Vísir - 14.12.1972, Side 6

6
Visir. Kimmtudagur 14. desember 1972
vísm
Útgefandi: Iteykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
/ Ritstjórnarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson
Auglýsingar: Hverfisgötu 32. Simar 11660 86611
Afgreiðsla: Hverfisgötu 32. Simi 86611
Ritstjórn: Siðumúla 14. Simi 86611 (5 linur)
Askriftargjald kr. 225 á mánuði innanlands
i lausasölu kr. 15.00 eintakið.
Blaðaprent hf.
Endalok Ólafíu?
Stjórn Ólafs Jóhannessonar riðar til falls.
Stjórnarflokkana greinir á um leiðir i efnahags-
málum. Hannibalistar hafa sett hinum flokkun-
um úrslitakosti.
Þeirmunu ielja gengislækkun ,,skástu”leiðina
eins og sérfræðinganefndin, en Alþýðubanda-
lagsmenn eru tregir til. Magnús Kjartansson
sagðist að visu ekki ,,láta þingmenn yfirheyra
sig” þegar hann var spuröur i gær, hvort Alþýðu-
bandalagið væri orðið gengislækkunarflokkur.
Svarið bar þvi þó vitni, að Magnús var ekki reiðu-
búinn að stiga á stokk og andmæla gengislækkun.
Alþýðubandalagsmenn vilja berjast lengur bak
við tjöldin. Hugsanlegt er, að þeir fallist á að
gengið verði fellt þrátt fyrir allt, en jafnliklegt er,
að dagar Ólafiu séu taldir.
„Annaðhvort fellur stjórnin alveg eða Ólafur
verður að fara, þótt sömu flokkar kynnu að hanga
saman með nýjum forsætisráðherra.” Þetta var
skoðun sumra kunnugra i herbúðum stjórnar-
flokkanna. Vist er það, að Ólafur yrði að spotti, ef
gengislækkun yrði valin eftir skorinorða yfir-
lýsingu hans um hið gagnstæða. Mönnum er
einnig að verða ljósara, einnig i stjórnarflokkun-
um, að sú stjórn, sem ólafur hefur stýrt, hefur
verið með eindæmum. Það væri ekki vænlegt
í'yrir þá flokka, sem að henni standa, að þrauka
lengur við sama.
Stjórnarflokkarnir eiga úr vöndu að ráða, vist
er það, og ekki óeðlilegt, þótt suma þeirra fýsi að
fara af þvi skipinu.
Þeimdylst ekki, að fylgi þeirra hefur þorrið.
Vinstri stjórnin státar ekki af umbótum, en hún
er ber af íakænsku og ráöaleysi. Það er einnig
eðlilegt, að þess gæti fyrst i röðum hannibalista,
þegar fylgið tvistrast.
Hannibalistaflokkurinn var nýr flokkur fyrir
siðustu kosningar, og hann vann talsverðan
sigur. En hann byggir ekki á sama grunni og
gömlu flokkarnir i stjórninni. Hann hefur ekki
flokksskipulag á borð við þá.
Hann hafði i farabroddi þáverandi forseta og
varaforseta Alþýðusambandsins og sótti talsvert
fylgi til verkafólks. Fylgishrunið nær til allra
stjórnarflokkanna, en vafalaust tiltölulega mest
til hannibalista.
Áhugi Hannibals og Björns á sameiningu við
Alþýðuflokkinn kemur einnig til. Þeir félagar
hafa sagt, að sameiningarmálið skipti mestu og
stjórnarsamstarfinu verði fórnað fyrir það, ef
þörf gerist. Alþýðuflokkurinn er i stjórnarand-
stöðu og ekki liklegur til að ganga i þrotabúið með
hinum.
Allt ber að sama brunni. Hannibalistar hafa
allra sizt hagsmuni af langvarandi setu i þessari
stjórn.
Ólafia hefur staðið i aðeins hálft annað ár.
Fyrirrennari hennar, vinstri stjórn Hermanns
Jónassonar, stóð þó ári lengur, þótt hún brotnaði
á skeri efnahagsöngþveitis.
í öllum svokölluðum valkostum felst kjara-
skerðing. Þeir tákna allir, að þjóðin skal greiða
þunga skuld vinstri stjórnar.
Þeir fela i sér, að verðlag hækkar, án þess að
kaup hækki eða kaupið lækki meira en verðlagið
við svo nefnda niðurfærslu. Er von annars en
stjórnarflokkunum blöskri og þessi vesæla
rikisstjórn riði til falls?
Ótrúleg björgun úr
snjóauðnum Kanada
Það var saga um
sálarstríð og baráttu við
harðindi öræfanna, sein
fréttamenn heyrðu af
vörum flugmannsins
Martin Ilartwell.
Hartwell, sem átti
lund með blaðamönnum
á mánudag i sjúkra-
húsinu i Yellowknife i
Kanada, hafði Iraman af
ekki viljað ræða við
nokkurn mann uin slysið
— nema opinbera aðila
vegna rannsóknar á
flugslysinu.
H111 hjukrunarkona hafði ekki
lifað slysið af.
Eftir voru bara þeir tveir,
Hartwell og Kootook, Eskimóa-
drengurinn.
Horfurnar á þvi, að þeir
kæmust af, voru hreint ekki
glæsilegar. Annar þeirra ökkla-
brotinn á báðum fótum, og þar að
llllllllllll
m ii
Umsjón:
Guðmundur Pétursson
\\ í þrjátiu og tvo daga háöi þessi
/ 1 46 ára gamli flugmaður harða
\ baráttu fyrir lifi sinu i hinum
/ hrjóslugu óbyggðum Kanada —
\ og gekk með sigur af hólmi.
/ Leit að honum og farþegum
\ hans i flugvélinni hafði verið
/ hætt. Oll von um að finna þau lifs
\ hafði verið gefin upp á bátinn —
/ þar til tilvonandi tengdafaðir
\ iiartwells skrifaði opið bréf i eitt
/ Toronto-blaðanna, sem hafði þau
\ áhrif, að varnarmálaráöherra
/ Kanada skipaði flughernum aftur
\ til leitar. Þá loks fannst Hartwell,
/ sá eini eftirlifandi úr slysinu, og
\ mátti varla tæpara standa.
/ Flugvéi Hartwells, sem var
\ tveggja hreyfla Beachcraft 18,
/ var i sjúkraflugi á leið með tvo
\ sjúklinga frá Cambridgeflóa, sem
/ erá yztu mörkum mannabyggðar
\ i Kanada. Annar sjúklingurinn
// var 14 ára gamall Eskimóa-
\\ drengur , David Kootook að nafni,
/ ættaður úr Spenceflóa. Hann
\ þjáðist af þvi sem álitið var al-
/ varleg botnlangabólga. Hinn var
Íófrisk Eskimóakona, komin að
þvi að fæða barn sitt. — Þriðji
farþeginn var 27 ára gömul
hjúkrunarkona, Judith Hill að
nafni, sem flutzt hafði til Kanada
I frá Kingsbridge i Englandi þrem
!\ árum áður.
/ Flugvélin villtist af réttri leið,
\ þegar ákveðið hljóðmerki, sem
/ ilugmaðurinn miðaði stefnu sina
) við, hætti að heyrast. Fyrirskipuð
I' hefur verið rannsókn á þvi,
hvernig slikt má verða. Flugvélin
hrapaði niður i þykkan barrskóg i
fjalishlið, en Hartwell er ófáan-
legur til þess að svara spurning-
um blaðamanna um, hvernig það
I bar að.
Neemee Nulliayok, Eskimóa-
konan, lézt fimm klukkustundum,
\ eftir að flugvélin hrapaði. Judith
auki með brákað hné — algerlega
ófær um að hreyfa sig. Hinn með
botnlangabólgu og haföi hlotið
taugaáfall. Hann var nær frávita
af ótta.
„Samt var hann aðstoðar-
maður minn og bjargvættur,”
sagði Hartwell. ,,Án hans gat ég
ekkert gert”.
Hartwell, sem gerði sér vel
grein fyrir þvi, að flugvélin hafði
borið langt af leið, gerði sér litlar
vonir um, að þeir mundu finnast.
— Samt kom ekki annað til greina
en reyna að þrauka. Kannski gat
Eskimóadrengurinn sótt hjálp?
En unglingurinn var ófær um
að sjá fótum sinum forráð.
,,Hann var lamaður af ótta. Gat
ekkert gert. Ég varð að segja
honum alla hluti. Hann kunni ekki
að beita exi, gat ekki kveikt bál og
vissi ekki, hvar hann átti að leita
að þurrum sprekum til eldi-
viðar”. sagði Hartwell, sem er
þýzkur að ættum frá Cologne i
Vestur-Þýzkalandi, en fyrir löngu
fiuttur til Kanada.
Hann varð að sýna drengnum,
hvernig hann átti að skera til
súlur, svo að þeir gætu slegið upp
tjaldi. Tvö hlifðarsegl fyrir
hreyfla flugvélarinnar voru
breidd yfir tjaldgrindina.
„Tajdlið var vel gert hjá okkur,
og það var svo hlýtt inn fyrir hjá
okkur, að við þurftum ekki að
hlifa eyrunum. — Þau frusu ekki.
— Það hlýnaði strax inni, ef við
vorum báðir i tjaldinu”.
I flugvélinni voru fimm svefn-
pokar og meira en nóg af hlýjum
fatnaði. En matarbirgðir, sem
nægja áttu fimm manns i sex
daga, ef i nauðir ræki, þrutu á
sextánda degi, þrátt fyrir að þeir
félagar skömmtuðu sér naumt til
matar og reyndu þannig að treina
birgðirnar.
Hartwell sagðist þá hafa sent
unglinginn til stoðuvatns þarna
ekki fjarri til að reyna að veiða
fisk i gegnum isinn. En drengnum
tókst það ekki.
Hann kom niðurbrotinn til
baka, var óhuggandi „og ákvað
hreinlega að deyja”, sagði Hart
well. „Hann óskaði þess, að þetta
tæki enda, og þrem dögum siðar
dó hann”.
Kootook dó með nöfn bræðra
sinna og systra á vörunum, en
Hartwell gat ekki merkt, að
botnlangabólga hefði þjakað
hann. — Hartwell sá til að
minnsta kosti þriggja leitarflug-
véla fljúga yfir svæðið, meðan
Eskimóinn háði dauðastrið sitt,
en engin þeirra veitti eftirtekt
flugvélarflakinu, sem var lika
huliö snjó, eða litla tjaldinu hjá
þvi.
Nú var Hartwell einn eftir.
Fótameiðslin kvöldu hann og
sulturinn svarf að. Tuttugu og
þrir dagar voru liðnir, siðan flug-
vél hans hrapaði.
„Fyrstu dagana á eftir var ekki
svo kalt. Svo að ég gat skrifað
bréf og jafnvel erfðaskrá”, sagði
hann frá. En siðan kólnaði til
muna og hitastigið fór tuttugu
gráður niður fyrir núllpunkt.
Fingurgómar hans urðu frost-
bitnir, og hann varð að hætta
skriffinnskunni.
Eldiviðarbirgðir hans gengu
fljótlega til þurrðar eftir fráfall
drengsins. Þegar björgunar-
sveitirnar loksins fundu hann á
laugardag, hafði hann verið án
elds i þrjá daga.
„Þetta var eins og i kvikmynd
eða likt og i draumi”, sagði hann,
þegar hann var að lýsa þeirri
stund, þegar björgunarþyrla og
tveir fallhlifarhermenn fundu
hann nær samtimis. „Það gat
verið raunveruleiki, en það gátu
lika verið tómar hillingar”.
Sem betur fór voru fallhlifar-
hermennirnir raunveruleiki fyrir
Hartwell, sem hafði náð sér ótrú-
lega vel yfir helgina, þegar hann
talaði við blaðamenn á mánu-
dagskvöld. Hann var að visu
mikið tekinn i andliti eftir
hungrið, kominn með hár niður á
herðar og skegg niður á bringu.
En önnur eftirköst eftir hrakn-
ingana voru ekki merkjanleg.
Beinbrotin höfðu hins vegar
gróiö saman og varð að brjóta
þau upp til þess að setja þau rétt
saman. En aðfaranótt þriðju-
dagins var flogið með Hartwell til
sjúkrahúss i Edmonton, þar sem
hann átti að hljóta meðferð sér-
fræðinga i þeim efnum.
Lögregluþjónar og loftferða-
eftirlitsmenn fór á slysstaðinn til
þess að rannsaka flugvélarflakið,
ef af þvi mætti grafast fyrir um,
hvað olli þvi, að flugvélin
hrapaði. Lik hinna þriggja látnu
voru þegar i stað flutt til
Edmonton, en loftferöaeftir-
litsmennirnir dvöldu á slysstaðn-
um yfir helgina.
Þessi ótrúlega björgun hefur
vakið mikla athygli einkum og
sér i lagi almennings i Kanada,
sem hrýs hugur við þvi, að leit
hafði verið hætt, á meðan Hart-
well var enn á lifi einn sins liðs og
ofurseldur auðn öræfanna.
Margir telja vist, að slikt hafi
áður hent, að ýmsir þeir, sem
orðiö hafa úti i öræfunum, hafi
enn verið á lifi, eftir að þeir voru
taldir af og leit að þeim hætt.
Enda tvö eða þrjú dæmi þess að
mönnum hafi verið bjargað eftir
tveggja mánaða hrakninga i snjó-
auðnunum.
Blöð i Kanada hafa bent á það
hugarfar, sem liggur að baki þvi,
að námamenn grafa og grafa
eftir týndum félögum sinum,
sem grafizt hafa niðri i námu-
göngum og hætta ekki fyrr en þeir
eru fundnir, lifs eða liðnir. Jafn-
framt er visað til leitar- og
björgunaraðgerða vegna skips-
tapa, þar sem ekki er hætt. fyrr
en alveg þykir útséð um það, að
hinir týndu hafi ekki komizt af.
,.Við þurfum að tileinka okkur
slikt hugarfar og slikar venjur”.
segja kanadisku blöðin.