Lesbók Morgunblaðsins - 03.08.1930, Blaðsíða 6

238
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Ivar Kriiger í Búkarest. Sænski eldspýtnakóngurinn, Ivar
Kriiger, brá sjer nýlega suður til Búkarest. Hefir hann setið
þar á ráðstefnu með Carol konungi og einnig með fjármálaráð-
herranum. — Það er opinbert leyndarmál, að Krúger hefir boðið
Rúmenum lán, gegn því, að sænski eldspýtnahringurinn skuli
fá þar einkaleyfi á eldspýtum, og ennfremur að eldspýtna-
hringurinn fái sjerrjettindi til skógarhöggs í þeim skógum í
Rúmeníu, sem krúnan á.
íslenska þjóðlífs og tínir fjöí-
margt fram, sem flestir útlend-
ingar gefa engan gaum. Sumt
i frásögn hans er þannig vexið,
að íslenskur lesandi hnýtur um
það, að þetta sje í frásögur
færandi. En alt eru þetta ein-
mitt íslensk sjerkenni, sem höf.
hefir komið auga á, og virt
fyrir sjer.
Og bókin hefir í höndum höf.
orðið leiðarvísir okkur íslend-
ingum á mörgum sviðum í því,
hvað varðveita skuli af því'
gamla og hvar verði að byggja
upp að nýju.
Enga erlenda vini getur ís-
lenska þjóðin átt betri en ein-
mitt þá, sem taka sjer slík at-
hugunarefni, og Jcoma athug-
unum síðan í jafn aðgengilegan
og skemtilegan búning, eins og
Lindroth prófessor.
Bók Bergströms „Island i
Stöpsleven“, er safn af greinum
um ísland, er hann hefir ritað
í „Svenska Dagbladet", síðan
hann var hjer í fyrrasumar
um tíma.
Minst hefir verið á greinar
þessar áður hjer í blaðinu, og
á það bent hve óvenjulegur
blaðamaður Einar Fors Berg-
ström er, hve vel og nákvæm-
lega honum hefir tekist að aflá
sjer þekkingar á íslenskum
efnum.
Lindroth prófessor getur þess
í bók sinni, að hann hætti sjer
ekki út á þann hála ís að skrifa
um íslenska pólitík. En Berg-
ström er fyrst og fremst blaða-
maðurinn sem gengur beint að
verkefninu, og setur sjer það
mark að taka alt með — ná
mynd af þjóðlífinu í 13 blaða-
greinum, eins og það kemur
honum fyrir sjónir.
Fyrsta greinin er um Þing-
velli. En síðan snýr höf. sjer
að pólitíkinni hjer, flokkaskift-
ingunni og lýsir nokkrum stjórn
málamönnum okkar. Ýmislegt
er þar skarplega athugað, en þó
er ekki laust við að lesandanum
finnist sem höf. hefði verið
betra að fara aðeins og Lind-
rcfth; að sneiða hjá flokkapóli-
tíkinni. Þá er skemtileg grein
um íslensku kvenþjóðina.
Síðan snýr Bergström sjer að
aðalefni bókarinnar, er hann
með einni greininni nefnir „den
isl. kulturbrytning", talar um
hina ört vaxandi kaupstaði, útlit
þeirra og ásigkomulag um
„Nordens minsta huvudstad“,
um strauminn úr sveitunum og
þá er grein rituð utan um hug-
takið „bóndi er bústólpi" o. s.
frv. Ennfremur ritar hann um
sjávarútveginn, um samgöngurn
ar („Med buss og i hest kare-
van“). Höf. þykirlítið skipulag
á samgöngunum á landi, og
vill við tökum þar sænskt fyrir-
komulag til fyrirmyndar .Þá er
greinin ,Det minsta kungariket1,
sem að mestu leyti var þýdd
hjer 1 Lesbókinni í vetur. Síðar
snýr höf sjer að „utanríkismál-
unum“, sajnbandi og sambúð ís
lendinga við Dani og Norðmenn
— og að lokum er grein um það,
hve æskilegt væri, að meira
menningarsamband yrði fram-
vegis, heldur en verið hefir
milli Svía og íslendinga.
öll er bókin frá upphafi
til enda skemtilega skrifuð og
mýmargt er þar tilfært og tekið
fram, sem erindi á fyrir íslensk
augu. Bergström er framúrskar
andi blaðamaður, glöggur og
gætinn, skarpur og skemtinn.
Þessar tvær bækur, sem hjer
hefir verið minst á, stuðla áreið
anlega að því, að óskir höfund-
anna rætist í því efni, að við
íslendingar skiljum betur en áð
ur hvers gagns og góðs er að
vænta af menningarsambandi
og viðkynningu við hina sænaku
þjóð og þjóðmenningu.