Alþýðublaðið - 07.01.1977, Qupperneq 4

Föstudagur 7. janúar 1977 iSær
í HEIÐARDALINN
HEIM
Það rikti mikil
spenna og eftirvænting
á Reykjavíkurflugvelii
á Þorláksmessudag, er
undirrituð lagði leið
sina þangað i þeim er-
indagjörðum að lita
landsbyggðina augum
um jólahátiðina.
Greinileg jólastemning
var rikjandi á flugveil-
inum þar sem saman
var komið fólk viðs
vegar að af landinu,
allir spenntir að kom-
ast heim i jóladýrðina
tii vina og vanda-
manna.
VeöriB var eins og bezt var á
kosið, engin rigning (aldrei
þessu vant i Eeykjavík) ekkert
rok og leit út fyrir hið bezta
flugveður. Fólk beið spennt eftir
kalli i flugvélarnar þar sem það
gekk um með töskur og poka og
þeir sem engan farangur þurftu
að bera héldu bara á bangsan-
um sinum eða dúkkunni. Allir
voru i góðu skapi og biðu bara
eftir að geta stigið út f hina
langþráðu flugvél.
En alltaf er mikill flýtir á
mönnum þegar fara á i ferða-
lög. Undirrituð er engin undan-
tekning og sérstaklega þegar
tekið er tillit til þess að spenn-
ingurinn var engu minni en
flýtirinn, i þetta sinnið gekk allt
á afturfótunum.
Loksins þegar allt átti að vera
tilbúið, búið var að kveðja og
þeyst var af stað i leigubilnum
átti bara að loka augunum og
slappa af. En það gekk ekki eins
vel og á horfðist i fyrstu þvi eng-
inn fer peningalaus i langferð.
Billinn varð að snúa við og
halda heimleiðis aftur.
Peningarnir fundust og aftur
var geýst.. af stað með ógnar-
hraða.
Billinn var greiddur upp við
dyr Flugfélagsins og farangr-
inum komið fyrir á sinum stað.
Samferöafólk var þegar mætt á
staðinn enda klukkan orðin ná-
kvæmlega það sem hún átti að
vera er vélin færi i loftiö.
Undirrituð kom á handa-
hlaupum inn um dyrnar keypti
miða eins og vera ber og rétt
náði að hlýða á kall flugmanns-
ins er hann kallaði fólk um borð
i flugvélina.
Út var þotið i flugvélina en
eitthvað voru handleggirnir
léttir þegar upp i vél var komið.
Jú, viti menn, kápan gleymdist i
anddyrinu. Ekki var til setunn-
ar boðiö, kápuna varð að hafa
með. Eftir mikla árekstra og af-
sakanir hér og þar var loksins
hægt að tylla sér i sæti flug-
vélarinnar og hafa það náðugt.
Vélin fór i loftið, tilkynnt var
um klukkutima flugáætlun til
Hornafjarðar og flugfreyjan
bauð öllum góða ferð, hug-
hreystandi röddu.
Ekki þýddi að fást um flug-
hræðslu, vélin var þegar i loft-
inu og ekki varð til baka snúið.
Þá var ekki til annars ráðs að
grípa en klipa bara duglega i .
sessunautinn ef vélin færi að
láta eitthvað illa. Til þess kom
nú ekki, enda ekki að vita nema
einhverjir hefðu tekið það illa
upp aö koma bláir og marðir
heim I jólafriið.
Flugfreyjan gekk um með
bros á vör og bauð lestrarefni,
enda ekki vanþörf á að dreifa
huganum við eitthvaö á svo
langri leið.
Eftir um það bil 55 minútur
kom hughreystandi röddin aftur
og tilkynnti nú glaðlega að lend-
ing á Hornafirði yrði innan
skamms.bannað var að reykja
og öryggisbeltin skyldu vand-
"lega spennt.
Og auðvitað biðu allir spennt-
ir, i tvennum skilningi. Vélin
lenti með tilheyrandi brambolti
og þrýstingi, en allt gekk stór-
slysalaust.
Enginn mátti standa upp fyrr
en flugfreyjan sagði og þvl varð
að hlýða þó erfitt væri að sitja á
sér. Ferðin var vist nógu löng,
þó hleypt væri nú út úr vélinni
eftir lendingu. Jú, loks opnuðust
dyrnar og menn og konur þustu
út, undirrituð ekki með þeim
seinni.
Vonbrigðin leyndu sér ekki er
út var komið. Hvar var mót-
tökunefndin. Enginn sjáanlegur
til að færa mann heim á fyrir-
heitna staðinn. Eða hvað, jú þar
sást móta fyrir ökutæki I
myrkrinu,sem kom kunnuglega
fyrir sjónir. Og vonbrigðin voru
Aðalheiður Birgisdóttir
/----------------------------- ” 'v,"\
ekki mjög lengi að breytast i
fögnuð og feginleika.
Eftir að búið var að finna all-
anfarangurinn, allir jólapakkar
komnir á sinn stað og búið var
að koma sér vel fyrir i þægileg-
um sætunum var brunað á stað,
og ekki til setunnar boðið, enda
tæplega tveggja tima akstur
fyrir höndum, yfir heiðar og
dali.
En hver kippir sér upp við
nokkurra tima akstur, þegar
maður loksins er að nálgast fyr-
irheitna landið. Ekki undirrituð.
Og ekki leið langur timi unz
draumaheimurinn hafði yfir-
bugað veruleikann og likaði vel.
Nú var fyrst hægt að slappa
af, peningarnir á sinum stað i
kápunni, allt klappað og klárt og
bara að biða eftir að komast
heim i jólasæluna. Og vonbrigð-
inurðu engin i þetta skiptið er á
áfangastað var komið.
Sagan má
ekki gleymast
Rit Fiskifélags ís-
lands, Ægir, 22. tölu-
blað siðasta árs, er ný-
komið út. í forystu-
grein blaðsins er
fjallað um nauðsyn
skrásetningar á
nýjungum i atvinnu-
sögunnu, þar sem alltof
oft vilji brenna við, að í
gleymsku falli hvenær
ákveðnir starfshættir
eru teknir upp og eldri
lagðir til hliðar. Höf-
undurinn, Ásgeir
Jakobsson, segir I
þessu sambandi:
„Þar sem fiskveiðar hafa
verið stundaðar hér frá land-
námstið, og sjávarútvegur veriö
okkar annar aöalatvinnuvegur,
þá lætur þaö náttúrulega aö
likum, að við tslendingar höfum
lagaðeittog annaðihendi okkar
eftir okkar sérþörfum eða
fundið annað upp, sem brýn
nauðsyn var á.
í báðum þessum tilvikum
hefir það viljað gleymast
mönnum, hvenig sagan gerðist.
Fiskimenn standa nú ekki með
pennann i höndunum daglega
. og eins er það, að mönnum
finnst óþarfi að skrá niður sitt-
hvað sem allir hljóti að muna
þetta, og stundum finnst
mönnum þetta ekki frásagnar-
vert, þótt tekið sé i notkun eitt-
hvert tæki við atvinnuveginn.
En svo kemur það i ljós, að
þetta tæki eða þessi breyting
hefur valdið verulegum um-
skiptum i atvinnuveginum. Þá
fara menn að reyna að rifja
söguna upp. Það vill ganga mis-
jafnlega, þá er stundum, að þeir
eru fallnir frá sem gerzt myndu
vita, eða frásagnirnar stangast
á svo að enginn veit hvað rétt
er....
Stundum er ekki heldur nógu
rækilega gengið frá sögunni, þó
að hún sé skráð af samtima-
mönnum. Hef ég þar i huga,
hvaða Islendingur varð fyrstur
til að veiða með herpinót. I
sildarsögu Matthiasar er sagt
að það hafi verið Agúst
Flygering sumarið 1906 með
skip sitt Leslie, sem hann hafði
keypt i þessu skyni, en það er
bara á lifi maður, sannferðugur
og skilgóður á Hrafnistu,
Magnús Helgason, sem var á
Leslie 1906 og fullyrðir, að
skipið hafi ekki farið norður til
herpinótaveiða þetta sumar né
næsta. Annað eins gæti náttúr-
lega ekki brenglast i minni
manna, sem eru meö óbrenglað
minni eins og Magnús. Sjómenn
muna, hvort þeir eru á rek-
netum I Faxaflóa, eða að baksa
við nýja veiðiaðferð fyrir
norðan land. Af þessum sökum,
hversu margt vill hrapa i glat-
kistuna, þegar frá liður, ættu
sjávarútvegsmenn að gera þaö
að venju sinni, að krota eitt og
annað hjá sér, sem gæti orðið
siðaritima mönnum tilhjálpar,
þegar þeir fara að rifja upp
söguna og helzt ætti samtiminn
ævinlega að ganga rækilega frá
sögunni i heild.”
Aukin átök um
skiptingu
þjóðartekna
Kristján Thorlacius
fjallar um kjara-
baráttuna sem fram-
undan er, i siðasta tölu-
blaði Ásgarðs, mál-
gagns Bandalags
starfsmanna ríkis og
bæja. í forystugrein
gerir Kristján að
umræðuefni skiptingu
þjóðartekna og boðar
aukin átök af hálfu
launþegasamtakanna
um hana. Hann segir
þar meðal annars:
„Um eins árs skeið hefur út-
flutningsverð verið að hækka og
innflutningsverð hefur hækkað
mun minna en áður.
Þjóðhagsstofnun gerir ráð
fyrir þvi, að verðmæti heildar-
framleiðslu sjávarafurða verði
um 15 milljörðum króna meira
1976 en 1975, en það er hækkun
um 40%. Þá er reiknað með 4-
5% aukningu á sjávarvöru-
framleiðslu.
Útflutningsverðlag i erlendri
mynt er talið hafa hækkað frá
1975 um 18-19% og hækkun á
verði erlends gjaldeyris vegna
gengislækkana (gengissigs)
hefur orðið 14-15%.
Það, sem einkennt hefur mjög
aðgeröir i efnahagsmálum
undanfarinna ára eru gengis-
lækkanir, vaxtahækkanir og
takmarkanir á verðtryggingu
launa.
Launþegasamtökin veröa aö
gera sér betur ljóst hér eftir en
hingað til, hvernig Alþingi,
rildsstjórnir og bankavald fara
að þvi að eyðileggja þá kjara-
samninga, sem launþega-
samtökin gera, með svo-
kölluðum hagstjórnartækjum.
Samtök launafólks verða
vissulega að hafa auga með þvi,
hvernig ástand efnahagsmála
er og hvort aðstæður séu til
þess, að launahækkanir geti
orðið raunhæfar. Hitt verða
menn nú að gera sér ljóst, að
kjarasamningar i okkar landi
eru að verða hreinn skripa-
leikur, i mörgum tilfellum,
vegna þeirra sterku taka, sem
atvinnurekendur hafa i valda-
kerfi þjóðarinnar.
Augljóst er, að kjarabaráttan
hlýtur á næstunni að snúast i
mjög auknum mæli um, hvort
þjóðartekjunum sé réttlátlega
skipt.
Það mun skipta sköpum,
hvort launafólki auðnast að
sameinast um kjaramálin i
viðustu merkingu, eða hvort
áfram tekst að sundra mönnum
i flokkspólitiskar fylkingar,
atvinnurekendum til gengis og
gróða.”