Lesbók Morgunblaðsins - 06.04.1941, Qupperneq 5

dvaldi þar 4 ár og græddist mik-
ið fje. Hvarf svo aftur til Kaup-
mannahafnar og dvaldi þar æ síð-
an.
1770 kom Ámundi aftur til ís-
lands og var þá fylgdarmaður
danskra landmælingamanna, er
ferðuðust hjer um land, en eftir
að þeim ferðum lauk tók hann
upp smíðar á ný. Árið 1799, er
Steingrímur biskup skrásetur ætt-
fólk og börn Ámunda, hafði hann
smíðað 13 kirkjur, auk stofuhúsa
og annara smíða, og biskup bæt-
ir við: „Var hann snildarmaður,
vel að sjer um flesta hluti, silfur-
smiður sæmilegur og málari góð-
ur“.
Ámundi kvæntist í Gaulverja-
bæ 1776 Sigríði, dóttur Halldórs
Torfasonar í Belgsholti í Mela-
sveit, hinni ágætustu konu. Torfi
Þorsteinsson, afi hennar, bjó á
Narfastöðum í Melasveit og var
bróðir Björns á Höfn í Melasveit,
föður síra Snorra á Húsafelli, þess
nafnfræga merkismanns.
Þau hjón, Ámundi og kona
hans, bjuggu á Tjörnum undir
Eyjafjöllum 12 ár, í Stóradal 4
ár, en 1792 keyptu þau hálfa jörð-
ina Langholt í Hrunamannahreppi,
fluttust þangað sama ár og
bjuggu þar síðan til æfiloka.
Madame Sigríður andaðist 17.
mars 1805 í Langholti og Ámundi
3. ágúst 1805. Var hann þá stadd-
ur í Gufunesi hjá Páli sýslumanni
Jónssyni og málaði stofu hans.
Kvartaði Ámundi um sting og
kvaðst mundi leggja sig fyrir um
stund. En er aðgætt var um líðan
hans, var hann örendur.
Þannig endaði æfi þessa starfs-
sama merkismanns.
Börn þeirra hjóna voru 8, dóu
tvö í æsku, en hin komust til
fullorðinsára og náðu flest háum
aldri. Er fjöldi fólks frá þeim
kominn og munu niðjar þeirra
vera dreifðir um land alt.
★
Fjölmargir niðjar Ámunda
munu hafa erft hneigð til smíða
og margskonar verklegra fram-
kvæmda, svo og listfengi í ýmsum
myndum, ásamt prúðmensku í
dagfari og vinfesti.
Vel væri, ef hægt væri -að skrá-
setja niðja þeirra Ámunda og
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
117
konu hans; mundi þá koma í ljós,
hve giftudrjúgur sá arfur hefir
verið, er þau ljetu eftir sig.
Börn þeirra voru:
a. Halldór Ámundason, fæddur 1
Núpi í Fljótshlíð 7. jan. 1773. Var
prestur og prófastur á Melstað í
Húnavatnssýslu. Hann var at-
hafna- og listamaður, lagði stund
á dráttlist, smíðar og útskurð, rit-
aði prýðishönd og þótti rithönd
hans ganga í erfðir til margra
niðja hans. Hann var mikill vexti
og hinn gerfilegasti, hárið mikið
og fagurt, raddmaður góður og
laginn læknir, gestrisinn og gam-
ansamur. Hann andaðist 20. júlí
1843.
Síra Halldór var tvíkvæntur.
Fyrri kona hans var Helga Gríms-
dóttir (d. 25. febr. 1818). Börn
þeirra voru 12.
Síðari kona Margrjet Egilsdótt-
ir, prests á Staðarbakka Jónsson-
ar. Börn þeirra voru 10, þeirra
merkastur var Daníel prestur og
prófastur síðast á Hólmum í Reyð
arfirði, faðir Kristins præp. hon.
í Reykjavík.
Þrír synir síra Halldórs urðu
þjóðhagasmiðir, þeir Ámundi á
Kirkjubóli í Langadal, Egill á
Reykjum á Reykjabraut og Egg-
ert á Fossi í Vesturhópi.
b. Þuríður Ámundadóttir, fædd á
Tjörnum undir Eyjafjöllum 1776.
Fvrri maður hennar var Gestur
Gamalíelsson á Hæli í Eystri-
Hrepp. Þeirra son Gamalíel bóndi
á Gafli í Flóa, faðir Gamalíels b.
í Arabæjarhjál., föður Guðjóns-'
fiskimatsmanns í Reykjavík.
Seinni maður Þuríðar, Vigfús
Þórðarson bóndi á Miðfelli í Ytri-
Hrepp; áttu dætur, ein þeirra
Elísabet kona Kristjáns dbrm.
Jónssonar á Hliði á Álftanesi.
Þuríðnr varð gömul.
d. Sesselja Ámundadóttir, fædd á
Tjörnum 1777. Hún varð síðari
kona Jóns hreppstjóra og bónda
á Baugsstöðum. Þeira börn:
Margrjet, átti Jón b. á Minna-
Núpi Brynjólfsson. Þ. son, meðai
fleiri barna, Brynjólfur, hinn
ágæti mannvinur og fræðimaður.
Sigríður, varð síðari kona Fil-
ippusar bónda á Bjólu í Holtum
Þorsteinssonar. Þau áttu fjölda
barna, þar á meðal Filippus bónda
í Gufunesi. /
Ólafur, varð bóndi í Geldinga-
holti, kona hans Guðrún Helga-
dóttir frá Ölvesvatni, d. þ. auk
fleiri, Sesselja, átti Ebeneser gull-
smið á Eyrarbakka.
Seinni maður Sesselju var Þor-
kell Helgason.
★
Á efri árum fluttist Sesselja að
Bjólu til dóttur sinnar og tengda-
sonar. Hún var myndarkona í
sjón, í meðallagi há, hafði mikið
og fallegt gulleitt hár og smáar,
fíngerðar hendur. Hún var prúð
í framkomu, hóglega glöð, gestris-
in og iðjusöm hagleikskona. Síð-
ustu ,ár sat hún einatt við rokk-
inn og spann mikið og vel. (Svo
hefir móðir mín lýst henni, en hún
var samtíða Sesselju á Bjólu sín
barns- og unglingsár). Hún and-
aðist 22. maí 1866 á Bjólu.
e. Guðrún Ámundadóttir, fædd á
Tjörnum 1779. Dáin á Hrafnkels-
stöðum í Hrunamannahr. 27. apríl
1872. Hún átti Guðmund bónda í
Langholti Björnsson. Meðal barna
þeirra var Ámundi bóndi á Sand-
læk, faðir Guðrúnar konu Árna
bónda í Langholti Eiríkssonar, en
þeirra börn, auk fleiri, voru
Ámundi kaupmaður, Tryggvi smið-
ur og frú Guðríður Bramm kaup-
kona, er öll hafa starfað hjer í
Reykjavík.
f. Margrjet Ámundadóttir, fædd á
Tjörnum 1783. Dáin 8. júlí 1843.
Hún átti Jón bónda á Vatnsenda,
svo Vælugerði í Flóq^Hjörleifsson.
Sonur þeirra var Ámundi bóndi í
Vælugerði. Átti börn. (Um niðja
þeirra veit jeg ei).
g. Ólafur Ámundason, fæddur á
Tjörnum 1786. Fór norður til bróð
ur síns, síra Halldórs, fluttist síð-
ar til Keflavíkur. Varð úti í snjó-
byl 1807.
Reykjavík, í febr. 1941.
Marta Valgerður Jónsdóttir.
„Hefir þú heyrt síðustu söguna
um hann herra Nýrík?“
„Nei“.
„Hann keypti sjer svefnherberg-
ishúsgögn í Lúðvíks XIV. stíl, en
vegna þess að rúmið var of stutt
fyrir hann, sendi hann þau aftur
og bað um Lúðvíks XVI. stíl“.