Lesbók Morgunblaðsins - 23.08.1943, Síða 1
31. tölublað.
^UorðnnHa^sioí
sSunnudagur 23. ágúst, 1943.
XVII. árgangur.
Uafold»rpr«BtanitO» hX
Sigurður Guðmundsson skólameistari:
ÁVA
R P
við ungs stúdents úttör.
Ræðu þá, sem hjer birtist, flutti Sigurður Guðmundsson skóla-
meistari við útför Þorsteins Jakobs Halldórssonar, stúdents, sem fram
i'ór að Tjöm í Svarfaðardal 30. júlí síðastliðinn. — Þorsteinn varð stú-
dent við Menntaskólann á Akureyri s. 1. vor. Foreldrar hans eru þau
Þórlaug Oddsdóttir og Halldór Kr. Jónsson, bóndi að Brekku í Svarfað
ardal. — Fæddur var hann 31. ágríst 1921, en andaðist úr hjartaslagi
að afloknu dagsverki á Hjalteyri 19. júlí s. 1. — Þorsteinn var hinn
mesti atgjörvismaður bæði til sálar og líkama. Hann var foringi sveit-
ar þeirrar úr Menntaskóla Akureyrar, sem vann síðastliðinn vetur skíða-
stökksbikarinn, sem Morgunblaðið gaf til keppni fyrir íþróttafjelögin
á Akureyri. Hann var ávalt í fremstu röð námsmanna í Menntaskólan-
um og hvers manns hugljúfi.
Svarfdælingar!
Mig minnir, að það væri alda-
mótaárið 1900, er jeg var staddur
í Borgarnesi á leið suður í skóla.
Við biðum þar skips, jeg og nokkr-
ir skólabræður mínir og samferða-
menn. Norðlendingur einn, sem
átti heima í Borgarnesi, kom til
fundar við okkur og ræddi við
okkur um hríð. Talið barst að ýms-
um sveitum og hjeruðum landsins.
Þessi norðlenski Borgnesingur
fræddi okkur ungu mennina á því,
að gott fólk byggi í Svarfaðardal,
það væri, að mjer skyldist, höfuð-
einkenni hans.
Jeg gaf lítinn gaum að þessum
fróðleik þá. Jeg hefi, ef til vill,
ekki lagt mikinn trúnað á, að
betri menn en annars staðar
byggju í Svarfaðardal, hefi eigi
vitað, hvernig slíkt varð mælt og
metið. Lítið óraði mig fyrir því
þá, að það ætti fyrir mjer að liggja
löngu síðar á lífsleiðinni, að kynn-
ast mörgum prýðilegum ungmenn-
um úr þessum norðlenska og mjög
norðlæga dal, eiga margt og mikið
saman við þá að sælda. Yfir tutt-
ugu ár hafa jafnan verið undir
handarjaðri mínum námsmenn úr
þessari sveit, svo að kveða má
þannig að orði, að í þeirri stofnun,
sem jeg hefi þennan tíma veitt for-
stöðu, hafi ávallt verið „setinn
Svarfaðardalurinn“ og verið vel
Þorsteinn J. Halldórsson.
setinn. Hefur þar yfirleitt farið
saman, að sveinar úr Svarfaðardal
hafa í senn verið hinir bestu náms-
menn og verið gagnhollir skóla-
þegnar. En þó að slíkt fari oft
saman, verður þó stundum mis-
brestur á því. Slökum námsmönn-
um hættir til að kenna skóla sín-
um um ófarir sínar, stundum, ef til
vill, ekki að ástæðulausu. — En
stundum saka þeir skóla sinn um
það, sem var sjálfra þeirra sök.
Þeir verða skóla sínum gramir og
spilla skólaloftinu. Samt má finna
litla smágarpa, sem eru skóla sín-
um vinveittir og hafa þar góð á-
hrif. Stundum vill og hitt til, að
góðir námsmenn eru meðallagi
hollir skólaþegnar, hafa eigi þau
áhrif, sem skyldi, á skólabrag og
félaga, þó að skólinn hafi, eftir
föngum, stutt þá og styrkt. Svarf-
dælskum nemöndum hefir, nær án
undantekningar, fylgt drengilegt
loftslag, hlýlegur blær og bjart-
sýni, sumum merkilega þrálát
bjartsýni. Guðmundur ríki fann
Svarfaðardal til foráttu, að þar
væri „snæsamt, og liggur á vetrar-
nauð mikil“. Slíkt er borgaralegt
jarðamat, eins og vænta mátti af