Vísir - 18.10.1972, Blaðsíða 3

Visir Miðvikudagur 18. október. 1972
##
Bretar œfir
ÞESSI ÓÞVERRABRÖGÐ VORU
EKKI NOTUÐ SÍÐAST"
— rabbað við brezku skipstjórana við Vestfirði
,,Skipin voru öll i
stórhættu”, sagði Bill
Spearpoint, skipstjóri á
togaranum Wyre
Corsair frá Fleetwood,
þegar við náðum sam-
bandi við hann i gær-
dag á miðunum út af
Dýrafirði. ,,Það er nú
einu sinni svo að þeir,
sem hafa stundað sjó-
inn árum saman, vilja
losna við að horfa upp á
sjóslys. Þetta er sjó-
manninum eiginlegt,
og hann vill öryggi til
handa skipi og áhöfn.
„Þessi aðgerð Ægis var
stórhættuleg, ekki aðeins fyrir
okkur, heldur líka sjómennina
um borð hjá þeim. Hér voru fjöl-
margir i hættu.
Spearpoint sagði Ægi hafa
komið á mánudagskvöldið og
aðvarað tvö skipanna. ,,En á
þriðjudagsmorgun kom varð-
skipið og sveimaði kringum
skipið. Það kom i átt til okkar
og skipaði mér að taka veiðar-
færin inn. Ég svaraði þvi til, að
mér væri engin nauðsyn á sliku,
ég væri að veiðum á úthafi og
teldi, að mér bæri engin nauð-
syn til að hlýðnast honum”.
Spearpoint kvað varðskipið
siðan ekki hafa haft nein
umsvif, en gert atrennu að
togaranum. 1 fyrstu tilraun
kvaðst hann hafa getað komizt
undan klippunum. Hefði hann
þá kallað til varðskipsmanna,
að hann þyrfti að beygja, áður
en hægt væri að hifa upp trollið.
„Svo byrjaði ég að hifa, — en
það var þá sem hann kom aftur
og klippti á virana á 100 faðma
dýpi. Þetta var mjög naumt allt
saman. Þvi á meðan ég var að
hifa, varði systurskip okkar
með þvi að sigla á milli. En
Ægir kom þá og sigldi aftur á
milli okkar, og þá munaði ekki
nema nokkrum metrum, að
stórárekstur yrði milli skip-
anna allra.
Spearpoint sagði, að þetta
væri i fyrsta sinn siðan land-
helgisdeilan blossaði upp, sem
hann hefði séð til varðskips, en
hann hefði heyrt af þeim fyrir'
vestan á dögunum. Skipstjórinn
sagði, að tjón sitt og útgerðar-
innar væri mikið, ekki aðeins
2500 til 3000 pund (um 600
þúsund krónur) heldur einnig
timatap og tjón, sem kæmi
niður á venjulegum hásetum
um borð.
„Ég kynntist ekki öðrum eins
óþverrabrögðum og þessum i
siðasta þorskastriði”, sagði Bill
Spearpoint, „að eyðileggja
milljónaverðmæti af veiðar-
færum og matvælum á þennan
hátt. Þá voru deilurnar öllu
meira við samningaborð en úti á
hafinu, og mannslffin voru ekki i
hættu eins og hér gerðist i
morgun”.
Skipstjórinn kvaðst ekki vita
hug Islendinga i máli þessu, en
kvaðst verða að lita á íslend-
inga sem óvinaþjóð eins og á
stæði.
Ekki kvaðst hann hætta
veiðum vegna atburðarins i
gærmorgun. „Ég hef nóg af
veiðarfærum um borö”, sagði
hann glaðklakkalegur, „og veiði
þar sem tækifærin gefast”.Og
veiðin góð, spurðum við.
„Silly question gets silly
answer”, sagði skipstjórinn
hlæjandi, „við skipperarnir
erum nú ekki vanir að láta
mikið uppi um slikt. En eitt er
vist, aðgerðirnar munu ekki
reka okkur burtu af þessum
miðum.
Um borð i Wyre Gleaner,
systurskipi Wyre Corsair,
ræddum við við Belchar skip-
stjóra. Ilann sagði:
„Við óttumst ekki að verða
færðir til islenzkrar hafnar i
vetur. Þeir væru ekki hérna um
borð piltarnir, ef svo væri. Þeir
eru reiðubúnir að verjast
uppgöngu, ef til kemur.
Belchar kvaðst þeirrar
skoðunar, að i gærmorgun hefði
stórhætta verið á, að allt að þrjú
skip sykkju vegna aðgerða
Ægismanna. „Þetta var afskap-
lega naumt aílt saman”, sagði
hann.
— JBP —
„Hœttan er engin
þegar klippt er
undir sjávarmóli
segir Landhelgisgœzlan
S#f
,,Þetta er allt orðum auk-
ið hjá skipstjórunum
brezku" sagði Hafsteinn
Hafsteinsson hjá Land-
helgisgæzlunni. ,,Það er
skorið á togvírana undir
sjávarmáli og við visum al-
gjörlega á bug þessu tali
um slysahættu. Auk þess
hafði togarinn fengið
margitrekaða aðvörun."
— Hvers vegna er aldrei klippt
á hjá Þjóðverjum?
„Þeir hlýða yfirleitt skipunum
varðskipanna um að hifa upp og
þar af leiðandi hefur ekki komið
til klippinga hjá þeim,” sagði
Hafsteinn Hafsteinsson.
I gær rættist sá langþráði
draumur blaðamanna að fá að
fara með i eftirlitsflug. P’logið var
vestur fyrir land þar sem Ægir
hafði skömmu áður klippt togvira
Wyre Corsair frá P’leetwood.
Samkvæmt frásögn Guðmundar
Kærnested, skipherra á Ægi,
brugðust togarakallar hinir
verstu við afskiptum varðskips-
ins. Reyndu þeir að sigla varð-
skipið i kaf og einnig hentu þeir út
tógi i þeirri trú að það myndi fest-
ast i skrúfu varðskipsins. Ekki
varð þeim þó að ósk sinni og fóru
þeir þá, til þess að gera varatroll-
ið klárt. Aðrir togarar sem voru
Belgíumenn:
Samningurinn fullnœgir EBE-skilyrðum
Samningarnir við
Belgiumenn rufu skarð i
múrvegg Efnahags-
bandalagsins i land-
helgismálunum, sem
skýrt sannast með yfir-
lýsingu Belgiustjórnar
um, að þeir séu
fullnægjandi að þvi er
varðar samninga okkar
við EBE um friverzlun.
EBE setti það skilyröi i
samninga við íslendinga i sumar,
að ivilnanir, sem Islendingar
fengu samkvæmt samningunum
við útflutning sjávarafurða til
EBE-landa skyldu ekki taka gildi,
fyrr en lausn hefði fengizt á land-
helgismálum, sem EBE-menn
sættu sig við.
Stjórn Belgiu hefur tilkynnt
utanrikisráðuneyti Islands, að
landhelgissamningurinn milli
rikjanna fullnægi þessum
skilyrðum.
HH
að veiðum á þessum slóðum hifðu
upp hið snarasta og sigldu norður
með Vestfjörðum. Varðskipið Óð-
inn var þarna i grenndinni og það
siðasta sem blaðamenn sáu var
sú ánægjulega sjón sem blasti við
þegar Óðinn rak flotann á undan
sér. Ægir hélt aftur á móti i átt til
nokkurra þýzkra togara sem voru
fyrir innan linu á Kögurgrunni.
Þjóðverjarnir höfðu þá fregnað af
klippingunni og hifðu upp hið
snarasta þegar Ægir kom á vett-
vang. Að öðrum kosti hefðu þeir
eflaust fengið að kenna á skærum
Ægis.
„Nú fljúgum við i 100 feta hæð
sem er algengast þegar þarf að
tesa á númer togaranna” sagði
Ólafur Valur Sigurðsson, skip-
herra á Fokker flugvél Land-
helgisgæzlunnar, þegar við flug-
um yfir landhelgisbrjótana i gær.
Raunar sýndist fréttamönnum
vélin ekki vera meira en 50 fet
yfir sjónum en ástæðulaust er að
rengja orð Ólafs. Og það var ekki
að sjá á Guðjóni Jónssyni flug-
stjóra að þetta væri annað og
meira en venjulegt áætlunarflug.
Enda er flugvélin á lofti flesta
daga og tekur það oft og tiðum 8-
12 tima aðafgreiða miðin. Þegar
flogið er niður að allt að 100 skip-
um og þau skrásett, segir sig
sjálft, að öldutopparnir nær þvi
sleikja búk flugvélarinnar. Hlut-
verk Fokkersins er ómetanlegt i
sambandi við Gæzluna. Vélin æð-
ir yfir stórt svæði á skömmum
tima, tekur niður nafn og númer
togara sem fyrir innan eru og þá
á eftirleikurinn að vera hægur
fyrir varðskipin. Þau setja á fullt,
sigla að landhelgisbrjótunum og
gefa þeim ákveðnar skipanir um
að hypja sig á brott. Ef þvi er ekki
hlýtt þá getur svo farið að klippt
verði á togvira. Þetta vita skip-
stjórarnir og þvi gefst ákaflega
takmarkað næði til veiða.
Allar likur benda til að aðgerðir
Landhelgisgæzlunnar verði hert-
ar á næstunni og öllum brögðum
beitt til að hreinsa landhelgina
rækilega.
—SG