Alþýðublaðið - 19.04.1980, Síða 1

Verkalýðsmálaráðstefna Alþýðuflokksins
Nú um helgina, laugardaginn 19. aprtl og sunnudaginn 20. aprfl, verftur haldin ráftstefna um verka-
lýftsmál á vegum Alþýðuflokkslns undlr heitinu „ALÞVÐUFLOKKURINN i VERKALÝÐSHREYF-
INGUNNI.”
DAGSKRA: LAUGARDAGURINN 19.APRÍL
kl. 10.00 Ráftstefnan sett
kl. 10.10 Framsögurœftur
kl. 11.30 Umræftur
kl. 12.45 Hlé
SUNNUDAGURINN 20.APRÍL
kl. 10.00 Starfshópastarf
kl. 13.00 Matarhlé
kl. 14.00 Nifturstöuur starfshópa, umræöur
kl. 16.00 Ráftstefnuslit
Frummælendur verfta þeir Jón Karlsspn KJartan Jóhannsson, Björn Björnsson og Karl Steinar
Guftnason.
Alþýðuflokkurinn knýr stjórnarliðið til undanhalds í skattamálum:
SKATTATILLÖGUR ALÞÝÐUBANDA-
LAGSINS BITNA ÞYNGST A LÁGLAUNA-
FÓLKI OG EINSTÆÐUM FORELDRUM
^ Skattar LÆKKA við 6 milljóna markið
Ragnar Arnalds treystir sér ekki til að
verja gerðir sínar í útvarpsumræðum
Kjartan Jóhannsson kvaddi sér hljófts utan dagskrár á Alþingi sl.
fimmtudag. Tilefnift var, aft þingflokkur Alþýftuflokkslns haffti krafist
útvarpsumræöna um skattastefnu rikisstjórnarinnar þá um kvöldift.
Fjármáiaráftherra haffti þangaft tii lagt megináherslu á aft hraOa af-
greiölsu málsins. A fimmtudagsmorgun urftu snögg sinnaskipti hjá
stjórnarliöinu. Þá var allt I einu farift fram á frestun útvarpsumræftna
fram yfir helgi. FjármálaráOherra bar þvi viO, aO misræmi í útreikn-
ingum hafi komift I ljós þannig aft skattbyrOi væri öll önnur en til haföi
verift ætlast! Kjartan Jóhannsson sýndi fram á, aft þetta er aDelns yflr-
klór. Þegar vift aOra umræftu, haffti hann sýnt fram á aft skattbyröi
ýmissa láglaunahópa, vegna tekjuskatts og útsvars, myndi aukast
verulega. 1 ræftu sinni vift 2. umræOu sýndi hann fram á þetta meO
dæmum, sem birt voru f ALÞYÐUBLAÐINU s.l. flmmtudag. NiOur-
stöftur rikisskattstjóra I einstökum dæmum staftfestu afteins þaft sem
þegar lá fyrir, og auöséö var af útreikningum Reiknistofnunar. Fjár-
málaráöherra væri, þar meö einn af fáum, sem ekki hefði gert sér
grein fyrir, hvaö i tillögum hans fólst. Kjarni málsins væri sá, aö niöur-
staftan af tillögum AlþýOubandalagsins væri f hrópandi mótsögn viö
allan málflutning flokksins fyrr og siOar, þar sem hann lýsti sjálfum
sér sem hinum eina málsvara launþega og láglaunafólks sérstaklega.
1 upphafi ræftu sinnar sagfti
Kjartan m.a.:
„1 gærdag var fjármálaráft-
herra ólmur f aft ljúka umræftum
um skattstiga sem fyrst. Hann og
fleiri stórnliftar reyndu aft þvæl-
ast fyrir þeirri ósk Alþýftuflokks-
manna um aft útvarpsumræftur
færu fram. Þeir höfftu um þaft
stór orft, aft útvarpsumræöur
teföu fyrir afgreiftslu málsins. Nú
hafa orftift skyndileg sinnaskipti.
Þingheimur krefst skýringa á
þvi. Um leift er sjálfsagt aft skýra
fyrir öllum þingheimi, hvers
vegna vift Alþýftuflokksmenn vilj-
um útvarpsumræftur um skatta-
málin.
Dæmin lágu öll fyrir
Þegar vift 2. umræftu í efri deild
s. l. þriftjudag gerfti ég grein fyrir
þvi bæfti I nefndaráliti og i ræftu,
hvernig skattbyrftin ykist skv. til-
lögum stjórnarflokkanna. Ég
benti einnig á, aft vift seinustu
meöferft stjórnarflokkanna hefði
skattur lækkaft á einum hópi
skattþegna, nefnilega þeim meft
hæstu tekjurnar, hann hefur
lækkaft á þeim um 85 þúsund
krónur. Hins vegar myndi skatt-
byrfti stóraukast á lægstu tekjur:
sérstaklega hjá einhleypum, svo
sem eins og ekkjum og ungu fólki,
sem er aö byrja aö fara út I lifiö,
svo og hjá einstæftum foreldrum
t. d. einstæöum foreldrum meö
eitt barn.
Orö og efndir Alþýöu-
bandalagsins
Dæmin sem ég nefndi eru um
himinhrópandi óréttlæti. Þau
benda til þess, aft stjórnarliðar og
fjármálaráðherra viti ekki sitt
rjúkandi ráð — hafi ekki hug-
mynd um hvað þeir eru að gera.
Ég benti á það i ræðu s.l. þriftju-
dag, að mér hefði ekki veriö þaö
ljóst að það væri sérstakt mark-
mið Alþýöubandalagsins aft auka
skattbyrði á þessum hópum. Mig
ræki ekki minni til þess að
Alþýftubandalagift heffti fyrir
kosningar boftaft sérstaka
skattahækkun hjá einstæðum
Kjartan Jóhannsson
varaformaöur Alþýöu-
flokksins.
ViO umræöu utan dagskrár á
Alþingi s.l. fimmtudag um
skattamál var Alþingi um
skeiö óstarfhæft, þar sem
ráöherrar mættu ekki til þing-
fundar. Kjartan neitaöi aO
flytja ræöu sina fyrr en
einhver fulltrúi rikisstjórnar-
innar væri mættur i þingsal.
Var þá gerö dauöaleit aö ráft-
herrum, eftir háiftima leit
kom forsætisráftherra i leitir-
nar. Taldi Kjartan heimtur lé-
legar hjá ráöherrum er 10%
væru nú komnir eöa mætti
e.t.v. kalla þaö 12.1% þar sem
forsætisráöherra ætti i hlut!
foreldrum og t.d. ekkjum með
lágar tekjur.
Það var ekki fyrr en eftir itrek-
aftar tilraunir sem ráðherra
fékkst til að standa fyrir máli
sinu. Þá fullyrti hann að hvergi
væri um ósanngjarnan mun að
ræða á skattlagningu eftir nýja
kerfinu. Allur munur væri óveru-
legur og hvergi ósanngjarn. Hann
sagðim.a. . aft einstæftir foreldr-
ar hefðu notíð verulegra friðinda
eftir gamla kerfinu. Helst var á
honum að skilja aft þeir hafi verift
einhver sérstakur forréttinda-
hópur. Eg haffti ekki áður heyrt
það 1 málflutningi Alþýðubanda-
lagsins — t.d. ekki fyrir kosning-
ar.
Hrokafull svör
Þegar þessi afstaða ráðherrans
og stjórnarflokkanna var ljós,
þótti okkur Aiþýðuflokksmönnum
rétt að ráftherrann og stjórnarlift-
ar gerftu grein fyrir máli sinu
frammi fyrir alþjóft meft útvarps-
umræbum. Þar skyldu þeir leyfa
fólki aö heyra rök sin fyrir þess-
ari skattastefnu og þá sérstakri
hækkun á skatti hjá einhleypu
fólki og einstæftum foreldrum
með mjög lágar tekjur. Stjórnar-
liöar fullyrtu að tillögur sinar
væru mjög vel undirbúnar. Þeir
höfðu haft tvo mánuði til þess að
fjalla um skattstigana. Þeir sögð-
ust vilja hrafta afgreiftslu máls-
ins. Viö vildum ekki, Alþýöu-
flokksmenn, aft þetta athæfi færi
fram hjá þjóftinni: Stórkostlegar
skattahækkanir á hina tekju-
lægstu undir yfirvarpi skatta-
lækkunar!
Ekki veröur annaft séft, en
stjórnarliftift hafi brostið kjark til
þess aft verja athæfi sitt þegar
það stóð frammi fyrir þvi, aö eiga
að verja það frammi fyrir alþjóft.
Vonandi næst sá árangur, af mál-
flutningi okkar og gagnrýni aft
stjórnarliftift sjái sig um hönd. Þá
væri til einskis barist.
Málin lágu ljós fyrir
Viöbárur ráöherrans, um aö
eitthvaö nýtt hafi komift fram á
seinustu stundu, m.a. i sérstökum
dæmum frá fikisskattsstjóra eru
gersamlega út Ihött. Ráftherrann
gefur I skyn aft útreikningar
Reiknistofnunar sýni ekki rétta
mynd. Þeir gera þaft nákvæm-
lega. A þeim byggfti ég þau dæmi,
sem ég gerfti sérstaklega að um-
ræftuefni i efri deild á þriftjudag.
Það er hægt aö vlsa á bls. 10 i út-
reikningum Reiknistofnunar. Þar
er tekift dæmi um einstæða
foreldra með eitt barn
Skattbyröi þessa hóps stór-
eykst: Skv. gamla kerfinu væru
um að ræða 20 milljónir i skatta.
Skv. nýja kerfinu 200 milljónir.
Þar sést að fyrir tekjuhóp á bilinu
2-3 milljónir hjá einstæðum
foreldrum, þá er meðalauknig
upp á 63 þúsund kr. A næsta bili
fyrir ofan, tekjuhópur með 3-4
Framhald á bis. 2
Þessi upphæð 4- 278 þúsund krónur hefði farið til að mæta út-
svari og til útgreiöslu til foreldris b. 2.850000 kr. nettótekjur, þá
hefði samsvarandi tala oröiö 4- 248 þúsund krónur upp i útsvar
og til útgreiöslu til foreldris.
B. Samkvæmt tillögum rikisstjórnarinnar að skattstiga, eins
og hann er afgreiddur af rikisstjórnarflokkunum úr nefnd, lltur
dæmið fyrir einstætt foreldri þannig út:
Tekjuskattur 25%
-persónuafsláttur
-barnabætur
i allt
675 þúsund krónur
525 þúsund krónur
280 þúsund krónur
4- 130 þúsund krónur.
Þetta er sú upphæð, sem einstætt foreldri fær til að láta ganga
uppl útsvar og til útgreiöslu skv. frumvarpi stjórnarinnar.
Mismunurinn miöað viö gamla skattkerfiö nemur heilum 148
þúsundum króna.
Einsætt foreldri meö eitt barn á framfæri.
Brúttótekjur 3 milljónir króna.
A. Samkvæmt gamla skattkerfinu hefði þetta einstæðaforeldri
fengið eftirtalda skatta:
A. 2.700000 kr. nettótekjur
Tekjuskattur 20%
-Persónuafsláttur
-barnabætur
1 allt:
540 þúsund krónur
672 þúsund krónur
146 þúsund krónur
4- 278 þúsund krónur.
Breytingatillögur um framkvæmd eignarnáms:
Eigendur lands fái greitt í sam
ræmi við afrakstur af eigninni
Allmiklar umræöur hafa aö
undanförnu fariö fram um Fifu-
hvammslandiö i nágrenni Kópa-
vogs. Þaö er einkum hiö geysiháa
verö, sem vakiö hefur athygli
manna á málinu. Taiiö er, aö þaö
verö, sem eigendur landsins vilja
fá sé Kópavogskaupstaö ofviöa,
en heyrst hefur aö einkaaöilar
hugsi sér gott til glóöarinnar og
hyggist kaupa landiö fyrir litinn
milljarö.
Staftreynd er þaft, aft mörg þétt-
býlasvæöi hafa átt i erfiftleikum
vegna ónógs lands, þeas. i
sveitarfélögum þar sem þensla er
mikil. í mörgum tilfellum hefur
verift sett upp svo hátt verö fyrir
landssvæði i nágrenni þéttbýlis-
svæftanna, aft bæjarfélögunum
hefur verift þaft ofviöa aö festa
kaup á þessu landi. Hitt er einnig
þekkt, að eftlilegur vöxtur þétt-
býlisbyggðar hefur tafizt vegna
samningaumleitana milli bæjar-
yfirvalda annars vegar og eig-
enda hins vegar.
I Kópavogsmálinu, eöa Fifu-
hvammsmálinu, hafa komift fram
mörg sjónarmift. Alþýftuflokks-
menn hafa lagt áherslu á, aft
hraöaft yrfti lagasetningu á svifti
eignarnáms, en nú hefur þaft
gerzt, aö þrir þingmenn Alþýftu-
flokksins hafa lagt fram i Efri
deild breytingartillögu við lög frá
1973 um framkvæmd eignar-
náms. Helstu breytingar við lög
nr. Ilfrá6. april 1973 eru, aft fyrir
aftan 11. grein verftur ný grein,
nr. 12, sem hljóftar á þessa leift: —
þegar fasteign er tekin eignar-
námi skal mifta fjárhæft eignar-
námsbóta vift þá notkun sem fast-
eign er I, þegar beiftni um eignar-
námsmathefur borist matsnefnd.
Til grundvallar eignarnáms-
bótum skal leggja söluverftmæti
fastegnar og viö mat á þvi skal
hafa söluverftmæti hliöstæftra
fasteigna i viftkomandi lands-
fjdrftungi efta landshluta. Verfti
þvi ekki komift vift eöa notagildi
fasteignar fyrir eignarnámsþola
nemur meiru, skal mifta eignar-
námsbætur vift þaft.
Framhald á bls. 2
í HVAÐA FLOKKI ER
FORSÆTISRÁÐHERRA?
i umræöum utan dagskrár á
Alþingi s.l. fimmtudag, um rök-
þrot stjórnarliösins i skatta-
máium, var vikiö aö stööu for-
sætisráöherra og meöráöherra
hans úr Sjálfstæöisflokknum viö
útvarpsumræöur frá Alþingi.
Þingsköp kveöa á um þaft, aö
þingflokkar tilnefni menn fyrir
sina hönd til slikra umræöna.
Þingflokkur Sjálfstæöis-
manna haffti tilnefnt tvo þing-
menn úr meirihlutaliftinu til
umræftunnar. Var þvi ljóst, aft
forsætisráöherra gæti ekki tekift
þátt i aft verja skattastefnu
stjórnarinnar — enda tók hann
fram, aft hann vildi það ekki.
Hins vegar tók hann það
fram, að við eldhúsdags-
umræöurfyrir þinglok þyrfti að
veita afbrigfti frá þingsköpum.
Honum var þá á þaft bent, aft
hann sjálfur og samráftherrar
hans úr Sjálfstæftisflokknum
legftu á þaö ofurkapp að þeir
væru fullgildir aðilar aft þing-
flokki Sjálfstæftisflokksins.
Þetta væri þvi ekki málefni
þingsins, heldur innanflokks-
vandamál i Sjálfstæöis-
flokknum. Engin lög væru til
sem gerftu ráð fyrir þvi aö sami
maöur væri hvort tveggja I
senn, forsætisráðherra og leið-
togi stjórnarandstöðunnar, — i
forföllum! Aö sami maöur væri
allt I senn i stjórn og á móti
stjórn, I flokki og á móti flokki.
Sjálfstæðisflokkurinn væri
kominn i þá stöðu, að hann væri
einsdæmi i stjórnmálasögunni
i' samanlagðri kristni.