Lesbók Morgunblaðsins - 23.01.1927, Síða 5
28. jan. ’27.
LESBÓK MOBÖUNBLAÐSINS
21
hafði lagt Peking undir sig, leist
hinum ekki á blikuna. Hættu þeir
þá að fjandskapast og gerðu með
sjer bandalag (að minsta kosti í
bili) og gekk Lin hershöfðingi frá
Tientsin í fjelag við þá um að
klekkja á Peng. Var níi ráðist á
„þjóðarherinn“ frá þremur hliðuin
í senn haustið 1925 og stóð sú styrj-
öld þangað til í haust. Þá hafði
Feng mist Tientsin, Peking og alt
Chihli-hjeraðið. Hörfaði hann 'með
leifar hersins norður undir Mon-
gólíu. Þar var stofnaö ráðstjómar-
ríki í ófriðnum mikla, og er Mon-
gólía í bandalagi við Rússa. Þarna
tók Feng nú að endurskapa her sinn.
Fól hann það undirforingjum sín-
um, en fór sjálfur til Moskva. Það-
an kom hann í september eða októ-
ber í haust, með fullar hendur fjár.
hergögn og annað. Síðan hefir hann
haldið kyrru fyrir, en það er nóg
til þess, að Chang hefir eigi getað
tekið neinn þátt í orustum gegn
Kanton-hermim.
Styrjöldin í Suður-Kína.
Þótt Rússum hafi eigi gengið
nema miðlungi vel enn sem komið
er í Norður-Kína, þá er öðru'máli
að gegna í Suður-Kína. Þegar Sun
Yat Sen dó 1925, gerðist Chang
Kai Shek, yfirforingi í Kanton, for-
seti hins suðræna lýðveldis. Hann
er maður harður í horn að taka og
hefir sett sjer það markmið, að gera
Kína aftur að einu ríki og stjórna
því sjálfur. Ilann ætlar sjer líka að
taka öll forrjettindi af útlending-
úm þar í landi. Rússar hafa veitt
honum öfluga hjálp til þess að koma
upp miklum og vel út búnnm her.
ITafa þeir ausið í hami fje, látið
hann hafa hergögn, flugmenn, flug-
vjelar og hernaðarráðgjafa. Er því
her hans langtum betur skipaður en
herir hinna.
Eftir fimm ára iindirbúning þótt-
ist hann loks hafa komið því sldpu-
lagi á her sinn, að hann gæti skor-
ist í leikinn.
Kanton-her Rrípur til vopna.
í ágústmánuði í suinar ræðst
Kanton-herinn vfir Hunan-hjerað
og stefnir til Yochow. Skamt frá
þessari borg eru liáðar stórorustur,
miklu mannskæðari en áður hefir
verið. Wu Wei Puh stjórnar sjálfur
norða'nhernum, en bíður ósigur og
Yochow fellur 2(i. ágúst. Fregnir
hermdu það, að Wu hefði særst
bættulega og nokkuð er það, að síð-
an hefir hans eigi heyrst getið.
Nú stefndi Kanton-herinn til
Hankow, Hanyang og Wuehar.g,
sem eru mestu verslunarborgirnar
í Yangtse-dalnum. Hankow gafst
eigi upp fyr en 10. október. Setu-
liðið varðist hraustjega, þangað til
því var mútað að gefast upp. Var
þá orðið hræðilegt ástand í borg-
inni og hrundu menn niður i'r
hungri og harðrjotti.
Sun Chuang Fang hershöfðingja
i Shanghai lítst nú ekki á blikuna.
Hann hefir þá yfir að ráða fylkjun
um Anhui, Kiangsu, Chokiang, Fu-
kien og Kuangtnng. Hann sker nú
upp herör um öll þessi fylki og seg-
ir Kanton-hernum stríð á hendur 9.
september. Viku seinna byrja orust-
ur milli Hunan og Kiangsi, en aðal-
orustan er liáð lijá Nanchang, höf-
uðborginni í Kiangsi. Þar bíður
Sun ósigur og 7. október eru lier-
sveitir hans hraktar inn í Chekiang-
fvlki. Samtímis fer önnur deild Can-
ton-hersins meðfram ströndinni
norður yfir Fukiu og stenst ekki
fyrir henni. Ilöfuðborgin Foochow
fellur 3. desember og jafnframt seg-
ii Checkiang-fylkið sig úr lögum
við Sun. Litlu síðar fer enn einn
hluti Kanton-hersins inn í Anhui-
fvlkið og stefnir til Nanking. sem
þar er aðalborgin. Og um áramótin
liafði Sun eigi meira á sínu valdi en
Kiangsu-fylki og hálft Anhui-fvlki.
Skömmu eftir ósigurinn hjá Nan-
ehang fór Siui levnilega til Tientsin
til þess að hitta Chang Tso Lin og