Lesbók Morgunblaðsins - 02.12.1934, Blaðsíða 5
LESBÓK MORG»FV»JJA»SlNg
389
fiagnir af Vatnsnesi.
Eftlr Theodór Arnbjörnsson frá Ósl. f !»*ul'o vl/n+í nr. hinnmpn Kqv i tvn
FrJi.
t Jakob á Itlugastöðum.
011 voru börti þeirra Bjarna og
Náttfríðar mannvænleg og prýði-
lega vitiborin. Plest þeirra voru
hagmælt. þó að Sigurður væri
það miklu mest- Skal uú víkja
nokkuð að hvoru þeirra fyrir
sig.
Sigurður var þeirra elstur, f. 8-
apríl 1841, samkvæmt kirkjubók
Tjarnarsóknar, en systkini hans
segja liann fæddan á sumardag-
inn fyrsta. Vísast um Kann til
frásagnar Snæbjarnar Jónssonar
framan við Hjálmarskviðu.
Jakob Bjarnason er fæddur í
Tungu á Vatnsnesi 6. okt. 1842.
Merkur samtíðarmaður lians,
Gunnlaugur Skúlason á Geitafelli,
heí’ir lýst honuni svo í brjefi til
míu 1930:
„Jakob var mætur maður. tel
liann einu mætasta manninn, sem
jeg' hefi nokkur kynui haft af, og
einn allra besta drenginn í hóp
þeirra bændanna, sein honum voru
samtímis hjer í sveitinni . .. Jak-
ob .var af fátæku fólki kominn og
var ungur látinn fara að vinna
Lendingarvik hjá
Illugastööum og
nokkur hlutl af
Kirkjutanga.
fyrir sjer, eins og þá var títt um
fátækra manna syni- Hann var
freinur seinþroska og frekar veik-
bygður, en vilji hans og áhugi
vakti þegar athygli manna. Grædd
ist lionum betur fje en flestuni
jafnöldrum hans. Snemma koni
það í Ijós, að liann var gæddur
óvanalega góðri greind, og er
honum óx aldur og þroski hafði
hann einlæga og vakandi löngun
til fróðleiks og menningar. Þessi
alúð hans bar þann ávöxt, að
liaiin aflaði sjer víðtækari fróð
ieiks og' þekkingar en þá var títt
uni menn í hans stöðu, er lítillar
tilsagnar nutu_ Þá var honum ant
um að ungmenni þau, sem hjá
iionuin voru, fengju sem besta
nppfræðingu, og stuðlaði einnig
til þess á öðrum bæjum, tók og
euda sjálíur nokkur þeirra á
heimili sitt, til uppfræðingar.
í þessu bygðarlagi ól haiin all-
an aldur sinn. Hinn 21. maí 1872
kvæntist hann Auðbjörgu Jóns-
dóttur á Illugastöðum Árnasonar,
en móðir hennar var Ogn Guð-
mundsdóttir, Ketilssonar. Byrj-
uðu þau búskap ]>á um vorið í
Illugastaðaeyja.
Rjett fyrir ofan
litla tangann
er Eyjarbakki þar
sem Varp-Eyjólf-
ur Guðmundsson
bjó, sá, sem kom
upp æðarvarpinu
í eynni.
(■rafarkoti og bjuggu þar í tvö
ár, en fluttust þá að Illugastöðum,
að ósk Jóns föður Auðbjargar-
Hjer var hann kunnugur, og' hafði
frá upphafi aflað sjer trausts og
virðiiigar sveitunga sinna, því að
hann var vandaður maður og á-
reiðanlegur í öllu sínu dagfari.
Honum voru því brátt falin mörg
störf í almenningsþarfir. Var
hann kosinn í sýslunefnd, hrepp*
ne/nd, sóknarnefnd og sáttanefnd,
enda rar hann jafnan ótrauðui
styrktarmaðnr hinnar fátaeku
sveitar sinnar. í búnaði var hann
trainkvæmdamaður og hafði mik-
inn áhuga fyrir að innleiða þær
nýungar, sem horfðu til framfara.
Hann kom á fót búnaðarfjelagi
sveitar sinnar og var formaður
þess meðan hann lifði. Fyrstur
manna kom hann hjer upp vermi
reit, og sýndi með því hvernig
hægt væri að stunda garðyrkju
hjer á þessum kalda útkjálka.
Sem sjómaður var hann hinn
fiskisælasti og allra manna kunn-
ugastur öllum fiskimiðum hjer á
Flóanum vestan við Vatnsnesið-
Hann byrjaði ungur formensku
og var hinn ákafasti sjósóknari.
Þegar hann fór fyrst. að róa frá
Stöpum, alókunnugur öllum mið-
um, var jeg þar lítill drengur, en
man þó vel, að oft kom liann seinl
að af sjónum, ef veður var gott,
og með mikinn afla; því þegar
haun þóttist afla lítið á lóðirnar.
þá reyndi hann annars staðar
með færi og fekk þannig oft
drjúga hlutarbót. Með færanotk-
uninni fann hann misdýpið í Fló-
anum. og mundi vel æ síðan.
Hann gaf nöfn öllum fiskimiðun-
um hjer fyrir bæjunum, því hann
sótti smámsaman lengra og lengra
norður á Flóann, og haldast þau
nöfn öll enn. Eftir að lianti var
sestur að á Tllugastöðum sem
bóndi, stundaði hann fiskiróðra
haust og vor, hafði ,,haukalóð“
úti á sumrum og aflaði drjúgan
á hana. eu reyndi fyrir hákarl á
vetrum, einkum ef hafís var inni.
Þannig stundaði hann sjó og land-
búnað jöfnum höndum, af miklum