Vísir - 10.06.1972, Qupperneq 5

VÍSIR. Laugardagur 10. júnl 1972.
5
Geir R. Andersen:
HRIKTIR í STOÐUM
Er glundroðinn í íslenzkum efnahagsmálum enn aðeins nýir vaxtarverkir
á vordögum — eða fyrirboði alsherjarhruns efnahagslegs sjálfstœðis?
Undirritaöur hefur birt i Visi
nokkrar greinar, að undanförnu,
sem hafa haft að inntaki hug-
ieiöingar um þjóðmál, almennt.
Tilgangurinn hefur ekki verið sá,
að finna flestum flest til foráttu,
heldur verið sjálfstæðar hug-
leiðingar, scm settar hafa verið'
fram til almenns lestrarefnis urfi
mörg mál, sem eru i sviösljósinu
á hverjum tima, og sem ailir,
undantekningalitið, hafa haft
áhyggjur af, og verið sammála
um, að stefna þyrfti i annan far-
veg. Svo dæmi séu nefnd hafa
verið tekin fyrir: ..öfgastefna og
úrræðaleysi i þjóðmálum”, ferða-
mál og hótelmál”, „verkfalls-
mál”, viðhorf islendinga til land-
varna”, ásamt fleiri málum, sem
verðskulda og raunar gera að
skilyrði, að hinn almenni borgari
taki virkan þátt i, með þvi að láta
i Ijósi skoðanir sinar.
bað hefur verið og er enn einn
stærsti gallinn á framvindu mála
hérlendis, að hinn almenni borg-
ari lætur sig yfirleitt litlu skipta
þjóðmál opinberlega, en i þröng-
um hópi er hann hvað fúsastur til
að láta ljós sitt skina og er þá
óvæginn i dómum, jafnt um
náungann og ráðamenn þjóðar-
innar á hverjum tima.
Nú á allra siðustu dögum er
einmitt allt það fram komið, sem
undirritaður hefur tekið fyrir i
greinum sinum siðustu vikur, og
sett fram þá óskhyggju, að ein-
hverju mætti bjarga, ef forystu-
menn borgaraflokkanna tækju
saman höndum, i stað þess að
láta sem ekkert sé, þar til ógæfan
skellur yfir, af völdum öfgastefnu
kommúnista.
Virðist nú sem þenslan i efna-
hagsmálum sé komin á það stig,
sem lengst verður komizt. Nú má
heyra hrikta i stoðum og efna-
hagskerfið, ef það nafn mætti við-
hafa, er byrjað að gliðna. Ýmsar
örþrifa ráðstafanir hafa verið
gerðar i snarheitum, svo sem tak-
markanir á útlánum peninga-
stofnana, en það birnar aftur á
móti á yngra fólki, með miklum-
þunga, og gerir þvi, sem er að
byggja ókleift að halda lengra en
komið er. Þetta mun fljótlega
segja til sin á vinnumarkaðinum,
þ.e. i byggingum, þvi fólk hrein-
lega gefur áætluð verk á bátinn,
þegar lán fást ekki lengur i bönk-
um, efni og vinna við byggingar
stórhækka, og byggingaverzlanir
takmarka reikningsviðskifti sin,
af eðlilegum ástæðum.
Flokksblað eina borgaraflokks-
ins i rikisstjórn, Timinn, sem nú
er raunar kúgaður af vinstri armi
og rauðliðum innan Framsóknar-
flokksins, birtir dag hvern for-
ystugrein, sem er full af öfug-
mælum, eða setningum, sem full-
yrða og halda fram, að kaupmátt-
ur launa skerðist ekki, en i næstu
setningu á eftir sagt, að verö-
hækkanir séu óumflýjanlegar!
Eftirfarandi setningar eru úr
forystugrein Timans 1. júni sl.
„Rikisstjórnin hefur reynt að
halda verðhækkunum i skefjum
af fremsta megni”, „núverandi
rikisstjórn ætlar sér, ólikt fyrri
rikisstjórn að leysa þennan
vanda, án þess að skerða umsam-
inn kaupmáll launa”, efnahags-
örðugleikarnir, sem nú er við að
etja, eru raunar vaxtarverkir
velmegunarinnar. Og þrátt fyrir
þá rikir nú meiri bjartsýni i is-
lenzku þjóðlifi en oftast áður”.
Slikar og þvilikar eru setningar
úr Timanum, ein setningin stang-
ast á við aðra, eins og við er að
búast úr þeirri átt. En þegar talað
er við hinn almenna borgara eru
allt önnur svör uppi höfð, sem
sagt uggur og ótti og daglegar
bollaleggingar um það, hvernig
endum megi ná saman i hinu
æðisgengna kaupphlaupi verð-
hækkananna.
Hjá fyrirtækjum, undan-
tekningalaust, er engin bjartsýni
og verður sennilega alls staðar
reynt að koma við ýtrustu spar-
semi og samdrætti i verkefna-
lausn, sem aftur kemur niður á
takmörkun ráðninga á vinnuafli.
— Engin fiskveiðavertið er enn
byrjuð og óvist um hvernig þar
skipast. Til þessa hefur þessi timi
verið byrjunartimi vertiðar, áður
sildarinnar, siðar loðnunnar, —
nú, ekkert ákveðið, aðeins bolla-
leggingar um hvar helzt skuli
bera niður til veiða. Sjómenn eru
yfirleitt óhressir eftir fremur
aflalitla vertið.
Þrátt fyrir yfirvofandi hrun
sjálfstæðs atvinnureksturs heldur
rikið áfram sinum aðgerðum i
fjárfestingarmálum og hvetur
fólk til kaupa á spariskirteinum
rikissjóðs, sem auglýst er vera
„eina verðtryggða sparnaðar-
formið”. Er það raunar kafli útaf
fyrirsig og illt til þess að vita, að
ekki skuli lengur vera hægt að
leggja fé á vöxt i banka, nema
með þvi að tapa þvi fé að lokum
vegna verðrýrnunar. Ennfremur
er auglýst, að spariskirteinin
skuliskráðá nafn. Þetta atriði út-
af fyrir sig er einungis dulbúin
eignakönnun af hálfu rikisvalds-
ins og mun koma sér vel fyrir
valdhafa, þegar þeir rauðu eru
komnir með undirtökin. Þá er
hætt við, að mörgum ein-
staklingnum bregði i brún, með
öll „spariskirteinin” upp á
vasann.
Þess mun nú gæta, að nokkrum
vikum liðnum, að atvinnufjár-
magn mun uppurið úr fram-
kvæmdasjóðum, og kommúnistar
fá þvi framgengt, meðfram
vegna aðstoðar hins almenna
borgara, sem lætur sig engu
skifta opinberlega hverju fram
vindur, að þjóðin verður múl-
bundin i erlendum lánum og
skuldbindingum og fram-
kvæmdastofnunin ein mun
ákveða hvaða framkvæmdir
verður lagt i hverju sinni. Austur-
Evrópu-skipulag er þegar orðið
rikur þáttur i þjóðarbúskapnum.
„Stjórnin fellur i næstu
kosningum” segja menn og yppta
öxlum. Slikt er viðhorfið hjá fólki
i dag, og sýnir það hvað verða
myndi, ef kosningar þá verða ein-
hvern timan aftur. Það tekur það
enginn með i reikninginn, að það
gæti komið að þvi, að engar kosn-
ingar yrðu hér, að kjörtimabili
loknu. Slikt hefur áður gerzt ann-
ars staðar. Það er a.m.k. ekki við
þvi að búast, að rikisstjórn sú,
sem nú situr myndi hafna gylli-
boðum um stórfellda aðstoð frá
Austur-Evrópu, og þannig opna
örugga leið til tryggingar ævar-
andi samvinnu og meðstjórn
þeirra járntjaldslanda, sem nú-
verandi kommúnistaráðherrar
dýrka mest. Þessu lik voru örlög
Póllands, þar sem kommúnistar
komust til valda, einmitt meö að-
stoð bændaflokka, sem áður voru
þar mestu ráðandi. Það er ólik-
legt að meðráöherrar úr flokki
forsætisráðherra séu til þess bún-
ir að stöðva framrás heims-
kommúnismans. En með sam-
stöðu við hina borgaraflokkana
væri þetta mögulegt, ef Fram-
sóknarflokkurinn eða þeir menn,
sem vitað er, að enn leynast þar
hiynntir lýðræðislegu þjóðskipu-
lagi, vildu sýna þann manndóm
að koma úr fylgsnum sinum og
skera upp herör gegn þeirri rauðu
byltingu, sem nú hrjáir skipulag
flokksins.
Þetta er, að margra glöggra
manna viti, einasta lausnin til
bjargar sjálfstæðinu og til að
hefta þá upplausnina inn á við og
gagnvart erlendri hættu heims-
kommúnismans.
Utboð
Tilboð óskast i gerð 82ja bifreiðastæða
ásamt akbrautum, holræsalögn, köntum
og gangstéttum við Dvergabakka 2-20
Reykjavik.
Tilboðsgagna sé vitjað
stofunnar Forverk H.F.,
Reykjavik, gegn kr.
tryggingu.
til Verkfræðis-
, Freyjugötu 35
2.000.00 skila-
Húseigendafélagið Dvergabakka 2-20.
Fró Samvinnuskólanum
Bifröst
Samvinnuskólinn Bifröst er þegar
fullsetinn næsta skólaár veturinn 1972 —
1973. Vegna mikils fjölda umsókna á
siðasta sumri var talið rétt að gefa þá
einnig kost á skólavist ár fyrirfram. —
Þeim sem hug hafa á skólavist i Sam-
vinnuskólanum gefst kostur á að sækja
um skólann veturinn 1973 — 1974 og
tryggja sér inngöngu. Nýjar umsóknir svo
og endurnýjun fyrri umsókna skal hafa
borizt skrifstofu skólans að Ármúla 3 i
Reykjavik fyrir 1. október i haust, en i
októbermánuði verður heimild veitt fyrir
inngöngu i skólann veturinn 1973 —1974.
Skólastjóri
Bensín & gasolfu
sjáHsalar
Bensín og gasolíusjálfsalar verða eftir/eiðis
við Umferðamiðstöðina í Reykjavik.
Opið verður allar nætur, frákl. 9 að kvöldi,
til kl. 6 aðmorgni,
nema Sunnudaga er opið ti/ kl. 12 á hádegi:
Mynt ísjá/fsa/ana fæst afgreidd í Nætur-
sölunni. Hver myntpeningur kostar kr. 100
SHELL'
tsso