Tíminn - 27.04.1966, Side 8
8
TÍMINN
MIÐVIKUDAGUE 27. aprU 1966
Blaðamaður Tímans ræðir við Halldór E. Sigurðsson, sveitar-
mm
, x-.-> '•••• •>•. y
;.:i.
M :
r'
■ -ý-:/■■■■■:._
<v
Borgarnes er fagurlega ■'
sveit sett. Að því liggja blóm-
leg héruð, umkringd fögrum
fjöllum.. Frá Borgarnesi blas-
ir við Hafnarfjall að sunnan
og Snæfellsnesfjallgarður að
norðan með hin hátignarlegu
fjöll, Snæfellsjökul að vestan
og Baulu að austan. Upp úr
Borgarfirðinum að austan-
verðu risa svo fiöll upp til
heiða og jökla.
Blaðamaður Tímans sat fyrir
skemmstu inni í stofu Halldórs
E. SigurSssonar, alþingismanns og
sveitarstjóra í Borgarnesi og dáð-
ist að hinu fagra útsýni. Ekki
spillti hin fráJbæra gestrisni heim-
ilisins fyrir fegurðinni í kring.
Við Halldór létum fara vel um
okkur, ■ og hann var að tala
um sögu Borgarness:
— Eins 'ö‘g þú sérö, er Borgar-
nes hluti af Borgarlandi og því
á höfuðstöðvum þeirra Skallagrims
og Egils. Sjálfstætt sveitarfélag
hefur Borgarnes verið í rúm 50
ár. Það varð sveitarfélag 1913 og
átti því 50 ára afmæli sem slíkt
1963. Þess afmælis var ekki minnzt
sérstaklega, en hins vegar verða
liðin hundrað ár frá því að Borg-
arnes varð verzlunarstaður í marz-
mánuði 1967 og er gert ráð fyrir
að minnast þess afmælis og er
nokkur viðbúnaður hafinn. Til
dæmis mun Jón Hclgason, ritstjóri
skrá sögu staðarins og hér er haf-
in myndasöfnun og fleira í sam-
bandi við þessi merku tímamót í
sögu Borgarness.
Borgarnes hefur verið miðstöð
Borgarfjarðarhéraðs frá því að
það fór að verða einhvers megn-
ugt og hér hefur verið rekin
verzlun og þjónusta fyrir héraðið.
Ferðamannastraumur hefur verið
hér mikill og fyrirgreiðsla ferða-
manna um langan aldur.- Fyrsti
veitingamaður hér í Borgarnes
var hinn kunni veitingamaður
Vigfús Guðmundsson, sem síðar
var kenndur við Hreðavatn.
Á síðari árum hefur kauptúnið
allt færzt í aukana og á árinu 1965
komst ibúafjöldinn fyrst yfir þús-
und og eykst stöðugt.
— Hverjar eru helztu atvinnu-
greinar, sem allt þetta fólk stund-
ar?
— Eins og ég sagði áðan byggja
Borgnesingar mest á ýmsum þjón-
ustugreinum, svo sem verzlun,
samgöngum og ýmiss konar iðnaði.
Borgarnes er miðstöð víðáttumik-
ils héraðs, sem leita verður hingað
um margháttaða þjónustu. Þá er
Borgarnes einnig miðstöð félags-
iega séð, því hér er
héraðsins, sýsiumaður, héraðslækn
ir, dýraiæknir og þess háttar.
Eins og þú sérð af þessu, er
Borgarnes eitt af þeim kauptún-
um hér á landi, sem hafa byggzt
upp án þess að vera tengd sjávar-
útvegi. Það var ríkjandi slcoðun
hér á landi, að þéttbýli gæti ekki
1 skapazt hér, án þess að sjávarút-
j vegur væri undirstöðuatvinnuveg-
lur. Þetta hefur breytzt á síðari
i árum og , nokkur kauptún hafa
sannað tilveru sína án sjávarút-
vegs. Borgarnes er eitt af þeim.
Það er sem sé verzlun, iðnað-
ur og samgöngur, sem eru hér
aðalatvinnuvegir.
Stærsta fyrirtækið í Borgarnesi
;er Kaupfélag Borgfirðinga, sem
hefur starfað meira en hálfa öld
og er í fremstu röð kaupfélaganna
á landinu, hvað varðar umsetn-
ingu og allan myndarskap í rekstri.
Það hefur skapað okkur hér vissa
undirstöðu, því það veitir fjölda
manns traustan atvinnugrundvöll.
Kaupfélagið rekur hér, auk verzl-
unarinnar, mjólkursamlag, slátur-
hús, kjötfrystihús, brauðgerðarhús
og bifreiðastöð. Auk þess er það
tengt fleiri atvinnufyrirtækjum
hér í kauptúninu. Kjötfrystihús
Kaupfélags Borgfirðinga mun vera
eitt stærsta kjötfrystihús Kaupfé-
lags Borgfirðinga mun vera eitt
stærsta kjörfrystihús landsins og
nú er verið að byggja sláturhús,
sem einnig mun verða með full-
komnustu sláturhúsum hér á landi.
— En hvað um önnur fyrirtæki?
— Meðal annarra fyrirtækja
hér, sem veita undirstöðu í at-
vinnulífinu, má nefna Bifreiða- og
trésmiðju Borgarness, sem hefur
verið rekin á þriðja áratug og
er myndarlegt og vel rekið fyrir-
tæki. Þar starfa nú yfir 20 manns.
Þetta fyrirtæki er í fremstu röð
hvað snertir snyrtimennsku og um
gengni.
Verzlunarfélag Borgarfjarðar
i hefur verið rekið hér um áratugi
i og í samvinnu við það er rekið
hér sláturhús og niðursuðuverk-
smiðja, sem eru þó sjálfstæð fyr-
irtæki.
Á síðari árum liafa risið upp
mörg ný fyrirtæki. Má t. d. nefna
verksmiðjuna Vírnet h.f., sem
framleiðir saum og bindivír og
annað slíkt. Það fyrirtæki er nú
að flytja í nýtt húsnæði hér aust-
an í kauptúninu. Þá má nefna
Byggingarfélagið Stoð, sem hefur
annazt hér byggiiígar á barnaskól-
anum og stærstu verksmiðjuhús-
um, auk þess sem það hefur byggt
mörg íbúðarhús. Nú er félagið að
byggja Hvanneyrarskólann. Þá er
hér húsgagnaverkstæði Sigurðar
Jóhannssonar og flutningafyrir-
tæki Steinars og Jóhanns og Sæ-
mundar og Valdimars. Einnig er
hér Bifreiðaverkstæði Kjartans og
Ragnars. Tvö nýleg fyrirtæki reka
hér vélar, bæði þungavinnuvélar
og litlar gröfur en það eru Þunga-
vinnuvélar Borgarfjarðar og Ara-
synir. Að víðustu vil ég nefna eitt
fyrirtæki enn, en það er Vör, fyrir
tæki, sem rekið er á vegum Sam-
bandsins og framleiðir alls konar
hlífðarfatnað og yfirhafnir.
— Úr þvi þú ert farinn að tala
um atvinnumálin, getur þú sagt
Hin nýja viðbygging við barnaskólann.
uiui cU’Viiruu
Eins og þér er vafalaust
kunnugt, hefur Borgarnes alltaf
verið mikil samgöngumiðstöð, því
áður en vegurinn fyrir Hvalfjörð
varð til, lá leiðin milli Norður-
og Suðurland um Borgarnes.
Borgnesingar hafa haft hér skip
í förum frá því fyrir siðustu alda-
mót og hafa Suðurlandið, Laxfoss
og nú síðast Akraborg verið þekkt
ust þeirra. Þessi þáttur í skipaút-
gerð Borgnesinga var veruleg lyfti
stöng í samgöngumálum og gerði
Borgarnes að samgöngumiðstöð.
En með bættu vegakerfi hefur
þetta breytzt og nú er yfirleit
ekki um annað að ræða en land-
flutninga milli Borgarness og
Reykjavíkur og Borgarnes er ekki
lengur sá tengiliður í samgöng-
um sem það var áður.
Á síðasta ári hætti Akraborgín
að koma hingað nema einu sinni
í viku og svo er enn. Horfur eru á
því, að þessi liður í samgöngiwál
um Borgnesinga leggist niður.
Þrátt fyrir þetta hefur Borggrnes
verið mikil ferðamannamiðstöð.
Hér hefur alltaf verið rekið hótel,
eins og ég drap á, og Borgnes-
ingar hafa verulegan hug á því
að gera sitt til þess að Borgarnes
verði áfram ferðamannabær og
miðstöð samgangna. Það, sem við
höfum einkum áhuga á, er nú brú
yfir Hvítá, eða Borgarfjörð, milli
Seleyrar og Borgamess. Því máli
hreyfði ég á Alþingi 1958 og áður
hafði nokkuð verið um það skrifað
og rætt m.a. af Sigurði Guðbrands-
syni, mjólkurbússtjóra, Gunnari
Bjarnasyni, kennara á Hvanneyri,
og fleirum. Málið fékk daufar und-
irtektir þá, en þó var það afgreitt
með ályktun frá Aiþingi um að
rannsaka möguleika á því, hvort
framkvæmanlegt og hagkvæmt
væri að gera þessa brú. Nú á síð-
ustu árum eru viðhorfin að breyt-
ast og mönnum er að verða ljóst,
að þetta verk er ekki mikið og
mun reynast hyggilegt, þegar meta
þarf þær framkvæmdir, sem gera
þarf, ef ekki verður horfið að
þessu ráði. Þess vegna er það
skoðun okkar og jafnframt von,
að þessi brúarhugmynd verði að
veruleika, en þá verður Borgar-
nes aftur samgöngumiðstöð milli
Norður- og Suðurlands.
— Þegar ég lít hér yfir bæinn,
sé ég að ýmsar framkvæmdir eru
hér í gangi. Hvað getur þú sagt
mér um framkvæmdir siðustu ára?
— Eins og ég gat um áðan, er
sveitarfélag okkar ungt og hefur
haft mörg verkefni við að fást,
ekki sízt nú á síðustu árum. Hér
hafa verið miklar framkvæmdir á
vegum sveitarfélagsins síðustu ár-
in, m.a. höfum við hafið þá fram-
kvæmd að steypa hér götur, eins
og þú sérð og hefur okkur tekizt
að steypa götur hér fyrir framan
helztu fyritæki bæjarins og þar
sem umferð er allra mest. Þó að
mikið verkefni sé framundan, má
þó segja, að „hálfnað er verk þá
hafið er“ og öllum er ljóst, hve
mikil nauðsyn er á þvi i þétt-
Byggóin eykst hröSum skrefum. Eitt helzta vandamálið eru hinar ýmsu lagnir til og frá húsunum, en mjög
vjSa veröur aS sprengja fyrir þelm, eins og sjó má á skurðinum á míðri myndinni.