Lesbók Morgunblaðsins - 21.09.1952, Side 14

£ 456
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
f
f
k
Þessi gangur málsins er ekki að-
eins hugsanlegur, heldur mjög
sennilegur, þar sem orsökin til
deiluefnisins er báðum óþekkt og
ókunn báðum málsaðiljum. En ef
það vitnaðist nú að meðfæddur
mismunur manna væri orsökin, þá
mundu deiluaðiljar skilja, og reyna
að finna viðhlítandi lausn á mál-
inu.
Að meiri hlutinn hafði rétt fyrir
sér í þessu dæmi, stafaði af því,
að meiri hluti manna var ekki
bragðlaus. En maður gæti vel hugs-
að sér að hið gagnstæða hefði átt
sér stað. Og enda þótt PTC sé ekki
notað sem sótthreinsandi lyf í
drykkjarvatn og þessi atburður
hafi því aldrei átt sér stað, þá sýn-
ir dæmið, að harðar deilur geta ris-
ið út af því að menn hafa tekið
hæfileika misjafnt að erfðum og
væna hver annan um óbilgirni og
hleypidóma.
^ sig við þann mun, sem er á mönn-
| um. Oftast nær hafa þær talið
| sjálfsagt að munur þessi stafaði af
^ misjöfnum líkamlegum og andleg-
{ um þroska, sem væri mönnum með-
{ fætt, arfgengt og óumbreytanlegt.
\ í gamla testamentinu úir og grúir
| af spgum um að mönnum sé áskap-
^ að hlutskipti sitt í lífinu, sumir sé
^ fæddir höfðingjar, aðrir til að vera
1 undirgefnir.
§ Þegar vér höfum viðurkennt að
f menn séu sundurleitir, þá er
| skammt til þess að viðurkenna að
| þ. óðir sé sundurleitar. Flestar
| þ^óðir, bæði frumstæðar þjóðir og
| menningarþjóðir, eru innilega
| sannfærðar um að þær sé öðru-
vísi en aðrar þjóðir. Og alveg eins
og einstaklingshyggjan óttast sam-
keppni og brynjar sig með stolti og
rnikilmennsku, svo er það um ættir
og þjóðir að þær brynja sig með
Lættarstolti og þjóðarstolti. Og af
þessu kemur það, að vér heyrum
talað um svo margar „útvaldar
þjóðir“, þar sem hver þeirra þykist
njóta sérstakrar handleiðslu guðs,
vegna ætternis síns.
Hitler hélt til dæmis að arísk-
norræni-germanski þjóðstofninn
hefði tekið í arf alla góða eigin-
leika, en enga slæma. En þið skul-
uð ekki halda að Hitler hafi fundið
upp þjóðardrambið. Frá ómunatíð
hafa ýmsar þjóðir verið með þessu
marki brendar. Og það þarf ekki
stórþjóðír til. Einhver frægasti
málari í Mexikó ritaði þessi orð á
eitt af málverkum sínum: „Þjóð
mín er boðberi guðs“. Það getur
vel verið að þér hafið aldrei heyrt
getið um Kirgisaþjóðflokk, sem á
heima í eyðimerkurhéraði austur í
Asíu. En einn af foringjum hans
hélt því fram, að hjartað í Kirgís-
um væri betra en í nokkrum mönn-
um öðrum. „Og það er hjartað, sem
mest á ríður,“ sagði hann.
Líklega er sú trú eldri og út-
breiddari, að mismunur á mönn-
um stafi frá óumbreytanlegum
erfum, heldur en sú trú að hann
stafi af uppeldi og umhverfi
mannanna. Vér vitum nú, að marg-
ir eiginleikar manna, svo sem
bragðleysi, augnalitur og ótal
margt annað í fari voru og útliti,
er að mestu leyti fengið að erfð-
um — er oss meðfætt. En ótal
margt annað eins og t. d. máhð,
sem vér tölum, trúarbrögðin, sem
vér fylgjum, er ejngöngu undir
því komið hvar vér erum í heim-
inn borin — stafa frá umhverfinu.
En vér munum fljótt sjá við nán-
ari athugun, að engin ákveðin
takmörk eru milli þess hvað oss
er meðfætt og hins, sem vér hljót-
um frá umhverfinu. Hvort tveggja
er samtvinnað í manninum. Og
það er undir því komið hvern
skilning vér leggjum í þetta,
hvernig vér snúumst við málun-
um. Nasistar töldu til dæmis að
Júðar væri óbetranlegir vargar í
véum, og settu sér það takmark
að útrýma þeim. En í þeirra aug-
um var kommúnisminn ekki annað
en afleiðing af því að menn höfðu
verið afvegaleiddir, og það' væri
hægt að lækna í fangabúðum.
Afstaða vor gagnvart sundur-
leitum mönnum og þjóðum mark-
ast af því hverjum augum vér lít-
um á uppruna mismunarins.
★ ★ V ★ ★ ...
Btófur á nién^um
MÖNNUM cr gjarnt að henda á lofti
það, sem ótrúlegt er og hafa ánægju af
alls konar kynjasögum. Og það mega
vera ótrúlegar sögur, sem sumir leggja
ekki trúnað á. Hér er lítið sýnishorn af
þessu.
í „Daily News“, sem gefið er út í
New York, birtist grein eftir dr. Thco-
dore R. Van Dellen um kynjasögur þær,
sem sagðar eru af mönnum með langa
rófu. Hann byrjar á að geta þess, að í
brezka læknablaðinu „Medieal Journ-
al“ hafi nýlega staðið fregn um að
barn hefði fæðst með þriggja þumlunga
langa rófu, sem hefði verið hreyfanleg,
svo að barnið gat dillað henni. Síðan
segir hann frá því að sagt sé að sums
staðar í Eystra-Indlandi hafi ibúarnir
jafnan haft gat á þóftunni í bátum
sínum til þess að stinga rófunni þar
niður um. Sums staðar sé það talið
ólánsmerki að vera með ianga rófu, cn
annars staðar gæfumerki. Þannig sé
talið að það hafi verið siður á eynni
Kali i Kyrrahafi að stytta aldur öllum
þeim börnutn, sem fæddust rófulaus.
Þar hafi mcnn langa rófu og þyki mikil
prýði að, og þess vegna vilji þeir ekki
eiga það á hættu að ala upp rófulaus
börn, því að þá geti farið svo með tím-
anum, að þessi göfugi iimur hverfi. Þá
er sagt að menn af þjóðflokknum Niam
Niam í Mið-Afríku sé frægir fyrir það
að vera með loðnar rófur, tveggja til
tíu þumlunga langar. í bókinni „Ano-
malies and Curiosities of Medicine" sé
getið um Indíánadreng, sem hafi haít
tíu þumlunga langa rófu.
Dr. Van Dellen leggur sjálfur lítinn
trúnað á þessar sögur.