Alþýðublaðið - 16.12.1978, Blaðsíða 7

„Laugardagur 16. desember 1978
7
isamningi um
göngu mannilölegs eölis, sem veita
má nauBstöddum einstaklingi beint
af hálfu slfks embættis.
Meðan við leitum aö frekari leiö-
um og ráðum til þess að bæta raun-
verulega framkvæmd þeirra
alþjóðasamninga um mannréttindi
sem fyrir hendi eru ættum við ekki
að missa sjónar af þeirri staðreynd
aö ennþá eru mörg mikilvæg atriði
á sviði mannréttinda sem ekki
hefur verið tekin afstaða til með
alþjóölegum lagareglum eða sé svo
þá að mjög takmörkuðu leyti. t
sumum þessum tilvikum ber brýna
nauðsyn til aö ákveða um grund-
vallaratriði þau sem bindandi séu
að lögum. Ég hef sérstaklega i
huga viðleitni þá sem nU á sér stað
til þess að afnema notkun pyndinga
og annarra grimmdarlegra, ó-
mannúölegra og vanvirðandi með-
feröa eða refsinga með þvi að fall-
ast á m.a. sérstakan og efnislega
haldgóöan samning um þetta efni.
Rikisstjórnir Norðurlandanna
munu ekki liggja á liöi sinu við að
reyna aö tryggja að slikur
samningur verði gerður sem fyrst.
Annað svið sem skiptir miklu
máli er áhrif visinda- og tækniþró-
unar á mannréttindi. A þessu hrað-
vaxandi athafnasviði þar sem ein-
staklingar og þjóðir standa frammi
fyrir margvislegri og ófyrirsjáan-
legri hættu er vissulega kominn
timi til aö reyna að afmarka þau
svið þar sem mest er þörf fyrir
lagareglur um mannréttindi.
Sjálf hugmyndin um eöa
skilningurinn á mannréttindum
felur aö sjálfsögöu i sér að þessi
réttindi beri hverri einustu mann-
veru án nokkurrar mismununar.
Eitthvert hlálegasta misréttið sem
enn viðgengst milli einstaklinga
næstum alis staðar I heiminum er
misrétti karla og kvenna.
Samningsgerð um afnám misréttis
sem byggir á kynferði ætti þvi að
hafa algeran forgang i samfélagi
þjóðanna. Rikisstjórnir Noröur-
landanna eru virkir þátttakendur
við gerð sliks samings.
Mikilvægur hópur sem þarfnast
sérstakrar verndar á lögmætum
réttindum sinum eru auðvitaö
börnin, og vil ég láta I ljós von
Norðurlandanna um að unnt reyn-
ist á alþjóöaári barnsins 1979 að at-
huga leiðir og ráð til þess að
styrkja þá vernd sem réttindi
barnsins njóta.
ABrir hópar sem hætta er búin
og geta oröið fyrir mismunun eru
hin mörgu þjóðarbrot i ýms'um
hlutum heims. AB áliti rikisstjórna
Norðurlandanna er mikilvægt aö
samfélag þjóða heimsins beini viö-
leitni sinni i þá átt að glæða skiln-
ing almennings á vandamálum og
hagsmunum þessara þjóðabrota.
Ennfremur ætti samfélag heims-
ins að gera viöeigandi ráðstafanir
til þess að stuöla að skilningi á
alþjóöavettvangi, samvinnu og al-
mennri og raunverulegri virðingu
fyrir mannréttindum, sérstaklega
með þvi að leggja áherslu á
fræðslustarf bæði innan og utan
formlegra skólakerfa. Hið
þýðingarmikla og ábyrgðarmikla
hlutverk rikis- og sveitarstofnana
til þess að tryggja framgang og
vernd mannréttinda skyldi ávallt
hafa i huga þegar viö íhugum hin
alþjóðlegu viðhorf til mannrétt-
inda.
Hinir mörgu alþjóöasamningar
um mannréttindi sem fyrir hendi
eru og þeir er bætast munu við hafa
vakið spurninguna hvort gangast
ætti fyrir samræmingu milli hinna
ýmsu alþjóðastofnana sem fást við
mannréttindamál til þess að gera
allsherjarþinginu kleift aö endur-
skoða starf þessara alþjóöastofn-
ana með ákveðnu millibili. Þörf
viröist vera á nákvæmri athugun á
lagalegum tengslum hinna ýmsu
mannréttindasamninga innbyrðis
og ætti hún fyrst og fremst að
beinast að túlkun og framkvæmd
þessara samninga. Allsherjarþing-
ið gæti látiö þetta mál til sin taka i
næstu framtið.
Veröi mannréttindafulltrúi skip-
aður gæti eitt helsta verkefni hans
orðið að aðstoða við samræmingu á
störfum hinna ýmsu stofnana Sam-
einuðu þjóðanna sem hlut eiga aö
verndun mannréttinda.
Herra forseti. Ég vil leggja á-
herslu á að hinn mikli fjöldi
alþjóðasmnirtga um mannréttindi
hefur leitt I ljós aö brot á mannrétt-
indum er ekki eingöngu innanrikis-
mál heldur alþjóölegt viöfangs-
efni. Reyndar er þett lika tekið
fram i sjálfum sáttmála Samein-
uðu þjóðanna. A sama hátter efling
á viröingu fyrir mannréttindum og
langtima uppbyggingarstarf i þágu
mannréttinda einnig alþjóðlegt
viðfangsefni. Norðurlöndin hafa á-
vallt lagt áherslu á að alþjóöa-
samningar um mannréttindi ættu
aö vera leiðarljós viö skipulagn-
ingu aögerða og áætlana á alþjóða-
vettvangi sem miða aö framförum
og þvi aö skapa skilyrði fyrir efna-
hagsvöxt, betri lifsgæði og nýtt
alþjóðlegt skipulag i efnahagsmál-
um. 1 málum varöandi stefnu I
öryggismálum jafnt sem málum
varðandi þróun samvinnu á
alþjóðavettvangi er æ almennara
viðurkennt aö einn helsti mæli-
kvaröi á framfarir hljóti að vera á-
hrifin á llf einstaklingsins. 011
alþjóðleg viðleitni á hinu viðtæka
athafnasviði Sameinuðu þjóöanna
hlýtur að lokum að þjóna þörfum
þeirra.
Aö lokum, herra forseti, vil ég
leggja áherslu á að afstaöa Norður-
landanna til mannréttindamála
hvort heldur er innan landanna, I
einstökum heimshlutum eða hinni
viðu veröld mun halda áfram að
einkennast af virkri þátttöku i á-
framhaldandi bálkun og þróun
mannréttinda á öllum sviðum.
Frá Styrktarfélagi vangefinna á Austurlandi
Byggingaframkvæmdir viö
Vonarland hafa gengið vel og er
nú verið að ljúka við hitalögn og
einangrun I þeim húsum, sem ris-
in eru. TIu milljón króna við-
bótarframlag fékkst til bygg-
ingarinnar á þessu ári, en áður
hafði veriö úthlutað 35 millj.
ABstandendur vangefinna eru
hvattir til að láta stjórn félagsins
frá sér heyra I sambandi við
væntanlegt starf I Vonarlandi og
ennfremur vegna bréfs lands-
samtakanna Þroskahjálpar, er
sent var foreldrum þroskahefta
barna, 7 ára og yngri.
Maria Kjeld, heyrnleysingja-
kennari og Þorsteinn Sigurðsson,
talkennari hafa stundað fram-
haldsnám 1 Noregi i eitt ár og
vinna nú aö rannsóknarverkefni
um það, hvernigheppilegastsé að
örva mál hjá þroskaheftum börn-
um.
Þau munu á næsta ári halda,
námskeiö um þetta efni fyrir
starfslið stofnana, þar sem börnin
dvelja lengur eða skemur og
einnig fyrir foreldra og annað
heimilisfólk barnanna.
Hér er tvimælalaust farið inn á
merka og gagnlega braut i aðstoö
við þroskahefta og vill félagið
gjarnan styrkja þá, sem þurfa aö
dveljast með börn sin lengri eða
skemmri tima frá heimilum sin-
um.
Landssamtökin eru aö hefja út-
gáfu timarits og mun það heita
Þroskahjálp. Stjórn SVA hvetur
félagsmenn ogaðra velunnarafé-
lagsins að gerast áskrifendur aö
timaritinu frá byrjim. Stjórnar-
menn taka viö áskritum.