Tíminn - 20.05.1966, Qupperneq 5

FÖSTUDAfiUR 20. maí 1966
TÍIWIWW
5
Otgefandl: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Fram&wœmdastjóri: Kristján Benedlktsson. Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb). Andrés Rristjánsson, Jón Helgason og Indriði
G. Þorsteinsson. Fulltrúi ritstjómar: Tómas Karlsson. Aug-
Iýsingastj.: Stelngrimur Gíslason. Ritstj.skrifstofur I Eddu-
húsinu, símar 18300—18305. Skrifstofur, Bankastrætl 7. Af-
greiðsluslmi 12323. Auglýsingasimi 19523. Aðrar skrifstofur,
sfmi 18300. Askriftargjald kr. 95.00 á mán. lnnanlands — í
lausasölu kr. 5.00 eint — Prentsmiðjan EDDA hf.
Krafa Bjarna
Sú viðleitni Geirs Hallgrímssonar og félaga hans í
Sjálfstæðisflokkmim að reyna að láta borgarstjómar-
kosningarnar snúast eingöngu um borgarmálin og borg-
arstjórann, hefur nú alveg misheppnazt. Bjarni Bene-
diktson hefur ekki þolað, að honum yrði þannig haldið
algerlega utan við, og því hefur hann brotizt inn í Mbl.
og lætur það í gær birta við sig langt viðtal, þar sem
aðalniðurstaðan er sú, að „enginn láti smámuni viöa
sér sýn, heldur sæki fram til sigurs eftir þeirri stefnu,
sem að undanförnu ekis og áður hefur reynzt þjóðiiHii
affarasælt”. Þar sem Bjami talar hér um þjóðina, er
bersýnilegt, að hann á við landsmálin en ekki borgar-
máfin. Með þessu vill hann tryggja sér aðstöðu til að
geta sagt eftir borgarstjómarkosningarnar, ef sæmilega
gengur, að úrslit þeirra séu sigur fyrir stjórnarstefnuna.
Það er gott, að Bjarni skuli segja þetta jafn skýrt og
ákveðíð. Hér eftir þarf enginn að efast um, að rfkis-
stjórnin mun telja sæmilega útkomu stjórnarflokkanna
í borgarstjórnarkosningttmim sigur fyrir stefnu sína og
hvatningu um að halda heami áfram. Ósigur stjórnar-
flokkanna myndi hún hins vegar líta á sem ósigur fyrir
stjórnarstefnuna og því ekki fyigja henni eins ákveðið
fram og áður.
í kosningunum, sem fara fram í Reykjavík á sunnu-
dagmn er því kosið um tvennt, eins og stöðugt hefur
verið áréttað hér í blaðinu: Það er kosið um það í fyrsta
lagi, hvort eigi að verta þreyttum og spihtum íhalds-
meirihluta awkið aðhaid, og í öðm lagi um það, hvort
menn vilji una áfram þeirri dýrtíðar og verðbólgustefnu
sem fylgt hefur verið af núverandi rikisstjórn. Enginn,
sem er andvígur stjórnarstefnunni, dýrtíðinni og láns-
fprhöftunum, getur fylgt stjórnarflokkunum í þessum
bosningum, hvar sem hann hefur áður staðið í flokki.
Sjáifur forsætisráðherrann hefur nú krafizt þess, að
borgarstjórnarkosningarnar verði fyrst og fremst eins
konar þjóðaratkvæðagreiðsla um starf og stefnu ríkis-
stjómar hans. Það er ekki nema rétt og sjálfsagt, að
kjósendur verði við þessu, enda varðar það þá mestu,
hvort þessari stefnu verður fylgt eða ekki. Og þetta val
er ekki neitt flókið og vandasamt. X við D og A þýðir,
að menn ætla glaðir að una dýrtíð og verðbólgu áfram.
X við B þýðir kröfu um breytta stefnu og ábyrgari
vinnubrögð.
*
Ottinn magnast
Mbl. og Vísir beina nú í vaxandi mæli áróðri s*man
gegn Framsóknarflokknum. Forustugreinum þeirra og
stórfyrirsögnum er næstum eingöngu beint gegn hon-
um. Á aðra minnast þau rétt fyrir siðasakir.
íhaldsandstæðingar sjá á þessu, hvaða flokk íhaldið
óttast mest. Það kýs ekki Framsóknarmenn til setu í
bankaráðum og stjórnum ríkisfyrirtækja. íhaldið hoss-
ar ekki þeim, sem það er hrætt við. Það reynir að rægja
þá og ófrægja á allan hátt.
Af hverju stafar þessi mikli ofsi og rógur gegn Fram-
sóknarflokknum? Af því að íhaldið óttast ekkert meira
en að íhaldsandstæðingar efli einn sterkan og
frjálslyndan umbótaflokk til að hnekkja því. Eng-
inn flokkur annar en Framsóknarflokkurinn getur vald-
ið þessu hlutverki. Fleiri og fleiri íhaldsandstæðingar
gera sér það ljóst. Og ekki munu skrif Mbl. og fylgi-
fiska þess draga úr því.
JAMES RESTON:
Robert Kennedy undirbýr af
kostgæfni aö ná settu marki
Atbyglisvert upphaf langvinnrar og mikillar baráttu
- Robert Kennedy
Að FYÍLGAST með Robert
Kennedy öldungadeildarþing
manni um þessar mundir kost-
ar allmikið erfiði. Hann geys-
ist fram, dálítið til vinstri við
Johnson forseta og hefur
greinilega gjörfbreytt sinni póli
tísku aðstöðu hér í New York
og betrum'bætt hana að mun.
Heppni hefur ráðið þarna
nokkru um. Hann kom sér fyr-
ir hér í New York einmitt
am þær mundir, sem flokkur
demokrata var að gliðna þar
í sundur. Mestu veldur þó um,
hve miklu betur hann stendur
nú að vígi, ag hann hefur
þrautkannað pólitísk viðfangs-
efni sín af stakri vandvirkni
og hefur ráðizt á ríkisstjóm-
ina einmitt þar, sem hún var
veikustu fyrir.
Robert Kennedy átti í nokkr-
um erfiðleikum með frjáls-
lynda menn hér í New York
þegar hann bauð sig fram við
kjörið til öldungadeildarinnar
, fyrir tveimur árum. Hann hafði
að vísu varið borgaralegt frelsi
af kappi og atorku meðan
hann var dómsmálaráðherra,
en þrátt fyrir það bar enn
nokkurn skugga á vegna fyrra
samneytis hans við Joe Mc-
Carthy, og hann stóð því illa
að vígi, bæði gagovart frjáls-
lyndum stjórnmálamönnum og
frjálstyndum blaðamönnum.
Þessu hefur Robert Kennedy
nú kippt í lag. Hann hefur
höfðað til þeirra afla, sem
losnað hafa úr álögum og snú-
ist til andstöðu við stefnu John
sons forseta í Vietnam málinu.
IHann hefur gert sér sérstakt
far um að ná og halda sam-
bandi við hin ókyrru og skýru
ungmenni, sem staðið hafa að
mótmælagöngum við háskói-
ana. Hann hefur andmælt harð-
lega öllum undanslætti í fram-
kvæmdum áætlunar ríkisstjórn
arinnar um þjóðfélagsumbætur
hér heima fyrir („hið mikla
þjóðfélag.“)
BN MEÐ þessu er sagan
hvergi nærri öll sögð. Hvar sem
álitlegur hópur gagnrýnenda
hefur komið fram á sjónarsvið-
ið, hvort heidur hefur verið
um að ræða stefnuna gagnvart
Kína. viðhorfm til Suður-Afr-
íku eða Mið- og Suður-Amer-
fku — hefar Robert Kennedy
tekið upp hanzkann fyrir þá og
helgað sér málstað þeirra. Nú
hefur hann jafnvel gerzt svo
djarfur að ganga til muna leng
ur en margir eða flestir trú-
bræður hans í baráttunni
fyrir ráðstöfunum gegn offjölg
un fólks meðal hinna mann-
mörgu en vanþróuðu þjóða.
„Við getum ekki knúið
íbúa Mið- og Suður-Ameríku
til að viðhafa getnaðarvarnir,"
sagði hann í öldungadeildinni,
rétt eins og hann hefði hug
á þessu, ef unt væri að koma
því við. „Það yrði aðeins til
að vekja tortryggni þeirra og
grunsemdir um, að við værum
að reyna að halda þeim sem
mannfæstum og veikustum. En
við ættum að vera reiðubúnir
að veita aðstoð okkar. Við ætt-
um að hvetja þá og styðja við
allar tilraunir til að gera sér
sem ljósasta grein fyrir vand-
anum, sem við þeim blasir . . .
Og við ættum að aðstoða þá við
að taka þær ákvarðanir, sem
eru í raun og sannleika þjóð-
um þeirra fyrir beztu og stuðla
um leið að því að unnt verði
að nálgast markmið Framfara-
samtaka Ameríkuríkja . .“,
Baráttuform Roberts Kenne-
dys liggja nú nokkurn veginn
Ijóst fyrir og hver stórræðan
af annarri fellur mæta vel að
hinni fyrirframgerðu umgjörð.
Hann greinir alveg mátulega
mikið á við ríkisstjórnina til
þess að gæða hann sérstöðu,
sem styrkir hann einmitt á
þeim sviðum, þar sem forset
inn er veikastur fyrir, og hann
hælir forsetanum mátulega mik
ið til þess að forðast opinber
an árekstur.
SNERTINGIN við alþýðu
manna í þessari báráttu er
mjög hliðstæð þeim aðferðum,
sem viðhafðar voru með aðstoð
hans þegar John F. Kennedy
bróðir hans var að hefja og
magna baráttu sína fyrir for-
setakjöri að afstöðnum kosn-
ingum 1956. Þegar búið er að
finna, hvar málefnasviðin veita
hentug tækifæri, eru hinir
lærðu og sérfróðu menn magn-
aðir til átaka.
Kvöldfundunum er fram
haldið á sveitasetri Roberts
Kennedys í Virginia. Þar koma
höfundarnir saman og hverri
ræðu er þar endanlega hleypt
af stokkunum með sömu að-
gæzlu og nákvæmni og hers-
höfðingi viðhefði, ef hann væri
að gera grein fyrir árásaráætl-
un.
Ræða Roberts Kennedys í
öldungadeildinni um Mið- og
Suður-Ameríku var fyrst send
sérfræðingum í Mið- og Suður-
Ameríkumálum hjá háskólan
um, utanríkisráðuneytinu (Lin
oln Gordon aðstoðarutanríkis-
ráðherra) og jafnvel í Hvíta
húsinu (Walt W Rostow) til
athugunar og endurskoðunar.
Að þessu loknu var ræðunni
skipt í tvo kafla, og annan
átti að afhenda á mánudegi
hinn á þriðjudegi. Ræðan var
alls 54 vélritaðar fólíósíður og
henni fylgdi til öryggis sex
síðna útdrátturtil hagræðis fyr
ir lata blaðamenn.
í fyrirmælum til blaðamann-
anna stóð: „Ræðan er í sjö (7)
tölusettum köflum, með inn-
gangi og samandregnum niður
stöðum . . . og . . . hana má
ekki birta fyrri en búið er að
flytja hana, eða klukkan sex
eftir hádegi daginn, sem henni
lýkur . .“
Þarna sást ekki yfir neitt.
Allt var afhent blaðamönnun-
um nokkrum dögum áður en
ræðan var flutt, sjónvarpinu
gert viðvart og útbúnar tilvitn-
anir í aðalatriðin í tæka tíð
fyrir fréttasendingar sjónvarps
söðvanna dagana, sem ræðan
var flutt.
SAMHLIÐA ÞESSUM undir-
búningi öllum skipuleggur Ro-
bert Kjennedy nýtingu tóm-
stunda sinna á þann hátt, að
hann geti ferðast um landið
og heiminn og komið fram á
þeim stöðum, þar sem mest ber
á. Hann flytur ekki aðeins ræð
ur, heldur er hin ytri fram-
koma hans ein fréttaefni út
af fyrir sig.
Þegar hann fór til Suður-
Ameríku var ferðin skipulögð
eins og um væri að ræða heim
sókn háttsetts embættismanns.
Aðstoðarmenn voru sendir á
undan, sérfræðingar voru með
í förinni og jafnvel öryggisverð
ir, svo að komist yrði hjá öllu
óvæntu og hvers konar óþæg-
indum.
Ekkert af þessu kemur
manni á óvart, þegar Robert
Kennedy á í hlut. Honum er
fyllsta alvara. Hann hefur stór-
bætt framkomu sína í raéðu-
stól og nú nýtur hann þeirrar
reynslu, e rhann hefur öðlazt
í stórpólitískri baráttu í nálega
heilan áratug.
í stuttu máli sagt leggur Ro-
bert Kennedy hart að sér og
berst af ákefð og einbeitni. Og
þetta er greinilega aðeins upp-
hafið að langvinnri og mikilli
baráttu. H
I:
i