Lesbók Morgunblaðsins - 17.06.1950, Blaðsíða 3

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
319
amtmanns. Hann hugsaði líka vel
um garðinn sinn og kostaði miklu
til hans, og hann benti mjer oft
með metnaði á þrjár eða fjórar
plöntur af fjallaösp, sem höfðu náð
fjögurra feta hæð (jeg man nú ekki
á hve mörgum árum). Hann var
mjög montinn af þeim og fullviss-
aði mig um að þetta væri einu
trjen, er því nafni mætti nefnast í
þessum landshluta.
í görðum þessum virtist vera
nægur og góður jarðvegur, og í llir
voru þeir í skjóli og sneru móti
suðvestri. Þess vegna skilur enginn
hvernig á því stendur að svo illa
sprettur í þcim. Sama máh var að
gegna alls staðar í sveitum, þar seni
einhver garðhola var. Hinar algeng
-ustu grænmetistegundir virtust
ekki verða að neinu gagni og voru
hálfkæfðar í arfa, sem er mjög al-
gengur Jeg minnist þess ekki að
hafa sjeð kálhöfuð í ferð minni
og þó var mjög milt veður í Reykja
-vík í ágústmánuði, hiti þetta 49—
63 stig á Fahrenheit, og aldrei var
frost um nætur. Ef ekki eru því
einhverjar aðrar ástæður því vald-
andi að ekki sprettur í görðunum.
þá hugsa jeg að trassaskap sje um
að kenna.
ÞEGAR vjer stigum á land voru
þar fyrir margir karlmenn á möl-
inni til að bjóða oss velkomna. —
Meðal þeirra var enskur kaupmað-
ur, sem Robb heitir. Hann hefur
dvalist hjer um 20 ár og er kvænt-
ur íslenskri konu. Hann er víst
eini Englendingurinn á íslandi,
verslun við' England er svo að segja
úr sögunni, nema hvað einstaka
skip kemur frá Newcastle eða Liv-
crpool með saltfarm. Engar konur
voru þarna og þótti oss það und-
arlegt og urðum fyrir vonbrigðum,
að koma hinnar fögru skemti-
snekkju skyldi ekki hafa vakið svo
forvitni kvennanna að þær kæmi
niður að höfn eins og altaf áður,
að því er ferðamenn segja.
Reykjavík er ekki laus við
drykkjuskap fremur en aðrar hafn
-arborgir og er drykkjuskapur al-
gengur meðal sjómanna og hinna
lægst settu. Sáum vjer sorglegt
dæmi þess, þar sem gömul kona lá
dauðadrukkin undir báti. Seinna
frjettum vjer að hún hefði dáið þar.
DAGINN eftir fór jeg um úthverfi
Reykjavíkur og kom inn í kofa
sjómanns austast í borginni. Kofar
þessir eru mjögj svipaðir því, sem
er í írlandi, en sagt er að írar hafi
fyrstir manna fundið ísland af til-
viljun. Það stendur í Landnáma-
bók að landnámsmennirnir norsku
hafi fundið þar krossa og bjöllur
af írskum uppruna. Sje þetta satt,
þá sjást nú engar minjar um íra
þar nema þessir torfkofar. Þó segir
Dr. Johnson að þeir sje líkari því
sem gerist á Suðureyum. bæði að
ytra útliti og húsaskipan hið innra.
Veggir íslensku kofanna eru
hlaðnir úr óhöggnum steini og á
milli torflög til þess að gera þá
þjettari. Veggirnir eru um fjögur
fet á hæð. Á veggina er svo lagt
það árefti, er til felst og síðan þakið
með torfi yfir.
■ Á veggjunum eru engir gluggar,
en botnlaus tunna er höfð fyrir
reykháf; annars fer reykurinn út
um göt á þekjunni. Hvergi er íek-
inn upp eldur nema í eldhúsinu,
sem er venjulega sjerstakur kofi
og innangengt í hann eftir dimm-
um rangala. Jeg varð að beygja
mig til þess að komast inn um
útidyr og kom þá fyrst inn í þröng
moldargöng, en út frá þeim miðjum
vorii upphækkuð útskot til beggja
handa. Á öðrum þessum palli var
eitthvað sem líktist rúmi, en eng-
inn rúmstokkur á því. Hinum meg-
in vár fult af allskonar fatnaði.
Undir þessum pöllum var hlaðið
upp þurkuðum fiski og allskonar
skrani í einni bendu. Við endann á
Torfbær í Reykjavík.
(Teikning Barrovrs).
göngunum var eldhús og glóð i
hlóðum. Eldhúsið var fult af reyk,
sem leitaðist við að komast upp um
strompinn. En af því að þarna var
enginn gluggi, var ekki auðvelt að
rata út aftur. Þessi kofi var ekk.i
sá versti, þótt hann væri Ijelegur.
Þessa lýsingu á vistarverum hinna
fátækustu í Reykjavík má ekld
skilja svo að hún eigi við um bæina
í svéitunum.
JEG get ekki hugsað mjer ömur-
legri stað en Reykjavík mun vera
hina fimm vetrarmánuði, þegar
snjór er yfir alt, næturnar langar
og kaldar, venjulega með stórviðr
-um, svo að íbúarnir geta ekki sofið
fyrir brimgnýnum við ströndina
og rokinu, sem skellur beint á hús-
unum. Á sumrin, meðan dönsku
kaupmennirnir eru þar, er alt fjör-
ugra, en þeir fara flestir til Kaup-
mannahafnar á haustin og koma
ekki aftur fyr en með vorinu. Þá
eru ekki aðrir eftir en stiptamtmað-
ur. biskup, landfógeti, læknirinn og
fáeinir aðrir embættismenn. Stipt-
amtmaður kvartaði um hve dauf-
legt væri, en hann hafði nú verið
þarna fjóra vetur. Nú ætlaði hann
að fara heim með danska prinsin-
um, og vonaðist eftir því að fá eitt-
hvert betra starf.
Vegna þess að vjer höfðum mist
af vorkauptíðinni, var ekkert um
að vera í Reykjavík. Og vegna þess
að vjer ætluðum ekki að hafa
lengri viðdvöl en þörf var á, fórum
vjer að búa oss undir ferðina til