Lesbók Morgunblaðsins - 03.12.1933, Blaðsíða 6

:;74
LESBÓK MORGUNBLAÍVSINS
Chaplin.
Mæl1 er að Charlie Chaplin ætli afi
gil'ta.st fransk-amerísku kvik-
myndakonunni Paulette Godard.
Iljor er ínynd af þi'i.n.
Marconi og frú
f'erðuðust vestur imi haf til þess
að skoSa CJhicagosýningiina. —
Myndin er tekin af þeim um borð
i ítalska Atlantshafsskipinu ,Conte
di Savola' é leiðinni vestur.
urnar báðar á sama streng. sín á
hvorum enda- I'm leið og ífærurn-
ar voi'ii settar í hvalinn rauk liann
á stað með bátinn með svo- mikilli
ferð, að báturinn ætlaðj að fara >
kaf- Þorðu menn ])á ekki annað en
sleppa, en gættu þess ekki, að pilt-
Urinn var innan í lykkjunni. Kipti
strengurinn honum fyrir borf og
sást hann aldrei síðan.
I>að er enginn efi á því að áður
l'yr hefir oft orðið nianntjón viö
grindaveiði, og enn kemur þaí
l'yrir að menn farast, eða slasast
svo, að þeir bíða þess aldrei bætur.
Einhver sorglegasti atburðurinn,
sem orðið befir hjer í Eyjum,
skeði í Sandvík 13. febrúar 1915.
I'ar fórust 14 röskir menn á besta
aldri en ættingjar þeirra stóðu í
t'jörunni og horfðu á, en gátu enga
li.jálp veitt-
Eins og áður er getið fylgir ljett
ir oft grindum. T. d. sást grinda-
vaða í febrúar 1882 frá Xorðurdal
og var talið að í henni væri 100
hveli. En með þessari vöðu voru
að minsta kosti 1000 Ijettar, er
68n siiður í gegn um Hestfjorð,
en grindin fór út um Kolturs-
sund- Vegna brims var ekki ýt-
andi. hvorki í Norðurdal nje Suð-
urdal.
(írindanót var tekin lil notkun-
ar i Vestmanna árið 1843. í 150
;'n þar áður höfðu þar aðeins verið
drepnir 216!) hvalir. en nú brá syo
vlð að á arunum 1843—1882 voru
þar drepnir 6848 hvalir.
Mælt er að slnndiun hai'i það
komið fyrir að hvítingar haf'i s.jest,
Og fari ýmist sjer. eða með grind-
inni. Aður fyr hugðu menn að ])að
væri „gjörningar eða Satan.i
hrekkjabörgð", en nú vita menn
að þetta er sams konar hvalur og
veiðist í Grænlandi, en befir vilst
hingað.
Hinn 28. júlí 1904 voru 156
grindahvalir drepnir í Fárajin. Fiá
þeirri veiði er .svo sagt:
—¦ Það var merkilegast við }>essa
veiði, að nú v;ir vjelbátur notaðnr
í fyrsta skif'ti til ])ess að reka
grindina. Ilann var með í rek.str-
inum alla leið frá Sumbö til Fami-
en og kom að mikhi gagni að sögn.
Þegar verst gekk með reksturinn
sneri báturinn skut að hvöhmnm
Og fældust þeir þá skrúfuganginn.
Það bef'ir stundum komið fyrir,
að hvalir hafa hlaupið sjálfkrafa
n land og sprungið ]>ar. en það er
sjaldgæft.
Hinn 29. nóv. 1906 var grinda-
boð sent með síma í fyrsta sinn.
Var það um grind, sem króuð var
inni á Kaldbaksfirði um nóttina
og drepin daginn eftir norður í
Hvalvík.
Arfgengi.
Thomes Hunt Morgan fær Nobels-
verðlaunin fyrir rannsóknir sínar.
Thomas H Morgan, anierískur
prófessor, hefir fengið læknisfræði-
verðlaun Nobels fyrir rannsóknir
sínar á arfgengi. Þesamr rannsókn-
Lr hefir bann framkvæmt á ban-
anaf'lugunni Drosophila meiano-
gaster) og þetta htla kvikindi. sem
fæstir höfðu gefið gaum áður, er
mi orðifi heimsfrægt og myndir al'
]>ví og Morgan ern í blöðum og
tímaritum um allan heim.
T. H- Morgan.
Fj'rir berum augum lítnr ban-
anaflugan út eins og svartur dep-
ill, en sje hún skoðuð ; smásjá,
sjest að skrokkurinn er brúnleitur,
vængirnir gagnsæir og augun út-
standandi og eldranð. En árið 1910
rakst prófessor Morgan á banana-
flugu með hvít augu- Og með
skarpskygni vísindamannsins .sá
bann að hjer var lykillinn að ]>ví
að skilja arfgengi. Og með ])ví að
láta bvíteygðu flugnna auka kyn
sitt með annari rauðeygðrí og af-
afkomendur þeirra eftir það, fann
hann í .skiftingunni á rauðeygðum
og hvíteygðum afkomendum það
náttiirulíigmál, sem gefa mun hinn
víðtækasta skilning á arfgengi.
Svo má virðast sem ]>að sje
lilviljnn ein að Morgan valdi ban-
anafluguna ti! rannsókna sinna.
En hann hefði tæplega getað fund-
ið heppilegra kvikindi til þeirra-
Er það sjerstaklega vegna þess
livað viðkoman er ör hjá þeim. Á