Lesbók Morgunblaðsins - 29.10.1950, Side 5
LESBÖK MOKG UNBLi/i fcfóJLN 3
i/f 489
r*
Kin af f.vrstu slokkvMhvlunuui. Menu róðuðu sjer 2 cða 3 á livoru vog-
stangararui og ilældu þanuig.
Sveinbjörnsen assessors) var við
þá þriðju.
Jafnframt for stiftamtmaður
fram á það við Rentukammerið, að
ýmis ákvæði um slökkvilið í dönsk-
um kaupstöðum yrði látin tiá til
Reykjavíkur og löggilt. Helt stil't-
amtmaður því þar fram, að þur
sem menn hefði fengið byggingar-
lóðir ókeypis, þá þyrfti ekki að
greiða þeim neinar skaðabætur
þótt lóðir væri teknar undir göt-
ur vegna umferðar eða öryggis
vegna eldþættu. Rentukammerið
bar þetta undir kartselií, en það
gat ekki fallist á skoðun stiftamt-
manns. Sagði það, að úr því að
menn hefði fengið eignarrjett á
lóðum, þá yrði þær ekki af þeim
teknar aftur nema gegn endur-
gjaldi, þó að opinbei nauðsyn
krefði. Og þá yrði að yfirvega hvort
bæjarsjóður þyldi slík útgjöld.
Annars var stiftamtmaður beðinn
að ráðfæra sig við borgarana og
koma því næst fram með ákveðn-
ar tillögur. Þarf varla að efa, að
borgurunum, sem höfðu fengið !óð-
ír ókeypis, hefir ekih þótt ónýtt að
fá þfcnnan úrskurð kansellí.
Bygginganetnd stofnuð
og brunamálastjóri skípaður
Fram að þessu höfðu útmæling-
ar lóða farið' lram af mesta handa-
hófi og bygði hver eins og hon-
um þóknaðist og stundum án samþ.
yfirvalda. Stóðu iiúsin því sitt á
hvað, og mun það meðal annars
hafa spilt fyrir því að þau fengist
vátrygð. Þetta iikaði Krieger stift-
amtmanni stórilla, og meðal ann-
ars lagði liann blátt bann við því
að bygt væri á Austurvelli. Eigum
vjer því þeim mæta manni að
þakka að Austurvöllur er enn til.
En Krieger ljet elcki við þetta
sitja. Hann samdi nú frumvaip að
reglugerð íyrir byggingarneínd í
Reykjavík og bar það undir borg-
ara og bæjaríógeta. Fellust þeir
alveg a tillögur hans, og hinn 20.
mai 1830 var svo gefin út reglu-
gerð um byggingarmálefni Reykja-
víkur. Var þar akveðið að föst
byggingarneind skyldi vera í bæn-
um, skipuð bæjarfógeta, bruna-
malastj. og 2 bæjarfulltr., og enn 2
mönnum, er amtmaður tilnefndi
sjalfur. I þessari reglugerð svo á-
kveðið, að 10 alnií ætti að vera
miili húsa, og húsum þar sem sú
atvinna væri rekin er eldhætta gæti
stafað af, skyldi vaUnn afskektur
staður. Enginn mátti byggja nema
með leyfi nefndarinnar, og hun
átti að ákveða götur og opin svæði
i bænum. Með þessu hófst hin
fyrsta skipulagning bæarins.
Samkvæmt þessari reglugerð var
svo skipaður brunamálastjóri fyrir
bæinn og hlaut P. Tærgesen fyrst-
ur þá vandasömu siöðu óg gegndi
lienni „með dugnaði“ um nair tíu
ara skeið. Voru þá haidnar æiing-
ar á hverju hausti og slökkvitækin
reynd.
Danir telja o£ dýrt
að kaupa nýa dælu.
Nú leið og beið. Arið 1846 er
Latinuskölinn bygður, og var þá
S>egar iatínuskolínn var bygðtir, var hjer engin thela er áragi upp á Jtaii
hans. Hlnn nýraisti skóli sjest á miðri myndinni tii hægrt