Vísir - 06.10.1970, Blaðsíða 8

V í SIR . Þriðjudagur 6. október 1970.
VlSIR
Otgefan lí Reykjaprent ht.
Framkvæmdastióri: Sveinn R Eyjólfsson
Ritstjóri- Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstiórnarfulltrúi • Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingar: Bröttugðtu 3b. Simar 15610 11660
Afgreiðsla- Bröttugötu 3b Siml 11660
Ritstióra: Laugavegi 178. Sími 11660 (5 tinnr)
Askriftargjald kr 165.00 á mánuði innsnlands
I lausasölu fcr. 10.00 eintaldfl
Prentsmiöja Vfsis — Edda hf.
Ofve/ð/ utan 12 mílna
„þetta er alvarlegt mál. Við munum vinna að því að
fá viðurkenndan einkarétt okkar á að veiða á haf-
svæðunum yfir landgrunni okkar. Við verðum þess
nú varir, að fleiri og stærri erlendir togarar og stór,
nýtízku verksmiðjuskip veiða rétt utan tólf mílna
fiskveiðilögsögunnar. Fiskistofnamir em íslandi lífs-
nauðsyn og þeir eru með þessu settir í mikla
hættu.“
Svo komst Jóhann Hafstein forsætisráðherra að
orði í viðtali við erlent dagblað fyrir skömmu. Þessi
afstaða sýnir aukna áherzlu íslenzkra stjómvalda á
þá staðreynd, að tólf mílna lögsagan er íslending-
um ekki nægileg. Með skipulagningu veiðanna inn-
an landhelginnar hefur okkur tekizt að hindra of-
veiði á þeim svæðum, en það kemur okkur ekki að
gagni, ef erlend fiskiskip rányrkja hafsvæðin um-
hverfis landhelgina.
Emil Jónsson utanríkisráðherra lýsti fyrir nokkr-
um dögum á allsherjarþingi Sameinuðu þjóðanna
stefnu ríkisstjómarinnar í þessu máli. Hún er sú, að
strandríki éigi innan sanngjamra takmarka rétt á
að ákveða takmörk lögsögu sinnar; að tólf mílur séu
ekki fullnægjandi fyrir þjóð, sem byggir afkomu sína
á fiskveiðum; og að krafa íslands um lögsögu og
umráð yfir öllu landgrunni þess og hafinu yfir því
sé bæði sanngjöm og réttlát.
Allsherjarþingið hefur þegar samþykkt tvær ís-
Ienzkar tillögur um verndun fiskistofna, aðra um
vemdun gegn mengun og hina um vemdun gegn of-
veiði. Það er eðlilegt, að Sameinuðu þjóðimar fylgi
þessum yfirlýsingum eftir með undirbúningi aðgerða
á einstökum sviðum þessa viðamikla máls. Ríkis-
stjóm íslands hefur hvatt til þess, að kvödd verði
saman alþjóðaráðstefna um réttarreglur á hafinu, þar
sem m. a. vcrði fjallað um réttindi strandríkis á haf-
svæðunum umb,,r'r'''' landið.
Mörgum finnst ganga nokkuð hægt að fylgja þessu
máli eftir til sigurs á alþjóðlegum vettvangi. En eigi
að síður hefur umtalsverður árangur náðst, bæði með
samþykktum allsherjarþingsins og með starfi ýmissa
nefnda, sem fjalla um veiðar á Norður-Atlantshafi.
Á þessu sviði duga ekki einhliða aðgerðir okkar, því
að við verðum að halda góðu samstarfi við aðrar
þjóðir, þótt ekki sé nema til að fá þær til að hætta að
menga hafið. Sú mengun getur á fáum árum orðið
okkur jafnhættuleg og ofveiðin.
Landhelgisgæzlan hefur undanfarna mánuði fylgzt
með veiðum erlendra skipa rétt utan fiskveiðilögsög-
unnar og talið þar um og yfir hundrað skip. Það ligg-
ur í augum uppi, að slíkt ástand getur ekki staðið
til lengdar. í fyrmefndu viðtali sagði Jóhann Haf-
stein forsætisráðherra: „Hvað mundu Bretar segja,
ef útlendingar færu ofan í kolanámur þeirra og sæktu
sér kol að vild?**
TED KENNED Y
%
„gengur aftur"
iiiiiiiiiiii
M) WIM
Umsjón: Haukur Helgason.
Kennedy er harður í horn að taka.
• Edward Kennedy kemur
aftur. „Síðasti Kennedy-
inn“ nálgast tindinn að nýju
eftir hrakfarirnar í fyrra.
Skoðanakannanir sýna, að
fóik hefur að vísu ekki „fyr-
irgefið“ honum, en engu að
síður er hann eitt aðaitromp
demókrataflokksins, sem nú
á við erfiðleika að etja í
stjómarandstöðu. Fáir munu
nú útiloka þann möguleika,
að Edward Kennedy verði
frambjóðandi flokksins gegn
Nixon forseta 1972 eða öllu
frekar 1976.
• Það vakti mikla athygli,
að Edward Kennedy var
einn af ræðumönnum á há-
tfðarfundi bandarísku lög-
fræðingasamtakanna. Þar
stöð hann við hlið Warren
Burgers forseta Hæstaréttar
og John Mitchells dómsmála-
ráðherra. Margir höfðu hald-
ið, að Kennedy hefði ekki
sýnt sérstakan „skilning á
lögunum" í atbúrðinum á
Chappaquiddick í fyrra. —
Margir töldu hann frekar í
hópi „sakamanna“ en meðal
merkustu lögfræðinga. Þó
kusu ráðamenn iögfræðinga-
samtakanna að biðja hann að
tala á þessum hátíðarfundi.
„Okkur vantaði mann með
mikið aðdráttaraf I,“ sögðu
þeir, „mann, sem fólk kæmi
bæði til að sjá og heyra,
Kennedy er vissulega enn
slík stjama“.
Risu úr sætum og
fögnuðu Kennedy
Kennedy er einn áhrifamesti
meölimur laganefndar Öldunga-
deildarinnar. Hann var í átján
stundir á þingi lögfræðinga og
talaði þrívegis. Hann talaði um
vandamál hungurs, dómstólana
og stúdenta. Sjónvarpsvélarnar
fylgdu honum alls staðar. Hús-
fyllir var og fólk þakkaði Kenne
dy með því að rísa úr sætum
og fagna honum, þó fréttist af
nolckrum, sem ekki vildu á hann
hlýða og fóru burt.
Sú auglýsing, sem Kennedy
fékk meö framkomu sinni á
þingi lögfræðinga, er honum
mikiM stuöningur. Menn máttu
svo sem vita, að Ted var ekki
allur. Hann er nú í framboði í
kosningu öidungadeildarþing-
manns Massachusettsfylkis, en
það hefur verið sæti Edwards.
í forkosningunum var Kennedy
einn um hituna og fékk um tvo
þriðju atlkvæöa demókrata. Þetta
var að vísu minna en áður, en
repúbiikanar telja litla mögu-
leika á að fella Kennedy, þegar
•kosið verður í haust.
Hins vegar vill Kennedy sigra
með miklum mun. Fréttamenn
telja, að muni mjóu í nóvember
á Kennedy og frambjóðanda
repúblikana, muni Edward jafn-
vel hætta afskiptum af stjórn-
máílum, þótt slíkt sé honum
þvert um geö.
„Ég þef náð mér“
Blaðamaður spuröi Kennedy
fyrir viku þessarar spumingar:
„Heldur þú, að þú hafir nú jafn-
að þig eftir þær raunir, sem þú
hefur orðið að þola hverja af
annarri?" „Já,“ svaraði Edward,
„já. ég hef náð mér, að
minnsta kosti held ég það“.
Edward Kennedy sér ekki
margt ánægjulegt f bandarísk-
um stjórrtmálum um þessar
mundir, nema ef vera kynni
hans persónulega álitsauka.
„Þetta land er illa skipt," sagði
hann nýlega „Fyrst og fremst
af því að það hefur ekki sterka
og einhuga forystu ... Sterkur
forseti, sem tekur tillit til al-
menningsálitsins, gæti skapað
einingu á þessum ólgutímum.
Enginn forseti getur levft sér
að æsa hvíta menn gegn svört-
um, fátæka gegn ríkum, gamla
gegn ungum eða stúdenta gegn
verkamönnum. Á slíkum ólgu-
tímum verður forsetinn aö bera
klæöi á vopnin og vera hafinn
vfir pólitik. Hann verður að
veita þjóðinni leiðsögn og sýna,
að hann sé þess verðugur, að
menn fylgi honum.
Áhyggjur vegna
sundrungar þjóðarinnar
Ég segi ekki, að Nixon forseti
geri ekki margt vel. Mesti veik-
leiki hans er stefnan í Vfebnam
og efnahagsmálum. Það sem
veldur mér mestum áhyggjum,
er vaxandi sundrung þjóðarinn-
ar“.
Skugginn horfinn
af andlitinu
Kennedy segir, að það væri
núna tilgangslaust fyrir sig að
minnast á framboö f for-
setakosningunum 1972, jafnvel
þótt hann hefði áhuga á þvt
Hann yrði að minnsta kosti að
bíða síns tíma. Menn vita þö,
aö það er „í blóði“ Kennedy-
anna, sem faöir þeirra innrætti
þeim, að einn taki við, þar sem
annar varð að hætta, Þeir, sem
hitt hafa Kennedy að máli að
undanfömu em á einu máli, að
nú sjáist ekki lengur skugginn,
sem oft færðist yfir andlit hans
í miðju viðtali fyrir nokkrum
mánuðum.