Vísir - 25.01.1974, Síða 6
6
Visir. Föstudágur 25. janúar 1974.
VISIR
Útgefandi:
Framkvæmdastjóri:
Eitstjóri:
Fréttastjóri:
Auglýsipgastjóri:
Auglýsingar:
AfgreiOsla:
Ritstjórn:
Reykjaprent hf.
Sveinn R. Eyjólfsson
Jónas Kristjánsson
Jón Birgir Pétursson
Skúli G. Jóhannesson
Hverfisgötu 32. Símar 11660 86611
Ilverfisgötu 32 (Simi 86611)
Siöumúla 14. Simi 86611 (7 linur)
Askriftargjald kr. 360 á mánuði innanlands.
i lausasölu kr. 22.00 eintakið.
Biaðaprent hf.
Ótti við ábyrgðarleysi
Kjósendur Framsóknarflokksins hafa löngum
verið klofnir i afstöðunni til varnarliðsins á
Keflavikurflugvelli. Sumir telja ekki timabært,
að varnarliðið fari, en aðrir telja komið fram á
elleftu stund. Svo eru þeir margir, sem ekki geta
gert upp hug sinn, einkum forustumenn flokksins,
sem vilja halda flokknum og rikisstjórninni
saman og hafa alla góða.
Jón Skaftason alþingismaður lýsti vanda þess-
ara manna i grein i Timanum á miðvikudaginn.
Þeir ,,hafa itrekað gefið undir fótinn með, að nú
skuli herinn fara á næstunni, en geta svo ekki efnt
loforðin”. Samstarfið við Alþýðubandalagið i
rikisstjórn hefur þó leitt til þess,
að flokkurinn er smám saman að
renna i átt til bandalagsins á
svelli varnarmálanna.
Almenningur hefur tekið eftir
þessari þróun siðustu mánuðina.
Mönnum finnst Einar Ágústsson
vera að linast i vörninni gegn
Alþýðubandalaginu og þeir taka
lika eftir þvi, er Steingrimur Hermannsson
alþingismaður fer næstum alla leið yfir á linu
Alþýðubandalagsins i varnarmálunum. Óbeitin á
þessu hefur verið að hlaðast upp i flokknum.
Þess vegna kemur nú i ljós, að herferðin fyrir
,,Vörðu landi” nýtur mikils stuðnings meðal
íramsóknarmanna. Þeir eru framarlega i söfnun
undirskrifta á Akureyri og eru byrjaðir að láta að
sér kveða i söfnun undirskrifta á Reykjavikur-
svæðinu. Lita má á Jón Skaftason sem eins konar
oddamann þessara hópa og þvi er Timagrein
hans einkar athyglisverð.
Um stjórnarsáttmálann segir hann: ,,Sum
ákvæði hans hefðu vafalaust þurft meiri at-
hugunar og rannsóknar við en raun varð á”.
Um slælegan undirbúning ákvæðis sáttmálans
um varnarmálin: ,,Ég var undrandi á þessum
vinnubrögðum”.
Um sinn þátt i málinu: ,,Ég hef aldrei gefið
neitt drengskaparloforð um að standa að þvi að
gera landið varnarlaust á kjörtimabilinu”.
Um röksemdir talsmanna flokksins fyrir upp-
sögn varnarsamningsins: ,,Ennþá hafa þau rök
ekki verið færð, að minu viti”.
Siðan lýsir Jón stefnu sinni i varnarmálunum
og fer hún alveg saman við stefnu annarra
lýðræðissinna. Eins og þeir telur hann ekki, að
varnarliðið eigi að vera hér um aldur og ævi.
Ástandið i heiminum gefi hins vegar ekki tilefni
til brottfarar að sinni. Æskilegast væri, að brott-
förin væri i tengslum við fjölþjóðasamninga um
gagnkvæma afvopnun i heiminum, ef friðarvið-
ræður austurs og vesturs i Vin og Genf bera
árangur.
Að lokum varar hann við trúgirni af hálfu
vestrænna þjóða og vitnar i sovézka visinda-
manninn Sakkarof: „Vestrið verður að skilja, að
leyfi land mitt ekki aukið frelsi fólksins, þá
verður hver samningur óviss. Hann verður
aðeins i gildi svo lengi, sem valdhafar okkar
neyðast til að þola hann af efnahagslegum og
stjórnmálalegum ástæðum”.
Þessar skoðanir og svipaðar skoðanir breiðast
ört út um þessar mundir, þvi að menn eru i
alvöru farnir að óttast ábyrgðarleysi af hálfu
ráðherra Framsóknarflokksins. Þess vegna er
þátttakan i undirskriftasöfnun „Varins lands”
gifurlega mikil. —-JK
Bandarikjamenn eru stærstir á vopnasölumarkaönum, en við þá reyna Frakkar að keppa með Mirage-
þotum sinum gegn Starfighter, eins og þessari F-104S-þotu, sem sést hér á myndinni með vopnum sin-
um.
Frakkar selja
Arðbum vopn
Frakkland keppist nú
við að auka sölu sina á
Mirageþotum og þróaðri
vopnum til Arabarikj-
anna i Suðurlöndum nær,
en þau gera nú æ stærri
pantanir, eftir því sem
þau efnast meir og meir
af oliusölunni.
Franskir vopnasalar i
harðri samkeppni við
ameriska og brezka
tryggðu sér nýlega pant-
anir á þrjátiu og átta
Mirageþotum og hundr-
að skriðdrekum af gerð-
inni AMX-30. Það var
hjá Saudi-Arabiu. Aðra
þrjátiu og tveggja flug-
véla pöntun kræktu þeir
sér i hjá olíusmá-rikinu
Abu Dhabi. Nú eru þeir
á höttunum eftir nýjum
og stærri pöntunum.
Frakkar hafa boðið Kuwait
Mirageþotur i samkeppni við
Bandarikin, sem bjóða falar Star-
fighter-vélar. Kuwait og Frakk-
land sitja um þessar mundir að
samningagerð um skipti á oliu og
vopnum, eða sams konar
samningum og Frakkland og
Saudi-Arabia gerðu i siðasta
mánuði.
Er búizt við þvi, að Michel Jo-
bert utanrikisráðherra skrifi
undir samning um þetta efni,
þegar hann fer i heimsókn til
landanna við Persaflóa núna i lok
vikunnar.
Saudi-Arabia fær fyrstu flug-
vélarnar, sem verða af gerðinni
Mirage II-E, i sumar, en Feisal
konungur mun einnig hafa mikinn
hug á að eignast hundrað nýjustu
orustuflugvélar Frakka — nefni-
lega Mirage F-I. Auk þess ágirn-
ist hann eldflaugakerfið, Crotale
og eldflaugina Exocet, en það eru
þau tvö vopn Vesturlandamanna,
sem svara til sovézku eldflaug-
anna SAM-7 og Styx.
Til endurgjalds býður
Saudi-Arabia Frökkum átta
hundruð milljónir smálesta af
óunninni oliu á næstu 20 árum.
Það er mjög freistandi tilboð,
sem Frakkar munu eiga erfitt
með að standast, enda er nú unnið
að þvi að ganga frá þvi i smáat-
riðum.
Franska stjórnin litur á vopna-
sölur til útlanda sem lögleg og
tekjurik viðskipti, og hún hefur
tekið þaö skýrt fram, að hún muni
tryggja sér sinn hluta af oliu-
markaðnum. Eina skilyrðið fyrir
þvi, að hún selji vopnin, er það, að
viðkomandi land fær ekki vopn, ef
það er i striði við nágrannariki
sitt.
Þvi er allt til sölu: herskip,
flugvélar, þyrlur, eldflaugar og
handbyssur. Verðið er frá þrjátiu
og fimm milljónum franka (560
milljónir isl. kr.) niður i sextán
þúsund krónur minnsta eining.
Vopnasala Frakklands til út-
landa i fyrra nam sjö milljörðum
franka, og var það 4,7 milljarða
aukning frá þvi árið áður. Arið
1973 var vopnasalan 4% af
heildarútflutriingi Frakka, en
takmarkið á næstu þrem árum er
að tvöfalda þessa sölu.
Samkvæmt bandariskum
markaðskönnunum verður á
næstu tiu árum þörf fyrir herflug-
vélar, sem samtals mundi nema
að verðmæti 8.700 milljónum
króna, og Frakkar stefna að þvi
að sölsa undir sig drjúgan hluta
þess markaðar.
Franska stjórnin vinnur núna
að samningagerð við Pakistan
um að hefja framleiðslu á
Mirage-I-þotum þar i landi i
umboði Frakka. Stjórnin vill
hjálpa Pakistönum við að endur-
reisa herinn, en hefur um leið hug
á að koma þar upp miðstöð
vopnaframleiðslu, birgða-
geymslu og þjónustustöð fyrir
Austurlönd nær og suðaustur
Asiu.
Takist samningar mun Pakist-
an leggja til flugmenn til flutning-
anna, en jafnframt þjálfa upp
flugmenn annarra múhameðstrú-
arrikja, sem kaupa Mirage-þotur.
Þetta gæti létt af frönskum flug-
kennurum og ögn dregið úr hæstu
gagnrýnisröddunum heima fyrir.
Spánn, Belgia, Suður-Afrika og
Astralfa framleiða öll um þessar
mundir Mirageþotur með umboði
Frakka.
Bandarikin eiga 40% af vopna-
markaði heimsins. Af þvi renna
75% vopnanna til bandamanna i
NATO, en afgangurinn til landa i
Suður-Ameriku, Asiu og Afriku,
sem hallast á sveif með vestur-
veldunum.
Sovétrikin og bandamenn
þeirra hafa náð undir sig nær 30%
af markaðnum, og Frakkland og
Stóra-Bretland keppa um þriðja
sætið. önnur riki, sem flytja út
vopn, eru Vestur-Þýzkaland,
Sviþjóð, Sviss, Belgia, Italia,
Klna, Tékkóslóvakia, Suður-Af-
rika og Israel.
Heima i Frakklandi er vopna-
salan gagnrýnd mjög af stjórnar-
andstööu vinstri manna og einnig
kirkjunni. En Georges Pompidou
forseti ver stefnu stjórnarinnar
með þvi, að Arabaríkin muni
kaupa vopn sin frá Bandarikjun-
um og Sovétrikjunum, ef Frakk-
land dregur sig út af markaðnum.
Franska Miragc-þotan af G-gerð, sem
var ein sú fyrsta af Miragefjölskyld-
unni. Efri myndin sýnir liana i flug-
taki, en á ncöri myndinni sést hún á
lofti. Þetta er tvisæta, eins og myndin
ber meö sér.