Alþýðublaðið - 05.01.1978, Blaðsíða 7

6
Þörarinn stendur hér úti fyrir fslenzku ræðismannsskrifstofunni i
Lagos, Nigeríu, ásamt starfsmanni hennar sem heitir Ogunade.
Frá fyrsta pilagrimafluginu, töskufiutningunum. Myndin er tekin á
Jeddah-flugvelli og töskubirgðirnar ber við vænginn. (Mynd: Þ.J.)
tslendingarnir voru fyrstu gestirnir til að flytja inn á nýtt hótel I Lagos,
árið 1975, Dauða Hotel. Siðan hafa þeir alltaf fengið gistingu þar,
hversu troðið sem annars staðar hefur verið. Þessi mynd er þaðan.
(Mynd: Þ.J.)
Fólks- og gripaflutningabifreiö, eins konar allsherjar strætisvagn I
Kanó. (Mynd: Þ.J.)
Fimmtudagur 5. janúar 1978 í æsr
Fimmtudagur
5. janúar 1978
7
Loftleiðir fóru langflestar ferðirnar f pflagrfmafluginu:
Þ«ð er ekki Sheik-Abdullah Guðveithvað sem hér stendur f hópi fslenzkra flugstarfsmanna. Einn dr
hópnum, Halldór velamaður, hefur komið i heimsókn frá Jeddah i Saudi-Arabiu ogskrýðist að hætti inn-
fæddra. Við hrifningu viðstaddra. (Mynd: L.R.)
t fhiglnu frá Alsir komu fyrir tvö sólarhringsstopp. Þá lyfti starfsfólkið sér upp og hér er það á matsölu-
stað. Biður glæstra rétta. (Mynd: L.R.)
ppÁkaflega gott fólk,
brosandi og þakklátt”
Alsirskir pilagrimar á leiö til Mekka. (Mynd: Linda Rikarðsdóttir )
A1 Hadsjiog Hadsja. Þau hafa fullnægt þeirri trúarlegu skyldu sinni að fara til hinnar
helgu borgar ogeru nti á leiðheim til Alsir. (Mynd: L.R.)
Eins og allir ættu að vita, stóðu starfsmenn Loft-
leiða og Flugleiða i ströngum pilagrimaflutningum
á siðasta ári. Hér var um að ræða múhameðstrúar-
menn frá Alsir og Nigeriu og voru þeir fluttir til
borgarinnar Jeddah við Mekka, hinnar helgu borg-
ar múhameðstrúarmanna.
í þessum flutningum tóku þátt átta flugáhafnir
Loftleiða ásamt afgreiðslufólki og flugvirkjum
Flugleiða, en allir samningar voru gerðir i nafni
Loftleiða. Flognar voru 36+30 ferðir á leiðinni Kano
— Jeddah — Kano og 2x28 ferðir á leiðinni Oran i
Alsir — Jeddah — Oran, — i tveim áföngum.
Stjórnandi þessara flutninga fyrir hönd Loftleiða
var Þórarinn Jónsson, forstöðumaður Flugdeiidar
Flugleiða. Alþýðublaðið hélt á hans fund sl. þriðju-
dagsmorgun, daginn áður en hann skellti sér suður
til Nigeriu til að gera upp reikningana við yfirvöld
þar i landi,
Þórarinn var fyrst að þvi spurður, hvers vegna
Loftleiðir hefðu farið að skipta sér af flutningi píla-
grima suður i Afriku.
Meðan á pilagrimaflutningunum stóð áttu ekki færri en 8 starfsmenn
afmæli. Auðvitað varð að halda upp á það og hin skenktu afmælisbörn-
unum tertuna sem hér sést. (Mynd: L.R.)
— Ástæðan til þess að við leit-
um eftir þessu verkefni er sU, að
okkur vantar vetrarverkefni fyrir
þessi dýru tæki okkar, yfir dauða
timann. Þá er náttiirlega leitað
Ut fyrir landsteinana og okkur
datt I hug 1975 að reyna aö fara i
þetta pflagrlmaflug.
Það byrjaði raunar á þvi að ég
fór niöur til Accra I Ghana og var
þar að reyna að ná samningum.
Heföireyndar getað fengið þar 13
ferðir, en þá fékk ég upplysingar
um það frá Nigeríu að þar væri
hægt að fá miklu fleiri ferðir, auk
þess sem þau borguðu betur. Ég
fór þá yfir til Lagos og fékk þá
þessa töskuflutninga.
Viö fórum þá 38 ferðir með ein-
tóman farangur, yfirvigt, síðari
hlutann af þessu pilagrímaflugi
frá Mekka til Kano og Lagos.
Síðan buðum við I farþegaflugið
1976 og vorum þá með tvær vélar I
staðinn fyrir eina áriö áður, og
sömdum upp á 44 feröir. Fórum
reyndar ekki nema 32 þá, á
tveimur vélum. Astæðan var sU
aö farþegar voru miklu færri en
bUizt hafði verið við. Gert hafði
verið ráð fyrir um 100.000 farþeg-
um en þeir urðu ekki nema 72.000,
þannig að viö fórum með 70% af
samningnum, og raunar allir sem
samið var við.
Svo I fyrra buðum við aftur I
þetta með tvær vélar. Samkeppn-
in var mikil þarna, eftir því sem
mér skilst buðu 52 aöilar í þessa
flutninga en aðeins 7 fengu samn-
inga. En við komum ekki nema
einni vél inn I Nlgeríu, og þess
vegna leituðum við til annarra
landa og náðum samningi I Alsir
fyrir hina vélina. Við sömdum
upp á tvisvar sinnum 28 ferðir I
Nigerlu og I Alslr upp á 30 feröir
plUs eða mínus 10%.
Við flugum svo 28 ferðir I Alslr
en 36 ferðir aðra leiðina I Nígerlu
og 32 hina leiðina, samtals 12
ferðir umfram samning.
— Já, hUn er hörð, að minnsta
kosti í Nígeriu. Ég veit hins vegar
ekki hvernig það er I Alsír. Þegar
viö buðum i þá flutninga, sendum
við bara skeyti og fengum svar-
skeyti um að gera tilboð. Viö
sendum tilboð og fengum svar um
hæl, að við skyldum koma og
ræða við þá.
Þegar ég kom til Alsír voru
þarna fulltrUar frá þrem öðrum
félögum I sömu hugleiðingum, en
alla vega fengum við þennan
samning. Reyndar ætlaði ég að
reyna að ná verðinu svolítið upp
frá tilboðinu, en þeir voru harðir I
horn að taka. Sögðu sem svo, að
ef það stæði ekki sem ég heföi
sagt áður, þá væru aðrir aðilar
þarna staddir sem gjarna vildu
samninginn.
— Þurfa félögin ekki að undir-
bjóða einhver ósköp þegar sam-
keppnin er svona hörð?
— Þaöer borgað mjög misjafn-
lega. Mér var sagt, að I fyrra
hefðum við fengið sama gjald fyr-
ir flutningana og Nlgerian Air-
lines, en það var hæsta gjaldið
sem greitt var, svo ég held að við
getum verið mjög ánægðir meö
okkar hlut. 1 ár fengum við svo
litið eitt meira en I fyrra.
— Hvenær fóruð þiö svo suöur-
eftir?
— Við fórum 22. október. Feng-
um undanþágu hjá BSRB, sem þá
var í verkfalli til að fara ilt með
starfsfólkið og bjarga þessu.
Farþegarnir sem við fluttum
voru um það bil 31.000 frá báðum
stöðunum, svo þetta er I raun og
veru grlðarlegt verkefni aö fást
við. Auk þess eru vegalengdirnar
býsna miklar, lengri en menn
gera sér grein fyrir hér heima.
Þannig er leiðin frá Alsír til
Jeddah állka og héðan til
Chicago. Við vorum fimm og
hálfan tlma til Alslr og sex og
hálfan til baka.
— Og þetta hefur gengiö nokk-
urn veginn áfallalaust?
— Þetta gekk mjög vel og ég
verð að segja að það var sér-
staklega ánægjulegt að vinna
þarna niður frá, vegna þess að
samvinnan var svo góð. Starfs-
fólkið var mjög ánægt og þetta
var eins og ein stór fjölskylda.
Astæðan fyrir þvi til dæmis, að
við fórum svo margar ferðir I
Nlgerlu, var engin önnur en gott
samstarf og samvinna starfs-
fólksins. Við fórum, eins og ég
sagði þér, 36 ferðir og það voru
langflestar feröirnar sem eitt
flugfélag fór. Þeir sem komust
næst okkur voru frá Finnair, þeir
fóru 32 ferðir. Flestir aðrir fóru 27
eða 28 feröir, allt niður I 24.
Ég hef aldrei séð svona sam-
hent fólk fyrr. Til dæmis var þaö
svo, þegar við fengum ekki
verkamenn til aö afhlaða vélina,
þá geröi (áhöfnin þaö sjálf. Flug-
freyjurnar fóru sjálfar upp I lest-
ina og afhlóöu.
— En höföu verkamennirnir
ekkert viö þaö aö athuga?
— Nei, það var svo mikill
skortur á mannskap, að það feng-
ust engir verkamenn í þetta. Þeir
urðu bara fegnir. En ég veit, aö
það myndu fæstar áhafnir taka I
mál að gera þetta. Það þarf bæði
góða samvinnu og góðan anda til
að þetta sé hægt.
— Hljóöar þá samningurinn
ekki upp á vissan fjölda feröa?
— Jú. Samningarnir hljóðuðu
upp á 28 ferðir, en síðan vorum
viö beðnir að fljúga eins og við
gætum. Maður flaug bara eins
margar ferðir og unnt var að
komast yfir. Um leið og vél hafði
verið afhlaðin og gerð klár til
ferðar á ný, var hún fyllt af fólki
og farið af stað aftur. Þannig
reyndum við að ljúka þessu af
sem fyrst, svo keppnin var tölu-
verð I okkar fólki. Það vildi veröa
númer eitt og varð það.
Fjórar áhafnir voru á hvorum
stað og fengu þá alltaf um það bil
tveggja sólarhringa hvlld á milli
ferða. Ferðin tók svona 15 tíma og
stundum meira I hvert sinn.
Það er mjög erfitt um hótel I
Jeddah á þessum tlma, allt að þvl
ómögulegt. Þau eru öll uppönt-
uð á miðju sumri og á upp-
sprengdu verði. Okkur þætti dýrt
hér að þurfa að borga 180 dollara
á nóttu fyrir hótelherbergi.
— Hvaöa hátiö er þetta sem
pflagrimarnir eru aö fara á á
þessum tíma?
— Þetta er trúaratriði hjá
þeim. Hver einasti múhameðs-
trúarmaður verður að fara einu
sinni á ævinni til Mekka og þetta
fólk er að uppfylla þær kröfur.
Jeddah er næsti flugvöllur við
hina helgu borg Mekka.
Mér er sagt að margir séu alla
ævina að safna sér fyrir þessari
ferð. Hátíðin stendur yfir I 10
daga, en fólkið er yfirleitt mánuö
I ferðinni.
— Nú hefur heyrzt aö þessir
pflagrlmar séu upp og ofan hvaö
þrifnaö og alla umgengni snertir,
en var þetta ekkert erfitt fyrir
flugáhafnirnar?
— Þetta var að sjálfsögðu erfitt
flug, jú. En þetta er ákaflega gott
fólk, brosandi og þakklátt. Það er
auðvitað misjafnt, kemur alls
staðar frá. Sumt er úr borgum og
það er allt I lagi með það. En það
sem kemur beint úr frumskógin-
um hefur kannski aldrei séð
salerni áður. Þess vegna var allt-
af ein eða tvær stúlkur á vakt til
að kenna því aö nota salerni, og
þetta gekk ekkert illa.
Eina sem hægt er að kalla leið-
indi gerðist I síðustu ferðinni okk-
ar. Þá sofnaði eldri maður, senni-
lega sjötíu ára eða meira, og
vaknaði ekki aftur. Fékk hjarta-
slag á leiöinni.
Ekki var drykkjunni fyrir að
fara Þetta fólk má ekki smakka
vín. En maður sá að þegar það
var á leiðinni heim, var það ákaf-
lega þreytt, en mjög hamingju-
samt. Það fær nýjan titil þegar
það hefur komið til Mekka. Karl-
arnir bæta A1 Hadsjivið nafn sitt
og konurnar Hadsja. Maður sá
þegar tekið var á móti þeim
heima og þeir kallaðir A1 Hadsji, '<
að þá kom breitt bros á andlitið á
þeim, þeir ljómuðu af ánægju. 1
heildina var þetta ákaflega gott
og elskulegt fólk.
Aftur á móti eru pílagrímarnir
frá Alsír öðruvlsi. Þeir eru „sivil-
iseraðri” ef svo má segja. Ganga
mjög vel um og eru vanari aö
ferðast, flestir. Hjá þeim var
meiri þjónusta I mat og drykk
heldur en á leiðinni frá Nlgerlu.
Þeir fengu tvisvar sinnum mat á
leiðinni þaðan en Nlgeríufólkið
fékk yfirleitt aðeins vatns- eða
gosdrykkjarflösku og pappaöskju
með kjúkling og hrlsgrjónum og
þess háttar.
— Þaö hafa ekki komin nein
óhöpp fyrir ykkur?
— Einu sinni, jú. I fyrsta flug-
inu frá Alsír lentum við I fugla-
geri I flugtaki, þannig að við urð-
um að skipta um hreyfil eftir tíu
ferðir. Hefðum getað flogið leng-
ur, en þá kom sólarhrings bið hjá
okkur svo við skelltum okkur til
Lúxemburg og þar var skipt um.
En þrátt fyrir þetta óhapp með
hreyfilinn var haft á orði í Alslr,
að þaö væri óhætt að setja klukk-
una sína eftir Loftleiðavélinni.
Það kom einu sinni fyrir að viö
vorum eitthvað um tlu mínútum
Framhald á bls. 10
Okkur sýnist þaö vera brjóstsykur sem Linda Rlkarösdóttir flugfreyja er aö útbýta
meöal pilagrimanna.
Skúli Guöjónsson flugmaður og ólafur Pálsson flugvélstjóri llta hýrlega til Llndu
Rikarösdóttur þegar hún tekur af þeim mynd.