Alþýðublaðið - 29.10.1980, Blaðsíða 1

alþýöu
blaðiö

•41*
C0I!
Miðvikudagur 29. október 1980
Stefán Jóhann
— sjá leiðara bls. 3
Schmidt kanzlari ræðir
um verkalýðshreyfingu
og menntamenn
— sjá bls. 3
162. tölublað — 61. gangur
Samningarnir loksins undirritaðir
— fjarri því að gengið hafi verið að félagslegum
kröfum verkalýðshreyfingarinnar iö hafa miöaö og útkoman úi
Samningar ASt og VSl voru
endanlega undirritaöir rétt fyrir
miönætti i fyrrakvöld. Lauk þar
meö tlu mánaöa samningaþófi
aöila vinnumarkaöarins. Launa-
hækkun samkvæmt þessum
samningum liggur einhvers staö-
ar á bilinu 9—11% og meö samn-
ingunum hefur ASl samþykkt aö
mestu kjarnasamning þann sem
VSt lagöi fram snemma i
umræöunum.
Þaö sem helzt veröur taliö til
nýmælis I þessum samningum er
sú staöreynd, aö ASl og VSl hafa
nú komiö sér saman um sam-
ræmdan launastiga og er þetta i
fyrsta skipti sem samiö er um
samræmdan launastiga, eöa
kjarnasamning. Annaö er, að.
sögn forystumanna verkalýös-
hreyfingarinnar, vert aö taka
fram, en þaö er sú staðreynd aö
láglaunahóparnir eiga aö hafa
fengiö meiri kjarabætur, hlut-
fallslega, en þeir sem hærra eru
launaðir. Tölulega liggur ekki
fyrir samanburöur þannig aö ekki
skal fullyrt hér hvort svo er. Þá
má og nefna, aö lágmarksaldurs-
hækkanir er aö finna I
samningunum. Eftir eitt ár I
starfi veröur aldurshækkunin
1,75% minnst og eftir fimm ár i
starfi 5,0%. Þetta ákvæöi mun
koma félögum f Verkamanna-
sambandi Islands sérstaklega
vel.
Þrátt fyrir þaö, aö nú hafi
samningaviöræðurnar staö-
þessum samnmgum i engu frá-
brugöin öörum samningum sem
þessir aöilar hafa áöur gert. Þaö
er fyrirsjáanlegt aö veröbólga
muni aukast verulega þegar
áhrifa samninganna fer aö gæta.
Þá má gera ráö fyrir þvi fljót-
lega, aö hraöara gengissig veröi
fyrirskipaö, til þess aö „rétta
stööu frystiiönaöarins” eins og
þaö er kallaö á pólitisku máli
stjórnvalda. Þessa stööu hafa
stjórnvöld veriö aö reyna aö rétta
siöan núverandi rikisstjórn tók
viö fyrir niu mánuöum siöan og
litiö miöaö. Róðurinn veröur
væntanlega erfiöari nú eftir aö
veröbólgusamningar hafa veriö
geröir. rJV
Vegna samninganna er j * j
rétt'aö Ly
ÚTFÖR STEFÁNS JÓHANNS
VERÐUR GERÐ í DAG
Útför Stefáns Jóhanns Stefánssonar, fyrrverandi
forsætisráðherra og formanns Alþýðuf lokksins, fer
fram á vegum íslenzka rikisins í dag, miðvikudaginn
29. október kl. 13:30. Útförin verður gerð frá Dóm-
kirkjunni í Reykjavík. Útvarpað verður frá athöfn-
inni.
I opnu Alþýðublaðsins í dag birtast minningargrein-
ar um Stefán Jóhann og skrifa eftirtaldir menn minn-
ingarorð: Benedikt Gröndal, formaður Alþýðuf lokks
ins, Emil Jónsson fyrrverandi ráðherra og formaður
Alþýðuflokksins, Gylfi Þ. Gíslason, fyrrverandi ráð-
herra og formaður Alþýðuf lokksins, Árni Gunnars-
son, alþingismaður, Vilmundur Gylfason, alþingis-
maður, Baldvin Jónsson lögfræðingur. Þá er og
kveðjafrá Brunabótafélagi (slandsog Norrænu félög-
unum.
Flugleiðamálið vefst fyrir ríkisstjórninni:
Erfitt að verja þá ákvörðun að hafa þröngvað
fyrirtækinu til áframhaldandi Ameríkuflugs
Niðurgreiðslur og
útflutningabætur:
Vilmundur spyr
Ragnar Arnalds
Ejns og flestir muna var rlkis-
stjórn Gunnars Thoroddsens
m.a. mynduö til aö halda
óbreyttu ástandi i landbúnaöar-
málum Stórauknar niöur-
greiðslur og áframhald þeirrar
offramleiðslustefnu I land-
búnaði. sem rikt hefur undan-
farin ár bera þess glögg merki.
Vilmundur Gylfason hefur
vakiö athygli á þessari stefnu
rikisstjórnarinnar og sett fram
eftirfarandi spurningar til fjár-
málaráöherra, Ragnars
Arnalds.
1. Hversu miklar niöurgreiöslur
á landbðnaöarafuröir voru
greiddar úr rlkissjóöi á fyrstu
niu mánuöum árins 1980 (jan-
dar—september)?
2. Hversu miklar útflutnings-
bætur á landbúnaöarafuröir
voru greiddar úr rikissjóöi á
sama tima?
3. Hver er ferill þessara fjár-
muna? Hver tekur viö þess-
um greiöslum, hve oft og
hvenær? Um hvaöa hendur
fara þessir fjármunir, hversu
lengi eru þeir á hverjum staö,
og hvenær koma þeir I hendur
endanlegra viötakenda?
Sundurliöaöra svara er óskaö.
óskað er skriflegs svars.
Umræðan um Flugleiðamáiið
heidur áfram i sölum Alþingis
Ólafur Ragnar Grimsson fjailaði
um máliö á dögunum og tilkynnti
þjóðinni, aö Aiþingi myndi ekki
samþykkja stuöning við fyrir-
tækiö i blindni. Það er sitthvað i
umræöunni um málefni Flugleiöa
sem hefur dottiö upp fyrir og þvl
ekki úr vegi aö rifja upp kafla úr
skýrslu samgönguráöherra,
Steingrims Hermannssonar, sem
varpa skýrara ljósi á málflutning
stjórnarliða.
I fyrsta lagi ber aö taka þaö
fram, og viröist þaö ekki of oft
endurtekiö, aö stjórn fyrirtækis-
ins tók þá ákvöröun , á sínum
tima, aö hætta öllu flugi á Noröur-
Atlantshafsleiöinni. Til aö mæta
breytingum á starfssemi sinni
sagöi fyrirtækiö m.a. upp starfs-
fólki i stórum stil. Segja má, að
þessi ákvöröun sé I samræmi við
þá niöurstööu sem Ólafur Ragnar
komst að i ræðunni sem hann
hélt um málefni Noröur-Atlants-
hafsflugs fyrirtækisins og flug-
félaga yfirleitt fyrir um tveim
árum.
Upplýsingar um þá ákvöröun
stjórnar félagsins um aö hætta
flugiá Noröur-Atlantshafsleiöinni
er aö finna i ræöu forstjóra
félagsins sem haldin var á hlut-
hafafundi fyrir stuttu siöan.
Samgönguráöu.neytiö spuröist
fyrir um þaö bréflega hvort fyrir-
tækiö myndi geta hugsað sér aö
endurskoöa þessa afstööu sina.
Þetta bréf ráöuneytisins var dag-
sett 24. september. Þetta bréf er
sent eftir að samgönguráðherra
hefur gert tillögu um þaö til rikis-
stjórnarinnar aö hún veiti félag-
inu stuðning svo halda megi þessu
flugi áfram.
Þaö er þvi fyrir þrýsting frá
rikisstjórn Islands og Luxem-
borgar, sem stjórn fyrirtækisins-
samþykkir aö endurskoöa fyrri
ákvöröun sina og mælir meö þvi
viö hluthafafund, aö halda flugi
áfram á Noröur-Atlantshafsleiö-
inni. Um þetta segir i skýrslu
samgönguráðherra orörétt:
„Meö hliösjón af þeirri aöstoð
sem boöin hefur veriö af rikis-
stjórnum tslands og Luxem-
borgar, mun stjórnin mæla meö
þvi viðhluthafafund, sem haldinn
veröur i félaginu 8. október n.k.
aö áframhald veröi á Noröur-
Atlantshafsflugi félagsins milli
endastööva i Luxemborg og
Bandarikjunum, enda liggi þá
fyrir svör um þau fjárhagslegu
atriði, sem til umræöu eru milli
félagsins og izlensku rikisstjórn-
arinnar.”(úr bréíi Flugleiöa
til rikisstj.)
Hérna kemur fram, aö fyrir-
tækiö er tilbúið aö halda fluginu
áfram, enda liggi þá fyrir svör
um fjárhagsleg atriöi, sem 1
stuttu máli eru þau aö rikiö greiði
tapiö af fluginu I þrjú ár.
Um framhald Norður-Atlants-
hafsflugsins segir svo i skýrslu
Steingrims orörétt:
Samgönguráöherra greindi
rikisstjórninni þegar frá þvi al-
varlega ástandi, sem skapast
haföi. Eftir itarlegar umræöur
komst rikisstjórnin að þeirri
niöurstööu að kanna bæri allar
leiöir til þess aö halda mætti
áfram flugi yfir Noröur-Atlants-
hafiö, a.m.k á meðan framtiö
þess væri skoöuö nánar. Noröur-
Atlantshafsflugiö er á þeim 25
árum, sem þaö hefur veriö rekiö,
oröinn rikur þáttur I Islenskum
þjóöarbúskap. A þvi byggja fjöl-
margir Islendingar afkomu sina
og þaö hefur fært mikinn auö i
Islenskt þjóöarbú. Rikisstjórninni
er ljóst aö vonlaust kann aö vera
aöhalda þvi flugi áfram til fram-
búöar viö núverandi aöstæöur, en
meö tilvisun til þeirra staö-
reynda sem aö ofan eru raktar,
var rikisstjórnin sammála um
þaö aö tilraun bæri aö gera til
þessaöhalda Noröur-Atlantshafs-
fluginu áfram fyrst um sinn. 1 þvi
skyni var meðal annars ákveðið
aö fara fram á annan fund meö
samgönguráöherrum Islands og
Luxemborgar.
Til undirbúnings þeim fundi,
lagöi samgönguráöherra fram i
rlkisstjórninni, hinn 9. septem-
ber, tillögur um aðstoö viö félagiö
til áframhaldandi starfsemi á
Noröur-Atlantshafinu. Tillögur
þessar voru ræddar á fundum
rikisstjórnarinnar þann 11. 15. og
16. september s.l. Var ráöherra-
nefnd faliö aö fjalla um máliö.
Þar varö samkomulag um tiÞ-w
lögur, sem samþykktar voru
16. september. Fylgja þær hér I 2
meö, sem fylgiskjal nr. 5. Ly