Tíminn - 20.04.1966, Blaðsíða 9

MTOVIKUDAGUR 20. aprj 1966
9
í verksmiðjunni Héðni hitt
um við Stefán Kragh, sem
stundar nám í vélvirkjun.
Hann er átján ára gamall og
okkur datt í hug að leggja fyr
ir hann nokkrar spurningar um
nám hans og störf.
— Er dýrt að læra vélvirkj
un, Stefán?
— Núna hef ég í laun á mán.
um 13 þús. krónur. Þeim ver ég
til að greiða kostnað við nám
mitt. Einnig fæði og húsnæði,
strætisvagnagjöld, sem eru
dálítið há, svo að oft vill ærið
lítið vera eftir af þessum mán
aðarlaunum mínum og gersam-
lega ómögulegt, að ég hafi
nokkur tök á því að leggja fyr
tr og safna til komandi ára
— Er vinnutfmi þinn langur
og vinnan erfið, spyrjum við?
— Ég vinn frá hálf átta á
morgnana til sex á kvöldin. I
rauninni er líkamlegt erfiði
við þessa vinnu ekki mikið.
Þess. er ekki krafizt að ég
reyni mikið á kraftana. Sé mað
ur handlaginn, þá blessast
þetta flest frekar auðveldlega.
— Hvað gerirðu í tómstund
um þínum?
— Ég stunda ýmiss konar
veiðar t. d. á haustin fer ég
stundum á rjúpnaskytterí og
á sumrin fæst ég dálítið við
laxveiðar með kunningjum
mfnum. Eins og flestir aðrir
unglingar fer ég stundum á
skemmtistaði. Finnst mér mik
ill galli á skemmtanalífi höfuð
borgarinnar, að ekki eru til
skemmtistaðir ætlaðir ungu
fólki, þar sem ekki er vín-
drykkja. Vínneyzla unglinga á
þessum aldri leiðir þá oft út
f algeran skepnuskap. Ástæðan
er sú að ungu fólki er_ ekki
kennt að fara með vín. Ég tel
að mikil bót yrði fræðsla um
þessi mál og ýmis önnur, eins
og t. d. kynferðismál, tekin
upp í skólum. Því miður er
allt of lítið um slíka fræðslu
í skólum.
— Hvers vegna er ekki
meira um þessa fræðslu í skól
spyrjum við?
— Það er vegna skilnings-
skorts, bæði kennara og for-
eldra.
Um leið og við kveðjum
Stefán, skýtur hann því að
okkur, að bæta þurfi og efla
mjög íþróttaaðstöðu unglinga
í borginni og skapa þeim þann
ig skilyrði til þess að verja
tómstundum sínum á hollan og
heilbrigðan hátt. Því fari fjarri
að borgaryfirvöldin geri nægi
lega mikið til að skapa æsk-
unni góð skilyrði til þess arna.
TÍMINN
Ýmsir hafa orðið til að álasa
leiklhúsunum í Reykjavík fyrir það
að hafa ekki sinnt tveim íslenzk
um leikritum, sem komið hafa
út á prenti með nokkru millibili
siðustu árin, sem sé Prjónastofan
Sólin eftir Halldór Laxness og
Minkarnir eftir Erling Halldórss.,
því að ár leið eftir ár án þess að
leikhúsin freistuðust til að setja
þau á svið, og það gildir enn urn
hið síðamefnda. En svo var það
boð látið út ganga á þorra, að
tvö aðalleikhúsin í borginni ætl
uðu samtímis að færast í fang að,
byrja að æfa ný leikrit eftir Lax-
nes, Þjóðleikhúsið með Prjóna-
stofuna Oig Leikfélag Reykjavíkur
með annað alveg nýtt af nálinni,
Dúfnaveizluna. Hið fyrrnefnda
verður frumisýnt í Þjóðleikhúsinu
í kvöld, hið síðarnefnda í Iðnó ’ík
lega í næstu viku.
Prjónastofan Sólin kom ut á
prenti fyrir fjórum árum, fyrst
sem ein af aímælisóskum Máls
og menningar, síðan í útgáfu
.|j ; Ý: 'ij x,:, Ipt
• 'l||

Yflr brunarústum Prjónastofunnar Sólarinnar.
Tímamynd—BB.
PRJONASTOFAN FRUMSYNDIKVOLO
Þjóðleikhúsið með Prjónastoíuna
Sólina og Leikfélag Reykjavikur
með annað enn nýrra af nálinni,
„Dúfnaveizluna". Prjónastofan er
nú fullæfð og verður frumsynd
í Þjóðleikhúsinu í kvöld, en Dúfna
veizlan verður líklega frumsýnd
í Iðnó í næstu viku.
Prjónastofan Sólin var gefin út
á prenti árið 1962 og þá raunar
í tveim útgáfum, en aftan við
titilsíðu á Helgafellsútgafunni
stendur skrifað:
„Prjónastofan Sólin eftir Hall
dór Laxness er gefin út í 3030
eintökum, 2500 eintökum á bóka
útgáfunni Helgafelli, en 530 ein-
tök af bókmenntafélaginu Máli
og menningu í minningu 25 ára
afmœlis félagsins. Þar af eru 100
eintök prentuð á Matteote pappír
frá Spicers, Lundúnum, og eru
þau eintök tölusett og árituð af
höfundi. Bókin er prentuð í Vik-
ingsprenti, en káputeikningu hefur
gert Syavar Guðnason."
Persónur í leiknum eru: Ihsen
Ljósdal, Sólbong prjónakona, Sine
Manibus, Fegurðarstjórinn, Þrídís
(La Belle Dame Sans Merci, La
Plastiqueuse, María úr Magdölum)
Það opinbera (Þrír pípuhattar
etc.) Líkkistusmiður, Kúabóndi (f.
hrossabóndi), Moby Dick, Bruna
lögregla, Pípari, Nokkrar fátækar
þokkadísii.
Leikurinn gerist í forskála
„frönsku villunnar", nema síðari
hluti þriðja þáttar á rústum lienn
ar. Tími: fyrsti þáttur gerist fyrri
part dags á þorra. Annar og
þriðji að kvöldlagi nær sumarmál
Helgafells. Á síðarnefndu útgáf-
unni, frá Helgafelli, segir:
Ýmsum góðum mönnum hefur
runnið það til rifja, að tvö prent
uð ný íslenzk leikrit, sem bæði
væru sviðsverk mjög girnileg lil
fróðleiks, lægju misserum saman
án þess að leilkhúsin í borginni
sinntu þeim nokkuð, en það eru
leikritin „Prjónastofan Sólin“ eft-
ir Halldór Laxness og „Minkarnir"
eftir Erling Halldórsson. Hið stð
arnefnda liggur enn óhreyft af
leikhúsanna hálfu. En nú loks eft
ir nýárið voru þau boð látin út
ganga, bæði Þjóðleikhúsið og Leik
félag Reykjavikur væru í þann
veginn að hefja fruniæfingar á
leikritum eftir Halldór Laxness
Prjónastofan Sólin I útgáfu Helga-
fells. Káputeiknlng eftir Svavar
Guðnason listmálara.
um, nema lok þriðja þáttar undir
afureldingu í hönd farandi dags.
Staðaheiti í leiknum, t. d. Arn
arhóll, Baffínsland, Bárðardalur,
hafa enga landfræðilega merkingu
og má breyta þeim eftir því sem
hentar. Sama máli gegnir um neiti
félaga og fyrirtækja.
Leikstjórinn er Baldvin Hall-
dórsson, en leikendur helztu hlut
verka: Helga Valtýsdóttir, Lárus
Pálsson, Rúrik Haraldsson, Ró-
bert Arnfinnsson, Sigríður Þor-
valdsdóttir, Bessi Bjarnason, Gisli
Alfreðsson, Gunnar Eyjólfsson,
Jón Sigurbjörnsson, Jón Júlíusson,
en ónefnd stjama leikur Moby
Dick, eins og Þjóðleikhússtjóri
bomst að orði á blaðamannafundi.
Leikstjórinn og skáldið.
Tímamynd—BB.
Páll Magnússon, Bögfræðingur:
HÆSTIRÉTTUR VERÐUR AÐ DÆMA UM ST JÚRNLAGAGILDIÁL
SAMNINGSINS ÁÐIIR EN NANN ER LÖGGILTUR AF ALÞINGI
Það er kunnara en frá þurfi
að segja, að Alþingi hefur í
seinni tíð orðið uppvlst að
því með dómum frá Hæsta-
rétti að þverbrjóta hvað eftir
annað stjómarskrá ríkisins.
Má í því sambandi minna á
dóm réttarins frá 1943 í hinu
svonefnda Hrafnkötlumáli
um brot á 72. gr. hennar um
prentfrelsi og dóma Hæsta-
réttar um brot á 67. gr. um
friðhelgi eignarréttarins í
málunum út af stóreigna-
skattslögunum frá 1957.
Þekkja allir hneykslissögu
þeirra laga og ummæli fyrrv.
fjármálaráðherra. Gunnars
Thoroddsens, um þau á Al-
þingi 1964, þar sem hann
kvað þau vera Alþingi til van
sæmdar og víti til vamaðar í
framtíðinni. Það er því engin
furða, þótt þjóðin beri ekki
mikið traust til Alþingis, þeg
ar um friðhelgi stjómarskrár
ríkisins er að ræða.
Þegar ég ritaði greinina
„Þjóðaratkvæði um alúmín-
málið“, hafði mér ekki gef-
izt færi á að sjá hinn svo-
nefnda álsamning. Eg færði
þar aðeins rök að þvf, að
máJið væri svo stórt og á-
hættusamt fvrir þjóðina að ó-
Framhald á bls. 12.
1