Lesbók Morgunblaðsins - 08.04.1951, Blaðsíða 5

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
193
Smásaga eítir Guðrúnu Jóhannsdóttur
frá Ásláksstöðum
——------------------------------—»
Valdimarsdrópa
KVÆÐI þetta var birt i Lögbergi,
er Valdímar Björnsson kom til
Winnipeg í vetur til að ílytja þar
ræðu á Frónsmóti.
Upp af rótum útbygðanna
ennþá spretta vaskir menn,
fullhugar, sem fornar dygðir
fegra bæði og verja í senn.
Tvö á lofti sýnast sverðin,
sókn er þvílík Valdimars,
krukkar í með kyngipenna
kaunin tvísýn aldarfars.
Um hans vöggu ófust sanian
æfintýri og glæsispár.
Ungur nam af ömmu sinni
ættatöl og markaskrár.
Setti snemma met í mælsku,
munnhjóst jafnt við hvcrn sem var,
átti af rökum ærnar birgðir,
aldrei fátt um snillisvar.
Yfir heiminn helregn dundi, —
hjer var nauðsyn spckiráðs.
Titlaður hátt, í hermannsskrúöa,
hans varð för til ísaláðs.
Ljet ci raska rökum sinum
rammra norna sortabyl.
Upp frá því á Ameríku
ísland kunni gleggri skil.
Offurstinn úr Ameriku
uppi um nætur hljóður sat.
Kvonfang utan íslandsstranda
ei til mála komið gat.
Morgun einn, er eldar brendu
áíagaham af vorri jörð,
goðorðsmaðjir gullhnappaður
gckk á land við ísafjörð.
Fágurt bjó þar frúarefni —
fleiri vissu uni það en hann.
Engin keppni koni tii grcina,
kappinn ævisigur vann.
Ileilög voru lieitin unnin,
hringingar um land og sjá.
Ekki máttu böndin brcsta,
biskup rak þvi hnútinn á.
Sankti Páls í sölmn borgar
situr heill við frægð og völd.
Lyftist brún, er hrúgan hækkar,
heimtast stærri rikisgjöld.
Árum fáum eftir þetta
Austurlands og Dalason,
h.vggjuhvass og hringubrciður
brýnir raust í Washington.
L'INAR P. JÓNSSON.
ÞETTA FELL yfir hann eins og
reiðarslag eða þungur skapadóm-
ur.
Honum hafði aldrei til hugar
komið, að hann þyrfti að hrekjast
burt. Að vísu hafði honum ekki
að öllu leyti fallið vistin hjá
tengdasyni sínum og Guðfinnu
síðan hún Lauga hans dó. En um
það hafði hann aldrei kvartað,
hvorki hátt eða í hljóði. Litlu
drengirnir drógu sviða úr sárum.
Jafnvel missi einkabarnsir.s höfðu
þeir að mestu bætt. Honum fannst
hann ekki hafa misst Laugu alveg.
Drengirnir hennar voru eftir og
þeir voru hluti af henni sjálfri.
Þeir voru elskuleg börn og einkar
hændir að afa sínum. Nei, hann
þráði ekkert og vantaði ekkert af
því hann fjekk að vera með
þeim.
En svo kemur þessi óvænti boð-
skapur. Innan fárra daga á hann að
fara heðan alfarinn, austur á land,
sennilega á fæðingarsveit sína.
Finnur tengdasonur hans kemur
inn til hans og segir honum þessa
ákvörðun oíboð rólega og blátt á-
fram, eins og liann væri að segja
honum að koma í mat eða mið-
degiskaffi. Gamla manninum verð-
ur orðfall. Loks stynur hann upp:
„Hvað segirðu, á jeg að fara
heðan?“
„Já, við getum ekki haft þig
lengur. Guðfinna kcmst ekki yfir
það að sjá um okkur alla, þegar
fjölgar hjá henni og tekjurnar
hrökkva hvergi nærri. Það er búið
að koma þjer fynr a góðu heimih
austur í Hlíðarsveit — og þú ferð
næst þegar ferð fellur, sem verð-
ur innan skamms."
Grímur gamli var að því kominn
að spyrja, hvort ekki mætti
krefja hreppinn um meðlag með
sjer, svo hann mætti vera kyrr. En
það sat kökkur í hálsi hans og mátt-
leysi fyrir brjósti, svo hann kem-
ur engu orði upp. Og hvaða áhrif
hafa orð örþrota gamalmennis,
sem engan tekur sárt til? Enginn
veitir þeim athygli. Þau falla nið-
ur dauð og ómerk.
Loksins segir hann:
„Drengirnir.“
„Drengjunum er óhætt hjá henni
Guðfinnu“, segir Finnur, „og þeir
gleyma þjer víst fljótt.“
Litlu snáðarnir, annar fimm en
■
hinn þriggja ára, voru inni hjá
afa sínum, þegar faðir þeirra kom
inn. Þeir hlusta á það, sem hann
segir við gamla nianninn. Elc’ri
, i' • 1
drcngurinn brestur i grat og seg-
ir: „Afi má ekki fara.“ Ypgri
drengurinn fer að dæmi broður
síns: „Afi má ekki fara.“
Faðir þeirra hastar á þá: „Hætt-
ið þið þcssu voli, strákar.“ Og hann
dregur þá með sjer hálfnauðuga
út úr hcrberginu.
i
Gamli maðurinn er einn eftir. Og
þegar hann hefur áttað sig á því,
sem gerst hefur, eru það ekki
drengirnir, sem efstir eru í huga
hans, heldur Finnur. Hann fer að
brjóta heilann um, hverskonar
maður hann ciginlega sje þessi
tengdasonur sinn. Hann hefu'r
aldrei fyr ofrað honmn nokkurri