Lesbók Morgunblaðsins - 08.04.1951, Blaðsíða 7
r LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
195
hjálpar ekki þótt Ásdís húsfreyja
sje honum afar góð og nærgætin.
Hann er alveg að gefast upp.
Þá er það kvöld eitt skömmu
eftir háttatíma, að Ásdís gengur
að rúmi gamla mannsins. Þau
hjónin og Sigga litla sofa í afþilj-
uðu herbergi, en fyrir framan skil-
rúmið stendur rúm Gríms.
Ásdís beygir sig niður að gamla
manninum og spyr: „Getur þú ekki
sofið?“
„Nei“
„Líður þjer illa hjá okkur?“
„Það eru drengirnir, jeg sakna
þeirra svo mikið.“
Og því er líkast, sem þessi fáu
orð sem hann loks fær stunið upp,
losi stíflu. Tárin streyma úr aug-
um öldungsins. Hann grætur eins
og sorgmætt barn.
Ásdís situr þögul á rúmstokkn-
um. Og hún situr enn nokkra
stund, án þess að mæla orð, eftir
að gráturinn stöðvast. Loks segir
hún:
„Jeg skil þig, Grímur minn, jeg
veit ekki, hvort jeg afbæri það að
skilja við hana Siggu mína.“
Og enn þagnar Ásdís. Og það
leynir sjer ekki að hún brýtur heil-
ann um eitthvað. Svo segir húii:
„Mjer dettur nokkuð í hug. Hún
Sigga litla spyr mig oft, hvers
vegna hún eigí ekki afa eins og
hann Hansi í Koti. Hansi segir, að
hann afi sje svo fjarska góður. Ætli
það gæti ekki orðið nokkur úrbót
fyrir þig, að ganga henni í afa-
stað? Þið Sigga semjið um þetta á
morgun“.
Og Ásdís stendur á fætur, klapp-
ar á kinn gamla mannsins og býð-
ur góða nótt.
Þá segir Grímur og klökkvi er
í röddinni: „Þakka þjer, Ásdís mín.
Mjer finnst stundum, að þú vera
hún Lauga mín.“
Og sælublandinn friður seitlar
inn í þjakaða sál öldungsins.
Morguninn eftir vaknar Grímur
við það, að einhver þuklar ofboð
varlega um sængina hans. Hann
opnar augun. Sigga litla stendur
við rúmið. Hann grípur um heita,
mjúka barnshöndina.
„Ertu þarna Sigga mín.“
„Já. Mamma segir, að þú viljir
máske vera afi minn.“
„Já, já, jeg vil það.“
Og svo segir Sigga frá því, á
sínu barnamáli, hvað Hansi í Koti
segir um afa. Að hann sje eins góð-
ur og hún mamma hans. Hann segi
sjer sögur, Jeiki við sig og huggi,
þegar hann skæli. Og svo gefi
hann sjer oft kandísmolann, sem
hann fái með kaffinu sínu.
„Vilt þú þá vera afi minn?“
„Já, blessað barnið mitt.“
„Og ætlar þú að vera eins góður
og afi Hansa?“
„Já, já, jeg skal reyna það.“
Og nú gera þau með sjer samn-
ing, öldungurinn og barnið. Og
þótt ekki sje hann vottfestur, rýf-
ur hvorugur aðili hinn minnsta
stafkrók hans.
Börn búa yfir undra mætti. Litla
stúlkan dregur brodd úr hjarta
gamla mannsins, en eftir er opin
und. £n ungi kvenlæknirinn á ráð
við því. Hún fer að dæmi forn-
kvenna og leggur lyfgrös á sárið,
svo það grær að fullu. Og nú eru
þau þrjú börnin, sem Grímur fel-
ur Guði í bænum sínum.
Þegar Grímur hefur dvalið fjög-
ur ár á Heiðarbrú, leggst hann
banaleguna.
Ásdís og Jón sitja hjá honum
síðustu stundirnar. Hann hefur
kvatt og þakkað. Sigríður litla
grætur og segir sömu orðin og sögð
voru af tveim litlum drengjum fyr-
ir fjórum árum: „Afi má ekki
fara.“
Rjett fyrir síðustu andvörpin, er
sem geisla bregði á andlit hins dey-
andi manns og hann segir lágt en
skýrt:
„Lauga mín, nú er jeg að koma“.
Jeg tigna þig, vænghvíti vetur
í veðranna hamstola dyji.
Jeg tigna frost þitt og fannir
og fagna þjer jafnan sem vin.
Þó hönd þín sje nístanði nöpur
og nóttin þín koldimm og löng
og bros þitt sje hrímkalt, sem Heija,
jeg hlusta á mál þitt og söng.
Þín gÖi'gi er köld, en gjöful
er gægist þú til mín inn
og frosíhöndin rameflda ristir
rósir á gluggann minn.
í fagurri fannskikkju þinni
er frostsins máttur og völd,
en fátt Iyftir huganum hærra
I hæðir, en stjörnubjart kvöld.
Er húmið jörðina hylur
og hjá oss lægst er sól,
í fanna faðminum bjarta
þú færir oss heilög jól.
Menn óttast og hata þig oftast
sem óvin og kvalara sinn.
En jeg býð þig velkominn, vetur,
sem vin og kennara minn.
Því hríðarnar þinar hörðu
og hvert það blóm, sem kól
mjer hefir best kennt að meta
mildviðri, yl og sói.
Því sárar sem kuldinn svíðui-
og svartara myrkrið er,
því betur veit jeg vinur,
hvers viiði ljósið er.
Þótt dýrðlegt sje sumarið sæla
með sólarljós, blóm og yl.
jeg myndi ekki finna þess fegurð
ef frostið væri ekki til.
Og undirspil ylhýrra strauma
er ægisöngur þinn.
Því ertu mjer aufúsugestur
ísklæddi vetur minn!
EINAR EINARSSON