Vísir - 29.12.1972, Síða 14

14
SEAN MACSTIOFAN
— þeim irska IRA-leiðtoga —
voru nýlega boðnar sem næst sex
milljónir isl. króna fyrir ævi-
minningar sinar. Tilboðið kom
frá bókaútgefanda i New York.
IRA-leiðtoginn þáði boðið, en
áður en hann náði að hefja rit-
störfin dró útgefandinn tilboðið til
baka með þeim orðum, — að það
hefði sannazt, að leiðtoginn hefði i
rauninni ekki frá neinu mark-
verðu að segja i endurminningum
sinum.
MARY IIOPKINS
— enska söngkonan — var aftur á
móti að eiga dreng fyrir stuttu. 1
sömu vikunni var sett á
markaðinn ný plata með henni.
Þar heitir titillagið „Mary
eignaðist barn.’
SVÆSINN ÓKUFANTUR
í annað sinn á einum
mánuði þurfti lögregla
Rómaborgar að eltast við
sama ökuþórinn á nær 100
kílómetra hraða um stræti
Rómar. Eltingaleikurinn
stóð i klukkustund, áður en
ökufanturinn varð króaður
af.
I fyrra skiplið var Salvatore
Cannavo á BMW, en að þessu
sinni hnuplaöi hann Forche og
bauö tveim félögum sinum i öku-
ferð. — Cannavo er 11 ára, og
vinir hans voru 10 ára báðir.
Eftirlitsbill varð stolna bilsins
var, og var hafin eftirför, sem
kom hárunum til að risa á
höfðum sjónarvotta.
Allan timann sat Cannavo á
ruslapoka, sem hann notaði til að
hækka sætið.
,,Eg náði ekki upp i stýrið, og
þetta var það fyrsta, sem ég fann
til að sitja á”, sagði hann.
„Nixon skol á kné,#
— segir Jane Fonda og steytir hnefann
K v i k m y ndastjarnan J a n e
Fonda og unnusti hennar, Tom
llayden, sein nú eru hæði komin
til Boston cftir mótmælaað-
gerðirnar I Stokkhólmi, segjast
ætla að vekja upp slika alþjóða-
mótmælaöldu, að stjórn Nixons
verði knúin til að undirrita
friðarsamninga við Norður-Viet-
nam.
Þau eru nýkomin úr ferð. þar
scm þau komu við i ósló, Stokk-
hólmi, Kaupmannnhöfn, London
og fleiri borgum Evrópu. Sögðust
þau liafa teki/.t þá ferð á liendur
til þess að undirbúa mótmælaað-
gerðir i Evrópulöndunum.
Ilér sést einn fundarmanna
reyna að þvo framan úr Jane
Fonda blekslettu, sem óánægð
kona veitti henni á útifundinum
fyrir framan sendiráðið i Stokk-
hólmi. önnur óþverraslettan,
sem lcikkonan varð sér úti um á
þcssari inótinælaferð sinni.
Sá fyrri hvislar: — Ég heyri
sagt, að liðþjálfinn hafi fallið
út úr herbilnum i dag og fót-
brotið sig.
Hinn (einnig hvislandi): —
Þegiðu, fifl. Það verður ekki
fyrr en á morgun.
Tveir hippar gáfu sig stundar-
korn á tal við kaþólskan prest.
Ilann sagði þeim þá meðal ann-
ars, að liann væri með höndina i
l'atla sökum þess, að hann hefði
l'vrir sköinmu runnið til og dottið
svona illa i baðkari sinu.
Þegar hipparnir voru orðnir
tveir einir á ný, segir annar
þeirra: — llann talaði um
„baðkarið” sitt. Ilvað er það nú
eiginlega?
— Ilvernig ætti ég að vita það?
Ekki er ég kaþólskur.
Áletrun á fatahengi i
herskála: — Aðeins fyrir
yfirmenn hersins.
Fáeinum stundum eftir
að skiltið var sett upp,
var búið að bæta við: —
Einnig nothæft fyrir
undirmenn.
F'allbyssuskyttan á herskip-
inu: — Hvcrsu langt undan
mun óvinurinn vera?
Kapteinninn: — Eitthvað um
1(1 milur.
Skyttan: — Þá er ég hræddur
um að ég hafi skotið citt her-
skipanna okkar á bólakaf.
Visir. Föstudagur 29. desember 1972
cTWenningarmál
Lórus Óskarsson skrifar um kvikmyndir
w
I gim steinsteypu-
skrímslisins
Tónabió
Midnight Cowboy.
I.eikstjóri: John Schlesinger
(Oscarsverðlaun).
Aðalhlutverk: Jon Voight og
Dustin Hoffman.
,,Eg ætla þangað, sem
sólin skin. Ég ætla þangað,
sem veðrið hæfír fötum
minum". Það er bjartsýni
ríkjandi, sól skín í heiði og
Joe Buck er léttur í spori.
Hann er að leggja af stað til
fyrirheitna landsins.
Fyrirheitna landið er
New York, sú stóra og
mikla.
—„Þar er fullt af konum, sem
eru vitlausar i það, rikar konur.
sem eru vitlausar i það og vilja
borga fyrir það”, segir Joe við
vinnufélaga sinn, sem hann er að
kveðja, áður en hann leggur af
stað.
Joe á heima i Texas, og það er
löng leið með rútu frá Texas til
fyrirheitna landsins. Það er jafn-
vel enn lengri leið en frá Skoruvik
á Langanesi og til Reykjavikur.
Leiðin er löng i fleiru en kiló-
metr .hún er eins löng og rauö-
maginn og hákarlinn eru fjar-
skyldir. Joe er strákur, sem segir
halló við alla, en i New York segir
enginn halló við mann, nema
hann hafi greiða leið i auravas-
ann hjá manni.
Það gengur erfiðlega fyrir Joe
að finna allar þessar konur, sem
„eru vitlausar i það”, og hann
hefur ekkert upp úr þvi að vera
„dólgur”.
Inni á veitingastað hittir hann
litinn og ljótan bæklaðan náunga,
sem býðst til að koma honum i
samband við umboðsmann gegn
hæfilegu gjaldi. Joe trúir þessum
náunga, sem kallaður er Ratso.
Auðvitað er hér um blekk-
ingu að ræða, og von bráðar eru
allir peningarnir, sem hann var
búinn að spara saman til ferðar-
innar roknir út i veður og vind.
Hann er gerður brottrækur af hót-
elinu, þar sem hann bjó, og allur
farangur er hirtur af honum.
t eymd sinni rekst Joe svo aftur
á Ratso, sem litið betur er ástatt
fyrir.
Eftir endurfundi þeirra félaga
er það efst i huga Joe að fá pen-
ingana sina aftur, en þegar hann
sér, hversu aumur Ratso er, hætt-
ir hann við að ná fram hefndum.
Eftir þetta slá þeir sér saman
félagarnir til að reyna að sigrast
á þeim erfiðleikum, sem við er að
etja i steinsteypufrumskóginum.
Ekki er ástæða til að rekja
söguþráðinn öllu nánar, það yrði
til litils annars en að svipta vænt-
anlega áhorfendur ánægjunni.
Margt er það i þessari kvik-
mynd, sem veldur þvi, að hún
hlýtur að teljast til merkustu
mynda, sem gerðar hafa verið
siðustu árin. Það eitt út af fyrir
sig er merkilegt, að i Midnight
Cöwboy er fjallað um bandariskt
þjóðfélag á allt annan hátt en áð-
ur hafði þekkzt og um allt annars
konar fólk i þessu þjóðfélagi.
Höfundur myndarinnar, John
Schlesinger, hefur næman skiln-
ing á persónunum i myndinni,
ekki siður en þvi umhverfi, sem
þær lifa i. Manni finnst, að stór-
borgin sé eins og eitthvert óper-
sónulegt skrimsli, sem þeir félag-
arnir Joe og Ratso ráða ekkert
við. Eina ráðið, sem þeir og
þeirra likar hafa, er að gerast
skrimsli sjálfir, vilji þeir lifa af.
Það er eftirtektarvert, að Joe,
sem er tiltölulega „góður strák-
ur” allan timann, getur ekki rifið
sig upp úr þessu umhverfi og
byrjaö nýtt lif annars staðar, fyrr
en hann fremur illvirki.
Ratso er maður drauma, hann
er ónanisti. Allar hans imyndanir
snúast um Flórida, þar sem hann
ætlar sér að lifa i vellystingum
praktuglega með kvenfólk i
kringum sig og laus við bæklun-
ina. Jafnvel þegar hann liggur
fársjúkur og Joe ætlar að sækja
til hans lækni, er draumurinn
sterkari en veruleikinn i huga
hans. Hann er af illri nauðsyn i
New York, en vill ekki gangast
undir neitt, sem henni heyrir til.
Nærtækast er að fara til Flórida,
þá mun allt lagast.
Endirinn á myndinni er ákal-
lega sterkur, þá eru þeir félag-
arnir á leið til hins nýja fyrir-
heitna lands, og Ratso er helsjúk-
ur. Þá segir hann meðal annars
við Joe, sem hann hafði reyndar
sagt áður. „Þú mátt ekki kalla
mig Ratso, þú verður að segja
Rico, mundu það. Hugsaðu þér
sólbrúnan og spengilegan mann,
sem hleypur eftir ströndinni og
ætlar að fara að stinga sér til
sunds. Þá kallar einhver allt i
einu: Ratso! Það væri hreint og
beint hryllilegt”. Til skýringar er
vert að geta þess að hans rétta
nafn var Rico, en ekki Ratso
(rat = rotta).
Midnight Cowboy er öll með
nokkuð raunsönnum blæ, það má
segja, að hún sé lik heimildar-
mynd i uppbyggingu, og klipping-
in ber talsverðan keim af þvi lika
(hálfokumentarisk). Þetta verð-
ur til að auka enn áhrifin á áhorf-
andann.
John Schlesinger er brezkur, en
vann þessa mynd fyrir banda-
riskt kvikmyndafélag. Hann hef-
ur gert þvi nokkur skil i bók um
kvikmyndaleikstjórn, hvernig
honum gekk að gera þessa mynd,
eða réttara sagt, hvaða örðug-
leikum hann varð fyrir, þegar
kvikmyndatökunni var lokið og
klippingin hófst. Hann fékk til
samstarfs við sig bandariskan
klippara, sem var á vegum fyrir-
tækisins, sem fjármagnaði gerð
myndarinnar. Eftir að hafa setið
við klippiborðið i þrjár vikur með
þessum manni gafst hann upp,
þvi að hann gat á engan hátt kom-
ið filmunni saman þannig, að
honum likaði. Þá brá hann á það
ráð að fá til sin klippara frá Bret-
landi, sem hann hafði unnið með
áður. Þegar þessi maður hafði
séð það, sem var búið að klippa
eftir þessar þrjár vikur og
Schlesinger hafði sagt honum,
hverju hann vildi ná fram, þá
sagði Bretinn við hann: „Þetta er
til einskis nýtt, það verður að
byrja aftur alveg frá byrjun”.
Þetta gerðu þeir og luku siðan við
myndina. Bandariski klipparinn
er skrifaður fyrir klippingunni, en
hann kom raunverulega ekkert
nálægt myndinni i sinu endanlega
formi.
Þetta sýnir okkur kannski vel,
að það er ekki nóg, að leikstjórinn
sé góður, hafi góðar hugmyndir i
kollinum og tæknina á valdi sinu,
hann verður að hafa samstarfs-
menn sem eru hæfir og sem hon-
um fellur að vinna með. Það get-
ur jafnvel gengið svo langt, að
eftir að töku ákveðinnar kvik-
myndar er lokið og allur efniviður
er tilbúinn, þá hreinlega fæðist ný
mynd við klippingarborðið, hug-
myndir koma fram og leikstjór-
anum lizt betur á þær en upphaf-
legu ráðagerðina, og þá er bara
brugðið útaf.
Ætla má, að Midnight Cowboy
hafi að talsverðu leyti þróazt i
klippiborðinu. Atriðin, sem sýna
hugsanir félaganna tveggja, eru
þannig að gerð, að þau hljóta að
hafa formazt nær eingöngu þann-
ig. Þessi atriði eru á tiðum nokk-
uð æðisgengin og hröð og falla
ekki undir það, sem áður var sagt
um, að myndin liktist nokkuð
heimildarmyndum.
Þeir Dustin Hoffman (Ratso)
og Jon Voight (Joe) sýna frábær-
an leik i myndinni, sérstaklega
eru atriðin góð, þar sem samleik-
ur þeirra er nánastur. Einhverri
ungpiunni kann að bregða i brún
að sjá þann myndarlega og sæta
strák úr The Graduate vera orð-
inn að afar ógeðugum lúðulaka i
þessari mynd. En ei sómir Dust-
in Hoffman sér verr i þessari
rullu en annars staðar og áhorf-
andinn finnur til með Rasto.
Talsvert vandamál var að fá
mann i hlutverk Joe Buck. Það
var fyrir orð Dustins Hoffmans,
að Jon Voight fékk rulluna. Þeir
höfðu kynnzt áður, er þeir léku
saman i leikriti á sviði.
Það er óhætt að ráðleggja
hverjum sem er að fara i Tónabió
og sjá Midnight Cowboy. Hún er
ekki bara merkileg mynd og mik-
ið listaverk, heldur er hún
skemmtileg á að horfa og mann-
leg i fyllsta máta.
Midnighl Cowboy er saga tveggja manna, sem hafa meö sér félagsskap
vegna þess að þeir eru báðir útilokaöir frá öllum nánum mannlegum
samskiptum i steinsteypufrumskógi New York-borgar.