Vísir - 23.10.1975, Blaðsíða 10
10
VtSIR. Fimmtudagur 23. október 1975.
UMSJÓN EDDA ANDRÉSDÓTTIR
FLUGMÁL
Þú ert kominn út á flugvöll, þvi þú ætlar að
bregða þér i ferðalag. Kannski ætlar þú til Vest-
mannaeyja eða Akureyrar, eða ef til vill út fyrir
landsteinana.
Fyrir mörgum er þessi stund og stundum þær
næstu, erfiðasti hluti allrar ferðarinnar. Flug-
hræðsla þjáir nefnilega marga. Þeir sem aldrei
hafa fundlð fyrir henni, geta tæplega imyndað
sér þá ógurlega vanliðan sem fylgir þvi að vera
innilokaður i flugvél i mörg þúsund feta hæð, og
vera hverja sekúndu logandi hræddur um liftór-
una.
Draga upp mynd af
..óska-flugstjóranum”
Nokkrir eru þe1r sem aldrei
stiga svo mikið sem litlu tá upp i
flugvél án þess að hressa sig á
einhverjum „sterkum” vökva
áður. Þeim finnst það eina ráð-
ið til þess aö öölast þann kjark
sem fleytir þeim upp i gráa
ferlikið og eitthvaö áleiðis.
Það mundi kannski bæta úr
skák ef þeir fengju að sjá menn-
ina sem stýra „ferlikinu”. Sum-
um finnst það ósköp þægilegt að
sjá virðulegan mann i myndar-
legu júniformi og með grá hár i
vöngum.
Farþegar draga nefnilega
stundum upp mynd af óska-
flugstjóranum og ótrúlega oft er
myndin einhvern veginn svona.
Strangur skóli áður
en þeir komast i
..vinstra sætið”
En það er sama hvernig þeir
iita út. útlitiö er ekki mæli-
kvarði á getuna. Þeir stiga
nefnilega ekki upp i flugstjóra-
sætið eða „vinstra sætið” nema
þeir hafi áður gengið I gegnum
strangan skóla og þjálfun. Og
það gildir ekki bara um flug-
stjórann einan.heldur áhöfnina
alla.
En hvers konar kröfur eru
geröar til þessara manna?
Hefurðu velt þvi fyrir þér hver
lágmarks reynsla flugstjóra
verður að vera?
Þegar sótt er um skirteini
flugstjóra eru ýmis skilyrði sem
þarf aö uppfylla. í fyrsta lagi
þarf umsækjandi að vera .am.k.
23ja ára. Hann þarf að fullnægja
ströngum heilbrigðiskröfum og
hann verður að hafa að minnsta
kosti gagnfræðapróf.
Umsækjandi verður þar að
auki að standast ströng próf að
undangenginni mikilli þjálfun.
Þar inn I koma ýmsar próf-
greinar og æfingar.
Umsækjandi verður að hafa
vissan fjölda flugtima að baki.
Það er þó ekki þar með sagt aö
það nægi. Flestir hafa orðið
mörg þúsund flutima aö baki
þegar þeir taka við þessari
stöðu. Lágmarks flugtimi
umsækjenda eru 1200 klukku-
stundir.
Leikni i flugi
og viöbragöshæfni
viö hættuskilyrði
Innifalið i fyrrnefndum flug-
tima skal vera: - Flugtimi sem
aðalflugmaður, samtals 250
klst., þar af 100 klst, i langflugi
og þannig að 25 klst. að minnsta
kosti, hafði verið flognar að
næturlagi.
— Flugtimi i langflugi 200
klst. sem annar flugmaður i
loftfari, þar sem annars flug-
manns er krafist, eða sem aöal-
flugmaður i 200 klst. I stað
þeirra 100 klst. sem um gat áð-
an.
— Flugtimi að næturlagi
a.m.k. 100 klst. sem aðalflug-
maður eða annar flugmaður.
— Blindflug, 75 klst. Af þeim
tima má umsækjandi hafa flog-
iði 25 klst. við tilbúin blindflugs-
skilyrði.
Þá verður umsækjandi að
sýna leikni i flugi. Til að byrja
með sýnir hann hæfni sina I þvi
að stjórna flugvél örugglega i
öllum venjulegum flugraunum.
Þá verður hann m.a. að sýna
viðbragðshæfni við ýmiss konar
hættuskilyrði, svo sem að
nauðlenda og fleira.
Hann veröur að stjórna fjöl-
hreyfla flugvél, fullhlaöinni,
með einn hreyfil ganglausan, ef
réttinda er æskt til að stjórna
flugvél af þeirri gerð. Hann
verður einnig að stjórna ein-
göngu eftir mælitækjum (blind-
flug) við sömu aöstæður.
Flugraunir —
eingöngu eftir
mæiitækjum
Þá verður umsækjandi að
framkvæma allar venjulegar
flugraunir, eingöngu eftir mæli-
tækjum. Einnig verður hann að
skilja radiómerki á hinu alþjóö-
lega morsestafrófi, að leysa af
hendi á flugi, i raunverulegum
eða tilbúnum blindflugsskilyrö-
um, verkefni i staöarákvörðun
og aðflugi meö notkun radió-
tækja. Ýmsar aörar flugraunir
verður ennfremur að fram-
kvæma, sem nauðsynlegar eru
til að öðiast blindflugsréttindi.
Margar aðrar flugraunir
koma til greina, en hver eru svo
starfsréttindi flugstjóra? Hann
má leysa af hendi sömu störf og
atvinnuflugmaður eða annar
flugmaður i reglubundnu at-
vinnuflugi.
Verður að endurnýja
skírteini á 6 mán. fresti
Flugstjóri þarf að uppfylla
strangar heilbrigðiskröfur, svo
sem varðandi likamshreysti,
sjón, litskyggni og heyrn. A 6
mánaða fresti verður flugstjóri
að endurnýja skirteini sitt. Það
geturhann ekki nema að undan-
Hvaða kröfur
eru gerðar til
flugstjóra og
hvað þarf til
þess að hann
geti átt á hœttu
að missa
réttindi sín?
genginni læknisskoðun og próf-
flugi.
Hér eru nokkur atriði úr
reglugerð um þessi efni:
Umsækjandi verður að hfa
óskert not handa og fóta. Hann
verður að vera laus við sér-
hverja virka eöa óvirka, bráða
eöa langvinna, innvortis eða út-
vortis veilu eða sjúkdóm, er
gæti haft i för með sér nokkurn
vott skerðingar á starfshæfni, er
talið væri að gæti truflað örugga
stjórn loftfars, i hvaða hæð sem
væri, hversu langt og erfitt flug,
sem um væri að ræða.
Til rannsóknar á taugakerf-
inu, skal teljast nákvæm eftir-
grennslan um heilsufar náinna
ættingja og hans sjálfs. Þær
upplýsingar sem þannig fást,
skal umsækjandi rita á skjal og
undirskrifa. Þar má ekkert
benda á neina sjúklega veiklun
á geðsmunum eða taugum. A
umsækjanda mega ekki finnast
nein merki andlegs eða likam-
legs vanþroska.
Ekki heldur sjúklegur titring-
ur né rökstuddur grunur um
leynda flogveiki. Hreyfingar
allar skulu vera eölilegar, svo
og tilfinning og viöbrögð sina,
hörunds og ljósops, enn fremur
samærming hreyfinga og starf-
semi litla heilans. Undantekn-
ingu má gera.ef um staðbundna
smábilun er að ræða, er stafar
frá þvi, að taugaþráður hefur
skorist sundur af slysi.
Þegar umsækjandi er kona,
sem aðgerð á kynfærum hefur
verið framkvæmd á, eða aðrar
handlæknisaðgerðir, fer um
veitingu skirteinis eftir þvi, sem
á stendur i hvert sinn. Sérhver
grunur um þungun varðar synj-
un skirteinis, að minnsta kosti
þangað til meðgöngunni er lok-
ið. Að lokinni sængurlegu eða
fósturláti verður konu, sem er
skirteinishafi, þvi aðeins leyft
að taka upp flugstarf á ný, að
hún hafi staðist nýja læknis-
rannsókn.
Mörg fleiri atriði eru um
hreysti umsækjanda, en svipt-
ing eða ógilding skirteinis getur
auðveldlega oröiö.
Mega ekki neyta áfeng-
is siðustu 18 klukku-
stundirnar áður en
störf eru hafin
— Flugmenn og flugliðar,
sem teljast til áhafna loftfara,
svo og flugumferðarstjórar,
mega ekki neyta áfengis siðustu
18 klukkustundirnar áður en
störf eru hafin, né heldur meðan
þeir eru að starfi. Varðar það að
jafnaði missi skirteinisins, um
stundarsakir, þó eigi skemur en
3 mánuði eða fyrir fullt og allt,
ef sakir eru miklar eða brot
itrekað.
Skylt er hverjum flugliða,
sem telst til áhafnar loftfara, að
tilkynna loftferðaeftirlitinu
tafarlaust, ef nokkur vafi getur
leikið á, að hann vegna veikinda
slyss eða af öðrum ástæðum,
fullnægi áfram tilskildum
heilbrigðiskröfum.
— Loftferðaeftirlitið getur
hvenær sem er krafist nýs
læknisvottorðs af flugliöa, ef
grunur leikur á að hann fullnægi
ekki lengur tilskyldum
heilbrigðiskröfum.
— Samgöngumálaráðuneytið
getur fyrirvaralaust, að fengn-
um tillögum flugráðs, afturkall-
að skirteini fyrir fullt og allt
eða um ákveðinn tima, ef
handhafi hefur sýnt i starfi sinu
ábyrgðarleysi, skort á dóm-
greind og reynslu, vanrækslu,
óreglu eða gerst brotlegur á
annan hátt.
— EA.