Tíminn - 27.01.1966, Page 8

8
TÍMINN
FJðLBREYTILEGUR INNFLUTNINGUR
m
- og óstöðugleiki í kaupgjaldsmálum skapa mest erfið-
leika iðnaðarins hér á landi, segir Harry Fredriksen.
Þar sem málefni iðnaðar-
ins eru nú mjög á dagskrá,
fór Tíminn þess á leit við
Harry Frederiksen, fram-
kvæmdastjóra iðnaðardeildar
SÍS, að hann svaraði nokkr-
um spurningum er varða af-
komu og framtíðarhorfur í
þeim iðngreinum, sem veiga-
mestar eru í rekstri SÍS.
— Hvernig var staðan hjá verk
smiðjum Sambandsins um sl. ára-
mót?
— Framleiðslan hjá verksmiðj
um Sambandsins var svipuð og ár
ið 1964. Hjá sumum þeirra var
nokkur aukning, en í öðrum held
ur minna framleitt, eða þá að
breytt var um framleiðslugreinar.
Heildarsalan er þó heldur meiri
en árið 1964.
— Ef erfiðleikar eru á ferðum,
hver er þá helzta undirrót þeirra?
— Það er talað um margs kon-
ar erfiðleika er steðja að iðngrein
um í landinu og á ég þá sérstak-
lega við verksmiðjuiðnaðinn. Það
er rétt. Mikill innflutningur segir
fljótt til sín á tiltöluiega þröngum
markaði, eins og íslenzki markað
urinn er. Það er að sjálfsögðu stað
reynd, að útilokað er, að íslenzk
framleiðsla geti boðið upp á eins
mikla fjölbreytni í vöruvali eins
og hægt er að velja úr, þegar
innflutningur er frjáls. Hitt má
svo lengi þrátta um, hvort sé þjóð
hagslegra hagkvæmara, að lands
menn framleiði sjálfir sem mest
af þeim nauðsynjum, sem mað
urinn þarf á lífsskeiði sínu. Ein
og sama reglan mun aldrei ein-
hlít. Þar kemur svo margt til
greina, en varhugavert tel ég að
vinna markvisst að því, að allt,
sem heitir verksmiðjuiðnaður
Myndirnar hér á síðunum eru tekn
ar í Ullarverksmiðiunni Gefjunni.
Fataverksmiðjunni Heklu og Sauma-
stofu Gefjunar.
hverfi úr rekstri þjóðarbús-
ins. Iðnaðurinn hefur sýnt það, að
hann getur framleitt góðar vör-
ur og hann hlýtur óhjákvæmilega
að skipa sinn fasta sess í rekstri
þjóðarbúsins, ásamt landbún-
aði og sjálvarútvegi. Mestu erfið-
leikarnir, sem nú steðja að iðnað
inum, er samkeppnin við hinn
fjölbreytilega innflutning, óstöð
ugleiki í kaupgjaldsmálum lands-
manna, og honum samfara erfið-
leikar á að fá fólk til starfa í
, jrksmiðjunum.
— Hvaða fyrirtæki eiga erf
iðast uppdráttar og af hvaða
ástæðum?
— Það munu vera þau
fyrirtæki, sem vinna að mestu úr
innfluttum hráefnum og alls kon
ar vefnaði. Tollar eru hér yfir-
leitt mjög háir og það einnig á
ýmiss konar hjálparefnum, sem
sá iðnaður þarf, sem að öðru leyti
notar eingöngu íslenzkt hráefni,
eins og ull og skinn. Hér þyrfti
að ráða strax bót á. Allir munu
sammála um, að eðlilegt sé, og
sjálfsagt að vinna sem allra mest
í landinu sjálfu, og nýta þau hrá
efni, sem landið ræður yfir, bæði
úr sveit og sjó. Það held ég, að
allir stjórnmálamenn, hvar í
flokki, sem þeir eru, séu sammála
um, hvers vegna þá ekki að koma
sér saman um að léttr þessum
aukaskatti af iðnaðinum, nóg hef-
ur hann samt við að stríða. Vinnu
stundirnar verða færri og færri
og kaupgjaldið hækkar. Hver
framleiðslueining verður dýrari.
Þessu höfum reynt að mæta m‘eð
nýjum og afkastameiri vélum og
bættu _I:ipulagi, en það er auð-
vitað .akmörkum háð, hvað hægt
er að gera það lengi.
— Hvaða nýjungar eru helzt á
C-li ini?
— Verksmiðjurnar tru stöðugt
að koma með einhverjar nýjung
ar. Gefjun framleiðir nú nýja teg-
und af garni, sem mikið er notað
í smáteppi og mottur, sem fólk
vinnur í tómstundum sínum
FJMMTUDAGUR 27 janúar 1966
heima. Ryateppin úr Grettrsgarn-
inu prýða þegar fjölda íslenzkra
heimila. Þá má nefna nýja teg-
und af sjómannateppum og sæng-
ur og svefnpoka úr dralon. Fislétt
en þó hlýtt.
Hekla er með nýjungar í peys
um og kuldafatnaði. Ekki má
gleyma því að Hekla mun nú
vera eina verksmiðjan í landinu,
sem staðið hefur af sér samkeppn
ina við innfluttu vinnufötin. Hin-
ar verksmiðjurnar eru ýmist hætt
ar eða hafa allverulega dregið sam
an seglin og selja nú innfluttan
amerískan vinnufatnað. Heklu
vinnufötin hafa alltaf verið unn-
in úr beztu tegundum af amerísk
um efnum og sniðin gerð fyrir
íslenzkt vaxtarlag. Þegar varan
er góð, stenzt hún líka samkeppn
ina. Það var hér oft áður
fyrr, meðan erlend vinnuföt voru
ekki til hér, að sjómenn voru
spurðir, hvers vegna þeir keyptu
ekki vinnuföt erlendis, þegar þeir
ættu kost á því, og var svarið jafn
an: „Af því ég fæ þau betri
heima.“ Þetta er viðurkenning,
sem vert er að hafa í huga, og
hún á ekki aðeins við um vinnu-
fatnaðinn. Hún gæti á.. við hvaða
vöru sem er, en hún þarf að vera
góð til þess að vinna sér slíka
hylli.
Það yrði og of langt mál í
stuttu blaðaviðtali, að telja upp
allar nýjungar, sem fram koma á
hverju ári hjá verksmiðjum Sam-
bandsins, en bæta ..iá því við, að
ýmsar nýjungar eru á döfinni
í skinnaframleiðslu Iðunnar og
Skóverksmiðjan sendir frá sér ný
model af skóm tvisvar á ári.
Málningin frá Sjöfn hefur þegar
áunnið sér gott orð og almenna
viðurkenningu landsmanna.
— Er um aukningu eða sam-
drátt að ræða í útflutningi iðnað
arvöru?
— Það er um stöðuga aukningq
að ræða. Mest er flutt út af prjóna
peysum og ullarteppnum, einnig
sútaðar gærur, húðir, skinn, kulda
úlpur og sjófatnaður. Sútaðar stór
gripahúðir er ný úitflutnings-
grein, sem Iðunn byrjaði á fyrir
fjórum árum. Hvort áframhald
verður á sölu á þessum húðum,
loðsútuðum, er ekki gott að vita,
en það getur að verulegu leyti olt
ið á því, að bændur og sláturs-
húsin fari vel með húðirnar, salti
þær strax, svo ekki myndist í
þeim hárlos, en slíkar húðir eru
ónýtar til loðsútunar.
— Hvaða vörutegundir er auð
veldast að selja ytra? Er hægt
að selja meira möagn af sumum