipi sem Gull-
foss var. Hins vegar er það vart
sæmandi eyþjóð, er vill telja sig
sjálfstæða og þess umkomna að
hafa eðlilega samskipti við
nágrannaþjóðir sinar, að eiga
ekki gott farþegaskip, er tryggi
reglubundnar samgöngur á milli
þessara landa. Einnig má benda
á það mikla öryggi, sem fólgið er i
þvi að hafa slikan farkost, ef
safna þarf saman fólki i skynd-
ingu eða tryggja flutning þess
milli svæða með skjótum og
öruggum hætti. Flutningsmaður
telur ekki sæmandi einmitt nú, á
afmæli 1100 ára byggðar á ís-
landi, að þá skuli ekkert farþega-
skip vera til I eigu okkar. Þótt það
sé staðreynd, að yfirgnæfandi
fjöldi velur að ferðast með flug-
vélum, má ekki gefast upp við að
reka gott farþegaskip, sem tryggi
samgöngur á sjó milli frændþjóð-
anna og bindi með þvi eyrikin tvö
öruggum böndum. Þess vegna er
þessi tillaga flutt.
Austfirsk heimahöfn
A undanförnum Norðurlanda-
ráðsþingum voru samgöngumál-
in mjög á dagskrá, og kom fram i
máli manna, að þau snertu mest
löndin þrjú: Danmörk, Sviþjóð og
Noreg. En ber ekki að hafa ey-
rikin með og ráða fram úr þeim
vanda, sem lega þeirra skapar i
samgöngum? Það er skoðun
flutningsmanns, að vel megi
skipuleggja fastar siglingar milli
áðurnefndra þjóða með góðum
árangri, sé þess gætt að taka á
þessu máli með nýju viðhorfi og
skipuleggja það samkvæmt þvi.
Hugmynd flutningsmanns er
sú, að sérfróðum og duglegum
mönnum verði falið að rannsaka
hentugan skipakost til þessara
ferða. Staðsetning heimahafnar
skipsins verði Reyðarfjörður og
þar verði sköpuð fullkomin að-
staða fyrir skipið og farþega,
ásamt útlendingaeftirliti og toll-
skoðun. Skipið hefji siglingar
þaðan og sigli siðan til Þórshafn-
ar, Bergen eða Kristiansands,
eftir þvi hvað fróðir menn telja
heppilegra, og siðan til Gauta-
borgar og loks til Kaupmanna-
hafnar, er verði endahöfn.
Vegalengdir.
Vegalendir milli staða eru sem
hér segir:
sjóm. t. sigling
Reyðarfjörður — Þórshöfn 280 18
Þórshöfn — Bergen 390 25
Þórshöfn —Kristiansand 520 33
Bergen — Gautaborg 335 21
Kristiansand — Gautaborg 135 8-9
Gautaborg — Kaupmannahöfn 145
9
Kristiansand —
Kaupmannahöfn 240 15
Þórshöfn — Kaupmannahöfn 760
47
Þetta yfirlit sýnir, að með
ganggóðu skipi, sem siglir með
jafnaðarferð 16 milna hraða á
klukkustund, má ljúka ferð á 5
dögum, og vænta má 2 daga tima
i lestun og losun. Skipið mun þvi
sigla f jórum sinnum frá Islandi til
hinna landanna á mánuði, og ætti
öllum að vera það ljóst, hversu
mikil samgöngubót slikar sigling-
ar yrðu. Ætla má, að skip sem
þetta þurfi að geta tekið 350-400
farþega og um 90 fólksbfla. Með
þessu fyrirkomulagi telur
flutningsmaður, að gerbreyta
megi komu farþega til iandsins og
jafna álagið, sem hér rikir I
Reykjavik á aðalfarþegatima
ársins. Með þvi að velja Reyð
velja Reyðar-
fjörð sem miðstöð hér á
landi, telur flutningsmaður, að
farþegar muni dreifast vel til
suðurs og norðurs vegna hring-
vegarins. örugglega má telja, að
veruleg aukning verði á þvl, að
farþegar taki með sér einkabil
sinn til landsins, og þá er það
frjálst val, hvaða leið þeir aka til
Reykjavikur, ef þeir á annað borð
ieggja það á sig. Vissulega mun
Austurland og héruðin fyrir
norðan og sunnan fá góðan skerf
frá þessari breyttu skipan far-
þegastraums til landsins og er
það vel.Útlendingar munu með
þessu fyrirkomulagi eiga þess
kost að sjá meira af landi okkar
og kynnast viðhorfi fleira fólks.
Hugsanleg fjármögnun.
Jón Armann segir einnig: Gott
farþegaskip, er tryggi reglu-
bundnar samgöngur á milli
þessara landa. Einnig má benda
á það mikla öryggi, sem fólgið er i
þvi að hafa slikan farkost, ef
safna þarf saman fólki i skynd-
ingu eða tryggja flutning þess
milli svæða með skjótum og
öruggum hætti. Flutningsmaður
telur ekki sæmandi einmitt nú, á
afmæli 1100 ára byggðar á
Islandi, að þá skuli ekkert far-
þegaskip vera til i eigu okkar.
Þótt það sé staðreynd, að yfir-
gnæfandi fjöldi velur að ferðast
meö flugvélum, má ekki gefast
upp við að reka hér gott farþega-
skip, sem tryggi samgöngur á sjó
milli frændþjóðanna og bindi með
þvi eyrikin tvö öruggum.böndum.
Þess vegna er þessi tillaga flutt.
A undanförnum Norðurlanda-
ráðsþingum voru samgöngumál-
in mjög á dagskrá, og kom fram i
máli manna, að þau snertu mest
löndin þrjú: Danmörk, Sviþjóð og
Noreg. En ber ekki að hafa ey-
rikin með og ráða fram úr þeim
vanda, sem lega þeirra skapar i
samgöngum?
Bylting I samgöngum
Upplýsingar um farþegafjölda
með M/S Gullfoss sýna, að hlut-
fallslega fáir koma með skipi til
landsins. Hins vegar mun þetta
breytta ferðafyrirkomulag skapa
nýtt viðhorf i ferðum til landsins.
Eins og sést af leiðartöflunni hér
að framan, tekur ferðin aðeins
um 18 tima milli Islands og
Færeyja. Þetta er hrein bylting I
samgöngum milli landanna.
Sama má segja um ferðina til
Kristiansands. Hún tekur alls um
50 tima. Siðan er þægilegt að fara
hvert sem menn vilja um Suður-
Noreg. Milli Kristiansands og
Gautaborgar er aðeins 9 tima
sigling og svo áfram til Kaup-
mannahafnar 10 timar. Á þessu
má sjá, að svona skip gerbreytir
möguleikum til þess að fara milli
landa og taka með sér þarfasta
þjóninn, þ.e.a.s. bflinn. Þetta skip
mun vissulega verða vinsælt
fjölskylduskip, er timar liða, og
einnig orlofsskip fyrir starfshópa
fyrirtækja, er þá geta leigt
áætlunarbila milli komutima
skipsins á viðkomandi höfnum.
Það er mál kunnugra manna,
að vel skipulögð fjárfesting I far-
þega- og skemmtiferðarekstri sé
fljót að gefa af sér arð. Sú er
skoöun flutningsmanns, ef
myndarlega verður staðið að
kaupum á þessu skipi, sem er
þjóöarrauðsyn og ætti að vera
stolt okkar að gera.
FRÁ LAGANEFND AFR
Laganefnd Alþýðuflokksfélags Reykjavíkur
auglýsir hér með eftir tillögum til breytinga á
lögum félagsins.
Tillögur skulu berast nefndinni á skrifstofu
Alþýðuflokksins eigi síðar en 31. desember
1974.
Skulu tillögurnar vera skrif legar og greinilega
merktar tillöguhöfundi, sem sé löglegur félagi
í Aiþýðuflokksfélagi Reykjavikur.
Laganefnd
Alþýðuflokksfélags Reykjavíkur.
©
Þriðjudagur 10. desember 1974.