Alþýðublaðið - 22.12.1976, Blaðsíða 2
2 STJORNMÁL
Miðvikudagur 22. desember 1976 SSSr
1 1 » X 1J jT Útgefandi: Alþýðuflokkurinn. Rekstur: Reykjaprent hf. Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Arni Gunnarsson. Fréttastjóri: Bjarni Sigtryggsson. Aðsetur ritstjórnar er i Sfðumúla 11, simi S1866. Auglýsingadeild, Alþýðuhúsinu Hverfisgötu 10 — simi 14906. Áskriftarsími 14900. Prentun: Blaðaprent h.f. Askriftarverð: 1100 krónur á mánuði og 60 krónur i lausasölu.
TRAUST ÞJÓÐAR Á LÖG-
REGLU OG DÓMSTÓLUM
Sú spurning verður
sífellt ágengari í hugum
islendinga hvernig hátfað
sé réttarfari í þessu
landi. Eru allir jafnir
fyrir lögum, eru dómstól-
ar færir um að rækja
hlutverk sitt er fram-
kvæmd laganna og
stjórnmálalegir hags-
munir óeðlilega samofn-
ir?
Ekki er vafi á því að
traust almennings á lög-
reglu og dómstólum hef-
ur dvínað mjög síðustu
misseri. Sú þróun heggur
of nærri grundvelli þjóð-
skipulags íslendinga til
að andvaraleysi verði lið-
ið.
islendingar hafa fylgzt
með því um áratuga skeið
hvernig sakamál hafa
þvælst til og frá um
dómskerfið, án þess að
nokkur botn fáist í þau.
Þeir hafa orðið vitni að
sérkennilegum starfs-
háttum, sem vekja andúð
og tortryggni. Þeir hafa
lesið um afbrot, sem ekki
hafa verið upplýst. Þeir
eru staðfastlega þeirrar
skoðunar að smáþjófum
sé hegnt en „hinir stóru"
sleppi.
Hæstiréttur hefur nú
ógilt gæzluvarðhaldsúr-
skurð, sem bæjarfógetinn
í Keflavík kvað upp yfir
leigubílstjóra 7. þessa
mánaðar. Einn dómarinn
skilaði sératkvæði og
vildi að úrskurðurinn yrði
staðf estur. — Það er mik-
il nauðsyn, að þjóðin geti
treyst æðsta dómstóli sín-
um, en jafnvel hans verk
geta orkað tvímælis. Það
kemur meðal annars
sterklega fram í því að
dómarar voru ekki sam-
mála.
Það, sem telja má
gagnrýnivert við þennan
úrskurð, er hve mjög
meiríhluti Hæstaréttar
byggir dómsatkvæði sitt á
formsatriðum og bindur
sig við þröngar skýring-
ar. Má þar nánast tala
um smámunasemi.
Meirihlutinn virðist leiða
hjá sér hve mikið er í húf i
fyrir lögreglu, dómstóla
og tugi ef ekki hundruð
einstaklinga. Það vekur
einnig athygli, að meiri-
hlutinn skyldi ekki líta til
þeirra raka, er minni-
hlutinn, Þór Vilhjálms-
son, lagði fram.
Það er þó mun alvar-
legra að málið skyldi
hafa verið tekið af þeim
fógeta, sem kvað upp
varðhaldsúrskurðinn.
Hann átti þess ekki kost
að kveða upp nýjan úr-
skurð á nýjum forsendum
og endurbættum forms-
atriðum. Það verk féll í
hlut fulltrúa í sakadómi
Reykjavíkur, sem hefur
fengið málið í hendur.
Hans mat var að leigubíl-
stjórinn gæti ekki spillt
sakargögnum, og þar
með var nýr úrskurður
ekki upp kveðinn. — Máli
leigubílst jórans hafði
verið þvælt á milli em-
bætta, að því er virðist að
tilef nislausu.
Mönnum hefur orðið
mjög tíðrætt um þátt
tveggja rannsóknar-
lögreglumanna í máli
þessu. Er augljóst, að
ýmsir í dómskerf inu hafa
andúð á störfum þeirra,
og telja afskiptasemi
þeirra af málum of mikla
og til trafala. Sú stað-
reynd blasir þó við, að
þessir menn hafa hrundið
af stað rannsóknum á
málum, sem ella hefðu
legið í þagnargildi til
eilífðarnóns. Menn geta
deilt um aðferðir þeirra
og afskipti, en ekki um
staðfastan vilja til að
upplýsa sakamál.
Lái þeim hver sem vill
á meðan frumkvæði
skortir hjá saksóknara
ríkisins og sakadómi til
að upplýsa mál, sem um
árabil hafa verið á vitorði
alls almennings. Skortur-
inn á frumkvæði á sér
skýringar. Embættin eru
að sligast undan mála-
fjölda og vegna mann-
fæðar. Til dæmis er nýj-
um og nýjum málaflokk-
um dengt á sakadóm
Reykjavíkur án þess að
kannað sé hvort embættið
geti við þeim tekið.
Fullyrt hefur verið, að
þjóðkunnir menn blandist
inn í mál leigubílstjórans.
Fulltrúi sakadóms segir
skjölin ekki benda til
þess. — Þá kemur
spurningin um hina vand-
dregnu markalínu á milli
lagabrota og siðlaus
athæfis, til dæmis í fjár-
málum.
Eitt er fullljóst. Það er
ekki aðeins almenningur,
sem á heimtingu á því, að
þessi mál upplýsist til
fullnustu. Lögregla þessa
lands og dómstólar verða
að öðlast á ný það traust
þjóðarinnar, sem þeir
hafa glatað. Þeir verða
að tryggja, að allir séu
jafnir fyrir lögum, og að
íslenzku þjóðskipulagi sé
ekki hætta búin af öflum,
sem kunna að sitja á svik-
ráðum.
-AG-
EIN-
DÁLKURINN
Námsbækur
grunnskóla gefa
óraunhæfa mynd
af þjóðfélaginu og
mannlegum
samskiptum
Jafnréttisnefnd Neskaupsstað-
ar boðaði kennara grunnskóla-
stigs staðarins á sinn fund fyrir
stuttu. Tilefni fundarins var lög
um jafnrétti karia og kvenna, lög
um skólakerfi, en þar segir að I
öllu starfi skulu konur og karlar
njóta jafnréttis I hvivetna, jafnt
nemendur sem kennarar.
Eftir að hafa litið yfir kennslu-
bækur i lestri, sögu, bókmenntum
og tungumálum til að gera sér
grein fyrir þjóðfélagsmynd
þeirra var það einróma álit
fundarmanna að efni bókanna
brjóti ibága viðáðurnefnd lög um
jafnrétti. 1 bókunum séu meira og
minna óraunhæfar lýsingar á
þjóðfélaginu og mannlegum sam-
skiptum, alið á misrétti og undir-
lægjuhætti kvenna. Skorar fund-
urinn þvi að Rikisútgáfu náms-
bóka að fela höfundum kennslu-
bóka að taka fuilt tillit til jafn-
réttissjónarmiða. Bæði Islands-
og mannkynssögu þarf að semja
upp á nýtt út frá jafnréttis sjónar-
miðum og viðurkenna þátt
kvenna I framvindu sögunnar.
Skorar fundurinn einnig á kenn-
ara að koma saman og ræöa þessi
mál við nemendur þegar textar
bókanna gefa tilefni til.
—AB
Auc^sencW *-
AUGLÝSINGASIMI
BLAÐSINS ER
14906
Vivitar. - Vivitar.
VAL ATVINNULJÓSMYNDARANS
JAFNT SEM ÁHUGALJÓSMYNDARANS,
MEST SELDU EILÍFÐARFLÖSS í USA,
VIVITAR NR. 283-NR. 273-NR. 202-NR. 102
FÓKUS Lækjargötu 6b sími 15555 I
Töfl — Töfl
Skákklukkur
Taflmenn i miklu úrvali.
Friðrik, Fischer, Spasski og aðrir
stórmeistarar nota GADE skákklukkur.
Eru fyrirliggjandi — kosta kr. 7.830.-
Bókabúð Máls og menningar
Laugavegi 18 — Sími 24242