Alþýðublaðið - 16.12.1978, Blaðsíða 9

mSm Laugardagur 16. desember 1978
9
ei lengur lokað
hjólum inn i borgina um morg-
uninn.
ReiBhjólin settu svip slnn á
borgarliíiö. ÞUsundir svartra
hjólhesta liBu áfram eftir götun-
um milli flautandi vöru-
flutningabifreiöa og strætis-
vagna, sem burftu aB brióta sér
leiB gegnum þessa þvögu hjól-
reiBamanna.
Einkabilar sáusthvergi, en ég
sá nokkra leigub&a og einn
svartan Mercedes Benz. Eg gat
mérþess til, aB þar færi einhver
háttsettur ilr flokknum.
Ég gekk rösklega eina götu
eftir aBra, beygBi inn á hliBar-
stræti og virti þar fyrir mér
menn, sem voru aB skipta um
þak á húsi. Ungt par kom þar út
úr einu húsanna meB lltinn
strák, sem þau settu á böggla-
berann á reiBhjóli. MeB pati og
bendingum bab ég um aB fá aB
taka mynd. Þau brostu og kink-
uBu kolli, en sá litli á hjólinu
byrjaBi aB öskra. Kannske var
hannhræddur viB útlit mitt, þvi
aB þaB er ekki á hverjum degi,
aB Kfnverjar sjái útlendinga.
Fólk nam staðar á götunni, þar
sem ég fór og staröi á eftir mér.
Já, sumir stigu jafn vel af hjól-
unum til þess aö geta betur virt
þennan furBufugl fyrir sér f
rólegheitum. En á andlitum
fólks sást hvorki merki um ó-
vináttu né andúö — aöeins for-
vitni. Nokkrar ungar stúlkur
stungu saman nefjum og fliss-
uöu. Þarna stóB ég, klæddur aö
vestrænum siö meö myndavél á
maganum, kafskeggjaöur. Mér
fannst ég vera likastur apaketti
á dýrasýningu.
Flestir Kinverjar virtust svip-
aö búnir. Karlmenn I hvitum
skyrtum og svörtum buxum, og
konur f jökkum og buxum meö
svipuöu sniöi og lit. Ég sá enga
kinverskakonu i pilsieöa i kjól.
Þegar ég brosti til fólks eöa
kinkaöi kofli til þessara forvitnu
Kinverja, brostu flestir á móti.
En.lyfti ég upp myndavélinni til
þess aö taka mynd, þá snéru
margir sér undan eöa hurfu á
bak viö tré eöa fyrir húshorn.
Þeir vildu ekki láta mynda sig.
'500 miljón reiðhjól.
Alda einkabila hefur ekki
skolliö yfir Kina, og ef til vill
veröur þaö aldrei. Yfirvöldin
vilja aö fólkiB noti reiBhjól, og
þaö er talsvert vit i þvi.
Á þann hátt fær fólk góöa
hreyfingu. ÞjóBin losnar viö aö
eyöa dýrmætum gjaldeyri til
kaupa á oliu og bensini, toftiö
veröur ekki mengaö og dauöa-
slys veröa vart, þótt hjólreiBa-
menn lendi I árekstri.
Annaö mál er þaö, aö á hjól-
unum eru engar lugtir, en þaB
hindrar Kinverjana ekki i aö
hjóla um nætur. En þar sem
vöruflutningabilar og strætis-
vagnar aka aöeins meö stöBu-
ljósum á nóttunni, af hvaöa á-
stæöum þaö kann nú aö vera,
skapar þetta hættulegar aö-
stæöur á götunum. Ég skildi nú
ekki hversvegna bilarnir höfBu
svona léleg ljós, ætli þeir séu aö
spara ljósaperurnar?
Menn áætla, aö þaB séu um
500 miljón reiöhjól 1 daglegri
notkun I Kina. Þetta eru ágætis
fartæki til þess aö komast á i
eöaúrvinnu.eöaþáibúBir. Ætli
þeir í lengri ferBir, þá er fariö
meö lest eöa flugvél.
En Kínverjar fara saldan
langan veg, af þeirri einföldu á-
stæöu, aö þeir hafa ekki fri til
þess. Þab er unniö sex daga vik-
unnar, átta stundir á dag. Þess
vegna veröur ekki mikill Umi til
ferBalaga. Þó geta menn fariö
fram á fri til þess aö heimsækja
ættingja, sem búa I fjarlægB. Þá
er gefiBfn meö fullu kaupi og ó-
keypis ferB meö lestinni, — þaö
er aö segja, ef menn hafa veriö
duglegir aB vinna og áreiöan-,
legir.
Fyrir heimstyrjöldina siBari
var Kanton mikil hafnarborg og
fræg á margan hátt. Þaö var
sagt aö borgin væri byggö af
bófum og hórum. Nú er þaö liöin
tiö. Vændishúsum hefur veriö
rýmt úr Kina, og mér finnst full
ástæöa til þess aö lofa heiöar-
leika Kinverja og mikiö siögæBi.
A hinu fyrr nefnda hóteli,
„Austriö er rautt”, sá ég aldrei
lykil aB herberginu, sem ég bjó
I, meöan ég dvaldi þar.
Peningar og önnur verömæti
gátu legiö á boröum eöa hér og
þar. Ég þurfti ekki aö óttast aö
neitt hyrfi, þess vegna var þaö
bara óþarft pjatt aB læsa her-
berginu.
Kinverjar vildu heldur ekki
þiggja neinar aukagreiBslur
fyrir smávegis viövik og þjón-
ustu, eins og siöur er viöa ann-
ars staöar. Þeir áttu þaö til aB
verja löngum tima til ab finna
út, ef einhver haföi skiliB eftir
smáupphæö, sem greidd var til
baka viB kaup á einni ölflösku.
Þeir gátu veriö lengi aö leita aö
manni, sem skiliö haföi eftir
smápeninga, fimm til tiu króna
viröi.
land
Ég get vottaB þaö, af þvi sem
ég sá til, aö i Kanton eru engir
betlarar lengur. Og ég hefi
hvergi fundiö mig jafn öruggan I
ókunnri borg eins og þennan
morgun i Kanton. En þarna er
ekki um neinn smástab aö ræba
— tveggja miljóna borg.
Fangelsi — Nei.
En hvaB er orBiö af glæpa-
lýönum? ErbúiöaB snúa honum
til betra lffs?
Þannig má spyr ja og svariö er
til rei&u. Leiösögumaburinn i
Kanton gaf mér svariö, og sama
svariö fékk ég i Kweilin hjá
leiBsögumanninum þar. Ég slæ
þvi þess vegna föstu, aö þannig
hafi glæpum veriö útrýmt I
Klna.
Maöur, sem hefur stoliö eöa
brotiB eitthvaö annaB af sér, er
kallaöur fyrir forustumann
flokksins á staönum.
ViBkomandi fær svo kröftuga
áminninguogfyrirskipun um ab
hætta sliku framferöi. Foreldr-
ar og aörir i fjölskyldunni fá
fyrirskipun um aö hafa auga
meö sakborningum og reyna ab
sjá um, aö hann haldi sig viB lög
og reglur.
Ef góöar aBvaranir duga ekki,
er risskammturinn minnkaöur.
Hinn brotlegi veröur aB fara
svangur i rúmiö og finna hvaö
slikt gildir.
Dugi þetta ekki heldur, er
hann sendur burtu I erfiöa
vinnu. Þar er hann látinn þræla
frá morgni og langt fram á
kveld. Þegar svo er komiö hefur
viökomandihvorki tima né þrek
til aö brjóta lögin. Mjög einföld
lausn.
Fangelsi? Kinverjar hrista
höfuöin. Þaö er á allan hátt úti-
lokaÐ aö láta loka fólk inni i
fangelsi, gefa þvi siöan mat án
þess aö þaö vinni fyrir honum.
Moröi er hegnt meö lifláti.
Eftir tilheyrandi réttarhöld er
moröinginn leiddur út og skot-
inn.
Svo er þaö annaö, aö I hinu
kinverska samfélagi er ekkert,
sem hvetur fólk til aö eiga mik-
iö. Þess vegna hefur þaö ekki
svo mikinn tilgang aö vera aö
stela. Fólk fær þaö nauösynleg-
asta: fæbi og klæöi. An annars
er ósköp vel hægt aö vera. í
Klna þekkist ekki kaupæöi. Þaö
er ekki veriö aö auglýsa hluti til
þess aö ginna menn til kaupa.
En Kinverjar læsa hjólhestun-
um, ef þeir skilja þá eftir á
gangstéttum.
Sultinum er útrýmt
Samanboriö viö Noreg er llfs-
afkoma fólksmjög léleg. En þaö
þekkir ekki annaö og vinnur aö
þvi baki brotnu aö gera Kina aö
efnahagslegu stórveldi.
En eru þeir ánægbir meö þró-
unina? Vilja þeir annaö þjóö-
skipulag? Hver veit sllkt, aö
minnsta kosti ekki langferöa-
maöur frá Noregi, sem fær aö-
eins tækifæri til þess aö dvelja
sex daga I Kina.
Samanboriö viö ástandiö fyrir
byltinguna 1949 er enginn efi á
þvi, aö Kinverjar hafa þaö betra
nú. Sultinum hefur veriö útrýmt-
Oöalsbændur eru ekki lengur
rikjandi, og fólk býr viö mann-
sæmandi kjör. Menn ættu aö
gera sér grein fyrir þvi, aö allt
til I949kúguöu óöalseigendurnir
leiguliöana alvegá sama hátt og
fariö var meö norsku hjáleigu-
bændurna á 17. öld. Bændur
uröu aö greiöa afgjald af jörö-
unum, háa vexti af lánum,
vinna skylduvinnu hjá óöalseig-
endunum og þar aö auki aö láta
hluta af uppskerunni til þeirra.
Þar sem ég gekk um götur i
Kanton og hugöi aö umhverfinu,
tók ég allt I einu eftir glaövær-
um hlátri barna I graind. Ég
gekk á hljóðiö og beygöi inn á
opiö svæöi. Þar voru nokkur
börn aö leik undir umsjá
tveggja kvenna.
Börnin stóðu i hring. Einn
drengur hljóp i kring meö rautt
flagg I hendinni. Hann sló i bak-
iö á ööru barni og siöan var
hlaupiö I hring til ab vita hvert
væri fyrri aö komast i skaröiö,
en hin börnin hrópuöu af kæti.
Þetta var hiö kinverska af-
brigöi af aö hlaupa i skaröiö. Og
Framhald á 10. siöu.
VIÐ STÆKKUM
0G BREYTUM
NU
bjódum vid flestar byggingavörur á
sama stað í nýinnréttuðu húsnæði á 1.
og 2. hæð, samtals 600 m2.
Komið og skoðið.
allt á sama stað.
Það er hagkvœmtað verzla
Útveggjasteinn Þakpappi Eldhúsinnréttingar Veggfóður
Milliveggjaplötur Múrnet Plaströr & fittings Veggsfrigi
Spönaplötur Rappnet Gluggaplast Gólfflisar
Grindaefni Skrúfur Álpappír Veggtlísar
Plasteinangrun Þakrennur Garðastál Lim
Glerullareinangrun Hreinlætistæki Lamir & skrár Gólfdúkur
Steinullareinangrun Blöndunartæki Rafmagnsverkfæri Korkflísar
Glerullarhólkar Viöarþiljur Málningarvörur Saumur
Þakjárn Baðskápar Verkfæri
ALLT UNDIR EINU ÞAKI
Opið til kl. 10 í kvöld í öllum deildum
BYGGINGARVORUDEILD
JÓN LOFTSSON HF.
HRINGBRAUT121