Lesbók Morgunblaðsins - 15.09.1935, Blaðsíða 7

LESBÓK M0RGUNBLAÐSIN8
295
• t 'gwr-i Hgae=g»—hiiiiii-” aa——waflg .
sagði hún — og geng með bam
hans. Og þá getur þú skilið hvers-
vegna get jeg ekki gifst þjer.
Honum varð orðfall.
Hvað var nú efst í huga hans?
Ástin eða meðaumkvun?
En hún hjelt áfram.
— Ef maðurinn minn hefði ver-
ið hvítur, þá var það öðru máli
að gegna. Menn giftast stundum
ekkjum og læra að láta sjer
þykja vænt um annara inanna
. börn. En undir þehn kringumstæð
um geta menn ekki gifst ekkjum
negra. Þannig er lífið — því mið-
ur.
Charles fór frá París það sama
kvöld, og heim til gamla Englands.
Listamannseðli hans læknaði fljótt
þessi sár. Gamla konan sá honum
fyrir konuefni af ríkum og góð-
um ættum.
En Yvonne giftist aldrei. Hún
gleymdi aldrei Charles. Og vegna
þess að þau giftust ekki varð hann
í augum hennar draumurinn um
jarðneska sælu.
En aldrei iðraðist hún eftir því
hvernig hún skrökvaði að honum.
Því hún leit svo á, að með lýgi
þessari hefði hún ef til vill bjarg-
að honum frá glötun.
Miljóna auðmær.
Frú Vanderbilt og systir henn-
ar, Lady Furness, á leið til dans-
leiks, sem nýlega var haldinn í
New York.
Landleysingjar.
Þess var nýlega getið í erlend-
um blöðum, að maður nokkur
hefði verið rekinn yfir hver
landamærin á fætur öðru, í þrjá
sólarhringa. Hann var landleys-
ingi og lögreglumenn landanna
höfðu ærið að hugsa að finna út
ráð til þess að smygla honum yf-
ir til nágrannans.
Þetta var á Balkanskaganum og
menn kunna þess vegna að álykta
sem svo, að hjer sje um sjerstætt
dæmi að ræða og slíkt geti ekki
hent í Vestur-Evrópu. En þó er
sú raunin á. T. d. var þess getið
fyrir nokkrum árum, að rússnesk-
ur læknir, sem um margra ára
skeið hafði starfað í Frakklandi,
við góðan orðstír, hafði eitt sinn
nokkuð háværan vinafagnað á af-
mælisdaginn sinn og lenti í
klandri við lögregluna. Ut af
þessu var han dæmdur í stutta
fangelsisvist og síðan vísað úr
landi. Þó átti hann svokallað
Nansensvegabrjef en með þeim
hugðist Þjóðabandalagið að leysa
vandamál flóttamanna frá Sovjet-
Rússlandi, þannig að þeir ættu al-
staðar athvarf í atvinnuleit. —
Læknir þessi var því ranglæti
beittur, þar sem yfirvöldin þektu
ekki alþjóðlegar skuldbindingar
stjórnarinnar. Læknirinn kom nú
úr fangelsinu en hvert átti að
senda hann, þar sem hann átti
ekkert föðurland? Rússastjórn
vildi ekki veita honum landvist,
enda vildi hann ekki til Rúss-
lands fara.
Franska lögreglan fór því með
liann að næturlagi og smyglaði
honum yfir belgisku landamær-
in. Nokkrum dögum síðar tók
belgiska lögreglan hann fastan
og nú var hann dæmdur í 6 mán-
aða fangelsi fyrir að vera leyfis-
laust í landinu. Að þeim tíma
liðnum var honum smyglað aftur
til Frakklands. Þar biðu hans
þungar refsingar fyrir að koma
aftur, eftir að honum hafði verið
vísað úr landinu.
Saga þessi endurtekur sig í sí-
fellu- Það eru td þúsundir dæma
jafn fjarstæðukend og jafn dap-
urleg. Fróðir menn hafa giskað
á, að það hafi kostað franska rík-
ið rúmlega 12 miljónir franka að
halda slíkum flóttamönnum 1
fangelsi síðustu tvö árin. Og ný-
lega hefir gengið þar í gildi vinnu-
löggjöf, sem hefir valdið aukn-
ingu á þessum fangelsunum.
En fjærri fer því, að Frakk-
land sje hjer eini sökudólgurinn,
og mun það sönnu næst, að það
hafi sýnt pólitískum flóttamönn-
um meiri tilhliðrunarsemi en flest
hinna stórveldanna. Er varla
hægt að leggja frönsku stjórninni
það til lasts, eins og nú háttar til
í heiminum, þótt hún verði að
sýna aðkomumönum ákveðni, sem
annars staðar fá ekki landvist.
Yeldur hjer um atvinnuleysið.
Ennþá eru í Frakklandi yfir 100
þúsund flóttamenn frá Rússlandi,
60 þúsund Armeníumenn, rúmlega
11 þúsund Þjóðverjar og 5 þús-
und Saarlendmgar, sem flúðu
hjeraðið eftir atkvæðagreiðsluna í
janúar síðastliðnum.
Alls eru flóttamennirnir yfir
miljón. Stríðið og allar þær
landamærabreytingar, sem það
hafði í för með sjer og ýmsir aðr-
ir atburðir síðustu 20 ára, hafa
skapað þennan fjölmenna hóp
landleysingja og flóttamanna, sem
engrar verndar njóta hjá sendi-
sveitum ef þeir lenda í vandræð-
um.
Árið 1914 var það algengast að
menn ferðuðust um allar trissur
vegabrjefslausir. En nú er ein
miljón manna ofurseld eymd og
óvissu sakir þess að þá vantar
vegabrjef.
Frá menningarlegu og jafn-
framt mannúðarlegu sjónarmiði
er þetta ástand óþolandi. Þjóða-
bandalagið hefir reynt að bæta úr
ýmsum misrjetti í sambandi við
flóttamanna-vandamálið, en á-
rangurinn hefir ekki enn orðið
mikill.
Einangrunarviðleitni, hrein-
ræktun kynstofnsins (í Þýska-
landi), ásamt vaxandi þjóðernis-
hreyfingum hafa hvarvetna auk-
ið tölu og einnig örðugleika land-
leysingja, á seinni árum.
Það er skylda Þjóðabandalags-