Lesbók Morgunblaðsins - 19.06.1932, Qupperneq 5

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
183
ar, sem giftust- sextugum öld-
ungum. Ætli þær hafi allar verið
að reyna að krækja í „ríkan
ruann“ ? 120 konur á aldrinu frá
21—25 og 321 á aldrinum frá 26
—30 ára. liafa auk þess kosið sjer
scxtuga öldunga fyrir brúðguma.
Hjer á þessu sviði geta karl-
mennirnir stært sig af því, að
hafa farið hvggilegra að ráði sínu.
Meðan samtals 460 konur, á aldr-
iuum frá 15-—30 ára völdu sjer
öldunga fyrir eiginmenn, er í hag-
skýrslunum aðeins getið um einn
karlmann á sama aldri, sem giftist
kvenmanni yfir sextugt; næsti er
32 ára og þriðji 36 ára gamall. A
þessum aldri, 31 til 36 ára, hafa
aftur á móti 648 konur í viðbót
U'if.st sextugum öldungum! Sýna
þessar tölur, að samtals 1108 kon-
ur, 16—36 ára, hafa valið sjer
sexfuga brúðguma og eldri, en að
eims 3 karlmenn brúðir á sama
aidri! Gömlu sögunni, um „mikinn
heimamund“, „ríka eiginkonu“,
sem karlmennirnir að sögn oftast,
nær sæk.ja eftir og þar af leiðandi
giftast „gömlum piparmeyjum",
mæla hagskýrslurnar algerlega á
mót'i, — því miður á kostnað
kvenþjóðarinnar, sem sýnilega
tekur slíkt með í reikninginn.
Að vísu er ijettara fyrir karl-
manninn en konuna að ganga í
heilagt hjónaband. Hann eldist
eigi eins fljótt og konan, — og
svo getur hann, — samkvæmt hag-
skýrslunum, beðið rólegur og á
sjötugsaldri valið sjer kornunga,
laglega konu!
Á aldrinum frá 40—44 ára
giftu sig 18014 karlar, en aftur
á móti aðeins 10995 konur; frá
45—49 ára 12281 karlar, en aðeins
6160 konur; frá 50—54 ára 9555
karlar, en aðeins 3545 konur og
á aldrinu frá 55—60 ára 6311
karlar, en aðein.s 1669 konur. Af
öldruðu fólki, yfir sextugt, sem
löngun hafði til |)ess að ganga
í héilagt hjónaband, og sem fekk
bá ósk sína uppfylta. voru 6484
karlar, en aðeins 1091 kona.
Það væri einnig fróðlegt að at-
liuga, á hvaða aldri brúðhjónin
Voru, er þau gengu í hjónaband,
en hjer er ekki rúm tii að athuga
hvern og einn ársaldur nákvæm-
lega. Og þegar alt kemur til alls,
er merkilegt að vita. á hvaða aldri
f estar giftingar fara fram. Lang-
fiestar eru meyjarnar 23 ára að
aldri, sem gifst hafa 25 ára göml-
um mönnum. Jafnaldrar Iiafa
flestir gifst' ^4 ára gamlir. Seinna
breytast þessi hlutföll ákaflega
inikið. Af eldra fólki verða karl-
mennirnir fleiri og konurnar færri.
Og af fóiki jTfir 60 ára, giftast 7
menn á móti liverri einni konu.
Margt er það sem nm ræðir, á
livaða aldri fólk giftir sig, og þá
aðallega efni fólks og stjettaskift-
ing þjóðfjelagsins. Hin afarerfiða
og hættulega vinna í námuhjeruð-
um landsins, krefst ungra og
hraustra manna. Af þeim ástæðum
eru, t. d. í hjeruðunum við Rín
og í öðrum landshlutum, ]>ar sein
stóriðnaður er rekinn, giftingar
ungra manna mjög tíðar; en aft-
in á móti innan vefnaðariðnaðar-
ins giftist fólk tiltölulega seint.
Verkamenn, iðnaðarmenn og versl-
unarfólk giftist venjulega fyr, en
1 d. embættismenn og mentamenn.
Pólk giftist tiltölulega snemma í
Pfalz; einnig í Sachslandi, Thúr-
ingen og Anhalt; — aftur á móti
seint í Prússlandi, Bayern og
Wúrtenberg.
Af hverjum 1000 körlum, sem
í hiónaband gengu, voru 881 áður
ógiftir, 79 ekkjumenn og 40 frá-
skildir, og af hverjum 1000 kon-
um 931 ógiftar, 37 ekk.jur og 32
fráskildar.
Af þeim mönnum, sem fjrrir
heimilum standa eru 90 af hverju
hundraði giftir. Tala þessir sýnir
greinilega frá þrá þeirra manna
að ganga í hjónaband, sem efni á
liafa; og frá siðferðislegu s.jónar-
miði er líka r.jett, hvað hagskýrsl-
urnar greinilega sýna, að um leið
og menn hafa traustan grundvöll
til að byggja heimili sín á, annað
hvort efni eða góða atvinnu, þá
stígur um leið tala þeirra, sem
í hjónaband ganga.
Og einmitt nii, á ])essuin erfiðu
tímum kreppu og atvinnuleysis,
]i;) virðist. því miður. ekki efnaleg
afkoma eða framtíðar fyrirhygg.ja
ráða miklu um giftingar manna.
Stofnun danska
þjóðminjasafnsins,
Þegar koparsmiðurinn mölvaði
Kristsmyndina.
Þ. 22. maí var haldið 125 ára
afmæli danska þjóðminjasafnsins.
Safn ]>að er, sem kunnugt er, mjög
merkilegt, og hefir að geyma álcaf-
lega mikið af stórmerkum forn-
gripum.
En ]>að cru ekki nema 125 ár
síðan safnið var stofnað. Og til-
drögin voru þau sem hjer segir:
Um siðaskiftin hafði verið tekið
heilmikið af alls konar gripum úr
Hróarskeldudómkirkju. — Kirkju-
gripir þessir höfðu verið geymdir
í ýmsum skúmaskotum kirkjunnar,
innan um einskis vert skran.
En stjórnarnefnd kirkjunnar á-
kvað árið 1807, að losa sig við
heilmikið af þessu „s|krani“ og
selja það á uppboði. Ifppboðið var
Iialdið, og gripirnir seldir út uin
hvippinn og hvappinn fyrir gjaf-
verð.
Koparsmiður einn í Hróarskeldu,
Gennerup að nafni, fekk Krists-
líkneski mikið fyrir 3 krónur. -
Myndin var af Kristi á krossinum
og hafði í pápisku hangið í kór
kirkjunnar. Myndin var frá 12.
öld, og var hin mesta gersemi.
Koparsmiðurinn hafði haft á-
girnd á myndinni, til þess að hafa
hana f.vrir fuglahræðu í garði sín-
um. En nágrönnum lians líkaði
það ekki. Og úr því hann gat
ekki notfært sjer þessa eign sína
á þenna hátt, þá ákvað hann, að
höggva myndina í eldinn.
En er hann klauf höfuð líknesk-
isins. datt innan úr ]>ví lítið kross-
mark. Var þetta krossmark alsett
jierlum og gimsteinum, en innan í
því var lítið hólf.
Koparsmiðurinn hirti krossmark-
ið, og hafði ]>að til sýnis. Sagði
liann hvernig hann væri að því
kominn. En krossmark l)etta var
til þess ætlað í upj)hafi, að í því
ætti að geyma flí.s úr krosstrje
Krists.
Nú var Hróarskeldubúum nóg
boðið. Þótti ])eim gripuin hinnar
fornu dómkirkju lítill sómi sýnd-
ur, hið veglega KrLstslíkneski klof-