Alþýðublaðið - 14.03.1978, Blaðsíða 7
iSfö" Þriðjudagur 14. marz 1978
en Vikingur mun vera einn
stærsti framleiðandi páskaeggja
á landinu. Framkvæmdastjóri
fyrirtækisins, Jón Kjartansson,
leiddi okkur um verksmiðjuna og
sýndi okkur helztu framleiðslu-
stig páskaeggja.
— Framleiðslan er frekar ein-
föld, sagði Jón, — við erum orðnir
svo vélvæddir i þessu. bað mikil-
vægasta i súkkulaðigerð er að rétt
hitastig sé á þvi þegar það fer i
formið. Við framleiðum súkku-
laðið okkar sjálfir og reyndar
allt, sem i páskaeggið fer, en hrá-
efnið kaupum við frá Hollandi.
r
— Vélin, sem skammtar
súkkulaðið i formin, er mjög ná-
kvæm og þannig fer alltaf rétt
magn i formin. bað vildi brenna
við i gamla daga, þegar skammt-
að var eftir auganu að mismikið
súkkulaði færi i eggin og það gat
valdið erfiðleikum.
— begar búið er að skammta
súkkulaði i formin, eru þau sett i
vél sem heldur þeim á stöðugri
hreyfingu, þannig að súkkulaðið
storknar jafnt i formunum. Siðan
eru formin kæld niður.
— Nú er ekki annað eftir en að
setja fyllinguna i eggin, lima
saman helmingana og skreyta
þau.
Málshættirnir ómíssandi.
— Við leggjum mikla áherzlu á
að innihald eggjanna, fyllingin,
valdi ekki vonbrigðum. Fyllingin
samanstendur af súkkulaðirúsin-
um og súkkulaðikúlum, kara-
mellum og brjóstsykri. Og ekki
má gleyma málshættinum. bað
eru margar siðvenjur I sambandi
við páskaeggin og málshættirnir
eru ein þeirra. Ef málsháttinn
vantar, krefst fólk yfirleitt þess
að fá annað egg. bess vegna
leggjum við áherzlu á að endur-
nýja málshættina reglulega og fá-
um við ábendingar frá fjölmörg-
um um nýja málshætti.
Annað, sem viö leggjum mikla
áherzlu á, er að skreyta eggin og
hafa umbúðirnar fallegar. Aður
voru umbúðirnar glærar en nú
eru þær skrautlegar og mjög
fallegar. Við látum einnig prenta
á umbúðirnar, hvað eggin eru
þung og hvað er i þeim. bannig
ættu menn ekki að kaupa köttinn
i sekknum.
Vélin heldur formunum á stöðugri hreyfingu.
Hvað framleiðið þið mörg
páskaegg?
— Við framleiðum páskaegg úr
rösklega 20 tonnum af súkkulaði i
ár. bað lætur nærri, að þetta séu
milli 180-200.000 páskaegg. Inn I
dæmið kemur, aö við framleiðum
sex stærðir og langmest af þeim
minnstu. Framleiöslan hefur
fimmfaldast hjá okkur siðustu
fjögur árin og kemur þar til vél-
væðingin, sem ég minntist á áðan.
— bað eru 16 manns sem vinna
við páskaeggjagerðina. Við hóf-
um framleiðsluna óvenjulega
snemma i ár eða 14. janúar og er-
um aö hætta núna. betta er dálitið
einkennileg atvinnugrein, þvi við
byrjum að undirbúa jólin i
september og páskana i janúar.
-----►
Súkkulaðið er tekið úr formunum...
ð
„Hvar er Kröflunúllid?M
Gagnslaus virkjun byggð
af dæmafáum dugnaði
„Hvar er Kröflunúllið”, nefnist
grein eftir Jónas Eliasson i sið-
asta fréttabréfi Verkfræðingafél-
ags Islands. Eins og nafnið gefur
til kynna er þar velt vöngum yfir
umtalaðri virkjun á Norðurlandi.
Umrætt núll mun vera núllið
semvantar aftan við megavatta-
töluna frá Kröfluvirkjun, en nú
framleiðir virkjunin 7 megavött i
stað 70 eins og til var stofnað. Um
þetta mál segir Jónas Eliasson i
grein sinni:
,,bað var á sinum tima mál
manna að Fréttabréfi VFl væri til
þess stofnað að sýna fram á að
verkfræðingar gætu i raun og
sannleika skrifað samhangandi
texta án þess að i honum væru
einnáttundipéelliöðru,
kilógröm mákvaðratsentimetra
og aðrar tækniflygsur i annari
hverri linu. Fréttabréfið fór lika
vel af stað og varð að smávegis
stórveldi, sem rifið var úr bréfa-
rifunni um leið og póstinum þókn-
aðist að stinga þvi þar, og bar
veldi þess hvað hæst á þeim dög-
um, þegar Kröflumenn gátu
ennþá skrifað um sina 100 vikna
áætlun án þess að brjóta við það
blýið. Nú er hins vegar málum
svo komið að ritstjóri fréttabréfs-
ins sér ástæðu til að senda út
neyðarkall og hvert er þá betra
ráð en róa aftur á hin gömlu mið
og reyna að gera Kröflu að þeim
orkugjafa I andlegum heimi verk-
fræðinga, sem hún er ekki á
raforkukerfinu.
bað skeði hér um daginn að
æðstu menn á Kröflufjalli fóru
norður til að gangsetja það, sem
samkvæmt upphaflegri 100 vikna
áætlun átti að vera 70 megavatta
jarðgufustöð og bjarga norðlend-
ingum frá neyðarástandi i orku-
málum. begar svo takkanum var
snúið á nokkurnveginn 70 vikna
dánarafmæli áðurnefndrar áætl-
unar, fóru aðeins um 7 megavött
út á kerfið og mun það vera um ti-
undi hluti þess sem til var stofn-
að, svo einhversstaðar á leiðinni
hefur glatast mjög mikilvægt
núll. Spurning dagsins er, hvernig
á að fara að þvi að finna þetta núll
og koma þvi fyrir á réttum stað?
Sagnfræðileg skýring?
Einhverjir kunna nú að segja.
að ekki sé annað að gera en fara i
byggingarsöguna, finna staðinn
þar sem núllið týndist, leiðrétta
þau mistök sem þar skeðu og þá
sé allt I lagi. bó efast verði um að
þetta sé rétta leiðin, má lita yfir
hina helstu sögulegu viðburði i
leit að skýringum, þvi ekki skort-
ir endemin i Kröflusögunni.
bað er fyrst til að taka, að
framkvæmdum var dreift á þrjá
sjálfstæða aðila, Kröflunefnd,
Orkustofnun og Rafmagnsveitur
rikisins, og höfðu þessir aðilar
alla hönnun virkjunarinnar á
hendi, en á sama tima virtust all-
ir vera sammála um, að enginn
þessara aðila ætti að reka virkj-
unina. Siðan hefur svo oft verið
bent á það forkastanlega i þvi að
fela slika ákvarðanatekt, sem
þarna var, i hendur aðilum sem
enga fjárhagslega ábyrgð bera
gagnvart rekstri og endurheimt
fjárfestinga, að ekki þarf i raun
og veru að ræða það mál nánar.
Auk þess var framkvæmdin
aldrei undir neinni sameiginlegri
yfirstjórn, þó seinna væri sett
undir mesta lekann með þvi að
stofna svokallaða samræmingar-
nefnd. En hvað stoðar allt þetta?
Kröflunefnd byggði af dæmafáum
dugnaði þessa gagnslausu virkj-
un og lét þar ekkert trufla sig,
hvorki eldgos, jarðskjálfta eða
yfirvofandi gufuleysi. Og nú
stendur stöðvarhúsið þarna og
ekki er hægt að skila þvi aftur, þó
að ýmsa langi til þess.
1 öðru lagi hefur gufuöflunin
alla tið barist á gjaldþrotabökk-
unum á sama tima og Kröflu-
nefnd virðist hafa haft næg fjár-
ráð og kannski vel það. Auðvitað
er þetta öfugt að hlutunum farið
og liggur kannski beint við að
bæta úr þessu. En hér ber að at-
huga, að upphafleg boráætlun er
næstum búin, og peningarnir eru
rúmlega alveg búnir, svo að ekk-
ert er við þvi að segja, að fjár-
málajöfrar þjóðarinnar skuli ekki
vera neitt sérstaklega spenntir
fyrir frekari fjárfestingum á
þessum stað. baðþarf að minnsta
kosti að sannfæra þá um að ein-
hverrar gufu sé von, og tilgangur-
inn að afla hennar sé einhver ann-
ar en sá að bjarga þeim andlitum,
sem bjargað verður.
Hvar kemur Krafla inn í
dæmið?
t þriðja lagi má spyrja: Var
gufuöflunin undir hæfri ráðgjöf?
En þarna er nú ekki aldeilis kom-
ið að tómum kofanum. Fyrir utan
alla tilskipaða og lögskipaða inn-
lenda sérfræðinga voru þarna
ráðgefandi islenskir alþingis-
menn, ameriskar galdrakerling-
ar og allt þar á milli, og i þvi að
sjálfsögðu aragrúi af erlendum
sérfræðingum. Um gufuöflun i
Kröflu eru til álitsgerðir frá
Oregon og Tokyo og ýmsum öðr-
um stöðum á hnettinum. barna er
að finna ýmsar góðar ráðlegging-
ar um það, hvernig skuli koma
fyrir fóðurrörum og öðru dóti
j þessu jarðhitasvæði sem
gengur upp og niður eins og
Frh. á 10. siðu