Alþýðublaðið - 03.07.1976, Síða 3

bíaðfö1" Laugardagur 3. júlí 1976
FRÉTTIR 3
Thor Vilhjálmsson um launasjóð rithöfunda:
LAUNA BER ÞÁ, SEM
GAGNVIRKASTIR ERU
Hinn 9. júnl var staöfest i
menntamálaráöuneytinu reglu-
gerö um launasjóö rithöfunda.
Samkvæmt henni skipar
menntamáiaráöherra f stjórn
launasjóðs rithöfunda til
þriggja ára I senn þrjá menn ut-
an Rithöfundasambands
islands tilnefnda af stjórn þess
og skal sjóöstjórn annast líthlut-
un úr Iaunasjóði rithöfunda.
Eftirtaldir menn hafa verið
skipaöir I stjórn sjóösins:
Bjarni Vilhjálmsson, þjóö-
skjala vöröur, dr. Guörún P.
Helgadóttir, skólastjóri og Vé-
steinn ólason, lektor.
Arlegum tekjum sjóðsins
skal variö til aö greiöa Islenzk-
um rithöfundum starfslaun
samkvæmt 26. launaflokki opin-
berra starfsmanna (byrjunar-
þrepi). Rétt til greiðslu úr
sjóönum hafa islenzkir rithöf-
undar og höfundar fræðirita.
Heimilt er og að greiöa úr sjóðn-
um fyrir þýöingar á islensku.
Starfslaun eru veitt eftir um-
sóknum, skemmsttil tveggja og
lengst til ni'u mánaöa i senn.
Höfundar eiga rétt á þvl aö
sækja um starfslaun árlega.
Höfundur sem sækir um og hlýt-
ur starfslaun i þrjá mánuöi eöa
lengur skuldbindur sig til að
gegna ekki fastlaunuöu starfi
meöan hann nýtur starfslauna.
„Kannski ætti aö llta svo á aö
stétt rithöfunda á Islandi sé
sýndur mikill heiður meö þess-
ari reglugerð sem gerir ráö
fyrir þvi aö þeir geti komist svo
langt að hljóta nýliöalaun kenn-
ara, hvort sem þeir hafa unnið
lengur eöa skemur’ sagöi Thor
Vilhjálmsson, rithöfundur, er
blaöamaöur innti hann álits á
reglugerö þessari. „Þaö er
alltént reginmunur frá þvi sem
verið hefur, þar sem starfandi
rithöfundar áttu engar tekjur
tryggöar heföu þeir bókmennta-
störf fyrir aöaliðju.
Þetta ætti aö geta oröiö lyfti-
stöng fyrir bókmenntirnar sé
leitast við aö nota þetta fé til aö
launa þá rithöfunda sem eru
virkastir. Þá á ég ekki fyrst og
fremst viö þá, san láta flestar
bækur fra sér fara án tillits til
gæöa. Það er ástæðulaust að
hampa rithöfundum sem sanna
hæfileikaleysi sitt i bók eftir bók
svo óyggjandi megi kalla.
Þaö er enginn mælikvaröi á
ágæti aö einhver bókin seljist
mikið. Þaö er óþarfiað launa úr
rikissjóöi reyfara og afþrey-
ingarbókmenntir, sem eru fyrst
og fremst til þess að myröa tim-
ann og sjúga sáiina úr fólki, þó
sumir segi aö þjóöin
sækist eftir sllku og halli
að hjarta sér. Ég ætla
ekki aö fara að þrasa um það,
hvort slikt sé satt eöa ósatt, en
sllkar bækur þarf ekki aö
styrkja né launa af almanna fé
né kaupa úr annarri vinnu svo
hann geti helgaö sig tómleik-
anum. Ef þær seljast svona
mikiö eins og sumir meina, þá
þarf varla rikissjóöur aö efla
það framtak. Hitt er annað aö
list er nauösyn, skáldskapur og
bókmenntir, einni þjóö hvort
sem fleiri telja sig njóta eöa
færri. Þaö má kalla auma þjóö
sem á sér enga list.
Þeir sem helga sig skáldskap
og annarri list þurfa vinnu-
aöstööu. Ég vona aö þessi
launasjóður geti komið aö gagni
fyrir bókmenntirnar, fyrir höf-
undana,svoþeirmegiduga þjóö
sinnisem bezt. En til þess verö-
ur vitanlega aö gera greinar-
mun á föndri og skáldskap.
Ég efast ekki um að ýmsir
þeirra sem hingaö til hafa
krafist þess aö fá jafnan skerf
viðbótarritlauna, sem svo voru
kölluð, viö þá sem ekki gegna
öörum störfum en viö bók-
menntir, en sjálfir hafa fullt
kaup fyrir aöra vinnu, og stund-
um ærnar tekjur þeir séu ýmsír
óánægðir vegna þeirrar kröfu,
að launþegar úr nýstofnuðum
Góð afkoma
hjá Norð-
lenzkri
tryggingu
Aðalfundur Norölenzkrar
tryggingar h.f. var haidinn að
Hótel Varðborg laugardaginn 26.
júnl sl.
Formaður stjórnarinnar
Valdemar .Baldvinsson flutti
skýrslu stjórnarinnar. Friörik
Þorvaldsson, framkvæmdastjóri,
las upp og skýröi reikninga fé-
lagsins fyrir slöastliöiö ár, sem
var fjórða reikningsár félagsins.
Þar kom fram, aö mikil aukn-
ing varö á árinu bæði á iögjöldum
og tjónum, en eftir að búið var aö
leggja verulegar upphæðir I iö-
gjalda- og bótasjóð og áhættusjóö
var hagnaður á rekstrarreikningi
kr. 508.000.- hefur því verið góður
hagnaður á rekstrinum sl. 2 ár.
Hluthafar Norðlenzkrar trygg-
ingar h.f. eru 206. Innborgað
hlutafé er kr. 20.000.000.-
Stjórnin var öll endurkosin, en
hana skipa: Valdemar Baldvins-
son, formaður, Aöalsteinn
Jósepsson, Geir G. Zoega jr.,
Hreinn Pálsson og Pétur Breiö-
fjörð. Varamenn Bergur Lárus-
son og Ottar Ellingsen. Fram-
kvæmdastjóri Norölenzkrar
tryggingar h.f. er Friðrik Þor-
valdsson.
Sigurður
sendiherra
á ný
Hinn 1. júli afhenti Sigurður
Bjarnason Elisabetu 2. drottn-
ingu Breta trúnaðarbréf sitt
sem sendiherra Islands i Bret-
landi, en eins og kunnugt er
var komiö á stjórnmálasam-
bandi við Breta strax eftir að
samið hafði verið i fiskveiöi-
deilunni.
sjóöi sinni ekki öðrum störfum
og eru ófúsir að láta af embætt-
um sinum, ef eru, og fórna
þeirri aðstöðu sem þeir hafa.
Það er mikiö framfaraskref, að
minni hyggju, að gera þessa
kröfu. Þá er hægt aö einbeita
sér aö þvi aö launa þeim sem
þegarsinna ekki öðrum störfum
og leysa aðra frá brauöstriti,
sem hafa þrá og verðskuldan,
hæfileika sem ætla má að beri
ávöxt viö bætta aðstöðu.
Ég vil að ungum mönnum séu
gefin tækifæri til að sýna hvað I
þeim býr, annars vegar, og
hinsvegar aö megináherzla sé
lögö á það aö launa þeim, sem
hafa þegar sannaö meö verkum
sinum að þeir séu launa veröír
og setjandi á. Einnig ætti aö
keppa aö þvl hverju sinni, aö
launa þeim sem eru gagnvirk-
astir hverju sinni.
Ellilaun og sjúkrastyrkir ættu
að koma úr öðrum sjóðum.
Þetta á eingöngu aö vera til aö
launa fyrir starf.
Launasjóöur rithöfunda er
skref i rétta átt, þó ég heföi
kosið hann meö öörum hætti”.

Kröfuganga unglinga l |/ ÁnniiAAÍ saman við Digranesskóla og um I fllJLIdvU&E kl. 13.30 lögðu þau af stað með r O verkfæri sfn og kröfuspjöld á Unglingar þeir/ sem lofti. Gengið var niður allan fengið hafa vinnu á veg- D.igr®n,esveg og sem íeið liggur um Kópavogsbæjar í ^ þar sem cnmar h=.f= woriA bælarskrifstofur Kópavogs eru sumar hafa verið til húsa. Hópurinn beiö siðan Óánægðir með launakjör fyrir utan á meðan fulltrúar sin og vinnuaðstöðu. í gær unglinganna gengu inn i húsið létu þau til skarar skríða, °g. afheotu forráðamönnum lögau niður vinnu og föru ^™f““a8rT?rÆj.ry(i, krotugóngu, málum sin- Völdum á þriðjudag, en ekki um til áréttingar. taldi lögreglan sig vissa um Að sögn lögreglunnar i Kópa- bvert unglingarnir hygðust vogi fór allt vel og friösamlega halda verkfalli sinu áfram þar fram. Unglingarnir söfnuöust th sá úrskuröur fæst.

Fjórar nýjar bækur frá Máli og Menningu A fimmtudaginn komu út fjór- frægur fyrir Þ*r margvlslegu ar nýar bækur hjá Máli og nyjungar sem Will var óragur menningu. Er hér um að ræða w'*a*™t* lskólu sinul?1-1 eina endurútgáfu og þrjár arl bók skyrir hann frá skóla frumútgáfur sinum, kenningu og fer inn á þá Fyrir um tuttugu árum komu annmarka sem þeim nýjungum út hjá forlaginu Sálmurinn og UXI . . , ,. blómið eftir Þórberg Þórðarson. _.Þrlbfabbkin er efflr tstencting> Þessi bindi hafa verið ófáanleg Sigurö Hjartarson og nefmst nú hin siöari ár. Nú hefur Mál og VÞæff.!r ,,ur„sP?u Rú/nönsku menning gefið út þessi ritverk Ameriku . Bókin er byggð á meistarans I einu bindi. útvarpserindum sem Sigurður Hinar þrjár bækurnar sem út bbif 1 vefPr' Þb hefur hann bætt komu nú hjá forlaginu eru allar vlb Þab efnl m,a- tvelm þáttum. pappirskiljur Þá eru 1 búkinm myndir og tofl- Fyrst er Jarðneskar eigur, ur> svo hún sé sem aðgengileg- saga auðs og stétta. Er hér um ust fy.rir lesandann. að ræða aðgengilega bók fyrir f v'ötali sem við áttum við almenning um hagfræði. 1 henni Þröst Ólafsson kom fram að er sögulega hagfræöi séð frá með þessum bókum eru þær Marxistiskum sjónarhóli. orönar 17 bækurnar i bóka- önnur bókin nefnist flokknum Papplrskiljur Máls og „Sommerhill” og er eftir merk- menningar. Sagði Þröstur að an enskan skólastjóra Will, sem kiljurnar hefðu selst þokkalega, rak sinn eigin skóla allt til svona hægt og bitandi. Hinsveg- dauðadags, en hann andaðist ar væru þær verölagðar þaö lágt fyrirfáum árum. Skóli hans var ab Þær skltuöu ekki hagnaði. —jeg
-AV.
0GÆFUMAÐUR
L0KAÐUR INNI
í FJÖGUR AR
Alþýðublaðinu hefur borizt eftirfarandi frá
sýslumannsembættinu í Snæfellsnes- og
Hnappadalssýslu:
,,l sakadómi Snæfells-
nes- og Hnappadalssýslu
var þann 29. júní 1976
kveðinn upp dómur í
máli, sem höfðað var af
hálf u ákæruvaldsins gegn
Sigurgeiri Einari Karls-
syni, fyrir að hafa orðið
manni að bana með hníf-
stungum, aðfaranótt 14.
maí 1976, i verbúð í Ólaf s-
vík.
Atvik málsins eru þau, að á-
kæröi og maður þessi sátu viö
áfengisdrykkju i herbergi á-
kærða i verbúöunum. Þegar á
leiö uröu ýfingar meö þeim út af
sparisjóðsbók, sem ákæröi átti.
Leiddu þær til átaka milli
mannanna, sem lyktaöi svo, að
ákærði brá hnifi, og veitti and-
stæðingi sinum það alvarlega
áverka, aö hann lézt þar á
staönum. Af hálfu ákæröa er þvi
haldið fram, að hann hafi unnið
verknað þennan i neyöarvörn.
Niöurstaöa dómsins er sú, aö á-
kærði hafi farið út fyrir takmörk
leyfilegrar neyðarvarnar og var
honum dæmd refsing sam-
kvæmt 211. gr. almennra hegn-
ingarlaga. Með tilliti til neyðar-
varnarsjónarmiða var refsing
ákærða ákveðin fjögurra ára
fangelsi. Akæröi hefur setiö i
gæzluvarðhaldi síöan rannsókn
málsins hófst, og kemur gæzlu-
varðhaldstimi hans, með fullri
dagatölu, til frádráttar dæmdri
refsingu. Þá var ákærði og
dæmdur til greiðslu alls sakar-
kostnaðar.”