Lesbók Morgunblaðsins - 02.09.1934, Síða 1
Eftir Árna Óla.
Drangey og Kerling. Gegnt Kerlingunni sjest Hæringshlaup, þá kemur
Lundhöfði og Uppgönguvík og skriðan upp af henni. — Á myndinni má
glögt sjá hvernig Lambhöfði er klofinn frá aðaleynni.
Um
Örnefni í Drangey.
Uppi á eynni eru fá örnefni, en
þeim mun fleiri í björgunum. Eyj
an er nokltuð aflöng frá suðri til
norðurs, og gefur kort herfor-
ingjaráðsins ranga hugmynd um
liana, enda munu mælingamenn
aldrei hafa farið út í eyna. —
Sprunga sú, sem þar er sýnd, á
eflaust að vera sprungan, sem
skilur Lambhöfða frá sjálfri aðal-
eynni, og Guðni Jónsson magister
getur um í grein sinni.
Syðst á eynni er Hæringshlaup,
taliðl um 70 faðma hátt bjarg og
þverhnýpt. Suðaustan undir því
er svokölluð Fjara og þar heitir
Ámahaug-ur. Á Fjörunni hafast
fuglarar við meðan á vertíð stend-
ur. Hlaða þeir sjer þar byrgi úr
grjóti og tjalda yfir. Byrgin
verður að hlaða að nýju á hverju
vori, því þau brotna og hrynja
jafnan í brimum á veturna.
Bríkur tvær eru út með Fjör-
anni; heitir sií. syðri Hólabrík
en hin nyrðri Alkubrík. Hin þriðja
er þar fyrir norðan og heitir
Háabrík. Nokkur hluti hennar er
nú sprunginn frá aðalberginu, og
búast menn við að hann hrynji þá
og þegar. Þegar jarðskjálftarnir
komu í sumar, töldu menn víst að
hann mundi hafa hrunið, en svo
var þó eigi. Hann hangir uppi
ennþá.
Næst Háubrík tekur við Lund-
höfði. Er hann á suðvesturhorni
eyjarinnar. Norðan í honum eru
tveir stapar sem heita Illustapar
(litli og stóri Illistapi), Gjá er
á milli þeirra og er hún kölluð
Illustapagjá. Þá kemur Uppgöngu-
vík, og er aðal uppgangan á eyna
lítið eitt norðan við Stapana. —
Fyrir botni víkurinnar heitir einu
nafni Tjaldhöfði, og er það nafn
líklega dregið af því, að þar uppi
á bjarginu höfðu heyskaparmenn
tjöld sín á sljdttri grasflöt.
Fyrir norðan Uppg'önguvík
skerst fram Lambhöfði. Fyrir
norðan hann er Heiðnavík og þar
er Heiðnaberg norðan víkurinnar.
Þegar Guðmundur biskup Arason
vígði sigstaðina í Drangey, ljet
hann þetta berg óvígt, því að
bergvættur átti að hafa kallað
til hans og mælt: „Hættu að vígja,
Gvendur biskup, einhversstaðar
verða vondir að vera“.
í Heiðnabergi heitir á einum
stað Festi. Þar er og í bjarginu
stór svartur kross, sem mvndast
af dökkum grjótlögum. Er mælt
að Guðmundur biskup hafi mark-
að kross þenna í bergið til að
varna því, að óvættir þær, sem
þar eru, gerðu nokkuð ilt af sjer.
Fyrir botni Heiðnavíkur eru
Hálfdánarhausar og þar uppi í
bjarginu eru meltorfur, sem nefn-
ast Hálfdánartorfur. Þar hjá er
brött og há brekka, sem ganga
má upp í skarðið milli Lambhöfða
og aðaleyjarinnar.
Næst Heiðnabergi tekur við
Gaflinn; nær hann frá vestur-
liorni eyjarinnar að norðan til
austurhornsins. Er hann talinn
liæsta bjarg í eynni, 100 faðma
hátt, en hæstu björg' að sunnan
70 faðmar. Ein hylla er í bjarg-
inu og er kölluð Söðull.
Þá taka við björgin austan á
eynni og heita þar nyrst Ólafssig
og Háusig, Þar eru hæstu sig í
eynni. Ólafssig draga nafn af