Alþýðublaðið - 29.10.1980, Blaðsíða 2

2
Miðvikudagur 29. október 1980
Flugleiðir 1
Eins og þar kemur fram taldi
rlkisstjtírnin æskilegt aö miöaö
yröi viö3ja dra reynslutlma. í þvi
skyni bauö rikisstjómin félaginu
aörikissjtíöur greiddi rekstrartap
allt aö 3 milljónum bandarikja-
dala á ári, frá 1. október 1980 til
30. september 1983. Upphæö þessi
var ákveöin m.a. meö hliösjón af
því, aö fyrirtækið haföi endur-
skoöaö rekstraráætlun fyrir
næsta ár og taldi nii aö halli á
Noröur-Atlantshafsfluginu gæti
oröiö nálægt 6-7 milljónir dollara
fram til október 1981. Einnig var
höfö hliösjón af þeim tekjum, sem
rikissjóöur hefur haft af um-
ræddu flugi undanfarin ár og
áætlaöar eru hér aö framan fyrir
árið 1979. Meö tilliti til sam-
þykktar ríkisstjórnar Luxem-
borgar frá 27. júni s.l. var þess
jafnframt vænst að svipuö aöstoö
væri fáanleg þaöan og þessi sam-
eiginlega aöstoö, ásamt niöurfell-
ingu lendingargjalda i Luxem-
borg og kaupum islenska rikis-
ins á auknu hlutafé, myndi nægja
til þess aö greiöa hallann.
1 umræddri samþykkt leggur
rikisstjtírnin jafnframt áherslu á
nokkur atriöi:
1 fyrsta lagi, aö Noröur-At-
lantshafsflugiö sé eins og unnt er,
aögreint fjárhagslega frá öörum
rekstri félagsins. Tapf-ekstur á
þeirri flugleiö undanfarin ár,
hefur haft gifurleg áhrif á fjár-
hagsstööu fyrirtækisins almennt,
og þvi á annaö nauösynlegt flug á
þess vegum. Þetta ber aö foröast.
Jafnframt er lögö áhersla á aö
sérstök nefnd veröi sett á fót til
þess aö fylgjast meö þróun mála i
Noröur-Atlantshafsfluginu, þar
sem i eigi sæti fulltrúarstjórnar
félagsins, samgönguráðuneyt-
isins og starfsliös.
t ööru lagi, að reynt verði aö
bæta starfsanda innan félagsins
Blaðbera vantar
í eftirtalin hverfi - strax:
Vogahverfi, Tjarnargata, Suðurgata.
Alþýðublaðið — Helgarpósturinn
Simi 81866.
Verslunarmannafélag Reykjavikur heldur félagsfund aö
Hótel Esju ikvöld, miövikudaginn 29. október kl. 20.30.
Fundarefni:
Nýir kjarasamningar.
Verslunarmannafélag Reykjavíkur
Flokksþing
Alþýðuflokksins 1980
Haldið á Hótel Loftleiðum
Föstudagur 31. október
Kl. 14.00
Þingsetning, kosning starfsmanna,
skýrslur, lagabreytingar (fyrri
umræða).
Kl. 20:30
Hátiðarfundur: Ræða formanns,
ávörp, Island árið 2000, dagskrár-
atriði.
Laugardagur 1. nóvember
Kl. 09:00
Vinna i starfshópum.
Kl. 13:00
Lagabreytingar (siðari umræða).
Almennar umræður. Kosning
æðstustjórnar, verkalýðsmála-
stjórnar og flokksstjórnar.
Sunnudagur 2. nóvember
Kl. 10:00
Almennar umræður
Kl. 13:00
Álitstarfshópa, afgreiðsla tillagna.
Kl. 17.00
Þingslit.
milli stjómar og starfsliös. 1
skyni er taliö rétt aö oröiö veröi
viö þeim óskum starfsliös aö þaö
fái aö eignast aukinn hlut i
félaginu.
Fundur samgönguráöherranna
var haldinn i Luxembourg, 17 og
18. september. Komust ráö-
herrarnir aö þeirri niðurstööu aö
Atlantshafsflugiö væri báöum
löndum svo mikilvægt, aö nokkru
væri tilþessfórnandi, aö þaö félli
ekki niöur.
Báöir aöilar gera sér grein fyrir
þvi aö þessi rekstur geti ekki
haldiö áfram í óbreyttu formi en
voru sammála um, aö leggja til
aöþaöyröi styrkt, a.m.k. um eins
árs skeiö, enda yröi sá timi
notaöurtilathugunar á framhaldi
flugsins.
í október fóru menn að bysnast
yfir þvi, aö fjárhagsstaöa fyrir-
tækisins væri miklu mun verri en
menn heföu haldiö. Virtist staöa
fyrirtækisins koma mönnum á
óvart. Hér er rétt aö geta þess, aö
rikisstjtírnin hefur átt fulltrúa i
stjtím félagsins i mörg ár og ætti
samkvæmt þvi aö vita allt um
fjárhagsstööu fyrirtækisins. Auk
þess ritaöi félagiö samgönguráö-
herra bréf 15. september þar sem
stjdrn fyrirtækisins gerir ráö-
herra grein fyrir málinu. Um
þetta atriöi segir I skyrslu ráö-
herrans Steingrims Hermanns-
sonar:
„Eins og fyrr segir, ritaöi
félagiö samgönguráöneytinu
bréf, 15. september s.l. þar sem
þaö geröi grein fyrir ákaflega er-
fiöri rekstrarfjárstööu fyrir-
tækisins. Þar er fariö fram á
rikisáb'yrgö, samtals aö upphæö
12 milljónir bandarikjadalia,
annars vegar 6 milljón dalir
vegna breytinga á skammtima
skuldum i lengra lán og hins
vegar vegna 6 milljón dollara
láns til þess aö brúa rekstrarfjár-
erfiðleika fyrirtækisinsnú i vetur.
Þegar þaö bréf var skrifað, var
jafnframt gert ráö fyrir þvi aö
unnt yröi aö selja tvær Boeing
727-100 flugvélar félagsins. Þótt
ljóst væri aö rekstrarfjárstaöa
Flugleiöa hf. væri mjög erfiö, má
fullyröa aö fáa hafi grunaö aö
ástandiö væri eins alvarlegt og
þarkemur fram. R*étt eraö vekja
athygli á þvi aö þessi rekstrar-
fjárskortur er óháöur þvi, hvort
Norður-Atlantshafsflugið heldur
áfram eöa ekki. Aö visumá rekja
hann til þess mikla taps, sem
oröið hefur á þvi flugi upp á siö-
kastiö, en þaö vandamál veröur
hins vegar aö leysa óháö Noröur-
Atlantshafsfluginu. Eftir þessar
upplýsingar var ljóst, aö vanda-
mál Flugleiöa hf. eru sttírum al-
varlegri en áður var taliö.”
í fljótu bragöi viröist þaö þvi
augljóst, aö rikisstjórnin hefur
haft vitneskju um þaö hver staöa
fyrirtækisins var. Þær raddir sem
upp á sfökastiöhafa talaö hátt um
það, aö vandi fyrirtækisins kæmi
á óvart, aö kröfur fyrirtækisins
yröu alltaf viötækari, eru falskar
og hjáróma.
Stjórnvöld veröa aö viöurkenna
þaö, aö þau hafa haldiö rangt á
spööunum. Ákvaröanir hafa
vafist fyrir ráöherrunum, enda
erfitt aö verja^þaö frammi fyrir
kjósendum sinum, aö taka
ákvöröun um aö greiöa niöur
hallarekstur á leiö sem allir eru
sammála um aö geti aldrei oröiö
hagkvæm _ miöaö viö núverandi
aöstæöur. Skýrsla samgönguráö-
herra er minnisvaröi rikis-
stjórnarinnar i Flugleiöamálinu
og eiga menn sjálfsagt eftir að
hafa af þvi plaggi meira gaman
þegar-frammi sækir.
Kúltúrkorn 8
Sérstakur gestur þingsins er
Charles Taylor. Fyrirlestur hans
nefnist „On Understanding
Another Society”.
Næstkomandi sunnudag 2.
nóvember 1980 verður haldinn aö
Lögbergi fyrsti fundur vetrarins I
stofu 101, kl. 14.30. Efni fundarins
verður fyrirlestur Þorsteins Guö-
jónssonar, er hann nefnir
„Framþróun lifsins: saman-
burður á þróunarskilningi Teil-
hards de Chardin og dr. Helga
Péturss”.
Fyrirlestur Þorsteins byggist
einkum á umfjöllun eftirtalinna
atriða i kenningum þessara höf-
unda: þróun frá tilteknu upphafi,
meövitun i alheimi, lifskraftur,
stefna þróunarinnar. Einnig
veröur farið út i þau atriöi er ólik'.
teljast i kenningum þessara
tveggja höfunda.
Sigurður Þór Guðjónsson skrifar:
Siðfáguð tónlist
Sinf óníutónleika r
23. október 1980
Stjórnandi: Jean-Pierre Jacquillat
Einleikari: Dominique Cornel
Verkejni: Karl O. Runólfsson — —
Fjalla-Eyvindur, forl op. 27
Chopin — Pianókonsert nr. 1 i
e-moll
Debussy — Siðdegi skógarpúkans
Debussy — La Mer
Chopen er siöfágaðastur allra
tónskálda. Tónlist hans ber vitni
um ýtrustu ögun sálarlifsins,
menntun og temprun tilfinning-
anna. Þó var innra lif hans
óvenju næmt, heitt og sterkt. En
það kemur aldrei fyrir aö hann
missi stjórn á sér eins og eftir-
komendur hans i rómantikinni
sem sprungu bókstaflega i tætl-
ur um svipað leyti og allur hug-
myndaheimur kynslóðarinnar
hrundi á hausinn i henni meö
braki og brestum upp úr siðustu
aldamótum. Dominique Cornel
hét hún fallega pianóstúlkan er
lék fyrsta pianókonsert Chopens
með Sinfóniuhljómsveitinni á
fimmtudaginn undir stjórn
Jean-Pierra Jacquillat. Hún lék
ágætlega þessa ofur viðkvæmu,
finlegu og þrautfáguðu list sem
er i ætt við ljóölist aö þvi leyti aö
fleira er gefiö i skyn en hugsaö
er upphátt. Meöan ég heyröi
hæga kaflann vaknaði i mér
tilfinning skyld þeirri er stund-
um gripur mann einmitt á feg-
ursta degi sumarsins svo maður
fyllist óþolandi þunglyndi mitt i
allri dýröinni og þykist aldrei
komast yfir hve þetta er stutt
gaman allt saman. Okkur
dreymir lika öll innst inni um
sælulandiö góða sem rikti áður
en tíminn varð til og enginn
hafði etiö af skilningstrénu i
þeirri paradis þar sem mann-
Söngur og
Eitthvert flóniö laug þvi aö
PaulSperry aö allir Islendingar
skildu bæöi ensku og þýsku.
Kannski er þar komin skýringin
á þvi aö engar útleggingar á
textunum, sem voru á fjórum
tungumálum, fundust I söng-
skránni. Hins vegar rabbaöi
söngvarinn viö hlutstendur milli
laga á móöurmáli sinu ensku.
Jafnvel þó söngvari syngi á tiu
tungumálum, þar á meöal
hebresku, er ég ansi hræddur
um aö slik málsnilld fari fyrir
ofan garö og neöan hjá venju-
legu fólki, nema auðvitað
hebreskan. Þaö er álika gáfu-
legt, þegar um er aö ræöa tónlist
af þvi tagi sem hér var flutt, aö
prenta bara söngtextana og
hafa engan- söng eins og aö
hafa söng en enga texta.
Svona framkoma lýsir gagn-
geröum misskilningi á þvi hvers
konar listflutningur þarna fór
fram eöa þá botnlausri fyrirlitn-
ingu á áheyrendum, svona álika
og þegarfullorönu ftílki er boöiö
snuö I staöinn fyrir kokteil i
samkvæmi. Mér finnst aö þeir,
sem ábyrgir eru fyrir þessum
dónaskap, séu aö koma upp um
þá skoöun slna aö tónlist eigi
hebreska
ekki erindi til annarra en þeirra
sem hafa haft efni á aö eyöa
bestu árum ævi sinnar i aö
nema erlend tungumál, en slikir
auökýfingar eru oft manna
sistir til aö botna upp né niöur i
þeim menningarverömætum
sem sköpuö hafa verið á viö-
komandi tungum eöa hafa skiln-
ing á þeirri tónlist sem þeim eru
tengdar.
Ég fullyröi aö 90% þeirra sem
sækja tónleika á Islandi skilji
ekkert af gagni þegar sungiö er
á ensku og þýsku, hvaö þá
frönsku, jafnvel þó talsvert
stærri hundraöshluti geti lesiö
eitthvaö á btík eöa gripiö dag-
legt talaö mál. Tónleikar eiga
aö vera fyrir almenning, upp og
ofan vinnandi fólk, en ekki
miðast viö þekkingu, menntun
og þarfir þeirra sem rangsnúiö
þjóöfélaghefurgefiö einkarétt á
aö gina yfir menningarforöa
heimsins.
Paul Sperry hefur mjög
hversdagslega rödd, svo ein sér
nær hún ekki athygli manns. En
hann kann greinilega mikiö
fyrir sér og gjörhugsar, út frá
mörgum sjónarmiöum, hvert
einasta lag sem hann syngur.
kynið átti aðeins þá hugsjón að
bita gras og búa til fleira fólk,
löngu áöur en siömenningin
fæddist I einhverjum dimmum
óskiljanlegum skógi. Þá var lif-
iö sæla og enn meiri sæla, enda-
laust, álika og tónlist Debussy i
Siödegi skógarpúkans. Þetta
einstæða tónverk, sem viröist
spretta úr einhverju frumsjáifi
mannkynsins, fannst mér
skorta herslumun á raunveru-
legt algleymi undir stjórn
Jacquillat. í Hafinu viröist
Debussy vera að brjóta heilann
um veröldina án allra mann-
legra eiginda en slikan heim
nefnum viö dauöa náttúru.
Kannski var jöröin okkar svona
köld, myrk og framandi meöan
frumkraftarnir, haf og himinn,
réöu rikjum áður en guö bjó til
land og kveikti ljós og setti
skógarpúka að leika sér I ljós-
inu.
Þetta voru góöir tónleikar.
Þegar ég gekk heim gegnum
Hljómskálagaröinn var fullt
tungl og bláhvit birta á fjöllum
en hafiö hans Debussy svaf úti i
myrkrinu. Þá gladdist ég yfir
þvi að vera fæddur meðal
þjóðar er lengst af var svo af-
skipt siömenningu aö hún trúöi
á útilegumenn á reginöræfum
sem hún sagði af sögur og var
ekki fyrr búin aö læra mál tón-
anna en hún hélt áfram að lofa
þessar þjóðhetjur I tóndrápum.
En flutningur hans á Schubert
höföaöi þó varla til min. Þaö er
til litils aö „skilja” út I ystu
æsar lög eins og Der Doppel-
ganger og Ganymed ef undir-
staöan, röddin sjálf, hefur ekki
breidd og nafn til að gera skiln-
ingin áheyrendum ótviræöan og
helzt yfirþyrmandi.
Þessi lög, eins og mörg önnur
eftir Schubert, eru svo undarleg
aö þau eru alltaf hálfgert klám
nema þau séu flutt á þann hátt
aö engum detti i hug aö betur
veröi gert. Sperry var skárri i
einfaldari og áhyggjulausari
lögum eins og t.d. Am Meer.
Mér fannst hann lfka meira
skirskota til mln I nokkrum
bráöskemmtilegum söngvum
eftir Roussel en kannski var þaö
vegna þess aö ég var þeim
ókunnugur og haföi gaman af
þeim. Samt er ég ekki frá þvi aö
hugsunarháttur Roussel eigi
betur viö skapgerö söngvarans
en f inleiki Schuberts. Þvi miöur
fór þunglyndi, ljóöræna og
dapurleiki Tjækovskys aö
mestu fram hjá mér. Aö lokum
söng Paul Sperry syrpu af am-
eriskum lögum. Og þar var
hann i essinu sinu. Sá söngleikur
var bráðskemmtilegur fyrir þá
sem uppaldir eru viö evrópska
alvöru og þekkja ekki „the
american way of living”.