Lesbók Morgunblaðsins - 23.07.1950, Blaðsíða 1

SKÁLHOLTSSTAÐUR
] 1)AC» hcfir Skálhollsfjelagið sainkonui í Skálholti. Aðra
samkomu hafði þad þar í fyrra, og svo skal vera á liverju ári
framvegis. Uessar samkomur cru haldnar til þcss að minna
menn á það, hverjar skyldnv lún islcnska þjóð licfir við ^
Skáiholtssíað. f
}
Skálholtsstaður á 18. öld.
SKÁLHOLTS er fyrst getið i Land
námu og segir áð þar bygði fyrstur
Teitur, sonur Ketilbjarnar hins
gamla á Mosi'elli. Þá var það kall-
að Skálaholt.
Sonur Tgits var Gissur hvíti. Fvr-
ir atbeina hans komust siðaskiptin
á. Var hann foringi kristinna
manna á alþingi árið 1000, þegar
kristni var lögtekin.
Sonur Gissurar var Isleit'ur.
Hann slundaði nám í Iíerfurðu á
Saxlandi. Þegar hann var íimtugur
að aldri tók hann biskupsvigslu af
Alberto Brimabiskupi. Hann var
hinn fyrsti íslenski biskup, og sett-
ist að í Skálholti 1056. Að sex árum
liðnum eru því rjettar níu aldir
síðan að Skálholt varð biskupsset-
ur.
Óáran mikið hófsl á íslandi þann
vetur, er ísleifur tók vígslu, en
þann fyrsta vetur, er hann var á
lslandi, \-ar manndauði þar sem
rnestur af sulti. Þá var alt etið. er
tönu á festi. En um sumarið !jet
biskup lieita þvi á þingi, að nrenn
skyldu fasta hinn 12. dag jóla unr
þriú ár. Þá var svo snæmikið hvar-
vetna að menn gengu flestir til Al-
þingis. En er heitið var, batnaði þeg
ar veðrátta og varð sumar hið besta
en veturinn eítir var svo góður, að
enginn kom þeli í jörð, og gengu
nrenn beríættir til tiða um jól, en
húsuðu og lögðú garð á þorra. Hið
næsta sumar eítir var það í lög tek-
ið, að jaínan skyldi fasta hinn tólfta
dag jóla, ef eigi bæri á drottinsd-.g.
Höfðingjar og góðir menn sáu
það bratt, að íéleifur vaf .jyiklú
nýtari en aðrir kennimenhi þesS
vegna sendu honum margirisonu
sina til læringar og ljétu vígja til
presta. Það er upphaf Skaýþolts-
skóla, sem nú er mentaskó'linn i
Reykjavík. v?'
I ,