Lesbók Morgunblaðsins - 07.03.1926, Blaðsíða 4

4
Lésbók morgunblaðsins.
7. mars 1926.
Silkolin.
5» ja
Munið eftir að biðja
kaupmann yðar um hina
alþektu „Silkolui“ ofn-
sveru. Engin ofnsverta
jafnast á við hana að gæð-
um! i áJSOI
Anör. J. Bertelsen.
Sími 834. Austurstræti 17
Og íslendingar eru engin undan-
tekning í því efni. Stjórnin ætti
því, ef þess er nokkur kostur, að
semja við útlent eða innlent fje-
lag um að leggja og reka braut-
ina með nokkrum styrk um á-
kveðinn tíma, meðan mestar líkur
eru til, að brautin ekki beri sig.
Að fjelagið mundi okra á flutn-
ingsgjöldum er engin hætta á,
því það mundi fljótt sjá, að þess
yrði mestur skaðinn, ef því yrði
beitt.
Hugmyndin að komast í fram
kvæmd.
J árnbrautarhugmyndin hefir nú
rutt sjer svo til rúms, að henni
verður ekki hnekt úr þessu. Og
því meiri er vonin um, að hún
komist nú í framkvæmd, sem sá
maður situr nú í ráðherrastóli,
sem mest og best hefir barist fyr-
ir henni í seinni tíð. Og þá mun
það sannast, að nýtt framtíðar-
land brosir við bændastjettinni
íslensku.
Við lifum það kannske’ ekki
landið að sjá,
því langt er þar eftir af vegi;
en heill sje þeim kappa, sem
heilsa því má,
og hvíla sín augu við tindana þá,
þó það verði á deyjanda degi.
(Eimr. h. 3).
Höfn, 12. júlí 1925.
Valtýr Guðmundsson.
Einkeunilegnr maður.
Iftir lón Björnsson.
i.
Björn hefir maður heitið,
Snorrason, og mun hafa
verið fæddur að Böggvis-
stöðum í Svarfaðardal, að
jeg ætla nokkru fyrir miðja
19. öld. Ókunnugt er mjer
um, hvort hann ólst þar
upp eða fluttist kornungur
inn í Möðruvallasókn. En
um tvítugs aldur var hann
ráðsmaður í Ytri-Skjaldar-
rík, vestan Eyjafjarðar inn-
arlega, hjá sýslumanns-
ekkju nokkurri. Og er svo
sagt, að þá hafi hann þótt
tiinn mesti efnismaður, bæði
að líkamlegri og andlegri
atgerfi. En um það leytið
dregur upp þann skugga
yfir lífi hans, er rjeði ör-
lögum hans og gerði hann
að ógæfu- og umrennings-
manni.
Sögum manna ber ekki saman
um það, á hvern hátt Björn fatl-
aðist svo andlega á þessu skeiði
æfinnar, sem raun varð á. Sumir
halda því fram, að þar hafi ásta-
mál verið að verki, og eru þeir
flestir, sem það hyggja.. Aðrir
segja að maður, honum nákominn,
hafi slegið liann svo gífurlegt
hÖgg í höfuðið, að hann hafi aldr
ei borið sitt andl. bar upp fráþví.
Enn aðrir segja, að hann hafi sökt
sjer svo látlaust niður • í lestur,
að hann hafi orðið geggjaður um
stund, og aldrei náð sjer til fulls
síðan. Styðja þeir þá sögu sína
við það, að hann hafi átt að setj-
ast til menta — fara í Latínu-
skólann vegna bótkhneigðar hans.
En hvað >af þessu þrennu, sem
verið hefir orsökin, þá er það
víst, að um eða eftir tvítugsaldur
þyrmdi svo yfir hann, að hann
fór á vergang og tók upp iðju-
leysi og hjelt hvorutveggja til
dauðadags, eða um 50 ára dkeið.
Og á þeim árum mótaðist allur
maðurinn, hættir hans og skap-
gerð, orð og æði, eins og það kora
í ljós, er hann var sestur um
'kyrt iunan vjebanda sömu sveitar.
A þessu flakki fór Björn um
land alt, fótgangandi jafnan, og
mun hafa komið í flesta hreppa
þess. Kunni hann frá mörgu að
segja úr því ferðalagi, því maður-
inn mun hafa verið að upplagi
athugull, og minnið var ótrúlega
nákvæmt og öflugt. Að síðustu
hjelt hann kyrru fyrir í fæðing-
arhrepp sínum, Svarfaðardal, en
var þó aldrei lengi á sama bæ í
einu, heldur flakkaði um sveit-
ina og kom þá við í hverju koti,
og haíði þá eins eða tveggja daga
viðdvöl sumstaðar. Á þessum flæk
ing sínum var hann flestum börn-
um, sein ekki þéktu hann því
betur, sannkallaður skelfir og fá-
um fullorðnum mikill aufúsugest-
ur. Og skal jeg síðar víkja að á-
stæðunni til þess.
•
II.
Mynd sú, er hjer fylgir með af
Birni, gefur nokkura hugmynd
um útlit hans og klæðaburð, en
enga um vöxt hans eða önnur
einkenni. Hann var tröll að vexti,
geysihár og gildur að sama
skapi, jötunn að. burðum, ekki
illa limaður, en stirður, einkum
á efri árum. Andlitið var ófrítt