Lesbók Morgunblaðsins - 22.07.1928, Blaðsíða 4
128
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
skip, sem hjet „Capo Blanco“.
Skutum við á það viðvörunarskoti,
en það hjelt áfram eigi að síður
og stefndi á okkur. Var þá skotið
aftur. Kúlan kom í sjóinn rjett
fyrir framan skipið og sprnkk þar.
Lenti ein flís lir henni á skipinu
og gerði dálítið gat á það.
Höfðum við tal af skipverj-
unum og sögðu þeir okkur þær
frjettir, er okkur' þótti mikils um
vert, að Bandaríkin hefði sagt
Miðríkjunum stríð á hendur. Þessa
fregn fengum við staðfesta með
loftskeyti frá Lundúnum. Segi jeg
fyrir mitt leyti að þetta þóttu
mjer slæmar frjettir. Enginn okk-
ar kafbátamanna hafði nokkru
sinni efast um það', að Þjóðverjar
mundu bera sigur af hólmi í stríð-
inu. En þegar þessi frjett kom,
þóttist jeg vita, að nxi mundi stríð-
ið lengjast mjög mikið. Banda-
ríkjamenn höfðu setið hjá fram
að þessu, grætt of fjár á stríðinu
og haft meira að bíta og brenna
heldur en þeir gátu með nokkru
móti komist yfir. Voru þeir alveg
cþreyttir og var því ójafnt á kom-
ið með þeim og Þjóðverjum, sem
voru orðnir úttaugaðir af þriggja
ára styrjöld við ofurefli liðs og
— hungri. Það veit enginn nema sá
sem öllu ræður, hve ógurlegar
voru hungurþjáningar þýsku þjóð
arinnar. En við Þjóðverjar mikl-
umst af því með hve mikilli hug-
prýði þjóðin bar allar hörmungar
stríðsins. Og svo lengi sem heim-
ur stendur má segja hið sama um
Þjóðverja í stríðinu, og Runeberg
sagði um Finna:
„Við eggjar, hungur, eldibrand
þeir ósigrandi börðust!"
Og nú skárust Bandaríkin í leik-
inn og sögðu þeim stríð á hendur!
Sfigan mun seinna dæma fram-
komu þeirra alla í stríðinu — það'
er ekki mitt verk.
Skipstjórinn á „Capo Blanco“
viðurkendi að það væri sjer að
kenna hvernig fór — hann hefði
átt að staðnæmast við fyrra skot-
ið —, en samt sem áður krafð-
ist hann þess að þýska stjórnin
borgaði skemdir á skipinu, þar
sem það hafði ekki neinn bann-
varning innanborðs, nje aðrar
vörur handa bandamönnum. Stýri-
maður okkar tók því mynd
skemdunum og svo var hún send
með skipinu ásamt brjefi til þýska
konsúlsins í Vigo eða Cadiz, þar
sem þess var æskt að skemdirnar
á skipinu væru borgaðar. Og svo
ljetum við „Capo Blanco“ sigla
sinn sjó.
Daginn eftir hittum við grískt
skip, „Crios“ að nafni(4116 smál.)
uppi undir landi hjá Cap Espiches,
sunnan við Lissabon. Var þá sjó-
gangur mikill. Skipið var á leið til
Englands með járngrýti. Við skut-
um á það viðvörunarskoti og sló
þá ægilegum felmti á skipverja,
og í mesta flaustri skutu þeir bát-
um fyrir borð. Gátum við ekki
stilt okkur um að brosa að óða-
gotinu í J>eim og eins höfðum við
gaman a*f að sjá hvað þeim varð
hughægra er þeir sáu að við ætl-
uðum ekki að drepa þá. Komu
þeir nú á báti til okkar og var
mjög umhugað um að' sannfæra
okkur um það, að J)eim væri ekki
sjerlega vel við Englendinga. Stýri
maðurinn hafði orðið fyrir J)ví
óhappi að brjóta úr sjer tönn, er
þeir flýttu sjer að losa bátana,
eins og líf lægi við. Bað hann okk-
ui' um kalt vatn til að skola á sjer
munninn, en við' gáfum honum í
þess stað vænt staup af koníaki,
— og upp frá þeirri stundu elsk-
aði hann okkur eins og bræður.
Skipinu urðum við að sökkva.
Settum við .2 sprengjur í það og
seig ])að" ríiður að aftan, en við
það skrikaði járngrýtið til í því,
braut allar milligerðir og hrundi
aftur í skipið og fór það þá sem
kólfi væri skotið á kaf í sjávar-
djúp.
Næst hittum við lítið danskt
seglskip, sem „Abba“ hjet. Var
Jiað á leið frá Ibiza með saltfarm
til íslands. Við stöðvuðum skipið
og kom bátur frá því til oltkar'.
Voru þar á bótnum 2 drengir, sem
vildu endilega fá að verða eftir á
kafbátnum. Spurðu þeir okkur
hvort ])eir mættu ekki fara með
okkur, því að sig langaði svo ákaf-
lega mikið til að komast í einhver
æfintýri. Við gátum ekki annað
en brosað að álcefð J)eirra, en við
bón þeirra gátum við' ekki orðið.
Gáfum við skipinu fararleyfi.
Hjelt það áfram för sinni til ís-
lapds qg kom heilu höldnvi til
Reykjavíkur, eftir því, sem jeg
hefi síðar frjett.
Við vorum nú komnir norður
undir Cap Finisterre. Þar hittum
við spanskt gufuskip, en því var
slept.
Út af Biscay-flóa hittum við
portúgalskt seglskip og stöðvuðum
það. Skipverjar fóru • bátana og
reru til lands, en vegna þess að
veður var vont, regnhryðjur og
siormur, náðum við ekki sambandi
við þá. Við skutum skipið í kaf
með fallbyssuskotum, en vissum
ækki nafn á því. Að Jvví loknu lögð-
um við til hafs og stefndum beint
á írland.
Hinn 20.apríl sáum við gufuskip
í fjarska, en það hvarf von bráðar
sjónum í regni og J)oku. Við eltum
])að samt og eftir langa mæðu
komumst við fram fyrir það og
gátum sjeð hverja stefnu það
hafði. Við sáum líka að það var
vel vopnað. Þetta var langt inni á
siglingabannsvæðinu, svo að Jiegar
við komumst í færi, skutum við á
]>að tundurskeyti. Varð' ógurleg
sprenging er tundurskeytið lenti á
slcipinu og í sömu andrá hvað við
cnnur sprenging engu minni. Býst
jeg við að þá hafi gufukatlarnir
sprungið. Tættu sprengingarnar
skipið sundur og sökk það á fá-
einum sekúndum.
Við komum þá þegar úr lcafi og
sigldum á vettvang og hryllilegri
og átakanlegri sjón, en þar var að
sjá, vona jeg að jeg sjái aldrei.
Á stóru svæði var sjórinn þakinn
af rekaldi og brotum úr skipinu,
bjálkum, flekum, staurum og
smærri brotum, en innan um ait
þetta voru þrír eða fjórir bátar á
hvolfi, meira og minna skemdir.
Á þessu rekaldi hjeldu sjer uppi
10—15 menn, aðallega hálfnaktir
Hindúar. Tveir hvítir menn, bústn
ir og hraustlegir Englendingar,
höfðu náð í einn bátinn og riðu
þar klofvega á kjöl. Þriðji maður-
inn hjelt sjer í þennan bát, svart-
hærður. og brímn Hindúi. Hann
kvaddi okkur þögulli kveðju Aust
urlandabúa, og mændi á okkur
dökkbrúnum vonaraugum og mátti
lesa í þeim svo innilega og hóg-
væra hjálparbeiðni að hver maður,
sem sá það, hlaut að vikna við.