Vísir - 16.10.1972, Blaðsíða 7

ViSIR Mánudagur 16. október 1972.
7
Neikvœða kennslan er að vera alltaf
að segja hvað að er hjá hverjum og
einum. Jákvœða kennslan er sú að
láta það sem að er, hverfa að sjálfu
sér, afskiptalaust.
Rœtt við Konráð Adolphsson.
I INIM 1
= SiÐAIVl =
Umsjón:
Edda Andrésdóttir
Þeir eru margir sem eiga er-
fitt meö að tjá sig og tala, og
sumum finnst næstum sem
dauðinn sjálfur sé ákjósanlegri
en það, að standa upp fyrir
framan fjöida manns og scgja
nokkur orð. Margir eru svo
taugaóstyrkir þegar að þeim
kemur. að láta Ijós sitt skina, að
orðin konta öfug út úr þeim, og
erfitt er að fylgjast með þvi,
sem þeir eru að segja. Svo eru
aftur aðrir, sent eiga mjög auð-
velt með að tala. og það, að
lialda ræðu, er fyrir þeim eins
og að drekka blákalt vatn.
Sennilega liggja ýmsar ástæð-
ur til þessa mismunar, en eitt
er þó vist, að of litið er að þvi
gert að kenna bæði börnum og
unglingum framsögn svo ekki
sé talað um þá, sem eru komnir
hærra á menntabrautinni og
eiga jafnvel eftir að standa
fyrir framan hóp barna og
kenna þeim eitthvert fag.
Framsögn ætti þvi að vera
skyldugrein i hverjum einasta
skóla, og sennilega mun þróunin
verða sú, að enginn nemandi
útskrifist úr skóla nema hafa
einhverja æfingu i þvi að koma
fram. Enda er sú þróun mjög
æskileg.
Námskeið þau, sem haldin
hafa verið, hin svokölluðu Dale
Carnegiehafa þvi án efa verið
vel þegin hjá þeim sem
gjarnan vilja læra að geta
komiðfram öruggir og ókviðnir.
Slik námskeið eru nú haldin i 36
löndum heims, og eitt þeirra er
ísland, en hér hóf fyrstur slika
kennslu Konráð Adolphsson á
árinu 1964, og þá strax inn-
rituðust 36 nemendur á nám-
skeiðið. 1 dag hafa næstum 2000
útskrifast af þessum nám-
skeiðum.
Við ræddum við Konráð um
námskeiðið, hverju það hefur
komið til leiðar, skemmtileg at-
vik o.fl.
kað var 1912 sem Dale
Carnegie kom fyrst fram með
námskeiðin, sem eru við liði
enn i dag. 1 bernsku var hann
fátækur bóndasonur, og þegar
hann þurfti að koma upp að töflu
i skólastundum, skammaðist
hann sin fyrir stuttar buxurnar,
En þrátt fyrir það varð úr að
hann hóf nám i Menntaskóla og
það var þar sem hann fór að
velta þvi fyrir sér, hverjir væru
vinsælastir karlmenn. Hann
komst tljótt að raun um að það
voru iþrótiamenn og ræðumenn,
sem gengu i augu kvenfólksins,
og þar sem hann var ekki
iþróttalega vaxinn, tók hann
þann kostinn að æfa sig i ræðu-
mennsku. Byrjunin var erfið, en
ekki leið á löngu áður en hann
vann allar kappræður og um
leið varð kvenfólkið sólgið i að
fara út með honum!
— Hvers vegna fórst þú
sjálfur á slikt námskeið?
Ég bjó i Bandarikjunum á
þessum tima, og eitt sinn þegar
ég kom heim sýndi kona min
mér stóra auglýsingu frá Dale
Carnegie námsk. Ég sagði
nákvæmlega það sama og allir
segja: Ég þarf ekki á þessu að
halda. Nokkru seinna sagði
konaviðmig, að hún hefði heyrt
á tal nokkurra manna, sem
sögðu að það væri ekkert
gaman að tala við mig, þvi að
ég talaði ekki um neitt nema
starfið. Dað rann lika fljótt upp
fyrir mér að þetta var rétt.
Ásamt vini minu fór ég siðan á
slikt námskeið. Það var að visu
dýrt, en varð mér til góðs, jafnt i
starfi sem öðru, og þetta er allra
bezta fjárfesting sem ég hef
gert.”
„Mestu móli skiptir að
fó fólk til að tjó sig"
,,Eftir að ég hafði starfað sem
aðstoðarmaður við slikt er-
lendis, kom ég heim og ákvað
að fara i gang með slikt nám-
skeið hérna, þvi að það gæti gert
gagn. Fékk ég 36 hugrakka
menn til þess að riða á vaðið.”
—Er það viss aldursflokkur
sem nú sækir þessi námskeið,
eða er það fólk á öllum aldri?
,,Það er fólk á öllum aldri.
Yngst hjá mér núna er 16-17
ára, en það er allt upp undir 70.
Elzti nemandi minn i Banda-
rikjunum var til dæmis 80 ára
að aldri. En það er ekki
aldurinn sem skiptir máli. Það
eru til dæmis mjög ungir nem-
endur hjá mér, sem eru 65 ára!
Ein kona á fimmtugs aldri með
átta börn kom á námskeiðið,
vegna þess að hún vildi fara að
gera eitthvaðfyrir sjálfa sig. En
þetta erfólkáöllum aldri og úr
öllum stéttum. Allt frá for-
stjóranum niður i sendi-
sveininn.
— Er ekki meira um að fólk úr
atvinnulifinu sæki slik námskeið
heldur en til dæmis skólafólk?
„Það er að aukast nokkuð að
skólafólk komi á námskeið. Það
er þá fólk úr Menntaskólum og
upp i Háskólann. En það er i
miklum meirihluta, að fólkið úr
atvinnulifinu komi, og mörg
íyrirtæki eru til dæmis farin að
greiða 100% kostnað fyrir þá
sem taka þátt i námskeiðum.
1 hverjum hóp eru 40 manns
og þar af er einn þriðji hlutinn
kvenfólk, og þar eru bæði hús-
mæður og konur i annarri at-
vinnu en húsmóðurstarfi”
— Hvernig er námskeiði
háttað. Hvar fer fram og hvað
er kennt?
,,1 fyrsta tima er byrjað mjög
rólega. Við fáum fjóra úr
hópnum i einu og látum þá tylla
sér á borð og segja þar hvað
hver heitir, hvað hann
starfar, hvers vegna hann
kemur á námskeiðið o.s.frv. Við
Konráð Adolphsson — Undirbúa þarf hvern tíma og ljósmynda
það nokkurn veginn f huganum hvað maður ætlar aö taka fyrir f
livert skipti.
reynum með þessu að losa um
fólkið. t næstu timum kemur
hver og einn tvisvar sinnum upp
á kvöldi og talar i tvær minútur
um eitthvert efni, sem ákveðið
hefur verið i siðasta tima, svo
sem eftirminnilegt atvik, atvik
úr æsku, og fleira. 1 fyrstu
timunum segjum við svo aldrei
hvað er að hjá hverjum og
einum þegar hann talar. Við
tökum aðeins fram það já-
kvæða, þvi það kennir hinum að
taka eftir þvi sem vel er gert
hjá þeim næsta”.
„Hverjum tima veitum við
einnig verðlaun, en það er þátt-
takendum mikil hvatning. Þátt-
takendur kjósa sjálfir þann,
sem mestum framförum hefur
tekið, og þann sem flytur beztu
frásögnina. Við kennararnir
veitum siðan verðlaun þeim
sem augljóst er að hefur tekið
mestum framförum i frásögn
sinni og sýnt framtak”.
—-Mörg skemmtileg atvik
hljóta að koma fyrir á slikum
námskeiðum?
„Já, það er geysilega margt
sem kemur fyrir. Ég man til
dæmis eftir þvi i einum tim-
anum sem var i nokkurs konar
leikformi, að ein ung stúlka var
fengin til þess að setjast á stól
og átti hún að leika Júliu
(Romeo og Júlia). Pilturinn,
sem lék Rómeo, kraup á kné
fyrir framan hana og fór með
rulluna: Júlia, ástin min, ég
elska þig. Ég gæti knúsað þig.
Eftir að námskeiðinu lauk,
frétti ég að pilturinn og stúlkan
hafi gifzt.
Annað atvik, var þannig að
stúlka, sem hafði lært þá reglu
aö hlusta, hlusta með áhuga á
það sem fólk segir, lenti i
dálitlum vandræðum. Til
hennar kom gestur eitt kvöldið
og sat iengi. Þegar komið var
yfir miðnætti sýndi hann ekki á
sér neitt fararsnið, en sat til
klukkan þrjú, fjögur allt til
klukkan átta um morguninn.
Eftir það spurði stúlkan mig:
„Hvað á maður að hlusta
lengi?”
Það er einnig skemmtilegt
dæmið um trésmið, ákaflega
taugaóstyrkan, sem sótti nám-
skeiðið. Hann var tauga-
óstyrkur fyrst, en smátt og
smátt kom hann þó til, og i
siðasta timanum kom hann
okkur mjög á óvart. Þá orti
hann brag, mjög skemmti-
legan, um reynslu sina á nám-
skeiðinu.
Þarna kom það i ljós að flestir
hafa hæfileika sem blunda, en
biða aðeins eftir þvi að fá tæki-
færi til þess að koma fram”.
„Fyrst þegar námskeiðin fóru
af stað 1912 voru notaðar form-
fastar hreyfingar og allir voru
eins og spýtukarlar. Það kom þó
fljótt i ljós þar, að það sem
mestu máli skipti er að fá fólk til
þess að tjá sig. Sú aðferð er
notuð enn i dag og er mjög vin-
sæl”.
—Hvernig er kennsluað-
ferðum á námskeiðunum
háttað?
„Kennsluaðferðin er mjög
einkennileg. En það er sú
kennsluaðferðin sem á eftir að
verða i öllum skólum úti um
allan heim. Við byggjum ein-
göngu á þeim jákvæðu eigin-
leikum, sem fólk hefur. Það er
að sigrast á ótta, láta það finna
öryggi, ná tökum á áhyggjum
og yfirleitt að verða ánægðari
einstaklingur. Neikvæð kennsla
er það, að vera alltaf að segja
hvað sé að hjá hverjum og
einum, hins vegar er jákvæða
kennslan sú, að láta það sem að
er hverfa af sjálfu sér.”
—EA