Vísir - 16.10.1970, Síða 9
V1SIR . Föstu4agur 16. október 1970.
9
o
o
©
e
61
•
o
Slíkar aðfl'Uittar hugmyndir J
verka framandi á fóiik og hæfa •
ekki aðstæðum. Einna ömurleg .
ast fóru þessar skæruhernaðar- •
tilraunir út um þúfur hjá Che .
Guevara og herflokki hans í há J
iendi Boliviu, og má lesa það -
miffli línanna í bðk Ches, hvem .
ig bændaalþýöan var fjandsam- J
leg þessum framandi, útlendu «
innrásarmönnum og hann ein- J
angraðist með öllu, sem lögregl ®
an gat no.'fært sér og unnið bug .
á skæruliðunum.
Þar kemur og annað til, að .
meðan valdataka Castros kveikti J
fyrst í stað bjartar og logandi •
byltingarvonir hingað og þangað .
í álifunni, þá er nú svo komið J
að það er almennt vitað og við .
urkennt, að bylting hans á Kúbu J
og það fagra og glæsilega bylt •
ingarþjóðfélag, sem hann ætlaði .
að sikapa þar hefur mistekizt. J
Það vita nú a'Wir S-uður-Amerfku «
menn, að efnahagur Kúbu er í J
kaldakoli, ekki fyrst og fremst •
vegna fjandskapar Bandaríkja- .
manna, heldur vegna misreikn- J
ings og mistafca í miðstjómar- o
aöferðum rfkisvaldsins. Flöktið J
fram og aftur milli sykurreyrs •
og bústoifnsræktar hefur leikið .
Kúbubúa grátt og margvísleg J
mistök í efnahagsstjóminni .
hafa gent fátæka þjóð snauða. J
Síðan lifa þeir á bómbjörgum frá •
Rússum. En þó Rússar geti alið “
hinn kúbanska fátækling til að J
. tapa ekki andlitinu, þá er það o
I'jóst, aö Rússar rtiunu ekki geta J
alið aila Suður-Ameríku eftir að •
allsherjar kommúnisitabylting í 0
áifunni hefði farið út um þúfur. J
Það er beldur enginn vafi á því, *
að Castro og stjórn haps á Kúbu J
er nú hvergi talin tiil neinnar •
fyrirmyndar í öðrum löndum .
Suður-Ameriku og hefur mikil J
breyting orðið á því1 á nokkr- .
um árum. J
s
e
'C’n hvaðan er bjargar að °
vænta? Það er ekki gott að 0
segja né auðvelt að koma auga a
á neina sérstaka lausn. Upp á J
siíðkastið er þó aðeins farið að o
öria á einum möguleifca, hversu J
mjór sem sá þvengur er. Það «
er farið að bera nokkuð á því, a
að frjálslyndir herforin-gjar taki J
sig saman í Suður-Ameríku-ríkj .
um og reyni að berjast ifyrir um .
bótum. Ekki er hægt að segja J
að það virðist gimilegt við J
fyrstu sýn, því að henforingja- .
byltingar, þar sem barizt var J
um þessi fáu bein og hnútur, *
sem fólgin vom í völdum, hafa J
verið margar framkvæmdar í J
Suður-Ameríku á síðustu öld. .
En það sem nú virðist helzt J
vera að gerast er nokkuð breytt •
viðhorf og aðstaða herforingja- J
floikksins. Þó herforingjar séu af J
yfirstétt komnir, eru margir .
þeirra ekki háðir hagsmunum af J
að viðhalda núverandi þjóðfé- .
Lagsranglæti, og smám saman J
hafa þeir farið að finna til smán J
arinnar af því hve lönd þeirra •
og þjóðir dragast aftur úr, hvem J
ig aJilt er á niðurleið og eymd o
og volæði breiðast út. Ef til vill J
má likja viðhorfum þeirra við J
aðstöðu Nassers í Egyptalandi, .
sem brauzt í því þó herforingi J
væri að hrinda af stað sitórmerki •
Legri þjóðfélagsilegri byltingu í J
landi sínu. J
Eins og áður er sagt, þá væri •
fuHkotnin þörf fyrir þjóðfélags- J
lega, sósíal'íska og jafnval komm *
úníska byltingu í Suöur-Amer- J
iku. SMkt væri ekki til að for J
smá. En því miður þá eru ekki s
forsendur fyrir slfku fyrir hendi J
þar, og því ber að fagna þeim .
»->■ bls. 10. J
„Margt af þessum ökufræðum er soddan stagl, þurrt og óaðgengilegt, en með skýringum og skuggamyndum gengur það
ólíkt betur í menn“, og ökunemendur fylgjast með skýringum Jóns Sævaldssonar af athygli.
Þau drífa sig
prófið — sum
— Kv'óldnámskeib Ö. I. heimsótt
© „Maður varð að drífa sig
til þess að læra á bíl,
þótt maður sé 55 ára gamall.
Ekki gat maður verið eftir-
bátur konunnar, sem hespaði
þessu af í fyrra, og er hún
þó aðeins 4 dögum yngri en
ég,“ sagði roskinn ökunem-
andi, sem við hittum á dög-
unum.
• Svo bætti hann við bros-
andi: „Hvað munaði mig svo
sem um, að bæta þessu við?
Ég hafði stýrimannsréttindi
og skipstjórnarréttindi og því
þá ekki verða sér úti um bíl-
stjórnarréttindi? Það er ekki
sá vandinn að taka bflpróf!"
gkki eru allir, sem líta eins
smáum hugum á bílprófið,
og Sigtryggur Jónatlhansson, 55
ára gamli ökunemandinn, sem
við hittum á göngum Fræðslu-
miðstöðvar Ökukennarafélags
Islands í Suðurveri, þegar við
rákumst þar inn á fimmtudags-
kvöld í síðustu viku.
Menn skiptast í tvo hóph.
Þá, sem svara spurningunni —
Kanntu að aka bíl? — játandi,
og hina, sem svara neitandi.
Algengasta orsökin fyrir því, !að
menn svara því neitandi, að
þeir hafi lært aö aka og stýra
vélknúnu ökutæki, er sú, að
„þeir hafa laldrei lagt í það.“
Menn mikla fyrir sér þann gald-
ur, og í margra augum er bíl-
próf ein ægilegasta eldskím,
sem menn ganga undir.
„Maður heyrir af því, !að þeir
hafi fellt suma," sagði húsmóð-
ir úr Hafnarfirði, að nafni Ást-
hildur Bjarnadóttir, sem við
gáfum okkur á tal viö þarna
á kvöl'dnámsfeeiði Ö. I., og hún
og sessun'autur hennar jánkuðu
því, að þær væru ekki alveg
lausar viö kvíða fyrir prófið.
„Hvernig fer ökuprófið fram
í dag?“ spuröum viö Halldór
Auðunsson ökukennara og frarn
kvæmdastjóra ö. í., sem tók á
móti okkur á skrifstófu ö. 1
í Stigahlíð 45.
„Einí'aldleaa þannig, að nem-
andinn mætir á skrifstofum
Bifreiðaeftirlits ríkisins á þeim
tíma, sem valinn hefur verið
til prófsins, og fyrir hann eru
iögð G spjold. Hann er látinn
draga eitt spjaldið og á því eru
30 spurningar, sem hann er beð
inn að svara. Sv'ari hann að
minnsta kosti 27 spurningunum
rétt, hefur hann staðizt þann
hluta prófsins. Þessar spurning-
ar lúta allar aö umferö'arlögun-
um, umferðarreglunum og
helztu öryggisreglum varðandi
akstur.
að bifreiðin á undan ykkur
dregur úr hraðanum eða
stöðvar? spyr Jón Sævalds-
son hópinn og bregður mynd
upp á töfluna afturenda bif
reiðar með glampandi hemla
ljósum.
Síöan fer hann í 15—30 mín-
útna ökuferö með prófdómara
og sýnir í verki, hvernig honum
ferst stjómun ökutækisins úr
hendi. — Það er allt og sumt.“
Þetta hljómar allt ákaflega
auðveldlega, þegar frá þessu er
skýrt, en auðvitað er mönnum
Ijóst, að það verður ekki gengiö
áð próf'borði og leyst úr 30
spurningum um umferðarlög og
—reglur, án þess fyrst að hafa
kynnt sér þær.
I þeitn tilgangi voru staddir
um þrjátíu nemendur á nám-
í öku-
55 ára
skeiði Ö. í. þetta fimmtudags-
kvöld, sem við litum þar inn.
Ökunámið, sem í reyndinni
má skipta í tvennt, lestur bóka
eöa bækling'a meö minnisatrið-
um og æfingu í akstri, hefur
hérna lengst af farið fram í
bifreiðum ökukennara, sem jöfn
um höndum hlýddu nemendum
sínum yfir minnisatriðin meðan
þeir æfðu þá í meðferð stjórn-
tækja bifreiöarinnar.
Það eru hðeins 2 —3 ár síðan
ökukennarar tóku að raða þessu
þannig, að akstursæfingarnar
voru meira aðskildar frá bók-
legu námi. Fyrir nokkrum árum
stofnuðu nokkrir einstíaklingar
Ökuskólann svonefnda, og eftir
hægrj breytinguna 1968 setti
stjórn Ökukennarafél. íslands
á laggimar fræðslumiðstöö sína.
„Starfsemin er i því fólgin, að
trvö námskeið eru haldin hér f
hverri viku, á þriðjudags- og
fimmtud'agskvöldum, og hingað
geta ökukennarar vlsaö nem-
endum sínum, sem fá hér til-
sögn í umferðarreglunum,“
sagði Jón Sævaldsson, leiöbein-
andi á námskeiöinu, en viö náð-
um tali af honum rétt áður en
kennslan hófst þettía kvöld.
„Mörgum þykir mun aðgengi-
legra að hafa skýringarmyndir
fyrir augunum, þegar þeir
leggja sér á mininið þurr fræðin,
og útskýringar á þeim sjónar
miðum, sem að baki liggja þeim
öryggis- og varúðarreglum, sem
þeim eru kenndar, blasa betur
við og festast betur í minni,
þegar þær eru gefnar með
sfeuggamyndum, eins og við ger
um hér á námskeiðunum", sagði
Jón.
Undir það tófcu þrjár stúlfcur,
sem sátu námskeiðið og við náð
um tali af.
„Má'lið á þessum reglum er
svo stirt og óaðgengilegt, að það
er líkasit martröð aö lesa þetta
yfir“, sag'ði Ásthildur Bjarnadótt
ir, húsmóðir úr Hafnarfirði, og
önnur húsfreyja, Ingunn Karls-
dóttir, til heimilis aö Reynimel,
tók í satna streng með henni.
„Auk þess koma þýðingarnar
á tækniorðunum manni svo
spánskt fyrir sjónir, að maður
kannast ekkert við, hvað átt
er við, þvií ekkert af þeim er
notað í daglegu tali. „Ten-gS'l“
og „að rjúfa tengslin“ heyrir
maður aildrei nefnt en ,,kúpling“
og að „kúpla sundur“ þekkja al'l
ir.“
Þær sátu þarna þrjá saman
við borð, Ásthildur, Ingunn og
18 ára yngismær, Hólmfríður
Davíðsdóttir, og luku allar upp
einu munni um það, aö „munur
væri að sjá þetta svona út-
skýrt með myndum."
Ásthildur sagðist hafa ráö
izt í öfeunámið þar sem bðndi
hennar ynni í Straumsvfk, „og
bfl'linn stendur afla daga ónotað
ur U'tan við húsið, meðan ég hef
ferðazt með strætó á milli", —
„En hefði einhver sagt mér það
fyrir, að ég ætti eftir þessa
reyoslu, þá hefði ég ekki trúað
honum, því að ég var afskaplega
bílhrædd hér fyrr á árum.“
Ingunn stall'systir hennar
sagöi: „Ég hef verið að hugleiða
bflakaup upp á síðkastiö. Þótt
ég búi á þægilegum stað í bæn
um, þá eru mikil þægindi að
því að hafa bifreið til eigin af-
nota, og ég ætla að láta það eft
ir mér — en fyrst þurfti ég auð
vitað að læra á bfl.“
„Eru margir, sem notfæra sér
námskeiöin ykkar?“ spurðum
við Halldór að endingu.
„Það hefur verið fjölsótt á
þessi námskeið og stundum um
50 verið í einu en als hafa rúm
lega 2500 ökunemendur sótt þau
síðan þau byrjuðu 1968. Öku-
kennarar frá Selfossi, Hvera-
gerði, Kópavogi, HaifnarfirÖi og
sunnan úr Keflavlk og Sand-
gerði senda nemendur sína hing
að.
Aufc þess hefur fj'öldi manna,
sem þurfti að endumýja öbu-
Skfrteini sín, notifært sér það,
að héma í Fræðslumiðstöðinni
geta þeir fengið á einum og
sama staðnum augnskoðun og
vottorð augnilælcnis, nýja ljós-
mynd í skírbeinið, og látið senda
ðftir sakavoifctoröi", sagði HaM-
dór. —GP