Lesbók Morgunblaðsins - 04.07.1937, Blaðsíða 5

LESBÚK MORGUNBLAÐSINS
205
Leið Napoleons
vfir Alpana.
Strax og hann kom heim fór
hann að pakka niður. Hann var
að dunda við það í hálfgerðu
rænulevsi framundir kvöld. Þeg-
ar leið að matartíma var hann
loksins búinn. Hann tók sitt koff-
ortið í hvora hendi og labbaði
niður að prammanum. Hann ætl-
aði að róa niður að stöðvarþorp-
inu og fara með lestinni til Osló
En hvað var nú þetta? — Það
kom einhver róandi yfir ána —
skyldi þá Kattaflatarpilturinn
vera að koma ? Hann beit voða-
lega á jaxlinn, og það fór glímu-
skjálfti um hann allan. — En
rjett á eftir sá hann að það var
stúlka, sem sat í bátnum — hvert
þó í logandi, var það ekki Berit?
Hún hoppaði í land, rauð í fram
an eins og nýsoðinn karfi eftir
áreynsluna. — „Nú, þii ert þá til-
búinn, það var svei mjer gott“,
sagði hiin. „Það er langbest að
við förum í hvelli, ef einhver
skyldi komast að því að jeg er
strokin. Kari gamla, andskotans
kerlingin, er altaf á gægjum!“
„En, Berit —?“
„Já, sko, skilurðu, þau lokuðu
mig inni uppi á háalofti í gær-
kvöldi. En svoleiðis gamaldags
bændarómantík læt jeg nú ekki
bjóða mjer. .Jeg braut eina rúð-
una og potaði mjer út. En kjól-
inn minn eyðilagði jeg á þak-
rennunni, og jeg náði engu af dót-
inu mínu með mjer — nú, frænka
lánar mjer einhverjar tuskur að
fara í. — Hvaða skelfing ertu
eitthvað hinsegin!“
„Brjefið, Berit mín, því skrif-
aðirðu mjer svona brjef?“
„Ha — a —“, sagði hún grall-
aralaus. „Skrifuðu þau þjer nú
brjef líka — ])að hefir verið skoll-
ans ekki sen kerlingarboran hún
Kari, sem hefir fundið upp á því!
Ó, ef jeg næ einhverntíma al-
mennilega í hana, þá skal jeg
hengja hana upp á augnalokun-
um og neyða hana til að drepa
titlinga. Það ætti að hengja plak-
at á rassinn á henni með háspenna
lífshætta í rauðu letri!“
Þegar hjer var komið, vai'ð
henni litið á Behrens. Fallegi ljós-
hærði pilturinn hennar — hann
var svo yndislega asnalegur í
framan, að hún mátti til að kyssa
hann. —
Allir kannast af orðspori við
Alpa-skarðið Stóra Sankti Bern-
hards, þar sem munkarnir hafa
sæluhús fyrir vegfarendur, og hiip
ir vitru hundar hafa öldum sam-
an starfað að því að bjarga mönn-
um í illviðrum háfjallanna frá því
að verða úti.
Vegurinn um skarð þetta ligg-
ur milli Wallis-hjeraðs í Sviss og
Norður-Italíu. Þar eru gil djúp og
hengiflug, og miki! snjóflóða-
hætta. Því hefir skarðið oft ver-
ið kallað ,,Djöflaskarð“ — eða
Heljarskarð myndum við Islend-
ingar frekar kalla það, eins og
Heljardalinn hjá okkur, og Helj-
ardalsheiði, sem mun bera nafn
sitt af þeim mannsköðum, sem
þar hafa orðið í illviðrum.
Gistihúsið, þar sem
Napoleon snæddi
morgunverð.
Vegurinn í Heljarskarð Sviss-
megin liggur frá Martigny í
Rhone-dalnum. Hann er ekki sjer-
!ega brattur fyrst í stað. Fram
með hoTium eru gróðursett kirsu-
berjatrje. Hann liggur um hvert
sveitaþorpið af öðru, en það síð-
asta í dalnum heitir Sankti Pjet-
urs Borg. Það er 1680 metra yfir
sjávarmál. Margir ferðamenn, sem
ætla sjer að leggja á skarðið, fara
aldrei lengra en upp í Sankti Pjet-
urs Borg. Þegar þeir heju’a, að
spölinn sem eftir er þurfi þeir að
klífa upp 850 metra hæð, þá láta
þeir hugfallast, og fara heldur inn
í veitingastofu Pére Jean, sem á
„Hótelið, þar sem Napoleon át
morgunverð“. Nafnið á veitinga-
húsinu er nokkuð langt. En það
er góð auglýsing fyrir staðinn. Og
það er fvrir mestu. Vertinn Pére
•Tean er líka aðlaðandi, því hann
kailn frá mörgu að segja.
Fór Hannibal yfir
skarðið?
A unga aldri var Pére Jean
póstur milli Martigny og munk-
anna í skarðinu. Hann þekkir
Skrafhreifinn gest
gjafi segir frá.
✓
skarðið því allra manna best og
sögu þess alla. Hann er óbágur
á að leysa frá skjóðunni við gesti
sína, það er að segja, ef þeir hafa
nægilega góða lyst á víninu hans.
Hann segir m. a. svo frá:
- Nafnið á skarðinu á rót sína að
rekja til þess, að aðalsmaður einn
bygði þar Agústínusar-klaustur
árið 962. En þá hafði þarna frá
ómunatíð verið fjölfarinn fjall-
vegur. Pére Jean er í engum
efa um, að Hannibal hafi farið
þetta skarð í 2. Púnverska stríð-
inu með lið sitt, fílana og alt sitt
hernaðarhafurtask. Þessu til sönn-
unar sýnir hann gamlan pening
frá Carthago, er hann eitt sinn
fann uppi í skarðinu, og styður
það óueitanlega álit hans. En ann-
ars þræta sagnfræðingar um það,
hvort Hannibal hafi farið þessa
leið eða ekki. Sumir segja, að
hann hafi farið um Litla Sankti
Bernharðsskarð, sem er fjallvegur
milli Frakklands og Ítalíu.
Ferðalag Napoleons.
En þegar Pére Jean hefir lok-
ið við söguna um Hannibal, byrj-
ar hann á Napoleon, sem stjórn-
aði her sínum yfir skarðið dagana
15.—21. maí árið 1800. Herinn
var 3000 manns með fjölda hesta
og fallbyssua.
Þessi ferð er talin vera eitt hið
mesta þrekvirki, sem nokkur hers
höfðingi hefir unnið. Og þetta
skilja menn enn betur af frásögn-
um Pére Jean, er lýsir því m. a.,
hve mikil snjóflóðahættan einmitt
er á þessum tíma árs. En fönn var
mikil á skarðinu, er Napoleon fór
þar um. Enda var hann hætt kom-
inn.
Daginn sem Napoleon fór sjálf-
Framh. á bls. 208.